.::اتاق تفسير قرآن كريم (جلسات حفظ قرآن باشگاه مهندسان ايران)::.

[sebtoshshaikh]

با نام خدا پروردگار عقلا و با سلام و آرزوی سلامتی و هدایت همه و موفقیت هرکه همراه


" الحمد " : ستودن زبانی کسی است برای کارهای خوبی که به اختیار انحام می دهد . بر خلاف شکر که هم زبانی است و هم عملی .

خداوند چگونه شروع کرد ؟ با دست دراز کردن برای رفاقت و پیشنهاد همراهی ، با در اختیار قراردادن اسماءش ، با نشان دادن رحمش بر همه و به خصوص بر مؤمنان .

جواب این نوع برخورد و در اختیار گذاشتن این اسامی و نشان دادن رحمانیت و رحیمیت ، چیست .

اگر شخص بزرگی ، درخواست دوستی داده ، دست دراز کند ، اسباب کار در اختیار انسان قرار دهد و بگوید : با تو به نرمی و ملاطفت رفتار خواهم کرد ؛ جوابش چیست ؟

 

[sebtoshshaikh]

با نام خردداد عاقل خواه و با سلام و آرزوی سلامتی و هدایت همه و هرکه همراه

ببخشید ؛ قرار بود فکر بشه ، جواب نوشته بشه . چی شد ؟ در هر صورت ؟! ؛؛ فکر کنید به نفع همس .

نه که به نفع همس ؛ بلکه خدا ، در مورد عدم تدبر در قرآن مذمت هم فرموده : " افلا یتدبرون القرآن ام علی قلوب اقفالها "

خیلی خوب ، حالا که دیر شده ، خودم می نویسم .

جواب دست دراز کردن برای دوستی " ب " ، در اختیار گذاشتن ابزار کار - " اسم الله " - و رفتار با ملاطفت - " الرحمن الرحیم " - که همه در " بسم الله الرحمن الرحیم " هست ؛ قبول دوستی ، به کار گرفتن ابزارها و تشکرست .

این جوابها ، از نظر عقل و عقلا ، در مقابل اینهمه لطف ، مرحمت و بزرگواری ، لازم است .

اما ؛ خداوند از همه اینها گذشته ، به ستایش زبانی اکتفا کرده ، فرموده : فقط بگویید : " الحمد لله " .

 

[sebtoshshaikh]

با نام خدا پروردگار عقلا ؛ و با سلام و آرزوی سلامتی و ترقی همه و موفقیت هرکه همراه

" رب " : به معنای رئیس ، مدبر ، مربی ، صاحب و مالک است .

چنانکه مشاهد می شود ، برای رساندن اینگونه معانی از خیلی کلمات ، مانند : ملک ، مالک ، مدیر ، رب ، مدبر و ... - می شود استفاده کرد .

اما " رب " انتخاب شده ، این کلمه چه خصوصیتی داشته ، که انتخاب شده . لطفا ، فکر کرده خصوصیت را حدس بزنید .

 

[mahsa66]

سلام
ممنون از تفاسیر زیباتون
به نظر من کلمه رب همانطوری که خودتون معانی اش رو نوشتید کلمه ای جامع است که دربردارنده تمامی خصوصیات یعنی مدیر و مدبر و مالک است اینطوری که من توی اینترنت خوندم در کلمه رب مفهوم خداوندگاری و صاحب اختیاری نهفته است و هم معنای تکمیل کننده و پرورش دهنده.خداست که هم صاحب اختیار عالم است و هم کمال رسان همه عالم و به همین دلیل هستش که به جای کلمه های دیگه از این کلمه استفاده شده .

 

[fk_invisible]

رب یعنی تربیت کننده و پرورش دهنده . این کلمه تاکیدی است بر این موضوع که خداوند تربیت کننده ی همه ی عالمیان است .

 

[Taßa§om]

با نام خدا پروردگار عقلا ؛ و با سلام و آرزوی سلامتی و ترقی همه و موفقیت هرکه همراه

" رب " : به معنای رئیس ، مدبر ، مربی ، صاحب و مالک است .

چنانکه مشاهد می شود ، برای رساندن اینگونه معانی از خیلی کلمات ، مانند : ملک ، مالک ، مدیر ، رب ، مدبر و ... - می شود استفاده کرد .

اما " رب " انتخاب شده ، این کلمه چه خصوصیتی داشته ، که انتخاب شده . لطفا ، فکر کرده خصوصیت را حدس بزنید .

سلام
خب به نظر من هم همون جامع بودنش به علاوه ی کوتاه بودنشِ

یه جورایی سخنی که کوتاه باشه تاثیر خاصی داره مخصوصا که تشدید هم داره و قاطعیت خاصی به تدبیر و تربیتِ نهفته در معنا میده!

یه قوت قلبی میده تلفظ این ربّ العالمین...

 

[sebtoshshaikh]

با نام خردداد عاقل خواه و با سلام و آرزوی سلامتی و ترقی همه و موفقیت و تشکر از هرکه همراه

اولا : به جوابهای خودتان نگاه کنید ، تا قدرت نتیجه گیری و استخراج مطالب تفکرتان را ببینید .

حتی ، اگر کسی از جایی بنویسد - که بدبینی و کم لطفیست - بازهم تا با عقل و فکرش مطابقت نکند ؛ نمی نویسد . و این ، یعنی : تفکرکرده کنترل نموده است .

و این تفکر و کنترل مهم بوده در شکوفایی فکر مؤثرست .

اما " رب " ؛

برای رساندن معنای ریاست و سرپرستی ، کلمات زیادی هست . و خداوند کلمه ای را انتخاب کرده که ریاست با رشد و پرورش را می رساند .

یعنی : رئیس پرورش دهنده ، یعنی : سلطانی که به دنبال ترقی و پیشرفت زیردستانست .

چون ، ممکن است ، پرورش باشد ولی ریاست نباشد ؛ یا ریاست باشد اما پرورش نباشد .

کلمه : " رب " هردو معنا را می رساند . و کارسازی هردو باهم بسیار بیشترست . و بهترین نتیجه را می دهد .

 

[sebtoshshaikh]

بله ، همانطور که فرمودند :

در کلمه رب مفهوم خداوندگاری و صاحب اختیاری نهفته است و هم معنای تکمیل کننده و پرورش دهنده.خداست که هم صاحب اختیار عالم است و هم کمال رسان همه عالم و به همین دلیل هستش که به جای کلمه های دیگه از این کلمه استفاده شده .

اما اگر کمی فکر شده بود ؛ به نتیجه مهم کارسازی همراهی ریاست و پرورش هم می رسید .

یعنی : اگر پرورش دهنده و مربی تمام قدرتها را دار باشد ؛ کیفیت و کمیت پرورش چگونه می شود ؟

و بالاتر اینکه ، اگر مربی دارای شناخت کامل و دقیق و قدرت لایزال باشد ؛ چند و چون تربیت ، رشد و نمو ، در دست پروردگان ، چطور می شود ؟

 

[sebtoshshaikh]

" رب العالمین "

" العالمین " مجموعه عقلای مختار عالمست .

