ادیسون می ره بهشت؟
سوال:
"آقا، افرادی که به بشر این همه خدمت کردن، ولی مسلمون نبودن، به نظر شما می رن بهشت؟ آخه مگه می شه خدا کسی رو بفرسته جهنم در حالی که که انقدر کارهایی که تو زندگیش کرده به انسان ها خیر رسونده باشه؟ مثلا همین ادیسون. اگر برق رو اختراع نکرده بود، الان که همه تو تاریکی زندگی می کردم. یا چه می دونم، اون فردی که واکسن های مختلف رو اختراع کرده و صدها هزار نفر رو از مرگ نجات داده. یا اون داشنمندی که ابزارآلات کشاورزی رو پیشرفته کرده تا بتونیم برای مردم غذای بیشتری تولید کنیم... مگه می شه اینا نرن بهشت، اون وقت یک آدمی که هیچ فایده ی خاصی به دنیا نرسونده ولی هر روز نمازش رو خونده و روزه هاش رو مرتب گرفته توی بهشت قرار بگیره؟"
در سال های اخیر این سوال رو از بسیاری از افراد -به شکل های مختلف- شنیدم. توی قسمت نظرات مطلب قبلی وبلاگم هم که کمابیش به این مطلب مروبطه، مشخص شد هنوز همچین سوالایی توی ذهن بعضی از دوستان قرار داره. پس توی این نوشته تصمیم گرفتم جواب به این سوال رو بدم.
جواب:
قبل از جواب دادن، مثل همیشه اعلام می کنم که جواب دادن به سوالای دینی رشته تخصصی من نیست پس اگر کم و کاستی هست، به بزرگی خودتون ببخشین.
حالا بریم سراغ جواب؛
اصل جواب به این سوال و خیلی از سوال های مشابه توی یک کلمه نهفته است: "نیت"
نگران نباشین! توضیح می دم.
فرض کنین یه دزد که تازه یه بانک رو زده داره سریع می دوه و از دست پلیس فرار می کنه. میلیون ها دلار از پول مردم هم توی کیفش هست و اگر فرار کنه خسارت بزرگی به جامعه زده شده. حالا دو تا سناریو مختلف رو در نظر بگیرین:
خوب، ظاهرا در دو سناریو، نتیجه یکی شد. ولی هر آدم عاقلی متوجه می شه که این دو سناریو خیلی با هم فرق می کنن. در واقع شما در سناریوی اول هیچ کار مفیدی نکردین! حتی شاید بشه گفت شما به دلیل استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگی، بیش از این که درخور تشویق باشین، درخور جریمه هستین! ولی به وضوح در حالت دوم، قضیه زمین تا آسمون فرق می کنه.
حالا برگریدم سر سوال اولیه.
به نظر من، هر کاشف بزرگی یا هر کسی که به جامعه خدمت خاصی کرده رو بسته به این که نیتش چی بوده باید ارزیابی کرد.
مثلا اگر ادیسون در کشف برق، نیتش این بوده که از این کشف پول در بیاره، چرا باید بره بهشت؟
اگر پاستور در کشف واکسن، نیتش این بوده که اسمش توی تاریخ ثبت بشه، چرا باید بره بهشت؟
اگر نیوتن در کشف قوانین فیزیک، نیتش این بوده که مشهور شه و به پارلمان انگلیس راه پیدا کنه، چرا باید بره بهشت؟
{جملات بالا کاملا فرضی هستن. خدا می دونه نیت این افراد چی بوده! من فقط این طور نوشتم که منظورم رو رسونده باشم}
به نظر من، تنها عاملی که منجر به این میشه که فعل کسی اون رو توی درگاه خدا متسحق پاداش کنه، این هست که اون فرد "نیت الهی" داشته باشه. هر نیت دیگه ای جز "رضای خدا" نیتی نیست که درخور پاداش باشه. اگر هم کاری انجام می شه که جامعه ازش سود می بره، اون فرد باید همچین نیتی بکنه که: "خدایا، دارم به خلق تو خدمت می کنم. و این خدمت به خلق تو در راستای خدمت به توست"
ولی اگر در نیت بویی از خدا نباشه، چرا در پاداش توقع دارین خدا نقشی داشته باشه؟
این طور بگم: اگر برای رضای جامعه کاری کردی، برو پاداشت رو از جامعه بگیر!
حالا ادیسون می ره بهشت یا نه؟
نمی دونم.
{برای مشاهده ی پی نوشت ها و ادامه ی بحث، به این آدرس مراجعه فرمایید}
علیرضا بازارگان
هنگ کنگ، جمهوری خلق چین
منبع:http://alef.ir/1388/content/view/71308/
سوال:
"آقا، افرادی که به بشر این همه خدمت کردن، ولی مسلمون نبودن، به نظر شما می رن بهشت؟ آخه مگه می شه خدا کسی رو بفرسته جهنم در حالی که که انقدر کارهایی که تو زندگیش کرده به انسان ها خیر رسونده باشه؟ مثلا همین ادیسون. اگر برق رو اختراع نکرده بود، الان که همه تو تاریکی زندگی می کردم. یا چه می دونم، اون فردی که واکسن های مختلف رو اختراع کرده و صدها هزار نفر رو از مرگ نجات داده. یا اون داشنمندی که ابزارآلات کشاورزی رو پیشرفته کرده تا بتونیم برای مردم غذای بیشتری تولید کنیم... مگه می شه اینا نرن بهشت، اون وقت یک آدمی که هیچ فایده ی خاصی به دنیا نرسونده ولی هر روز نمازش رو خونده و روزه هاش رو مرتب گرفته توی بهشت قرار بگیره؟"
در سال های اخیر این سوال رو از بسیاری از افراد -به شکل های مختلف- شنیدم. توی قسمت نظرات مطلب قبلی وبلاگم هم که کمابیش به این مطلب مروبطه، مشخص شد هنوز همچین سوالایی توی ذهن بعضی از دوستان قرار داره. پس توی این نوشته تصمیم گرفتم جواب به این سوال رو بدم.
