ادامه...........
جزئیات طرح
طرح شهید کلانتری در قالب دو پروژه در حال انجام است:
- پروژه میانگذر دریاچه ارومیه که شامل سه بخش است:
· پل اصلی : این پل با مسیرهای رفت و برگشت جداگانه هرکدام به عرض 9.5 متر با استفاده از مقاطع مرکب فلزی و بتنی ساخته می شود. مسیر راه آهن نیز به عرض 5 متر در وسط پلهای سواره رو طراحی و منظور شده است. طول این پل با احتساب کوله های متصل کننده آن به خاکریز معادل 2 کیلومتر است. شیب طولی پل به علت عبور راه آهن به 1.2 درصد محدود شده و ارتفاع آزاد در زیر دهانه وسط ، جهت عبور شناورها، در پرآب ترین وضعیت دریاچه حدود 10 متر خواهد بود.
· پل آبگذر : به طول تقریبی 500 متر که به لحاظ مسایل محیط زیستی پیش بینی شده است.
· خاکریز : که شامل اقداماتی جهت حفاظت و بهسازی خاکریز موجود است.
- راه تبریز- ارومیه
طول کل مسیر در حدود 130 کیلومتر است که در 4 قطعه به اجرا در خواهد آمد.
معرفی پروژه پل میانگذر دریاچه ارومیه :
- کارفرما : وزارت راه و ترابری ( مجری طرح شهید کلانتری )
- مدیریت طرح : شرکت خدمات مدیریتی ایرانیان ( IREMCO )
- پیمانکار : شرکت صدرا ( صنایع دریائی ایران ) و NGI نروژ و AAS-JAKOBSEN
- مشاور : شرکت COWI دانمارک و IREMCO و مهندسین مشاور طرح نواندیشان
- شروع مطالعات طرح : 1380
- شروع عملیات اجرائی : بهمن 1382
- طول پل : 1276 متر
- عرض پل : 26.7 متر
- باند : 2باند رفت و برگشت و یک باند راه آهن
- ماکزیمم ارتفاع از سطح دریا : 12 متر
- جمع کل کارهای فلزی پل 30000 تن
- طول کل شمع ها : 35 کیلومتر
- تعداد کل شمع ها : 424 عدد
- متوسط ارتفاع هر شمع : 81 متر
- قطر شمع های اصلی : 32 اینچ
- قطر Sleeves : 40 اینچ
- تعداد دهانه : 19 دهانه
پیشینه طرح
§ اولین توجه برای عبور از دریاچه سال 1326
§ مطرح شدن در برنامه عمرانی چهارم سال 1346
§ آغاز عملیات اجرایی با استفاده از عملیات خاکریزی 1358
§ احداث پل شناور سال 1368
§ کارهای مطالعاتی و تهیه طرح با مدیریت هیـأت سه نفره طرح چابهار سال 1377
§ انتخاب مجری طرح 1381
§ تهیه مستندات طرح با همکاری شرکت سانو سال 1381
§ برگزاری مناقصه دو مرحله ای طرح و ساخت بهار 1381
§ عقد قرارداد در شهریور 1381
§ تنفیذ قرارداد 01/11/1381
§ ارزیابی عملیات تدقیق طرح 31/06/1382
§ جمع بندی اولیه عملیات تجهیز کارگاه به شرکت صدرا 14/07/1382
§ شروع عملیات اجرایی در خشکی 01/11/1382
§ شروع عملیات دریایی 01/11/1383
عملکرد مالی و اعتباری طرح
اعتبارات
§ برآورد اولیه : 1100 میلیارد ریال
§ اعتبار اولیه : ابتدا کار با تصویب اعتبار اولیه به مبلغ 500 میلیارد ریال شروع گردیده
تسهیلات بانکی
§ 100 میلیارد ریال از بانک ملی وام دریافت گردیده است
§ دریافت 100 میلیارد ریال وام دیگر از منابع بانکی استان در حال پیگیری است
§ دریافت 50 میلیارد ریال از اعتبارات توازن منطقه ای در حال پیگیری است
پرداخت ها
§ 150 میلیارد ریال اعتبار سال 1386