یعنی : همان رئیس پروردگار - رب - ، عقلای مختار را به وجود آورده ، به آنان هم عقل داده هم اختیار .

یعنی : یکبار یه وجود آورده ، به ظاهر رشد آنچنانی ندارد ، مانند : موجودات بی جان و جمادات .

یکبار به مخلوق جان می دهد ، که رشد کند و ... ، مانند گیاهان و نباتات .

یکدفعه ، علاوه بر جان ، قدرت حرکت هم میدهد ، می شود حیوان .

گاهی یه او عقل می دهد ؛ او با عقل ، مسیر خود را می رود ، می شود : ملائکه .

همه اینها در مسیری که برایشان مشخص و معین شده سیر می کنند .

اما گاهی موجوداتی می سازد ، که علاوه بر جان ، هم عقل دارند و هم اختیار .

یعنی : این مخلوق می توانند با عقل و اختیار ، هرکدام از مراحلی را که در قبل گفته شد ، اختیار می کند .

می تواند جماد باشد ، می تواند نبات باشد ، حیوان باشد یا ملائکه شود .

و جالبتر اینکه انتخاب این مراتب به صورت منفصل و جدا شده نیست ، یعنی : نه فقط می تواند یا سنگ باشد یا گیاه یا حیوان یا ملائکه .

بلکه در لحظه لحظه زندگی ، می تواند هرکدام را که می خواهد انتخاب کند .

لحظه ای خوابست ، لحظه ای غذا می خورد ، گاهی درنده و زمانی ملائکه است و عقل کل .

به نظر می رسد : منظور از عالمین این موجودات هستند ؛ نه همه عالم .

یعنی : رئیس و پرورش دهنده موجوداتی که هر لحظه قابلیت دارند ، به هر شکل که بخواهند - از جماد ، نبات ، حیوان و ملائکه - ظاهر شوند .

و دادن این قابلیت به انسان ، خود طالب ستایشی دیگرست .

 

[m4material]

بسم الله الرحمن الرحيم

با سلام به همگي دوستان عزيز

ببخشيد كه با اندكي تاخير در تاپيك پست قرار ميدم

ان شاءاله از روز سه شنبه بحث بر روي آيه 3 سوره حمد رو شروع ميكنيم

مسئوليتهاي جديد مشخص شده و از آيه بعدي ان شاءاله با برنامه اي معين اين تاپيك پيش خواهد رفت

از جناب sebtoshshaikh عزيز هم صميمانه متشكريم و اميدوارم بتونيم از متفكرين در آيات الهي باشيم

با آرزوي موفقيت و سلامتي براي همگي دوستان عزيز

ياحق

​

 

[m4material]

تفسير ادبي و عرفاني.....آيه اول سوره حمد

تفسير ادبي و عرفاني.....آيه اول سوره حمد

بسم الله الرحمن الرحيم

همانطور كه قبلا اشاره كرده بودم،‌قصد دارم از اين به بعد از تفسير عرفاني خواجه عبدالله انصاري نيز در اين تاپيك مطلب بذارم،‌اما اين مدت منتظر بودم تا به نمايشگاه برم و اين كتاب رو تهيه كنم.

اسم كتاب، "تفسير ادبي و عرفاني قرآن مجيد،‌اثر خواجه عبدالله انصاري" است كه خلاصه شده كتاب تفسير كشف الاسرار معروف به تفسير خواجه عبدالله انصاري است. تفسير كشف الاسرار، ده جلده ، اما اين كتابي كه بنده گرفتم، خلاصه شده اين ده جلد است كه توسط حبيب الله آموزگار انجام شده و در دو جلد توسط انتشارات اقبال به چاپ رسيده است. شديدا توصيه ميكنم تهيه كنيد و در كنار تفاسير ديگر استفاده نماييد.
ان شاءاله سعي ميكنم از اين به بعد، خلاصه اي از تفسير آمده در اين كتاب ارزشمند در مورد آيات مورد بررسي در اين تاپيك تايپ كرده و قرار بدم.


ابتدا از "بسم الله الرحمن الرحيم" شروع ميكنم:

بسم الله الرحمن الرحيم
​

نزد اهل عرفان: ب، بهار خدا و سين، سناي خدا و ميم، ملك خدا
​

نزد اهل معرفت: ب بهاي احديت و سين سناي صمديت،‌ميم ملك الوهيت. بهاي او قديم، سناء او كريم، ملك او عظيم.
​

نزد اهل ذوق: ب بر با اوليا، سين سر با اصفياء، ميم منت بر اهل ولاء،‌ب بر او با بندگان،‌سين سر او با دوستان، ميم منت او بر مشتاقان. اگر نيكي او نبودي، چه جاي تعبيه سر او بودي؟ و گر منت او نبودي، بنده را چه جاي وصل او بودي. و بر درگاه جلال او چه محل بودي، گر مهر ازل نبودي بنده چگونه آشناي لم يزل بودي؟
​

اسم (بسم الله) از سمت گرفته اند و سمت داغ، يعني گوينده بسم الله دارنده آن رقم و نشان كرده آن داغ است. حضرت رضا(ع) فرمودند: وقتي بنده بسم الله مي گويد، يعني خداوندا داغ دارم وبدان شادم، اما از بود خود بفريادم.
​

آغاز كتاب خدا بر نام "الله الرحمن الرحيم" از آن جهت است كه همه معاني در آن سه نام جمع است و آن معاني سه قسم است: قسمي جلال و هيبت و آن در نام الله است، قسمي نعمت و تربيت و آن در نام رحمن است، قسمي رحمت و مغفرت و آن در نام رحيم است.​

معني ديگر آنست كه در آن زمان كه خداوند پيغمبر را به خلق فرستاد مردم سه گروه بودند: بت پرستان، جهودان، ترسايان. گروه نخست نام آفريننده را الله مي دانستند و اين نام در ميان آنان مشهور بود، گروه دوم نام او را رحمن مي دانستند و در تورات مذكور، گروه سوم نام او را رحيم مي دانستند و نزد آنان در انجيل معروف است.​

اينكه آغاز به نام الله و بعد رحمن و سپس رحيم شده،‌ جهت آنست كه سرآغاز همه ، آفرينش است و بعد قدرت و پرورش و سپس رحمت و آمرزش. يعني كه با قدرت بيافريدم و به نعمت بپروريدم و به رحمت بيامرزيدم.
​

پير طريقت گفت:
​

خداوند! نام تو ما را جواز، مهر تو ما را جهاز، شناخت تو ما را امان، و لطف تو ما را عيان؛‌خداوندا! ضعيفانرا پناهي،‌قاصدان را بر سر راهي ومومنان را گواهي،‌ چه عزيز است آن كس را كه تو خواهي؟!​

تا كه مقبول افتد
ياحق

 

[m4material]

تفسير نمونه...آيه اول سوره حمد

تفسير نمونه...آيه اول سوره حمد

1- آيا بسم الله جزء سوره است ؟

در ميان دانشمندان و علماء شيعه اختلافى در اين مساءله نيست ، كه بسم الله جزء سوره حمد و همه سوره هاى قرآن است ، اصولا ثبت بسم الله در متن قرآن مجيد در آغاز همه سوره ها، خود گواه زنده اين امر است زيرا مى دانيم در متن قرآن چيزى اضافه نوشته نشده است ، و ذكر بسم الله در آغاز سوره ها از زمان پيامبر (صلى اللّه عليه و آله و سلم ) تاكنون معمول بوده است .

