شرح دعای سحر|چرا آغاز قرآن به رحمانیت و روز قیامت به قهاریت اشاره می‌شود؟

[Persia1]

روز رحمت روز بسط و افاضه وجود بوده و به همین دلیل خداوند هنگام فتح باب و شروع کتاب الهی خود را به رحمانیت و رحیمیت توصیف فرموده. اما قیامت روز عظمت و قهاریت و روز قبض و نزع به دست پروردگار است، لذا پرودگار خود را به وحدانیت و قهاریت توصیف فرموده است.​

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، «دعای سحر» یکی از دعاهای عظیم‌الشأنی است که از امام رضا علیه‌السلام روایت شده و آن حضرت فرموده است: این دعا، دعایی است که امام باقر علیه‌السلام در سحرهای ماه رمضان می‌خواند.

در عین حال یکی از آثار فاخر و ارزشمند امام خمینی (ره) «شرح دعای سحر » است؛ اثری که امام خمینی (ره) آن را در حدود 27 سالگی خود تألیف کرده و نشان از دانش و عرفان والای ایشان از دوران جوانی دارد.

خبرگزاری تسنیم به منظور آشنایی بیشتر مخاطبان با مفاهیم و مضامین والای دعای سحر که خواندن آن در سحرهای ماه رمضان توصیه شده، به بررسی بخش‌ها و نکاتی از امام خمینی (ره) درباره این دعای ارزشمند و والا پرداخته است.

نکات مهم فراز سوم از این دعای شریف را می‌خوانیم:

اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ مِنْ عَظَمَتِكَ بِأَعْظَمِها وَكُلُّ عَظَمَتِكَ عَظِیمَةٌ، اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِعَظَمَتِكَ كُلِّها.
خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق بالاترین مرتبه از عظمتت و همه مراتب عظمتت عظیم است، خدایا از تو درخواست می‌کنم به حق همه مراتب عظمتت.

موجودات، از آسمان عوالم عقول و ارواح گرفته تا زمین‌هایی که محل سکونت اجساد و اشباح است، همگی از جنبه «رحمانیت و رحیمیت» حضرت حق هستند که پرتوی آن تاریکی‌های عالم را نورانی کرده و با گسترش و بسط نورش تیرگی ذات موجوداتی که قابلیت دارند، روشن شده است.

هیچ کس در عالم، طاقت مشاهده نور «عظمت» و جلال او و تاب نگریستن به حضرت کبریای متعالی را ندارد. پس اگر حضرت قهار به نور عظمت و هیبت بر عالم تجلی فرماید، هستی همه موجودات در نور عظمت او متلاشی می‌شود و پایه آسمان‌های رفیع متزلزل می‌گردد و همه موجودات از فرط عظمتش مدهوش می‌شوند.

در روز تجلی نور عظمت، همه موجودات در پرتو تابش نور عظمت او نابود می‌شوند و آن روز روز رجوع تامّ و روز بروز احدیت و مالکیت مطلق است. در این روز، حق تعالی می‌فرماید: «لمن الملک الیوم؛ ملک امروز از آن کیست؟» و چون به سبب درخشش پرتو نور جلال و ظهور سلطنت مطلقه‌اش هیچ پاسخ دهنده‌ای باقی نمانده تا جواب گوید، خود پاسخ می‌فرماید که «لله الواحد القهار».

اینکه پروردگار در این آیه خود را به واحدیت و قهاریت وصف کرده (نه رحمانیت و رحیمیت) به این دلیل است که قیامت، روز حکومت و سلطنت این دو اسم است. درواقع روز رحمت روز بسط و افاضه وجود بوده و به همین دلیل، خداوند هنگام فتح باب و شروع کتاب الهی خود را به رحمانیت و رحیمیت توصیف فرموده است. اما قیامت روز عظمت و قهاریت و روز قبض و نزع به دست پروردگار است، لذا پرودگار خود را به وحدانیت و قهاریت توصیف فرموده است. خداوند در خاتمه دفتر تکوین و تدوین، خود را به مالکیت توصیف فرموده و فرموده است: «مالک یوم الدین».