§ در مجموع برای 14 قرارداد اصلی و 2 قرارداد متمم از اعتبارات دولتی و تسهیلات دریافتی از بانک ملی 807 میلیارد ریال پرداخت گردیده است
گزارش پیشرفت فیزیکی پل میانگذر دریاچه ارومیه تا تاریخ اول مهرماه 88
عمده ترین عملیات به اتمام رسیده:
● ساخت و نصب و بتن ریزی عرشه خط یک(A) بطول 1276 متر و نصب گاردریل
● ساخت و مونتاژ و نصب عمده قطعات فلزی عرشه در سه خط
● ساخت و نصب دو پل موقت فلزي در خط یک بجای پلهای دسترسی برای برقراری عبور و مرور
● بتن ريزي عرشه خط دو ( (C
● ساخت قطعات پیش ساخته پلهای دسترسی خط دو در دو سمت(C)
● ساخت پایه ها و ستونهای پلهای دسترسی دو سمت در خط دو(C)
● جایگذاری کلیه قطعات پلهای دسترسی خط دو(C) سمت ارومیه(فقط نصب قطعات مکانیکی مانده است)
● نصب قطعات و بتن ریزی عرشه پلهای ترانزیشن سمت ارومیه و تبریز خط دو(C)
● نصب عمده ژئو ممبرین زیر روسازی عرشه خط دو(C)
مراحل ساخت پل
1- اجرای خاک ریز ها
همین طوری سنگ های بسیار ارزشمند سیلیسی رو از کوهای کنار دریاچه طرف ارومیه تراش داده و آوردن ریختن درون دریاچه که جاده درست کنند شما فکر کنید عرض جاده ای که روی آب 7 متر است حاقل زیر آب 20 متر عرض دارد چون وقتی سنگ ها رو درون آب میریزند به شکل مخروطی ناقص و مقطع ذوزنقه درمیاد . یک شرکت ژاپنی هم گفته بود شما سنگهایی که داخل دریاچه میریزید رو به ما بدید ما براتون پل میزنیم !! دلیل استفاده از سنگ های سیلیسی هم شوری بیش از حد آب بود که سنگ ها باید دوام میاوردند . حالا این سنگ ها ارتباط دو طرف دریاچه رو قطع کردن که اکوسیستم دریاچه بهم خورده می شود.
2- ساخت کیسون ها
کیسون همون طوری که در شکل مشخص است ، به صورت توخالی و طبق اصل شناوری در خشکی ساخته شده که جنس بتن ، بتن زد سولفات با مقاومت بالا (HSD) High Strength Concrete که از میکرو سیلیس هم استفاده شده است میباشد .سپس به دریا حمل شده و بعد از تثبیت در محل توسط دوربین های نقشه برداری از چند جهت ،عملیات شمع کوبی آغاز شده است .
3- شمع کوبی
شمع ها از درون محل های از قبل تعیین شده کیسون ها از آن عبور کرده و به ته دریا رسیده اند . جنس شمع ها از فولاد زد زنگ بوده که از ایتالیا وارد شده است . قطر شمع ها حدود 80 سانتی متر بوده و ارتفاع آن ها متغیر ولی بطور میانگین 80 متر ارتفاع داشتن که در هر کیسون 20 شمع که 4 تای آن بصورت عمودی از 4 گوشه و 16 شمع دیگر با زاویه 45 درجه در دریا کوبیده شده اند . شمع ها توسط جرثقیل و چکش های انفجاری در خاک زیر دریا فرو رفته اند که یکی ازمهندسین پروژه میگفت : در موقع عملیات شمع کوبی مردم روستا های اطراف دریاچه ماه ها خواب و استراحت نداسته اند چون کار شبانه روزی بوده و علاوه بر صدای چکش های انفجاری - تا 30 کیلومتری دریاچه روستا هایی بودند که بر اثر شمع کوبی ها میلرزیدند.
داخل شمع ها هم تا نصف که درون ژله های جلبکی که خود عامل نگه دارنده هستند قرار دارد ولی مقداری از جلبک ها خارج شده و درون شمع ها بتن معمولی تیپ 3 بدون آرماتور گذاری ریخته شده است .