و اما از نظر دانشمندان اهل تسنن ، نويسنده تفسير المنار جمع آورى جامعى از اقوال آنها به شرح زير كرده است :
در ميان علما گفتگو است كه آيا بسم الله در آغاز هر سورهاى جزء سوره است يا نه ؟ دانشمندان پيشين از اهل مكه اعم از فقهاء و قاريان قرآن از جمله ابن كثير و اهل كوفه از جمله عاصم و كسائى از قراء، و بعضى از صحابه و تابعين از اهل مدينه ، و همچنين شافعى در كتاب جديد، و پيروان او و ثورى و احمد در يكى از دو قولش معتقدند كه جزء سوره است ، همچنين علماى اماميه و از صحابه طبق گفته آنان على (عليه السلام ) و ابن عباس و عبدالله بن عمر و ابوهريره ، و از علماى تابعين سعيد بن جبير و عطا و زهرى و ابن المبارك اين عقيده را برگزيده اند.

سپس اضافه مى كند مهمترين دليل آنها اتفاق همه صحابه و كسانى كه بعد از آنها روى كار آمدند بر ذكر بسم الله در قرآن در آغاز هر سورهاى جز سوره برائت است ، در حالى كه آنها متفقا توصيه مى كردند كه قرآن را از آنچه جزء قرآن نيست پيراسته دارند، و به همين دليل آمين را در آخر سوره فاتحه ذكر نكرده اند ...

سپس از مالك و پيروان ابوحنيفه و بعضى ديگر نقل مى كند كه آنها بسم الله را يك آيه مستقل مى دانستند كه براى بيان آغاز سوره ها و فاصله ميان آنها نازل شده است .
و از احمد (فقيه معروف اهل تسنن ) و بعضى از قاريان كوفه نقل مى كند كه آنها بسم الله را جزء سوره حمد مى دانستند نه جزء ساير سوره ها.


از مجموع آنچه گفته شده چنين استفاده مى شود كه حتى اكثريت قاطع اهل تسنن نيز بسم الله را جزء سوره مى دانند.
در اينجا بعضى از رواياتى را كه از طرق شيعه و اهل تسنن در اين زمينه نقل شده يادآور مى شويم : (و اعتراف مى كنيم كه ذكر همه آنها از حوصله اين بحث خارج ، و متناسب با يك بحث فقهى تمام عيار است ).
1-((معاوية بن عمار)) از دوستان امام صادق (عليه السلام ) مى گويد از امام پرسيدم هنگامى كه به نماز برمى خيزم بسم الله را در آغاز حمد بخوانم ؟ فرمود بلى مجددا سؤ ال كردم هنگامى كه حمد تمام شد و سورهاى بعد از آن مى خوانم بسم الله را با آن بخوانم ؟ باز فرمود: آرى

2 -دارقطنى از علماى سنت به سند صحيح از على (عليه السلام ) نقل مى كند كه مردى از آن حضرت پرسيد السبع المثانى چيست ؟ فرمود: سوره حمد است ، عرض كرد سوره حمد شش آيه است فرمود: بسم الله الرحمن الرحيم نيز آيه اى از آن است .

3 -بيهقى محدث مشهور اهل سنت با سند صحيح از طريق ابن جبير از ابن عباس چنين نقل مى كند: استرق الشيطان من الناس اعظم آية من القرآن بسم الله الرحمن الرحيم : مردم شيطان صفت ، بزرگترين آيه قرآن بسم الله الرحمن الرحيم را سرقت كردند)) (اشاره به اينكه در آغاز سوره ها آن را نمى خوانند).

گذشته از همه اينها سيره مسلمين همواره بر اين بوده كه هنگام تلاوت قرآن بسم الله را در آغاز هر سورهاى مى خواندند، و متواترا نيز ثابت شده كه پيامبر (صلى اللّه عليه و آله و سلم ) آن را نيز تلاوت مى فرمود، چگونه ممكن است چيزى جزء قرآن نباشد و پيامبر و مسلمانان همواره آن را ضمن قرآن بخوانند و بر آن مداومت كنند.

و اما اينكه بعضى احتمال داده اند كه بسم الله آيه مستقلى باشد كه جزء قرآن است اما جزء سوره ها نيست ، احتمال بسيار سست و ضعيفى به نظر مى رسد، زيرا مفهوم و محتواى بسم الله نشان مى دهد كه براى ابتدا و آغاز كارى است ، نه اينكه خود يك مفهوم و معنى جدا و مستقل داشته باشد، در حقيقت اين جمود و تعصب شديد است كه ما بخواهيم براى ايستادن روى حرف خود هر احتمالى را مطرح كنيم و آيه اى همچون بسم الله را كه مضمونش فرياد مى زند سر آغازى است براى بحثهاى بعد از آن ، آيه مستقل و بريده از ما قبل بعد بپنداريم .

تنها ايراد قابل ملاحظه اى كه مخالفان در اين رابطه دارند اين است كه مى گويند در شمارش آيات سوره هاى قرآن (بجز سوره حمد) معمولا بسم الله را يك آيه حساب نمى كنند، بلكه آيه نخست را بعد از آن قرار مى دهند.

پاسخ اين سؤ ال را ((فخر رازى )) در تفسير كبير به روشنى داده است آنجا كه مى گويد: هيچ مانعى ندارد كه بسم الله در سوره حمد به تنهائى يك آيه باشد و در سوره هاى ديگر قرآن جزئى از آيه اول محسوب گردد. (بنابر اين مثلا در سوره كوثر ((بسم الله الرحمن الرحيم انا اعطيناك الكوثر)) همه يك آيه محسوب مى شود ).

به هر حال مساءله آنقدر روشن است كه مى گويند: يك روز معاويه در دوران حكومتش در نماز جماعت بسم الله را نگفت ، بعد از نماز جمعى از مهاجران و انصار فرياد زدند اسرقت ام نسيت ؟: آيا بسم الله را دزديدى يا فراموش كردى ؟

 

[m4material]

تفسير نمونه...آيه اول سوره حمد

تفسير نمونه...آيه اول سوره حمد


2- الله جامعترين نام خداوند

در جمله بسم الله نخست با كلمه اسم روبرو مى شويم كه به گفته علماى ادبيات عرب اصل آن از سمو (بر وزن غلو) گرفته شده كه به معنى بلندى و ارتفاع است ، و اينكه به هر نامى اسم گفته مى شود به خاطر آنست كه مفهوم آن بعد از نامگذارى از مرحله خفا و پنهانى به مرحله بروز و ظهور و ارتفاع مى رسد، و يا به خاطر آنست كه لفظ با نامگذارى ، معنى پيدا مى كند و از مهمل و بى معنى بودن در مى آيد و علو و ارتفاع مى يابد.

