مقاله های کوتاه عمرانی
- شروع کننده موضوع farhat
- تاریخ شروع
sdaneshfar
عضو جدید
مقاله های کوتاه عمرانی
موادژئوسنتتیک
ژئوسنتیک ها موادی هستند که همگام با پیشرفت صنعت پتروشیمی با استفاده ا انواع مختلف پلیمرها ساخته شده و استفاده از آنها به عنوان مصالحی جدید در رابطه با طرحهای آب و خاک مورد استقبال مهندسین و کارشناسان در بسیاری از کشورهای جهان قرار گرفته است. بطور کلی ژئوسنتیک عنوانی فراگیر برای توصیف صفحات نازک و انعطاف پذیری است که در داخل توده خاک و یا در ارتباط با مصالح خاکی با اهداف مختلفی همچون مسلح سازی، جداسازی ، عایق بندی رطوبتی، مهار فرسایش، ایفای نقش صافی( *****)، زه کشی و غیره مورد استفاده قرار می گیرند. در بسیاری از موارد، این ورقه ها ممکن است ترکیبی از وظایف مذکور را به عهده داشته باشند. در این تحقیق امکان استفاده از این ماده با هدف ایفای نقش ***** و زه کش در زیر پوشش کانالها به عنوان جایگزینی برای مصالح معدنی( شن و ماسه) مورد بررسی قرار می گیرد.
تاریخچه مواد ژئوسنتیک :
سابقه تاریخی ساخت و کاربرد مواد ژئوسنتیک به سالهای 1950 که در آن زمان از ورقه های تک رشته برای ژئوتکستایل بافته شده به عنوان ***** در کنترل فرسایش در ایالت فلوریدای آمریکا استفاده شد. باب بارت اولین کسی بود که اولین طرحهای کاربرد مواد ژئوسنتیک در پروژه های آب و خاک را مطرح ساخت و بدین دلیل به نام پدر " ژئوتکستایل ها" مشهور گردیده است.
در اواسط دهه 1960، هیئت مهندسین ارتش آمریکا(COE) امکان استفاده از ژئوتکستایل های بافته شده را به عنوان جایگزینی برای *****های دانه ای در سیستم های کنترل فرسایش و حفاظت شیب ها مورد بررسی قرار داد. این سازمان اولین معیارهای فنی طراحی ژئوتکستایل ها به عنوان ***** را مطرح و در سال 1975 مجموعه ای از استانداردهای فنی در این زمینه را ارائه کرد. در همین زمان، استفاده از ژئوتکستایل ها برای حفاظت سواحل رودخانه ها در هلند مطرح گشت به گونه ای که با اصلاح روش تا سال 1977 تنها برای حفاظت سواحل یک رودخانه در هلند در حدود دو میلیون متر مربع ژئوتکستایل مصرف گردید و در حال حاضر نیز این تکنیک به عنوان روشی استاندارد و پذیرفته شده در آن کشور مطرح است.
در آمریکا نیز از اواخر دهه 1970 کاربرد ژئوتکستایل های تک رشته ای بافته شده رو به افزایش گذاشت و هیئت مهندسین ارتش آمریکا استفاده ا این مواد را برای ***** کنترل فرسایش به صورت استاندارد رواج داد. به دنبال فعالیت های هیئت مهندسین ارتش آمریکا و تبادل اطلاعات با مهندسین اروپایی، اولین کنفرانس ژئوتکستایل ها در سال 1977 برگزار شد و استفاده از ژئوتکستایل ها به عنوان ***** و زه کش مورد پذیرش بسیاری ا کارشناسان و مهندسین فعال در زمینه های مختلف قرار گرفت.
کاربرد مواد ژئوسنتیک در ایران متاسفانه به دلیل عدم شناخت دقیق و علمی کارفرمایان و مهندسین و نیز به دلیل کمبود و گرانی این مواد هنوز توسعه قابل توجهی نیافته و تنها در چند پروژه و آن هم به صورت محدود این ماده مورد استفاده قرار داشته است.
برای مشاهده مطالب دیگر به آدرس :
www.sdaneshfar.blogfa.com
موادژئوسنتتیک
ژئوسنتیک ها موادی هستند که همگام با پیشرفت صنعت پتروشیمی با استفاده ا انواع مختلف پلیمرها ساخته شده و استفاده از آنها به عنوان مصالحی جدید در رابطه با طرحهای آب و خاک مورد استقبال مهندسین و کارشناسان در بسیاری از کشورهای جهان قرار گرفته است. بطور کلی ژئوسنتیک عنوانی فراگیر برای توصیف صفحات نازک و انعطاف پذیری است که در داخل توده خاک و یا در ارتباط با مصالح خاکی با اهداف مختلفی همچون مسلح سازی، جداسازی ، عایق بندی رطوبتی، مهار فرسایش، ایفای نقش صافی( *****)، زه کشی و غیره مورد استفاده قرار می گیرند. در بسیاری از موارد، این ورقه ها ممکن است ترکیبی از وظایف مذکور را به عهده داشته باشند. در این تحقیق امکان استفاده از این ماده با هدف ایفای نقش ***** و زه کش در زیر پوشش کانالها به عنوان جایگزینی برای مصالح معدنی( شن و ماسه) مورد بررسی قرار می گیرد.
تاریخچه مواد ژئوسنتیک :
سابقه تاریخی ساخت و کاربرد مواد ژئوسنتیک به سالهای 1950 که در آن زمان از ورقه های تک رشته برای ژئوتکستایل بافته شده به عنوان ***** در کنترل فرسایش در ایالت فلوریدای آمریکا استفاده شد. باب بارت اولین کسی بود که اولین طرحهای کاربرد مواد ژئوسنتیک در پروژه های آب و خاک را مطرح ساخت و بدین دلیل به نام پدر " ژئوتکستایل ها" مشهور گردیده است.