 

[Persia1]

• 
  

امام خمینی(ره) معتقد بود: شاید منظور از «عزّت» در این بخش از دعا (اللّهم إنی أسئلک مِن عزتک بأعزها...)‎ صفاتی باشد که قوت و غلبه‌ای در آن‌ها وجود دارد؛ مانند قهّار و مالک.​

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، «دعای سحر» یکی از دعاهای عظیم‌الشأنی است که از حضرت امام علی‌بن موسی الرضا علیه السلام روایت شده و آن حضرت فرموده است: این دعا، دعایی است که امام باقر علیه السلام در سحرهای ماه رمضان می‌خواند.
در عین حال یکی از آثار فاخر و ارزشمند امام خمینی(ره) «شرح دعای سحر» است؛ اثری که امام خمینی(ره) آن را در حدود 27سالگی خود تألیف کرده است و نشان از دانش و عرفان والای ایشان از دوران جوانی دارد.
خبرگزاری تسنیم به‌منظور آشنایی بیشتر مخاطبان با مفاهیم و مضامین والای دعای سحر که خواندن آن در سحرهای ماه رمضان توصیه شده است، به بررسی بخش‌ها و نکاتی از امام خمینی(ره) درباره این دعای ارزشمند و والا پرداخته است.
نکات مهم در فراز نهم از این دعای شریف را می‌خوانیم:
اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ مِنْ عِزَّتِكَ بِأَعَزِّها وَكُلُّ عِزَّتِكَ عَزِیزَةٌ، اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِعِزَّتِكَ كُلِّها
بارالها، از تو درخواست می‌کنم به عزیزترین عزتت حال آن که همه عزت تو عزیز است. پروردگارا، به همه عزتت از تو درخواست می‌کنم.

• عزیز سه معنا دارد: غالب، قوی و فردی که معادلی ندارد.
• خداوند متعال عزیز به‌معنای «غالب» است، زیرا او بر همه چیز غالب و قاهر است و سلسله وجود مسخر امر اوست: «ما من دابّة الّا هو آخذ بناصیتها؛ زمام اختیار هر جنبده‌ای به‌دست مشیت اوست.» (سوره هود، آیه 56) همه موجودات بدون کمترین سرپیچی‌ای مقهور قهاریت او و بدون هیچ طغیانی خوار و ذلیل قدرت اویند. سلطنت مطلق و مالکیت تامّ و غلبه بر عالم خلق و امر از آن خداست و حرکت هر جانداری در تسخیر اوست و فعل هر فاعلی به امر و تدبیر او انجام می‌گیرد.

• اما خداوند متعال به‌معنای «قوی» نیز عزیز است، زیرا واجب الوجود از حیث قوّت، به‌طور نامتناهی، فوق نامنتاهی است و در دایره وجود، به‌جز او، هیچ قوی‌ای وجود ندارد و قوت هر موجود قدرتمندی در ظل قوت او و از درجات قدرت اوست.
• خداوند متعال عزیز به‌معنای «فردی که معادلی ندارد» نیز هست، زیرا صرف محض دومی نمی‌پذیرد و تکرار نمی‌شود و هرچه را که دومین او فرض کنی، در واقع خود اوست.
• شاید منظور از «عزت» در این بخش از دعا (اللهم إنی أسئلک مِن عزتک بأعزها...)‎ صفاتی باشد که قوت و غلبه‌ای در آن‌ها وجود دارد؛ مانند قّهار و مالک و واحد و احد و معید و... آنگاه باعزت‌ترین این صفات، صفتی است که ظهور غلبه و قهر در آن تمام‌تر باشد، مانند «واحد قهار» در این فرموده حق: «لمن الملک الیوم لله الواحد القهّار» یا «مالک» بنا بر این فرموده خداوند: «مالک یوم الدین»

 

[Persia1]

تنها کسی که مقام مشیّت در او تحقق یافته و افقش با افق مشیّت یکی است و راه و وسیله اتصال آسمان و زمین است، کسی است که خدا خلقت را به او شروع فرموده و به او نیز ختم خواهد فرمود که این همان حقیقت محمدی و علوی، صلوات الله علیهما، است.​