به هر حال بعد از كلمه اسم ، به كلمه ((الله )) برخورد مى كنيم كه جامعترين نامهاى خدا است ، زيرا بررسى نامهاى خدا كه در قرآن مجيد و يا ساير منابع اسلامى آمده نشان مى دهد كه هر كدام از آن يك بخش خاص از صفات خدا را منعكس مى سازد، تنها نامى كه اشاره به تمام صفات و كمالات الهى ، يا به تعبير ديگر جامع صفات جلال و جمال است همان الله مى باشد.

به همين دليل اسماء ديگر خداوند غالبا به عنوان صفت براى كلمه ((الله )) گفته مى شود به عنوان نمونه :
((غفور)) و ((رحيم )) كه به جنبه آمرزش خداوند اشاره مى كند (فان الله غفور رحيم =بقره 226).
((سميع )) اشاره به آگاهى او از مسموعات ، و ((عليم )) اشاره به آگاهى او از همه چيز است (فان الله سميع عليم =بقره 227). ((بصير))، علم او را به همه ديدنيها بازگو مى كند (و الله بصير بما تعملون =حجرات 18). ((رزاق ))، به جنبه روزى دادن او به همه موجودات اشاره مى كند و ((ذوالقوه )) به قدرت او، و مبين به استوارى افعال و برنامه هاى او (ان الله هو الرزاق ذو القوة المتين =زاريات 58).
و بالاخره ((خالق )) و ((بارء)) اشاره به آفرينش او و ((مصور)) حاكى از صورتگريش مى باشد (هو الله الخالق البارى المصور له الاسماء الحسنى =حشر24).

آرى تنها ((الله )) است كه جامعترين نام خدا مى باشد، لذاملاحظه مى كنيم در يك آيه بسيارى از اين اسماء، وصف ((الله )) قرار مى گيرند هو الله الذى لا اله الا هو الملك القدوس السلام المؤ من المهيمن العزيز الجبار المتكبر: ((او است الله كه معبودى جز وى نيست او است حاكم مطلق ، منزه از ناپاكيها، از هر گونه ظلم و بيدادگرى ايمنى بخش ، نگاهبان همه چيز، توانا و شكست ناپذير، قاهر بر همه موجودات و با عظمت )).

يكى از شواهد روش جامعيت اين نام آنست كه ابراز ايمان و توحيد تنها با جمله لا اله الا الله مى توان كرد، و جمله ((لا اله الا العليم ، الا الخالق ، الا الرازق )) و مانند آن به تنهائى دليل بر توحيد و اسلام نيست ، و نيز به همين جهت است كه در مذاهب ديگر هنگامى كه مى خواهند به معبود مسلمين اشاره كنند الله را ذكر مى كنند، زيرا توصيف خداوند به الله مخصوص مسلمانان است .از سوئى ديگر ((رحمان )) را صيغه مبالغه دانسته اند كه خود دليل ديگرى بر عموميت رحمت او است ، و رحيم را صفت مشبهه كه نشانه ثبات و دوام است و اين ويژه مؤ منان مى باشد.

شاهد ديگر اينكه رحمان از اسماء مختص خداوند است و در مورد غير او به كار نمى رود، در حالى كه رحيم صفتى است كه هم در مورد خدا و هم در مورد بندگان استعمال مى شود، چنانكه درباره پيامبر (صلى اللّه عليه و آله و سلم ) در قرآن مى خوانيم عزيز عليه ما عنتم حريص عليكم بالمؤ منين رؤ ف رحيم : ناراحتيهاى شما بر پيامبر گران است ، و نسبت به هدايت شما سخت علاقمند است ، و نسبت به مؤ منان مهربان و رحيم مى باشد (توبه - 128 ).
لذا در حديث ديگرى از امام صادق (عليه السلام ) نقل شده : الرحمان اسم خاص ، بصفة عامة ، و الرحيم اسم عام بصفة خاصة : رحمان اسم خاص است اما صفت عام دارد (نامى است مخصوص خدا ولى مفهوم رحمتش همگان را در بر مى گيرد) ولى ((رحيم )) اسم عام است به صفت خاص (نامى است كه بر خدا و خلق هر دو گفته مى شود اما اشاره به رحمت ويژه مؤ منان دارد).
با اين همه گاه مى بينيم كه رحيم نيز به صورت يك وصف عام استعمال مى شود البته هيچ مانعى ندارد كه تفاوتى كه گفته شد در ريشه اين دو لغت باشد، اما استثناهائى نيز در آن راه يابد.
در دعاى بسيار ارزنده و معروف امام حسين (عليه السلام ) بنام دعاى عرفه مى خوانيم : يا رحمان الدنيا و الاخرة و رحيمهما: ((اى خدائى كه رحمان دنيا و آخرت توئى و رحيم دنيا و آخرت نيز توئى ))!

 

[m4material]

تفسير نمونه...آيه اول سوره حمد

تفسير نمونه...آيه اول سوره حمد


3- رحمت عام و خاص خدا

مشهور در ميان گروهى از مفسران اين است كه صفت رحمان ، اشاره به رحمت عام خدا است كه شامل دوست و دشمن ، مؤ من و كافر و نيكوكار و بدكار مى باشد، زيرا مى دانيم باران رحمت بى حسابش همه را رسيده ، و خوان نعمت بى دريغش همه جا كشيده همه بندگان از مواهب گوناگون حيات بهره مندند، و روزى خويش را از سفره گسترده نعمتهاى بى پايانش بر مى گيرند، اين همان رحمت عام او است كه پهنه هستى را در بر گرفته و همگان در درياى آن غوطه ورند.

ولي ((رحيم )) اشاره به رحمت خاص پروردگار است كه ويژه بندگان مطيع و صالح و فرمانبردار است ، زيرا آنها به حكم ايمان و عمل صالح ، شايستگى اين را يافته اند كه از رحمت و بخشش و احسان خاصى كه آلودگان و تبهكاران از آن سهمى ندارند، بهره مند گردند.

تنها چيزى كه ممكن است اشاره به اين مطلب باشد آنست كه ((رحمان )) در همه جا در قرآن به صورت مطلق آمده است كه نشانه عموميت آنست ، در حالى كه ((رحيم )) گاهى به صورت مقيد ذكر شده كه دليل بر خصوصيت آن است مانند كان بالمومنين رحيما: ((خداوند نسبت به مؤ منان رحيم است )) (احزاب 43) و گاه به صورت مطلق مانند سوره حمد.

در روايتى نيز از امام صادق (عليه السلام ) مى خوانيم كه فرمود: و الله اله كل شيى ء، الرحمان بجميع خلقه ، الرحيم بالمؤ منين خاصة: ((خداوند معبود همه چيز است ، نسبت به تمام مخلوقاتش رحمان ، و نسبت به خصوص مؤ منان رحيم است))

سخن خود را در اين بحث با حديث پر معنى و گويائى از پيامبر اكرم (صلى اللّه عليه و آله و سلم ) پايان مى دهيم آنجا كه فرمود:ان الله عز و جل ماة رحمة ، و انه انزل منها واحدة الى الارض فقسمها بين خلقه بها يتعاطفون و يتراحمون ، و اخر تسع و تسعين لنفسه يرحم بها عباده يوم القيامة !: ((خداوند بزرگ صد باب رحمت دارد كه يكى از آن را به زمين نازل كرده است ، و درمخلوقاتش تقسيم نموده و تمام عاطفه و محبتى كه در ميان مردم است از پرتو همان است ، ولى نود و نه قسمت را براى خود نگاه داشته و در قيامت بندگانش را مشمول آن مى سازد.))