در اواسط دهه 1960، هیئت مهندسین ارتش آمریکا(COE) امکان استفاده از ژئوتکستایل های بافته شده را به عنوان جایگزینی برای *****های دانه ای در سیستم های کنترل فرسایش و حفاظت شیب ها مورد بررسی قرار داد. این سازمان اولین معیارهای فنی طراحی ژئوتکستایل ها به عنوان ***** را مطرح و در سال 1975 مجموعه ای از استانداردهای فنی در این زمینه را ارائه کرد. در همین زمان، استفاده از ژئوتکستایل ها برای حفاظت سواحل رودخانه ها در هلند مطرح گشت به گونه ای که با اصلاح روش تا سال 1977 تنها برای حفاظت سواحل یک رودخانه در هلند در حدود دو میلیون متر مربع ژئوتکستایل مصرف گردید و در حال حاضر نیز این تکنیک به عنوان روشی استاندارد و پذیرفته شده در آن کشور مطرح است.
در آمریکا نیز از اواخر دهه 1970 کاربرد ژئوتکستایل های تک رشته ای بافته شده رو به افزایش گذاشت و هیئت مهندسین ارتش آمریکا استفاده ا این مواد را برای ***** کنترل فرسایش به صورت استاندارد رواج داد. به دنبال فعالیت های هیئت مهندسین ارتش آمریکا و تبادل اطلاعات با مهندسین اروپایی، اولین کنفرانس ژئوتکستایل ها در سال 1977 برگزار شد و استفاده از ژئوتکستایل ها به عنوان ***** و زه کش مورد پذیرش بسیاری ا کارشناسان و مهندسین فعال در زمینه های مختلف قرار گرفت.
کاربرد مواد ژئوسنتیک در ایران متاسفانه به دلیل عدم شناخت دقیق و علمی کارفرمایان و مهندسین و نیز به دلیل کمبود و گرانی این مواد هنوز توسعه قابل توجهی نیافته و تنها در چند پروژه و آن هم به صورت محدود این ماده مورد استفاده قرار داشته است.
برای مشاهده مطالب دیگر به آدرس :
www.sdaneshfar.blogfa.com
mostapha007
عضو جدید
مصارف سنگ در ساختمان
مصارف سنگ در ساختمان
سنگ
1-1 كليات
سنگهايي كه در ساختمان مصرف مي‌شوند به يكي از صورتهاي طبيعي مانند قلوه‌سنگ، كار شده مانند بادبر و خرد شده مانند شن و ماسه هستند.منشاء سنگهاي ساختماني ممكن است آذري، ته نشسته يا دگرگون باشد. از نظر تركيب شيميايي بيشتر سنگها را ميتوان به سه دسته سيليسي، سيليكاتي و آهكي گروه‌بندي نمود.
شكل نهايي سنگها در موقع مصرف يا به حالت طبيعي است يا به صورت كار شده، همچنين سنگهاي ساختماني ممكن است باربر يا تزئيني باشند، در پاره‌اي موارد سنگها نقش باربر و تزئيني را توأماً ايفا مي‌نمايند.
1-2 ويژگيها و حداقل حدود قابل قبول
سنگهاي مصرفي بايد از نظر بافت و ظاهر، يكنواخت و بدون ترك بوده و عاري از رگه‌هاي خاكي، مارني، ميكايي، اليوين، پيريت، تركيبات سولفاتي و سولفيدي [حداكثر SO3 به (1%) وزني محدود ميگردد] و ساير موادي باشد كه در اثر عوامل جوي و هوازدگي خراب مي‌شوند و به استحكام سنگها لطمه مي‌زنند.
تاب فشاري سنگها براي كارهاي بنايي باربر نبايد كمتر از اندازه مشخص شده در نقشه‌ها و مشخصات بوده و در هر حال نبايد كمتر از 15 مگاپاسكال (هر Mpa ، حدود 10 كيلوگرم بر سانتيمتر مربع) باشد. سنگهاي مصرفي در اقليمهاي سرد بايد در برابر يخبندان پايدار بوده و ضوابط مندرج در مشخصات و استانداردهاي مربوطه را پاسخگو باشند.
جذب آب، ميزان حل شدن در آب، تخلخل، پايداري در برابر هوازدگي (اثر گازهاي O2 ، CO2 ، COSO3 ، SO2 ، بخار آب، وزش باد، پرتوهاي خورشيدي و مانند اينها)، اسيدها و قلياها در مواردي كه سنگها در معرض عوامل گوناگون قرار مي‌گيرند، بايد با استانداردهاي مربوطه تطابق نمايد. سختي، مدول الاستيسيته، نرم شدن سنگها در آب و كاهش تاب آنها پس از آزمايش يخزدگي نيز در محاسبات استاتيك بايد مد نظر قرار گيرد. در كفهاي پر آمد و شد و پله‌ها پايداري سنگ در برابر سايش و ضربه بايد با مورد مصرف آن متناسب باشد.
در مورد سنگهاي نما ضريب انبساط حرارتي كانيهاي مختلف سنگ و همچنين ملات پشت آن بايد در يك حدود باشد تا از خرد شدن سنگ و جدا شدن آن از ملات جلوگيري به عمل آيد. ميزان رنگ‌پريدگي سنگهاي تزئيني نماي خارجي ساختمان در اثر آفتاب و هوازدگي نيز از اهميت ويژه‌اي برخوردار است كه بايد مورد توجه قرار گيرد.
جذب آب سنگهاي رگي حداكثر (5%) و ضريب نرم شدن[1] سنگ در آب، در مورد سنگهاي باربر و نما دست كم (70%) است. جذب آب مجاز در استاندارد ايراني براي سنگهاي آهكي متراكم (15%)، سنگهاي آهكي متخلخل (25%) و در مورد توفها (30%) ذكر شده است.
سطوح نماي سنگ بايد يكنواخت و به بهترين وجه كلنگي، تيشه‌اي، چكشي يا صيقلي شود به نحوي كه رگه‌ها و نقش طبيعي آن به خوبي مشخص باشد.
حداقل ريشه در سنگهاي لاشه سرتاسري (يا عمقي) در صورتي كه ضخامت ديوار اجازه دهد 500 ميليمتر، در سنگهاي كله 400 ميليمتر و در سنگهاي راسته به اندازه ارتفاع سنگ خواهد بود. ارتفاع سنگ ريشه‌دار در نما نبايد از عرض و ريشه آن بيشتر باشد. حداقل عرض و ارتفاع سنگ بادبر در نما به ترتيب بايد 200 و 150 ميليمتر و حداكثر بار سنگ 40 ميليمتر باشد. در مورد سنگ بادبر سرتراش و بادكوبه‌اي بايد حداقل ارتفاع هر سنگ 180
[1] ضريب نرم شدن سنگ در آب عبارتست از نسبت تاب فشاري نمونه خيس شده در آب به مدت حداقل 24 ساعت به تاب فشاري همان سنگ در حالت خشك.