جواب:
قبل از جواب دادن، مثل همیشه اعلام می کنم که جواب دادن به سوالای دینی رشته تخصصی من نیست پس اگر کم و کاستی هست، به بزرگی خودتون ببخشین.
حالا بریم سراغ جواب؛
اصل جواب به این سوال و خیلی از سوال های مشابه توی یک کلمه نهفته است: "نیت"
نگران نباشین! توضیح می دم.
فرض کنین یه دزد که تازه یه بانک رو زده داره سریع می دوه و از دست پلیس فرار می کنه. میلیون ها دلار از پول مردم هم توی کیفش هست و اگر فرار کنه خسارت بزرگی به جامعه زده شده. حالا دو تا سناریو مختلف رو در نظر بگیرین:
- سناریو اول) شما در حال رانندگی هستین و اصلا حواستون به خیابون و اتفاقی که داره می افته نیست و دارین با تلفن همراهتون صحبت می کنین. از قضا، این دزد قصد می کنه که از خیابون عبور کنه و شما که اصلا ندیده بودینش با ماشین باهاش تصادف می کنین. اون هم می خوره زمین و تا قبل از این که بتونه بلند شه و ادامه بده، پلیس ها از راه می رسن و دست گیرش می کنن. خوشبختانه پول بانک هم به بانک پس داده می شه.
- سناریو دوم) شما در حال رانندگی هستین و وقتی دزد داره فرار می کنه متوجه وضعیت می شین. با یک نگاه متوجه می شین که پلیس ها هرگز به دزد نخواهند رسید. البته شما ماشین رو تازه خریدین و یک تصادف خیلی از قیمت ماشین شما رو کاهش می ده. علاوه بر اون، شما در حال رفتن به یک قرار کاری مهم هستین که اگر دیر برسید، امکان داره پول خوبی رو از دست بدین. ولی با همه ی این اوصاف، شما در نهایت تصمیم می گیرن که از خود گذشتگی کنین، و با یک تصادف دزد رو متوفق کرده و تحویل مامورین می دین.
خوب، ظاهرا در دو سناریو، نتیجه یکی شد. ولی هر آدم عاقلی متوجه می شه که این دو سناریو خیلی با هم فرق می کنن. در واقع شما در سناریوی اول هیچ کار مفیدی نکردین! حتی شاید بشه گفت شما به دلیل استفاده از تلفن همراه هنگام رانندگی، بیش از این که درخور تشویق باشین، درخور جریمه هستین! ولی به وضوح در حالت دوم، قضیه زمین تا آسمون فرق می کنه.
حالا برگریدم سر سوال اولیه.
به نظر من، هر کاشف بزرگی یا هر کسی که به جامعه خدمت خاصی کرده رو بسته به این که نیتش چی بوده باید ارزیابی کرد.
مثلا اگر ادیسون در کشف برق، نیتش این بوده که از این کشف پول در بیاره، چرا باید بره بهشت؟
اگر پاستور در کشف واکسن، نیتش این بوده که اسمش توی تاریخ ثبت بشه، چرا باید بره بهشت؟
اگر نیوتن در کشف قوانین فیزیک، نیتش این بوده که مشهور شه و به پارلمان انگلیس راه پیدا کنه، چرا باید بره بهشت؟
{جملات بالا کاملا فرضی هستن. خدا می دونه نیت این افراد چی بوده! من فقط این طور نوشتم که منظورم رو رسونده باشم}
به نظر من، تنها عاملی که منجر به این میشه که فعل کسی اون رو توی درگاه خدا متسحق پاداش کنه، این هست که اون فرد "نیت الهی" داشته باشه. هر نیت دیگه ای جز "رضای خدا" نیتی نیست که درخور پاداش باشه. اگر هم کاری انجام می شه که جامعه ازش سود می بره، اون فرد باید همچین نیتی بکنه که: "خدایا، دارم به خلق تو خدمت می کنم. و این خدمت به خلق تو در راستای خدمت به توست"
ولی اگر در نیت بویی از خدا نباشه، چرا در پاداش توقع دارین خدا نقشی داشته باشه؟
این طور بگم: اگر برای رضای جامعه کاری کردی، برو پاداشت رو از جامعه بگیر!
حالا ادیسون می ره بهشت یا نه؟
نمی دونم.
{برای مشاهده ی پی نوشت ها و ادامه ی بحث، به این آدرس مراجعه فرمایید}
علیرضا بازارگان
هنگ کنگ، جمهوری خلق چین
منبع:http://alef.ir/1388/content/view/71308/