 

[m4material]

تفسير نمونه .... آيه اول سوره حمد

تفسير نمونه .... آيه اول سوره حمد

4- چرا صفات ديگر خدا در بسم الله نيامده است ؟!

اين موضوع قابل توجه است كه تمام سوره هاى قرآن با بسم الله شروع مى شود (بجز سوره برائت آن هم به دليلى كه سابقا گفتيم ) و در بسم الله پس از نام ويژه ((الله )) تنها روى صفت ((رحمانيت و رحيميت )) او تكيه مى شود، و اين سؤ ال انگيز است كه چرا سخنى از بقيه صفات در اين موضع حساس به ميان نيامده ؟

اما با توجه به يك نكته ، پاسخ اين سؤ ال روشن مى شود و آن اينكه در آغاز هر كار لازم است از صفتى استمداد كنيم كه آثارش بر سراسر جهان پرتوافكن است ، همه موجودات را فرا گرفته و گرفتاران را در لحظات بحرانى نجات بخشيده است .

بهتر است اين حقيقت را از زبان قرآن بشنويد آنجا كه مى گويد: و رحمتى وسعت كل شيى ء:((رحمت من همه چيز را فرا گرفته است )) (اعراف 156).
و در جاى ديگر از زبان حاملان عرش خدا مى خوانيم ربنا وسعت كل شيى ء رحمة : ((خدايا رحمت خود را بر همه چيز گسترده اى )) (مؤ من 7).
از سوى ديگر مى بينيم پيامبران براى نجات خود از چنگال حوادث سخت و طاقت فرسا و دشمنان خطرناك ، دست به دامن رحمت خدا مى زدند قوم ((موسى )) براى نجات از چنگال فرعونيان مى گويند و نجنا برحمتك : ((خدايا ما را به رحمت خود رهائى بخش )) (يونس 86).
در مورد((هود)) و پيروانش چنين مى خوانم : فانجيناه و الذين معه برحمة منا: هود و پيروانش را به وسيله رحمت خويش (از چنگال دشمنان ) رهائى بخشيديم (اعراف 72).

اصولا هنگامى كه حاجتى از خدا مى طلبيم مناسب است او را با صفاتى كه پيوند با آن حاجت دارد توصيف كنيم مثلا عيسى مسيح (عليه السلام ) به هنگام درخواست مائده آسمانى (غذاى مخصوص ) چنين مى گويد: اللهم ربنا انزل علينا مائدة من السماء ... و ارزقنا و انت خيرالرازقين : ((بار الها مائدهاى از آسمان بر ما نازل گردان ... و ما را روزى ده و تو بهترين روزى دهندگانى )) (مائده 114).
((نوح )) پيامبر بزرگ خدا نيز اين درس را به ما مى آموزد، آنجا كه براى پياده شدن از كشتى در يك جايگاه مناسب ، چنين دعا كند رب انزلنى منزلامباركا و انت خير المنزلين : ((پروردگارا! مرا به طرز مباركى فرود آر كه تو بهترين فرود آورندگانى )) (مؤ منون 29).
و نيز ((زكريا)) به هنگام درخواست فرزندى از خدا كه جانشين و وارث او باشد خدا را با صفت خير الوارثين توصيف مى كند و مى گويد رب لاتذرنى فردا و انت خير الوارثين : خداوندا! مرا تنها مگذار كه تو بهترين وارثانى )) (انبياء89).

بنابراين در مورد آغاز كارها به هنگامى كه مى خواهيم با نام خداوند شروع كنيم بايد دست به دامن رحمت واسعه او بزنيم ، هم رحمت عام و هم رحمت خاصش آيا براى پيشرفت در كارها و پيروزى بر مشكلات صفتى مناسبتر از اين صفات مى باشد؟! جالب اينكه نيروئى كه همچون نيروى جاذبه ، جنبه عمومى دارد و دلها را به هم پيوند مى دهد همين صفت رحمت است ، براى پيوند خلق با خالق نيز از اين صفت رحمت بايد استفاده كرد.

مؤ منان راستين با گفتن بسم الله الرحمن الرحيم در آغاز كارها دل از همه جا بر مى كنند و تنها به خدا دل مى بندند، و از او استمداد و يارى مى طلبند، خداوندى كه رحمتش فراگير است ، و هيچ موجودى از آن ، بى نصيب نيست .
اين درس را نيز از بسم الله به خوبى مى توان آموخت كه اساس كار خداوند بر رحمت است و مجازات جنبه استثنائى دارد كه تا عوامل قاطعى براى آن پيدا نشود تحقق نخواهد يافت ، چنانكه در دعا مى خوانيم يا من سبقت رحمته غضبه : ((اى خدائى كه رحمتت بر غضبت پيشى گرفته است )). انسانها نيز بايد در برنامه زندگى چنين باشند، اساس و پايه كار را بر رحمت و محبت قرار دهند و توسل به خشونت را براى مواقع ضرورت بگذارند، قرآن 114 سوره دارد، 113 سوره با ((رحمت )) آغاز مى شود، تنها سوره توبه كه با اعلان جنگ و خشونت آغاز مى شود و بدون بسم الله است !

 

[m4material]

تفسير نور...آيه دوم سوره حمد...بخش اول

تفسير نور...آيه دوم سوره حمد...بخش اول

بسم الله الرحمن الرحيم

تفسير نور
.
.
آيه دوم سوره حمد
.
.
بخش اول


​

«ربّ» به كسى گفته مى ‏شود كه هم مالك وصاحب چيزى است و هم در رشد و پرورش آن نقش دارد.

خداوند هم صاحب حقيقى عالم است و هم مدبّر و پروردگار آن. پس همه هستى حركت تكاملى دارد و در مسيرى كه خداوند معيّن كرده، هدايت مى ‏شود.

علاوه بر سوره حمد، چهار سوره‏ ى انعام، كهف، سبأ وفاطر نيز با جمله «الحمدللّه» آغاز گرديده، ولى فقط در سوره حمد بعد از آن «ربّ العالمين» آمده است.

مفهوم حمد، تركيبى از مفهوم مدح و شكر است. انسان در برابر جمال و كمال و زيبايى، زبان به ستايش و در برابر نعمت و خدمت واحسان ديگران، زبان به تشكّر مى‏ گشايد. خداوند متعال به خاطر كمال و جمالش، شايسته‏ ى ستايش وبه خاطر احسان‏ها و نعمت‏هايش، لايق شكرگزارى است.
«الحمدللّه» ، بهترين نوع تشكّر از خداوند است. هر كس در هرجا، با هر زبانى، هرگونه ستايشى از هر كمال و زيبايى دارد، در حقيقت سرچشمه‏ ى آن را ستايش مى ‏كند. البتّه حمد خداوند منافاتى با سپاسگزارى از مخلوق ندارد، به شرط آنكه به امر خداوند و در خط و مسير او باشد.