ميليمتر باشد. در مورد سنگهاي تمام تراش بايد كليه سطوح سنگ با قلم تراشيده و تيشه‌داري شود به نحوي كه مسطح و بدون اعوجاج و حداكثر بار آن 2 ميليمتر باشد.
سطوح و خطوط مرئي سنگ نبايد لب‌پريدگي داشته باشد و شكل سنگها بايد طوري باشد كه از شكل ديوار تبعيت كند. حداقل ضخامت سنگهاي نماي ريشه‌دار، پله، جدول و مانند اينها 150 ميليمتر است. حداقل ضخامت سنگهاي پلاك مصرفي در كف پله و درپوش 40 ميليمتر، پلاك كفپوش 30 ميليمتر، پلاك نما 20 ميليمتر و براي سنگهاي قرنيز دور اطاقها 10 ميليمتر ميباشد.
سنگ بايد متراكم و داراي ساخت و بافت يكنواخت بوده و از بلورهاي ريز تشكيل شده باشد و درجه خلوص آن حتي‌المقدور زياد باشد. حداقل تاب فشاري گرانيتها 1000، مرمرهاي سفيد و خاكستري 800 ، مرمرهاي رنگين 600 ، سنگهاي آهكي متراكم 200، سنگهاي آهكي متخلخل و توفها 50 كيلوگرم بر سانتيمتر مربع استاندارد شده است.
مصرف سنگهاي غير استاندارد در صورتي مجاز است كه در مشخصات و نقشه‌ها ذكر شده و نمونه آنها قبلاً به تصويب دستگاه نظارت برسد. مصرف مصالح سنگي كهنه در صورتي كه مطابق مشخصات بوده و كاملاً تميز شده باشد بدون اشكال است، ولي بهتر است در پشت كار و به همراه مصالح تميز به كار گرفته شود.
1-3 مصالح نصب
1-3-1 دوغابها و ملاتها
در مورد دوغابها و ملاتها به فصل مراجعه شود.
1-3-2 اتصالات و بستها
مصالح نصب سنگ و اتصالات و بند و بستهاي فلزي يا بايد از فلز زنگ نزن باشد و يا تمام قسمتهاي آن در داخل خمير سيمان ملات و دوغاب قرار گيرد تا از زنگزدگي آنها جلوگيري به عمل آيد. اتصالات غيرفلزي از نظر استحكام و دوام بايد قبلاً به تصويب دستگاه نظارت برسد.
1-4 حمل و نقل و نگهداري
بارگيري، حمل و باراندازي مصالح سنگي بايد با دقت صورت گيرد. انواع گوناگون سنگها بايد جداگانه دسته‌بندي و انبار شوند. آزمايش نمونه‌هاي گرفته شده از سنگ در محل معدن و توده‌هاي سنگ موجود در كارگاه بايد منطبق با ويژگيهاي خواسته شده در مشخصات باشد.
مصالح سنگي بايد در مكانهاي تميز و حتي‌المقدور سرپوشيده نگهداري شده و از آلودگي آنها با خاك، مواد مضر و يخ و برف جلوگيري شود.
1-5 سنگهاي مناسب براي مصارف گوناگون
براي مصارف گوناگون سنگهايي بايد انتخاب شود كه در جدول زير آمده است:
نوع سنگ مناسب
محل مصرف
رديف
سنگهاي آهکي متراکم، ماسه‌سنگها، توفها، گرانيت، ديوريت، گابرو، بازالت و ديگر سنگهاي سخت بادوام
ابنيه فني راه و کارهاي آبي
1
هر نوع سنگي که با ضوابط پروژه مطابقت داشته باشد
پي‌سازيها و شالوده‌ها
2
سنگهاي آهکي متراکم، ماسه‌سنگها، مرمرهاي رنگي گوناگون، توفهاي آتشفشاني* ، گرانيت، زينيت، ديوريت، لابرادوريت، گابرو، با زالت و ديگر سنگهاي منطبق با ضوابط پروژه
نماي خارجي ساختمانها
3
سنگهاي آهکي، دولوميت، ماسه‌سنگها، سنگهاي گچي* ، توفهاي آتشفشاني* و سنگهاي گوناگوني که براي تهيه سنگ شکسته مناسب‌اند
ديوارها
4
سنگهاي آهکي مرمرين شبه مرمر، مرمرها، سنگهاي گچي* ، توفها* ، کنگلومراهاي کربناتي و سنگهاي مشابه
پوشش سطوح داخلي ديوارها
5
الف) ضد آتش- سنگ صابوني (تالکوم)* ، توف* ، اندزيت، بازالت و دياباز
سنگهاي سفت‌کاري، نما و پوششهاي ويژه
6
ب) ضد اسيد- گرانيت، ديوريت، کوارتزيت، ماسه‌سنگهاي سيليسي، اندزيت، تراکيت، بازالت و دياباز
ج) ضد قليا- سنگهاي آهکي متراکم، دولوميت، منيزيت، ماسه‌سنگهاي آهکي
ماسه‌سنگها، گرانيت، ديوريت، زينيت، گابرو و بازالت
پله‌ها، کفها و دست‌اندازهاي خارجي
7
مرمر، گرانيت و لابرادوريت
پله‌ها، کفها و دست اندازهاي داخلي
8
مصارف سنگ در ساختمان
سنگ
1-1 كليات
سنگهايي كه در ساختمان مصرف مي‌شوند به يكي از صورتهاي طبيعي مانند قلوه‌سنگ، كار شده مانند بادبر و خرد شده مانند شن و ماسه هستند.منشاء سنگهاي ساختماني ممكن است آذري، ته نشسته يا دگرگون باشد. از نظر تركيب شيميايي بيشتر سنگها را ميتوان به سه دسته سيليسي، سيليكاتي و آهكي گروه‌بندي نمود.