4-ساخت پایه ها
بعد از اتمام شمع کوبی ، در سه مرحله داخل کیسون های خالی را پر از بتن ( میکروسیلیسی ) می کنند و آرماتور های انتظار را برای قرار گرفتن ستون های پایه پل نگه میدارند. شبکه پر آرماتور پایه ها بصورت پیش ساخته درمحل نصب میشود که در موقع بتن ریزی از فوق روان کننده ها و با توجه به شرایط آب و هوایی منطقه از زد یخ و کند گیر و تند گیر و سایر افزودنی ها استفاده میشد . که با توجه به شکل نهایی پایه ها که در شکل ملاحظه میکنید هر پایه در چندین مرحله قالب بندی و شاخته شده است .
5- عرشه پل
عرشه پل هم در کارخانه تراکتور سازی تبریز ساخته شده و به محل حمل شده که در کارگاه کنار دریاچه قطعات عرشه بهم متصل شده و رنگ میشود سپس به سمت پایه ها کشیده میشود که عرشه شیبی هم در حدود 6 درجه از ارومیه به تبریز دارد ( ارومیه پایین تر است ). جنس عرشه هم از فولاد مخصوص زد زنگ بوده که دارای ساختمان داخلی جالب است . که در شکل میبینید .
عوامل زیست محیطی و مخاطرات آن
بنا به گفته کارشناسان محيط زيست قرار گرفتن سطح آب اين درياچه، دو متر پايينتر از تراز اکولوژيک آن، شورهزار شدن سطح وسيعي از درياچه، پيوستن جزاير نهگانه به خشکي و افزايش شوري آب درياچه اروميه به کاهش تعداد آرتميا به عنوان تنها موجود آبزي پارک ملي درياچه اروميه انجاميده و زيست و زادآوري موجودات زنده بهويژه پرندگان را با تهديد مواجه كرده است. همچنين حفر هزاران حلقه چاه عميق و نيمهعميق جهت تامين آب مورد نياز کشاورزي در اطراف درياچه اروميه عامل تخليه منابع آب زيرزميني اطراف درياچه اروميه بوده است. به گفته کارشناسان محيط زيست بايد اين برداشت بيرويه از آب به سرعت محدود شود. همچنين مسئولان محيط زيست استانهاي آذربايجان غربي و شرقي احداث سدهاي مختلف بر سر رودخانههاي جاري به درياچه، عامل آن دانستهاند که درياچه اروميه 150 هزار هکتار از شرايط پرآبي کوچکتر شود و ارتفاع سطح آب در آن شش متر نسبت به وضع پرآبي کاهش يابد.
ميانگذر درياچه اروميه
مشکل درياچه اروميه که يکي از منحصر به فردترين تالابهاي آبي جهان است، به خشکسالي و حفر چاههاي کشاورزي محدود نميشود، بلکه احداث ميانگذر درياچه اروميه بر فاجعه زيستي آن افزوده است. در اين رابطه، مدتي قبل، 221 تن از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي به رئيس جمهوري نامهاي نوشته و خواستار اقدام فوري دولت در اين زمينه شدند. اما وزرات راه که از حاميان پروژه ساخت پل يک و نيم کيلومتري درياچه اروميه است، ادعا ميکند بحران به وجود آمده در اکوسيستم درياچه ربطي به اين پروژه ندارد. اين در حالي است که اين پل درياچه اروميه را به دو قسمت شمالي و جنوبي تقسيم کرده و در نتيجه وضعيت طبيعي آبي آن از جمله جريانات آبي بستر و غلظت نمکي درياچه را بر هم زده است. نتيجه اين تغييرات افزايش غلظت آب و شور شدن آب درياچه بوده که شرايط محيطي زيست جانوارن بومي و آبزيان اين درياچه را مختل کرده و پهنهزاري از نمک در جاي جاي آن به وجود آورده است با اين حال برخي مسئولان وزرات راه بدون توجه به مخالفتهاي سازمان محيط زيست کشور اظهار کردهاند که با عبور از خشکسالي کنوني و افزايش سطح آب اين درياچه، مشکلات آن حل