خداوند، پروردگار همه‏ ى آفريده‏ هاست. «و هو ربّ كلّ شى‏ء»(22) آنچه در آسمان‏ها و زمين و ميان آنهاست، پروردگارشان اوست. «ربّ السّموات والارض و مابينهما»(23) حضرت على ‏عليه السلام مى ‏فرمايد: «من الجمادات والحيوانات»؛ ا و پروردگار جاندار و بى‏ جان است. «له الخلق والامر تبارك‏اللّه ربّ العالمين» هم آفرينش از اوست و هم اداره‏ ى آن، و او مربى و پرورش دهنده‏ى همه است.(24)

مراد از «عالَمين» يا فقط انسان‏ها هستند، مانند آيه 70 سوره حجر كه قوم لوط به حضرت لوط گفتند: «أوَ لم ننهك عن العالمين» آيا ما تو را از ملاقات با مردم نهى نكرديم؟ و يا مراد همه‏ى عوالم هستى است. «عالَم» به معناى مخلوقات و «عالَمين» به معناى تمام مخلوقات نيز استعمال شده است. از اين آيه فهميده مى ‏شود كه تمام هستى يك پروردگار دارد و آنچه در جاهليت و در ميان بعضى از ملّت‏ها اعتقاد داشتند كه براى هر نوع از پديده‏ ها خدايى است و آن را مدبّر و ربّ النّوع آن مى ‏پنداشتند، باطل است.

---

22) انعام، 164.
23) شعراء، 24.
24) تفسير نورالثقلين.

 

[m4material]

تفسير نور...آيه دوم سوره حمد...بخش دوم

تفسير نور...آيه دوم سوره حمد...بخش دوم

با نام او

تفسير نور
.
.
.

آيه دوم سوره حمد
.
.
.

بخش دوم

1- همه ستايش‏ها براى اوست. «الحمدللَّه» (1)

2- خداوند در تربيت و رشد هستى اجبارى ندارد. زيرا حمد براى كارهاى غير اجبارى است. «الحمدللَّه»

3- همه هستى زيباست و تدبير همه هستى نيكوست. زيرا حمد براى زيبايى و نيكويى است. «الحمدللَّه»

4- دليل ستايش ما، پروردگارى اوست. «الحمدللَّه ربّ العالمين»

5 - رابطه ‏ى خداوند با مخلوقات، رابطه‏ ى دائمى و تنگاتنگ است. «ربّ العالمين» (نقاش و بنّا هنر خود را عرضه مى‏ كند و مى‏ رود، ولى مربّى بايد هر لحظه نظارت داشته باشد.)

6- همه‏ ى هستى، تحت تربيت خداوند يكتاست. «ربّ العالمين»

7- امكان رشد و تربيت، در همه‏ى موجودات وجود دارد. «ربّ العالمين»

8 - خداوند هم انسان‏ها را با راهنمايى انبيا تربيت مى ‏كند، (تربيت تشريعى) و هم جمادات ونباتات وحيوانات را رشد وپرورش مى ‏دهد. (تربيت تكوينى) «ربّ العالمين»

9- مؤمنان در آغاز كتاب (قرآن) با نيايش به درگاه خداوند متعال، «الحمدللّه ربّ العالمين » مى ‏گويند و در پايان كار در بهشت نيز، همان شعار را مى‏ دهند كه «آخر دعواهم أن الحمدللّه ربّ العالمين»(2)
​

---

1) الف ولام در «الحمد» به معناى تمام حمد و جنس ستايش است.
2) يونس، 10.
​

 

[m4material]

تفسير ادبي و عرفاني.....آيه دوم سوره حمد

تفسير ادبي و عرفاني.....آيه دوم سوره حمد

بسم الله الرحمن الرحيم

تفسير ادبي و عرفاني
.
.
آيه دوم سوره حمد
​

الحمدالله:
ستايش خداي مهربان، كردگار روزي رسان، يكتا در نام و نشان،‌خداوندي كه ناجسته يابند؛‌نادريافته شناسند و ناديده دوست دارند.
بدان كه حمد يا بر ديدار نعمت است يا بر ديدار منعم، آنچه كه بر ديدار نعمت است: طاعت وي به كار بردن و شكر او را بر ميان بستن،‌تا امروز در نعمت بيفزايد و فردا ببهشت رساند و آنچه كه بر ديدار منعم است: زبان حال مردي است كه او را شراب شوق دادند و با شرم او را صاحب نعمت هم ديدار كردند تا از خود فاني شد، ذكر حق شنيد ، چراغ آشنايي ديد، اجابت لطف شنيد، توقع دوستي ديد و بدوستي لم بزل رسيد.
پير طريقت گفت: دو گيتي در سر دوستي شد،‌و دوستي در سر دوست، اكنون نميتوانم گفت كه اوست!

چشمي دارم همه پر از صورت دوست
با ديده مرا خوش است تا دوست در اوست
از ديده و دوست فرق كردن نه نكو است
يا او است بجاي ديده يا ديده خود اوست!
​

رب العالمين:
پروردگار جهانيان، يكي را پرورش تن روزي و يكي را پرورش دل روزي،‌يكي تن پرور به نعمت، يكي دل پرور به ولي نعمت، نعمت بهره كسي است كه از كوشش در خدمت فروگذار نكند، طمع ديدار دوست صفت مردان است و پيروزي از آن بنده است كه دوست او را عيان است.

 

[sebtoshshaikh]

با نام خردداد عاقل خواه و باسلام و آرزوی سلامتی و پیشرفت همه و موفقیت هرکه همراه

با توجه به مطالبی که در مورد " رب " گفته شد ، به نظر می رسد : ترجمه پروردگار برای این کلمه کامل و درست نیست .

چون " رب " ، هم رئیس است و هم پرورنده ، ولی پروردگار فقط پرورنده است .

و پرورنده ای که مالک است و صاحب اختیار کامل ، با پرورنده معمولی فرقها دارد .

 

[m4material]

سوره حمد...آيه سوم

سوره حمد...آيه سوم

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ


سوره حمد
.
.
آيه سوم


الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ ( 3 )
همو که گسترده مهر و مهربان است

( و میتوان مهربانی و بخشندگی خداوند رو تصور کرد ... )

​

 

[sebtoshshaikh]

شرح " الرحمن الرحیم "

شرح " الرحمن الرحیم "


با نام خالق خرد و با آرزوی سلامتی مدیران و اعضا و کاربر

آیه بعدی در سوره حمد ، " الرحمن الرحیم " است .

چرا دوباره صحبت از رحم ؟ و چرا تاکید رحم ؟ و چرا همان الفاظ و تکرار ؟

 

[m4material]

تفسير نور...آيه سوم سوره حمد...بخش اول

تفسير نور...آيه سوم سوره حمد...بخش اول

تفسير نور
.
.
.
آيه سوم سوره حمد
.
.
.
بخش اول
​

خداوند رحمت را برخود واجب كرده است، «كتب ربّكم على نفسه الرّحمة»(27) و رحمت او بر همه چيز سايه گسترده است. «و رحمتى وسعت كلّ شى‏ء»(28)
همچنين پيامبر و كتاب او مايه رحمتند، «رحمةً للعالمين»(29) آفرينش وپرورش او براساس رحمت است و اگر عقوبت نيز مى ‏دهد از روى لطف است.
بخشيدن گناهان و قبول توبه ‏ى بندگان و عيب ‏پوشى از آنان و دادن فرصت براى جبران اشتباهات، همه مظاهر رحمت و مهربانى اوست.