شكل نهايي سنگها در موقع مصرف يا به حالت طبيعي است يا به صورت كار شده، همچنين سنگهاي ساختماني ممكن است باربر يا تزئيني باشند، در پاره‌اي موارد سنگها نقش باربر و تزئيني را توأماً ايفا مي‌نمايند.
1-2 ويژگيها و حداقل حدود قابل قبول
سنگهاي مصرفي بايد از نظر بافت و ظاهر، يكنواخت و بدون ترك بوده و عاري از رگه‌هاي خاكي، مارني، ميكايي، اليوين، پيريت، تركيبات سولفاتي و سولفيدي [حداكثر SO3 به (1%) وزني محدود ميگردد] و ساير موادي باشد كه در اثر عوامل جوي و هوازدگي خراب مي‌شوند و به استحكام سنگها لطمه مي‌زنند.
تاب فشاري سنگها براي كارهاي بنايي باربر نبايد كمتر از اندازه مشخص شده در نقشه‌ها و مشخصات بوده و در هر حال نبايد كمتر از 15 مگاپاسكال (هر Mpa ، حدود 10 كيلوگرم بر سانتيمتر مربع) باشد. سنگهاي مصرفي در اقليمهاي سرد بايد در برابر يخبندان پايدار بوده و ضوابط مندرج در مشخصات و استانداردهاي مربوطه را پاسخگو باشند.
جذب آب، ميزان حل شدن در آب، تخلخل، پايداري در برابر هوازدگي (اثر گازهاي O2 ، CO2 ، COSO3 ، SO2 ، بخار آب، وزش باد، پرتوهاي خورشيدي و مانند اينها)، اسيدها و قلياها در مواردي كه سنگها در معرض عوامل گوناگون قرار مي‌گيرند، بايد با استانداردهاي مربوطه تطابق نمايد. سختي، مدول الاستيسيته، نرم شدن سنگها در آب و كاهش تاب آنها پس از آزمايش يخزدگي نيز در محاسبات استاتيك بايد مد نظر قرار گيرد. در كفهاي پر آمد و شد و پله‌ها پايداري سنگ در برابر سايش و ضربه بايد با مورد مصرف آن متناسب باشد.
در مورد سنگهاي نما ضريب انبساط حرارتي كانيهاي مختلف سنگ و همچنين ملات پشت آن بايد در يك حدود باشد تا از خرد شدن سنگ و جدا شدن آن از ملات جلوگيري به عمل آيد. ميزان رنگ‌پريدگي سنگهاي تزئيني نماي خارجي ساختمان در اثر آفتاب و هوازدگي نيز از اهميت ويژه‌اي برخوردار است كه بايد مورد توجه قرار گيرد.
جذب آب سنگهاي رگي حداكثر (5%) و ضريب نرم شدن[1] سنگ در آب، در مورد سنگهاي باربر و نما دست كم (70%) است. جذب آب مجاز در استاندارد ايراني براي سنگهاي آهكي متراكم (15%)، سنگهاي آهكي متخلخل (25%) و در مورد توفها (30%) ذكر شده است.
سطوح نماي سنگ بايد يكنواخت و به بهترين وجه كلنگي، تيشه‌اي، چكشي يا صيقلي شود به نحوي كه رگه‌ها و نقش طبيعي آن به خوبي مشخص باشد.
حداقل ريشه در سنگهاي لاشه سرتاسري (يا عمقي) در صورتي كه ضخامت ديوار اجازه دهد 500 ميليمتر، در سنگهاي كله 400 ميليمتر و در سنگهاي راسته به اندازه ارتفاع سنگ خواهد بود. ارتفاع سنگ ريشه‌دار در نما نبايد از عرض و ريشه آن بيشتر باشد. حداقل عرض و ارتفاع سنگ بادبر در نما به ترتيب بايد 200 و 150 ميليمتر و حداكثر بار سنگ 40 ميليمتر باشد. در مورد سنگ بادبر سرتراش و بادكوبه‌اي بايد حداقل ارتفاع هر سنگ 180
[1] ضريب نرم شدن سنگ در آب عبارتست از نسبت تاب فشاري نمونه خيس شده در آب به مدت حداقل 24 ساعت به تاب فشاري همان سنگ در حالت خشك.
ميليمتر باشد. در مورد سنگهاي تمام تراش بايد كليه سطوح سنگ با قلم تراشيده و تيشه‌داري شود به نحوي كه مسطح و بدون اعوجاج و حداكثر بار آن 2 ميليمتر باشد.
سطوح و خطوط مرئي سنگ نبايد لب‌پريدگي داشته باشد و شكل سنگها بايد طوري باشد كه از شكل ديوار تبعيت كند. حداقل ضخامت سنگهاي نماي ريشه‌دار، پله، جدول و مانند اينها 150 ميليمتر است. حداقل ضخامت سنگهاي پلاك مصرفي در كف پله و درپوش 40 ميليمتر، پلاك كفپوش 30 ميليمتر، پلاك نما 20 ميليمتر و براي سنگهاي قرنيز دور اطاقها 10 ميليمتر ميباشد.
سنگ بايد متراكم و داراي ساخت و بافت يكنواخت بوده و از بلورهاي ريز تشكيل شده باشد و درجه خلوص آن حتي‌المقدور زياد باشد. حداقل تاب فشاري گرانيتها 1000، مرمرهاي سفيد و خاكستري 800 ، مرمرهاي رنگين 600 ، سنگهاي آهكي متراكم 200، سنگهاي آهكي متخلخل و توفها 50 كيلوگرم بر سانتيمتر مربع استاندارد شده است.
مصرف سنگهاي غير استاندارد در صورتي مجاز است كه در مشخصات و نقشه‌ها ذكر شده و نمونه آنها قبلاً به تصويب دستگاه نظارت برسد. مصرف مصالح سنگي كهنه در صورتي كه مطابق مشخصات بوده و كاملاً تميز شده باشد بدون اشكال است، ولي بهتر است در پشت كار و به همراه مصالح تميز به كار گرفته شود.