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، «دعای سحر» یکی از دعاهای عظیم‌الشأنی است که از امام رضا علیه‌السلام روایت شده و آن حضرت فرموده است: این دعا، دعایی است که امام باقر علیه‌السلام در سحرهای ماه رمضان می‌خواند.
در عین حال یکی از آثار فاخر و ارزشمند امام خمینی (ره) «شرح دعای سحر» است؛ اثری که امام خمینی (ره) آن را در حدود 27 سالگی خود تألیف کرده و نشان از دانش و عرفان والای ایشان از دوران جوانی دارد.
خبرگزاری تسنیم به منظور آشنایی بیشتر مخاطبان با مفاهیم و مضامین والای دعای سحر که خواندن آن در سحرهای ماه رمضان توصیه شده، به بررسی بخش‌ها و نکاتی از امام خمینی (ره) درباره این دعای ارزشمند و والا پرداخته است.
نکات مهم در فراز دهم از این دعای شریف را می‌خوانیم:
اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ مِنْ مَشِیئَتِكَ بِأَمْضاها وَكُلُّ مَشِیئَتِكَ ماضِیَةٌ، اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِمَشِیئَتِكَ كُلِّها
پروردگارا، از تو درخواست می‌کنم به نافذترین مشیّتت حال آن که همه مشیّت تو نافذ است. بار الها، از تو به همه مشیّتت درخواست می‌کنم.

• تمامی سلسله وجود، اعم از عوالم غیب یا شهود، از تعیّنات و مظاهر مشیّت هستند. امام صادق علیه السلام می‌فرماید: «خلق الله المشیئة بنفسها ثمّ خلق الاشیاء بالمشیئة» بر اساس این حدیث شریف، مشیت نخستین صادر است و دیگر مراتب وجود توسط آن موجود شده‌اند.
• پس این کاغذی که روی آن می‌نویسم و قلمی که سطرها را با آن می‌نگارم و عضله‌ای که این دو را تحت کنترل دارد و نیرویی که در عضله هست و اراده‌ای که از شوق سرچشمه می‌گیرد و شوقی که از علم سرچشمه گرفته (همان علمی که قائم به نفس انسان است)، همه و همه از شئون مشیّت الهی و از مظاهر آن است و تعیّن‌ها اعتبار و خیالی بیش نیستند؛ چنان که شیخ کبیر گفته است: «العالم خیال فی خیال؛ عالم خیال اندر خیال است. » از این رو، جز ظهور او ظهوری و جز شأن او شأنی وجود ندارد.
• نور مشیّت از زمین‌های پست تا آسمان‌های بلند نفوذ کرده و هیچ یک از حقایق جز شأن او شأنی و جز گونه و طور او گونه و طوری ندارند.

• هیچ موجودی نیست جز این که در تسخیر کبریای اوست و چون خداوند اراده چیزی نماید به او فرماید: باش، پس او موجود می‌شود، بدون این که بتواند از پذیرش وجود خودداری کند یا توان تخطی و عصیان داشته باشد، و همه ماهیت‌ها فرمانبر امر او هستند و تحت سلطه حاکمیت اویند «ما من دابّة الا هو آخذ بناصیتها؛ زمام اختیار هر جنبده‌ای به دست مشیت اوست.»
• تنها کسی که مقام مشیّت در او تحقق یافته و افقش با افق مشیّت یکی است و راه و وسیله اتصال آسمان و زمین است، کسی است که خدا خلقت را به او شروع فرموده و به او نیز ختم خواهد فرمود که این همان حقیقت محمدی و علوی، صلوات الله علیهما، است... او آب بسیار پاکی است که هیچ یک از آلودگی‌های طبیعی و ناپاکی‌های ظلمانی و زشتی‌های امکانی آلوده‌اش نمی‌کند و او نور آسمان‌ها و زمین: «الله نور السموات والارض» ‎ و سزاوار مقام الهیت است: «هو الذی فی السماء اله وفی الارض اله».