---

27) انعام، 54.
28) اعراف، 156.
29) انبياء، 107.

 

[m4material]

تفسير نور...آيه سوم سوره حمد...بخش اول

تفسير نور...آيه سوم سوره حمد...بخش اول

تفسير نور
.
.
.
آيه سوم سوره حمد
.
.
.
بخش اول

​

پيام ها:

• تدبير وتربيت الهى، همراه محبّت و رحمت است. (در كنار كلمه «ربّ»، كلمه «رحمن» آمده است.) «ربّ العالمين الرحمن الرحيم»
  
• همچنان كه تعليم نيازمند رحم و مهربانى است، «الرّحمن علّم القرآن»(30) تربيت و تزكيه نيز بايد بر اساس رحم و مهربانى باشد. «ربّ العالمين الرّحمن الرّحيم»
  
• رحمانيّت خداوند، دليل بر ستايش اوست. «الحمدللَّه... الرّحمن الرّحيم»
  

---

30) الرحمن، 1-2.

 

[mahsa66]

احادیثی در مورد آیه" بسم الله الرحمن الرحیم"

از علی (علیه‌السلام) روایت شده است: وقتی که بسم الله الرحمن الرحیم بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نازل شد، آن حضرت فرمود: اولین بار که این آیه بر حضرت آدم نازل شد فرمود: تا زمانی که فرزندان من این آیه را قرائت کنند از عذاب (الهی) در امان خواهند بود​

پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمود: دربهشت شهری است به نام مدینة الرحمه که بی نهایت زیباست، هر که به آن رسید از زحمت رست و به رحمت پیوست. در آن شهر خانه‌ای است به نام بیت الجلال که درهای بسیار دارد و کلید درهای آن بسم الله الرحمن الرحیم است. چون بنده مؤمن بسم الله را با اخلاص بر زبان راند درها باز شود و از سوی خداوند ندا شود که مُلک این خانه و ولایت این شهر را به تو سپردیم.

شخصی به امام کاظم (علیه‌السلام) عرض کرد: کدام آیه در کتاب خداوند بزرگ تر است؟حضرت فرمود: بسم الله الرحمن الرحیم

رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: شیطان به پیشگاه خداوند عرض کرد: پروردگارا! برای تمامی مخلوقاتت روزی و وسیله زندگانی (خوردنی و آشامیدنی) قرار داده‌ای و هیچ یک از آنان را فروگذار نکرده‌ای،پس روزی من چیست؟ خدای متعال فرمود: آن چه نام من بر آن برده نشود (روزی توست)

روزی جمعی از فرشتگان به صورت غلامانی زیبا خدمت ابراهیم (علی نبینا و آله و علیه السلام) رسیدند. حضرت پنداشت که آن‌ها به مهمانی آمده‌اند، گوساله‌ای چاق بریان کرد و نزد آنان آورد و فرمود: بخورید به دو شرط: یکی آن که چون دست به طعام برید
‌بسم الله گویید و دیگر: چون از خوردن فارغ شوید بگویید الحمدلله.
جبرئیل امین که در جمع آن فرشتگان حاضر بود گفت: یا ابراهیم! شایسته‌ای که خداوند تو را دوست خود گیرد و خلیل خود خواند.
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: کسی که هنگام بیرون رفتن از خانه بسم الله بگوید، دو فرشته رقیب و عتید ـ که اعمال او را می‌نویسند ـ به او می‌گویند: هدایت شدی. در روایت دیگری آمده است که آن حضرت فرمود: فرشتگان به اوگویند؛ به سلامت ماندی

از هشتمين امام، امام رضا (ع) نقل كرده‏اند كه فرمود: هركس بسم الله الرحمن الرحیم را با ايمان و اخلاص به‏زبان آورد، از فاصله سياهى چشم تا سفيدى آن، به اسم اعظم نزديكتر مى‏شود.

از امام صادق (ع) آورده‏اند كه فرمود: خدا اين كج‏انديشان را بكشد! چگونه خواندن بزرگترين آيات قرآن - يعنى بسم‏اللَّه - را بدعت پنداشتند؟​

 

[m4material]

با نام خالق خرد و با آرزوی سلامتی مدیران و اعضا و کاربر

آیه بعدی در سوره حمد ، " الرحمن الرحیم " است .

چرا دوباره صحبت از رحم ؟ و چرا تاکید رحم ؟ و چرا همان الفاظ و تکرار ؟

سلام جناب سبط الشيخ عزيز
ممنون از پستهاتون
اتفاقا براي بنده هم جاي سوال بوده كه چرا با وجود آيه بودن "بسم الله الرحمن الرحيم" دوباره اين دو صفت تكرار شده
دو نظر به ذهنم اومد
يكي براي تكراره، و اينكه كاملا جا بيفته كه همواره ما هم بايد با زير دستانمون با رافت و مهرباني و رحم برخورد كنيم و اونو در اولويت قرار بديم
ديگري اينكه، اين ميتونه در ادامه آيه قبل باشه؛‌يعني ، سپاس مخصوص خداوندي است كه رب جهانيان است و رحمان و رحيم است؛‌و ادامه ميديم كه صاحب روز جزاست و تنها از خداوند كمك ميخواهيم و تنها او را ميپرستيم، حال كه اين اوصاف اشاره كرديم؛‌درخواست ميكنيم كه "اهدنا الصراط المستقيم"!

 

[m4material]

تفسير ادبي و عرفاني.....آيه سوم سوره حمد

تفسير ادبي و عرفاني.....آيه سوم سوره حمد

بسم الله الرحمن الرحيم

تفسير ادبي و عرفاني
.
.
آيه سوم سوره حمد
​

الرحمن الرحيم
رحمن است كه راه مزدوري آسان كند،‌رحيم است كه شمع دوستي در راه دوستان برافروزد، مزدور هميشه رنجور و در آرزوي حور و قصور، و دوست در بحر عيان غرقه نور!

روزي كه مرا وصل تو در چنگ آيد
از حال بهشتيان مرا ننگ آيد!
​

رحمن است كه قاصد آن را توفيق مجاهدت داد،‌رحيم است كه واجد آن را تحقيق مشاهدت داد، آن حال مريد است و اين حال مراد،‌مريد به چراغ توفيق رفت به مشاهده رسيد، مراد بشمع تحقيق رفت به معاينه رسيد! زيرا طالب به دوري از خود به وي نزديك شود و به گم شدن از خود،‌ويرا آشنا گردد، كه او نه از قاصدان دور است و نه از طالبان گم، و نه از مريدان غايب!

رحمتي كن بر دل خلق و برون آي از حجاب
تا شود كوته ز هفتاد و دو ملت داوري!
​

 

[V A H ! D]

آیه سوم سوره حمد ...

آیه سوم سوره حمد ...

.
.
.