1-3 مصالح نصب
1-3-1 دوغابها و ملاتها
در مورد دوغابها و ملاتها به فصل مراجعه شود.
1-3-2 اتصالات و بستها
مصالح نصب سنگ و اتصالات و بند و بستهاي فلزي يا بايد از فلز زنگ نزن باشد و يا تمام قسمتهاي آن در داخل خمير سيمان ملات و دوغاب قرار گيرد تا از زنگزدگي آنها جلوگيري به عمل آيد. اتصالات غيرفلزي از نظر استحكام و دوام بايد قبلاً به تصويب دستگاه نظارت برسد.
1-4 حمل و نقل و نگهداري
بارگيري، حمل و باراندازي مصالح سنگي بايد با دقت صورت گيرد. انواع گوناگون سنگها بايد جداگانه دسته‌بندي و انبار شوند. آزمايش نمونه‌هاي گرفته شده از سنگ در محل معدن و توده‌هاي سنگ موجود در كارگاه بايد منطبق با ويژگيهاي خواسته شده در مشخصات باشد.
مصالح سنگي بايد در مكانهاي تميز و حتي‌المقدور سرپوشيده نگهداري شده و از آلودگي آنها با خاك، مواد مضر و يخ و برف جلوگيري شود.
1-5 سنگهاي مناسب براي مصارف گوناگون
براي مصارف گوناگون سنگهايي بايد انتخاب شود كه در جدول زير آمده است:
نوع سنگ مناسب
محل مصرف
رديف
سنگهاي آهکي متراکم، ماسه‌سنگها، توفها، گرانيت، ديوريت، گابرو، بازالت و ديگر سنگهاي سخت بادوام
ابنيه فني راه و کارهاي آبي
1
هر نوع سنگي که با ضوابط پروژه مطابقت داشته باشد
پي‌سازيها و شالوده‌ها
2
سنگهاي آهکي متراکم، ماسه‌سنگها، مرمرهاي رنگي گوناگون، توفهاي آتشفشاني* ، گرانيت، زينيت، ديوريت، لابرادوريت، گابرو، با زالت و ديگر سنگهاي منطبق با ضوابط پروژه
نماي خارجي ساختمانها
3
سنگهاي آهکي، دولوميت، ماسه‌سنگها، سنگهاي گچي* ، توفهاي آتشفشاني* و سنگهاي گوناگوني که براي تهيه سنگ شکسته مناسب‌اند
ديوارها
4
سنگهاي آهکي مرمرين شبه مرمر، مرمرها، سنگهاي گچي* ، توفها* ، کنگلومراهاي کربناتي و سنگهاي مشابه
پوشش سطوح داخلي ديوارها
5
الف) ضد آتش- سنگ صابوني (تالکوم)* ، توف* ، اندزيت، بازالت و دياباز
سنگهاي سفت‌کاري، نما و پوششهاي ويژه
6
ب) ضد اسيد- گرانيت، ديوريت، کوارتزيت، ماسه‌سنگهاي سيليسي، اندزيت، تراکيت، بازالت و دياباز
ج) ضد قليا- سنگهاي آهکي متراکم، دولوميت، منيزيت، ماسه‌سنگهاي آهکي
ماسه‌سنگها، گرانيت، ديوريت، زينيت، گابرو و بازالت
پله‌ها، کفها و دست‌اندازهاي خارجي
7
مرمر، گرانيت و لابرادوريت
پله‌ها، کفها و دست اندازهاي داخلي
8
- مصرف سنگ منحصراً در كارهاي غير باربر است.
mostapha007
عضو جدید
سقف های پس کشیده( ccl ) و پیش تنیده
سقف های پس کشیده( ccl ) و پیش تنیده
سقف های پس کشیده( ccl ) و پیش تنیده
1- مقدمه:
در سال هاي اخير استفاده از سقفهاي پس كشيده در ساختمانها رشد و پيشرفت داشته است. بيشترين كاربرد آن در كشور آمريكا بوده و در كاليفرنيا اين سيستم اولين انتخاب براي سقفهاي بتني است. سقفهاي پس كشيده همچنين در استراليا، هنگ كنگ، سنگاپور و اروپا نيز استفاده ميشود و در انگلستان نيز به سرعت در حال افزايش است.
2- معرفي سيستم پيش تنيده:
اگر چه سيستمهاي پيش تنيدگي نيازمند دانش و نظرات فني خاصي براي ساخت و نصب كردن مي با شد ولي توضيح دادن مفهوم آن آسان است.در بشكه هاي چوبي قديمي كشش ايجاد شده در حلقه هاي فلزي بطور مؤثري قطعات چوبي را به يكديگر مي فشارد تا مقاومت و پايداري آنرا افزايش دهد. (شكل 1)
(شكل 1)- بشكه با حلقه هاي فلزي
از ديدگاه كلي پيش تنيدگي به معناي ايجاد تنش هاي دائمي مخالف با تنش هايي مي باشد كه در اثر بارهاي خدمت در سازه ايجاد خواهند شد. همانطور كه ميدانيم بتن در فشار بسيار قوي ولي در كشش ضعيف عمل مي نمايد بطوريكه يك تنش كششي اندك مي تواند باعث ترك خوردگي مقطع بتني شود. عموما از ميلگردهاي فولادي در بتن بعنوان آرماتوركششي استفاده مي شود تا مقدار ترك خوردگي را محدود نمايد. براي روشن تر شدن موضوع يك تير بتني را مورد بررسي قرار مي دهيم:
در يك تير بتني معمولي (غير پيش تنيده) كه تحت بار ثقلي قرار دارد به واسطه خمش ايجاد شده در آن، پائين مقطع (زير تار خنثي) به كشش افتاده و در بالا فشار ايجاد مي گردد. لذا از آنجا كه بتن در كشش ضعيف مي باشد پس از ترك خوردن بتن در مقابل تنش هاي كششي، فولاد موجود در زير تار خنثي به كشش مي افتد .اين امر ممكن است حتي تحت اثر وزن خود تير نيز اتفاق بيافتد.