خواهد شد. کارشناسان محيط زيست خلاف اين نظر را داشته و اساسا طرح پل درياچه اروميه را که بدون در نظر گرفتن پيامدهاي نامطلوب زيست محيطي به اجرا درآمده است، زير سوال ميبرند. به تازگي خبرگزاريهاي داخلي اعلام کردند که قرار است «سند ملي مديريت جامع درياچه اروميه» براي نجات اين درياچه توسط وزراي کشور، نيرو و جهاد کشاورزي و رييس سازمان حفاظت محيط زيست به امضا برسد. خشک شدن تدريجي و پسروي آب درياچه اروميه به حدي نگرانکننده اعلام ميشود که سازمانهاي بينالمللي حاضر به همکاري با مسؤولان محيط زيست کشور شدهاند. اين درياچه به عنوان بزرگترين درياچه ايران ثبت جهاني نيز شده است. در حال حاضر پسروي آب اين درياچه چنان افزايش پيدا کرده که در برخي سواحل، بهويژه سواحل جنوبي به دهها کيلومتر هم رسيده است. به گزارش ايرنا، ميزان پسرفت آب درياچه اروميه از وسعت 570هزار هکتاري آن، 130 هزار هکتار است؛ بهطوريکه جزيره اسلامي، بزرگترين جزيره آن با اتصال به خشکي به شبه جزيره تبديل شده است. امسال تراز آب پارک ملي درياچه اروميه نسبت به سال قبل 43 سانتيمتر پايينتر است. با خشک شدن درياچه اروميه که دومين درياچه شور در جهان است، شورهزارهاي حاصل از عقبنشيني آب، زمين هاي کشاورزي، مزارع، ساختمانها و نواحي مسکوني و آباديهاي اطراف را به لحاط زيستي تهديد خواهد کرد.
دشتهاي پيرانشهر سلماس، اروميه، تبريز، آذرشهر، مراغه، مياندوآب، مهاباد، نقده و اشنويه که از مهمترين مناطق فعاليت کشاورزي و دامداري در ايران هستند، همگي اطراف اين درياچه قرار دارند و با خشک شدن آن آسيب جدي خواهند ديد. ماه گذشته از سوي مديرکل حفاظت محيط زيست آذربايجانشرقي اعلام شد که «سند راهبردي حفاظت پايدار از درياچه اروميه» آماده امضا است. قرار است معاون اجرايي رييس جمهور، وزراي کشور، نيرو و جهاد کشاورزي و استانداران آذربايجانشرقي و آذربايجانغربي در اجراي بندهاي اين سند مشارکت داشته باشند که هنوز به مرحله اجرا نرسيده است. انتقال آب رودخانههاي «زاب»، «کردستان» و «ارس» از طرحهاي احتمالي براي احياي درياچه اروميه هستند. 61 درصد وسعت درياچه اروميه در محدوده آذربايجانشرقي است و 20 درصد روانآبهاي تغذيهکننده درياچه در اين استان واقع شده و بقيه از استانهاي آذربايجانغربي و کردستان تامين ميشود.
بيوک رييسي، مدير کل حفاظت محيط زيست آذربايجانشرقي ميگويد: به دليل غرب به شرق بودن مسير وزش باد در منطقه، در صورت خشک شدن درياچه اروميه بيشترين آسيب را آذربايجانشرقي و به ويژه کلانشهر تبريز ميبيند.
همچنين کيومرث کلانتري، رييس اداره کل حفاظت محيط زيست استان آذربايجانغربي ميگويد: کاهش نزولات آسماني عامل اصلي پايين رفتن آب درياچه اروميه در سالجاري است. هر دو روز يک سانتيمتر ارتفاع آب پارک ملي درياچه اروميه کاهش مييابد. به نظر ميرسد ايجاد تعادل اکولوژيک درياچه اروميه بسيار سخت و دشوار بوده و نياز به تحقيقات همه جانبه اکوزيستي دارد که خود هزينه نيز در بردارد. اما از سوي ديگر اگر در احيا و نگهداري درياچه تأخير افتد، سبب از بين رفتن حياتوحش و گونههاي گياهي منطقه خواهد شد. همچنين به بخش کشاورزي ناحيه استانهاي آذربايجان شرقي و غربي و همچنين کردستان صدمه وارد ميکند.