مهربانی و بخشنده گی خداوند ...


،


( خداوند )

عطا کننده ی ( نعمت ها به موجودات عالم است و همه ی مخلوقات عالم از رحمت گسترده او بهرمند هستند و نسبت به بندگانش )

بسیار مهربان است ....


.
.
.


گمون کنم بهترین تعریف و تفسیر از این آیه باشه!!

به نظر من و همینطور که دوستان بهش اشاره کردند چرا " الرحمن الرحیم " دوبار تکرار شده و آغاز همه ی سوره ها با این قسمته ... ؟!!

آیا خداوند نمیخواد ما همیشه یادمون به بخشندگی و مهربانیش در هر شرایطی باشه؟!!

،


اللهم عجل لولیک الفرج ... ​

 

[mahsa66]

ویژگی های سوره حمد و شان نزول این سوره


نام سوره : سوره فاتحة الكتاب (حمد)،أُمّ الكتاب، أُمّ القرآن، السّبع المثانى،الشفاء"، "الشافية،"الاساس و ....

اين سوره در مكه نازل شده و داراى هفت آيه است .

ويژگيهاى سوره حمد :

آهنگ این سوره :

1ـ اين سوره اساسا با سوره هاى ديگر قرآن از نظر لحن و آهنگ فرق روشنى دارد زيرا در اين سوره خـداونـد طـرز مـناجات و سخن گفتن با او را به بندگانش آموخته است آغاز اين سوره با حمد و سـتايش پروردگار شروع و با ابراز ايمان به مبدا ومعاد (خداشناسى و ايمان به رستاخيز) ادامه و با تقاضاها و نيازهاى بندگان پايان مى گيرد.

سـوره حـمـد, اسـاس قـرآن اسـت

2ـ در حـديثى از پيامبر اكرم (ص ) مى خوانيم كه : (الحمد ام الـقـرآن ) و ايـن بـه هـنـگـامـى بـود كـه جابربن عبداللّه انصارى خدمت پيامبر(ص ) رسيد, پـيـامبر(ص ) به او فرمود: آيا برترين سوره اى را كه خدا در كتابش نازل كرده به تو تعليم كنم ، جـابـر عـرض كـرد آرى پدر و مادرم به فدايت باد, به من تعليم كن , پيامبر(ص ) سوره حمد كه ام الكتاب است به او آموخت .
سپس اضافه فرمود: اين سوره شفاى هر دردى است مگر مرگ .
ام به معنى اساس و ريشه است .
شايد به همين دليل ابن عباس مفسر معروف مى گويد:هر چيزى اساس وشالوده اى دارد و اساس و زيربناى قرآن , سوره حمد است.

سوره حمد افتخار بزرگ پيامبر (صلى اللّه عليه و آله و سلم )

3ـ درآيات قرآن سوره حمد به عنوان يك موهبت بزرگ به پيامبر (ص)معرفى شده , و در برابر كل قـرآن قـرار گـرفته است , آنجا كه مى فرمايد: ما به تو سوره حمد كه هفت آيه است و دوبار نازل شده داديم همچنين قرآن بزرگ بخشيديم


محتواى سوره حمد:

از يـك نـظـر اين سوره به دو بخش تقسيم مى شود, بخشى از حمد و ثناى خداسخن مى گويد و بخشى از نيازهاى بنده .
در حديثى از پيامبر(ص ) مى خوانيم : خداوند متعال چنين فرموده : من سوره حمد را ميان خود و بـنـده ام تـقسيم كردم نيمى از آن براى من و نيمى از آن براى بنده من است و بنده من حق دارد هرچه را مى خواهد از من بخواهد

در فضيلت اين سوره

از پـيـامبر (ص ) نقل شده : هر مسلمانى سوره حمد را بخواند پاداش او باندازه كسى است كه دو سوم قرآن را خوانده (و طبق نقل ديگرى پاداش كسى است كه تمام قرآن را خوانده باشد) و گوئى به هرفردى از مردان و زنان مؤمن هديه اى فرستاده است .
هـمـچـنـين در حديثى از امام صادق (ع ) مى خوانيم : شيطان چهار بار فريادكشيد و ناله سرداد نـخـستين بار روزى بود كه از درگاه خداوند رانده شد, سپس هنگامى بود كه از بهشت به زمين تـنـزل يافت , سومين بار هنگام بعثت محمد (ص) بعد از فترت پيامبران بود و آخرين بار زمانى بود كه سوره حمد نازل شد!

چرا نام اين سوره فاتحة الكتاب است ؟

فـاتحة الكتاب به معنى آغازگر كتاب (قرآن ) است , و از روايات استفاده مى شود كه اين سوره در زمان خود پيامبر (ص ) نيز به همين نام شناخته مى شده است .
از ايـنـجـا دريـچه اى به سوى مساله مهمى از مسائل اسلامى گشوده مى شود وآن اينكه برخلاف آنـچـه در ميان گروهى مشهور است كه قرآن در عصر پيامبر(ص ) به صورت پراكنده بود, بعد در زمان ابوبكر يا عمر يا عثمان جمع آورى شد, قرآن درزمان خود پيامبر(ص ) به همين صورت امروز جـمع آورى شده بود و سرآغازش همين سوره حمد بوده است , مدارك متعددى در دست است كه قـرآن بـه صـورت مـجـموعه اى كه در دست ماست در عصر پيامبر(ص ) و به فرمان او جمع آورى شـده بـود عـلى بن ابراهيم از امام صادق (ع ) نقل كرده كه رسول خدا(ص ) به على (ع )فرمود: قرآن در قطعات حرير و كاغذ و امثال آن پراكنده است آن را جمع آورى كنيد.
سـپـس اضافه مى كند: على (ع ) از آن مجلس برخاست و آن را در پارچه زردرنگى جمع آورى نمود سپس بر آن مهر زد.
به علاوه حديث مشهور ثقلين كه شيعه و سنى آن را نقل كرده اند كه پيامبر(ص ) فرمود من از مـيـان شـما مى روم و دو چيز گرانبها را به يادگار مى گذارم كتاب خدا و خاندانم خود نشان مى دهد كه قرآن به صورت يك كتاب جمع آورى شده بود.

 

[m4material]

كليپي كوتاه از سخنان شنيدني و پرمحتواي حجت الاسلام قرائتي با موضوع «معناي الحمدلله رب العالمين».



اطلاعات فايل دريافتي :

​

حجم : 12 مگابايت | فرمت flv​

زمان : 03:27​

دانلود - Direct Download Link
منبع:www.ansarclip.ir​

 

[Taßa§om]

سلام

خسته نباشید و مرسی بابت زحماتتون

با عرض پوزش یه سوال داشتم که تا حدودی خارج از تفاسیرِ

می گم با توجه به لزوم گفتن بسم الله برای شروع امور و این که خیلی خوبه،، چرا می گفتن اگه دارید قرآن رو از وسط شروع می کنید دیگه نگین بسم الله و اعوذ بلله کافیه؟اصلا این حرف درسته؟مثلا مایی که داریم حفظ می کنیم و گاها برای مرور از ابتدای سوره شروع نمی کنیم بسم الله بگیم بهتر نیست؟!

با تشکر