در سيستم پيش تنيده بجاي آرماتورهاي معمولي از يكسري كابل (تاندون) هاي با مقاومت كششي بالا استفاده مي شود.كه اين كابل ها تحت كشش زيادي قرار گرفته و در دو انتهاي تير توسط گره هاي مخصوص تثبيت مي گردند. بدين ترتيب كابل هاي پيش كشيده پس از رها شدن از كشش تمايل به جمع شدن و رسيدن به حالت اوليه داشته و لذا يك نيروي فشاري زيادي در قسمت زيرين تار خنثي در بتن ايجاد ميگردد كه به تبع اين نيرو در مقابل نيروي كششي كه بواسطه بارهاي ثقلي در بتن ايجاد مي گردد قرار مي گيرد. بنا براين اين كابل ها مقداري از نيروهاي ناشي از بارهاي ثقلي را خنثي نموده و مقطع قابليت پذيرش بارهاي بيشتري را خواهد داشت.
بر حسب نوع اعمال نيرو پيش تنيدگي دو نوع سيستم پيش تنيده خواهيم داشت : الف) پيش كشيده ب) پس كشيده
الف) سيستم پيش كشيده : در اين سيستم در مرحله اول فولادها تحت كشش قرارگرفته ودر دو انتهاي عضو توسط گيره هاي مخصوص كاملا گير داده مي شوند. در مرحله دوم عضو مورد نظر بتن ريزي مي شود و سپس بتن عمل آورده مي شود و به مقاومت كافي مي رسد و در مرحله سوم فولاد هاي پيش تنيدگي در دو انتهاي تير، بريده شده و نيروي پيش تنيدگي بصورت يك نيروي فشاري بر عضو اعمال ميشود. فولاد هاي پيش تنيدگي به دو صورت فولاد با مسير مستقيم يا فولاد با مسير شكسته مي باشد. اجراي مسير با منحني پيوسته براي كارهاي پيش كشيده تقريبا امكان پذير نيست.
ب) سيستم پس كشيده : در اين سيستم در مسير عبور فولادهاي پيش تنيدگي ، غلافي تو خالي در بتن تعبيه مي گردد سپس كابل ها از درون غلاف ها عبور داده شده بطوريكه دو سر آن از غلاف بيرون بوده و عمليات بتن ريزي انجام مي شود وغالبا قبل از بتن ريزي دو ورق صفحه فشار جايگذاري مي شود. بعد از اينكه بتن به مقاومت مورد نظر رسيد فولادهاي پيش تنيدگي توسط جك هايي كه به صفحه فشار تكيه مي نمايند كشيده مي شوند.
3-مزايا وامتيازات سقف هاي پس كشيده :
1- كاهش ارتفاع سيستم سقف سازه: وجود دال پس كشيده در سقف ها باعث كوتاه شدن و يا حذف تيرها شده و در نتيجه سبب كاهش ارتفاع طبقه و پيروي آن كاهش كل ارتفاع سازه مي گردد.
2- افزايش طول دهانه ها: امكان فضاهاي بدون ستون و انعطاف بيشتري در معماري فراهم مي كند.
3- كاهش وزن سقف و مصالح مصرفي و سازه سبكتر: ابعاد ستون ها ، ديوارها و فونداسيون در اين سيستم كاهش يافته و سازه سبكتري خواهيم داشت.
4- انعطاف پذيري در مسير عبور تاسيسات : حذف تيرها يا تيرچه ها در سقف هاي پس كشيده انعطاف پذيري را جهت عبور تاسيسات بيشتر مي نمايد.
5- قابليت ساخت بهتر: مصالح مصرفي كمتر، جزئيات ساده تر، نبودن تيرها و در نتيجه قالب بندي وآرماتور بندي آن ها،تراكم كمتر آرماتورها همگي قابليت ساخت بهتر را ايجاد مي كنند.
6- كنترل ترك ها وكاهش تغيير شكل ها : به دليل اثربالانس كابل ها (تاندون ها) سقف پس كشيده تحت تاثير وزن خود تغيير شكل نداده وترك خوردگي وتغيير شكل تقريبا به طور اختصاصي بواسطه بار زنده ايجاد مي شود.
7- سرعت بالاي ساخت : به لحاظ اينكه در دال هاي پس كشيده معمولا تيرهاي مياني حذف و يك دال تخت گسترده داريم لذا يكباره مي توان سطوح گسترده اي را قالب بندي ، اجرا و قالب برداري نمود.
4- دامنه كاربرد سقف هاي پس كشيده :
1- پاركينگ هاي طبقاتي : از آنجا كه در سيستم دال پس كشيده فاصله ستون ها بطور قابل ملاحظه اي(دهانه ها ي12 متري) افزايش مي يابد لذا فضاي باز و مفيدي را جهت پارك و جابجايي اتومبيل ها ايجاد مي نمايد. همچنين با توجه به اينكه در اكثر پاركينگ هاي طبقاتي سقف ها به صورت نمايان (Expose) و بدون سقف كاذب اجرا مي گردند قابليت كاهش نفوذ پذيري و مقاوم شدن بتن در مقابل تهاجم هاي شيمياي در دال هاي پس كشيده نيز ميتواند عامل مهمي در انتخاب اين سيستم براي پاركينگ هاي طبقاتي باشد.
2- برج ها وساختمان هاي مرتفع : با توجه به اينكه استفاده از دال هاي پس كشيده در سازه باعث كاهش ارتفاع طبقه مي شود ، لذا در يك ارتفاع ثابت مي توان تعداد طبقات بيشتري را ايجاد نمود.
3- ساختمان هاي تجاري و بيمارستان ها : مزايايي از قبيل فاصله زياد ستون ها ، سرعت اجرا وكاهش وزن سازه در سيستم دال هاي پس كشيده باعث مي شوند تا اين نوع سيستم گزينه مناسبي براي ساختمان هاي تجاري و بيمارستان ها و... باشد.
4- پل ها :نياز به اجراي دهانه هاي بزرگ در پل ها ، جلوگيري از لرزش ، ترك خوردگي و نفوذ پذيري بتن و همچنين سرعت مناسب اجرا در سيستم هاي پس كشيده از جمله عواملي است كه باعث شده اين سيستم از مرسوم ترين روشها در ساخت پل ها باشد .
5- انبوه سازي هاي مسكوني : از آنجا كه در اين نوع مجتمع ها درهرطبقه چندين واحد مسكوني در نظر گرفته شده و طراحي مي گردد لذا فاصله زياد ستون ها شرايط بسيار مناسبي جهت معماري واحدها مهيا مي نمايد بطوريكه ميتوان در بيشتر موارد هر واحد را بدون قرار گيري ستون در داخل آن طراحي نمود.
5- روشهاي اجراي سيستم پس كشيده :
در زمينه اجراي سيستم پس كشيده دو روش جهت ساخت بكار مي رود :
1- سيستم چسبيده Bonded 2- سيستم غير چسبيده Unbonded
1- سيستم چسبيده : با اين روش كابل هاي پس كشيده از ميان غلاف هاي تخت ممتد وكوچك از جنس گالوانيزه عبور مي كند كه داخل غلاف ها پس از بتن ريزي وكشيده شدن كابل ها با دوغاب پر مي شود.
2- سيستم غير چسبيده : در اين سيستم كابل با دوغاب تزريق نمي شود و مي تواند آزادانه و مستقل از بتن حركت كند. اغلب كابل ها در يك غلاف محافظ با گريس پوشانده شده اند . پس از بتن ريزي وكسب مقاومت فشاري مشخص كابل بسادگي و با استفاده از يك جك دستي كوچك كشيده مي شود كه اين عمل عمليات پس كشيدگي را تكميل ميكند.
6- شرح تصويري وسايل پيش تنيدگي :
به منظور آشنايي بهتر ودرك صحيح از سيستم پس كشيده يكسري تصاوير از وسايل پيش تنيدگي در اين قسمت نشان داده شده است.
كابلهاي پيش تنيدگي غلاف فلزي
ادوات پس كشيدگي
7- نتيجه گيري :
امتيازات:
1- استفاده از دهانه هاي بلند
2- بهره گيري از سطح تخت و صاف در زير سقف
3- انعطاف طرح
4- استفاده از دال هاي نازكتر
5- كنترل تغيير شكل وترك
6- كاهش ارتفاع طبقات
7- سازه سبكتر
8- ساخت سريع
9- صرفه جويي در هزينه هاي ساخت
10- انعطاف پذيري در آينده
سقف های پس کشیده( ccl ) و پیش تنیده
سقف های پس کشیده( ccl ) و پیش تنیده
1- مقدمه:
در سال هاي اخير استفاده از سقفهاي پس كشيده در ساختمانها رشد و پيشرفت داشته است. بيشترين كاربرد آن در كشور آمريكا بوده و در كاليفرنيا اين سيستم اولين انتخاب براي سقفهاي بتني است. سقفهاي پس كشيده همچنين در استراليا، هنگ كنگ، سنگاپور و اروپا نيز استفاده ميشود و در انگلستان نيز به سرعت در حال افزايش است.
2- معرفي سيستم پيش تنيده:
اگر چه سيستمهاي پيش تنيدگي نيازمند دانش و نظرات فني خاصي براي ساخت و نصب كردن مي با شد ولي توضيح دادن مفهوم آن آسان است.در بشكه هاي چوبي قديمي كشش ايجاد شده در حلقه هاي فلزي بطور مؤثري قطعات چوبي را به يكديگر مي فشارد تا مقاومت و پايداري آنرا افزايش دهد. (شكل 1)
(شكل 1)- بشكه با حلقه هاي فلزي
از ديدگاه كلي پيش تنيدگي به معناي ايجاد تنش هاي دائمي مخالف با تنش هايي مي باشد كه در اثر بارهاي خدمت در سازه ايجاد خواهند شد. همانطور كه ميدانيم بتن در فشار بسيار قوي ولي در كشش ضعيف عمل مي نمايد بطوريكه يك تنش كششي اندك مي تواند باعث ترك خوردگي مقطع بتني شود. عموما از ميلگردهاي فولادي در بتن بعنوان آرماتوركششي استفاده مي شود تا مقدار ترك خوردگي را محدود نمايد. براي روشن تر شدن موضوع يك تير بتني را مورد بررسي قرار مي دهيم:
در يك تير بتني معمولي (غير پيش تنيده) كه تحت بار ثقلي قرار دارد به واسطه خمش ايجاد شده در آن، پائين مقطع (زير تار خنثي) به كشش افتاده و در بالا فشار ايجاد مي گردد. لذا از آنجا كه بتن در كشش ضعيف مي باشد پس از ترك خوردن بتن در مقابل تنش هاي كششي، فولاد موجود در زير تار خنثي به كشش مي افتد .اين امر ممكن است حتي تحت اثر وزن خود تير نيز اتفاق بيافتد.
در سيستم پيش تنيده بجاي آرماتورهاي معمولي از يكسري كابل (تاندون) هاي با مقاومت كششي بالا استفاده مي شود.كه اين كابل ها تحت كشش زيادي قرار گرفته و در دو انتهاي تير توسط گره هاي مخصوص تثبيت مي گردند. بدين ترتيب كابل هاي پيش كشيده پس از رها شدن از كشش تمايل به جمع شدن و رسيدن به حالت اوليه داشته و لذا يك نيروي فشاري زيادي در قسمت زيرين تار خنثي در بتن ايجاد ميگردد كه به تبع اين نيرو در مقابل نيروي كششي كه بواسطه بارهاي ثقلي در بتن ايجاد مي گردد قرار مي گيرد. بنا براين اين كابل ها مقداري از نيروهاي ناشي از بارهاي ثقلي را خنثي نموده و مقطع قابليت پذيرش بارهاي بيشتري را خواهد داشت.
بر حسب نوع اعمال نيرو پيش تنيدگي دو نوع سيستم پيش تنيده خواهيم داشت : الف) پيش كشيده ب) پس كشيده
الف) سيستم پيش كشيده : در اين سيستم در مرحله اول فولادها تحت كشش قرارگرفته ودر دو انتهاي عضو توسط گيره هاي مخصوص كاملا گير داده مي شوند. در مرحله دوم عضو مورد نظر بتن ريزي مي شود و سپس بتن عمل آورده مي شود و به مقاومت كافي مي رسد و در مرحله سوم فولاد هاي پيش تنيدگي در دو انتهاي تير، بريده شده و نيروي پيش تنيدگي بصورت يك نيروي فشاري بر عضو اعمال ميشود. فولاد هاي پيش تنيدگي به دو صورت فولاد با مسير مستقيم يا فولاد با مسير شكسته مي باشد. اجراي مسير با منحني پيوسته براي كارهاي پيش كشيده تقريبا امكان پذير نيست.
ب) سيستم پس كشيده : در اين سيستم در مسير عبور فولادهاي پيش تنيدگي ، غلافي تو خالي در بتن تعبيه مي گردد سپس كابل ها از درون غلاف ها عبور داده شده بطوريكه دو سر آن از غلاف بيرون بوده و عمليات بتن ريزي انجام مي شود وغالبا قبل از بتن ريزي دو ورق صفحه فشار جايگذاري مي شود. بعد از اينكه بتن به مقاومت مورد نظر رسيد فولادهاي پيش تنيدگي توسط جك هايي كه به صفحه فشار تكيه مي نمايند كشيده مي شوند.
3-مزايا وامتيازات سقف هاي پس كشيده :
1- كاهش ارتفاع سيستم سقف سازه: وجود دال پس كشيده در سقف ها باعث كوتاه شدن و يا حذف تيرها شده و در نتيجه سبب كاهش ارتفاع طبقه و پيروي آن كاهش كل ارتفاع سازه مي گردد.
2- افزايش طول دهانه ها: امكان فضاهاي بدون ستون و انعطاف بيشتري در معماري فراهم مي كند.
3- كاهش وزن سقف و مصالح مصرفي و سازه سبكتر: ابعاد ستون ها ، ديوارها و فونداسيون در اين سيستم كاهش يافته و سازه سبكتري خواهيم داشت.
4- انعطاف پذيري در مسير عبور تاسيسات : حذف تيرها يا تيرچه ها در سقف هاي پس كشيده انعطاف پذيري را جهت عبور تاسيسات بيشتر مي نمايد.
5- قابليت ساخت بهتر: مصالح مصرفي كمتر، جزئيات ساده تر، نبودن تيرها و در نتيجه قالب بندي وآرماتور بندي آن ها،تراكم كمتر آرماتورها همگي قابليت ساخت بهتر را ايجاد مي كنند.
6- كنترل ترك ها وكاهش تغيير شكل ها : به دليل اثربالانس كابل ها (تاندون ها) سقف پس كشيده تحت تاثير وزن خود تغيير شكل نداده وترك خوردگي وتغيير شكل تقريبا به طور اختصاصي بواسطه بار زنده ايجاد مي شود.
7- سرعت بالاي ساخت : به لحاظ اينكه در دال هاي پس كشيده معمولا تيرهاي مياني حذف و يك دال تخت گسترده داريم لذا يكباره مي توان سطوح گسترده اي را قالب بندي ، اجرا و قالب برداري نمود.
4- دامنه كاربرد سقف هاي پس كشيده :
1- پاركينگ هاي طبقاتي : از آنجا كه در سيستم دال پس كشيده فاصله ستون ها بطور قابل ملاحظه اي(دهانه ها ي12 متري) افزايش مي يابد لذا فضاي باز و مفيدي را جهت پارك و جابجايي اتومبيل ها ايجاد مي نمايد. همچنين با توجه به اينكه در اكثر پاركينگ هاي طبقاتي سقف ها به صورت نمايان (Expose) و بدون سقف كاذب اجرا مي گردند قابليت كاهش نفوذ پذيري و مقاوم شدن بتن در مقابل تهاجم هاي شيمياي در دال هاي پس كشيده نيز ميتواند عامل مهمي در انتخاب اين سيستم براي پاركينگ هاي طبقاتي باشد.
2- برج ها وساختمان هاي مرتفع : با توجه به اينكه استفاده از دال هاي پس كشيده در سازه باعث كاهش ارتفاع طبقه مي شود ، لذا در يك ارتفاع ثابت مي توان تعداد طبقات بيشتري را ايجاد نمود.
3- ساختمان هاي تجاري و بيمارستان ها : مزايايي از قبيل فاصله زياد ستون ها ، سرعت اجرا وكاهش وزن سازه در سيستم دال هاي پس كشيده باعث مي شوند تا اين نوع سيستم گزينه مناسبي براي ساختمان هاي تجاري و بيمارستان ها و... باشد.
4- پل ها :نياز به اجراي دهانه هاي بزرگ در پل ها ، جلوگيري از لرزش ، ترك خوردگي و نفوذ پذيري بتن و همچنين سرعت مناسب اجرا در سيستم هاي پس كشيده از جمله عواملي است كه باعث شده اين سيستم از مرسوم ترين روشها در ساخت پل ها باشد .
5- انبوه سازي هاي مسكوني : از آنجا كه در اين نوع مجتمع ها درهرطبقه چندين واحد مسكوني در نظر گرفته شده و طراحي مي گردد لذا فاصله زياد ستون ها شرايط بسيار مناسبي جهت معماري واحدها مهيا مي نمايد بطوريكه ميتوان در بيشتر موارد هر واحد را بدون قرار گيري ستون در داخل آن طراحي نمود.
5- روشهاي اجراي سيستم پس كشيده :
در زمينه اجراي سيستم پس كشيده دو روش جهت ساخت بكار مي رود :
1- سيستم چسبيده Bonded 2- سيستم غير چسبيده Unbonded
1- سيستم چسبيده : با اين روش كابل هاي پس كشيده از ميان غلاف هاي تخت ممتد وكوچك از جنس گالوانيزه عبور مي كند كه داخل غلاف ها پس از بتن ريزي وكشيده شدن كابل ها با دوغاب پر مي شود.
2- سيستم غير چسبيده : در اين سيستم كابل با دوغاب تزريق نمي شود و مي تواند آزادانه و مستقل از بتن حركت كند. اغلب كابل ها در يك غلاف محافظ با گريس پوشانده شده اند . پس از بتن ريزي وكسب مقاومت فشاري مشخص كابل بسادگي و با استفاده از يك جك دستي كوچك كشيده مي شود كه اين عمل عمليات پس كشيدگي را تكميل ميكند.
6- شرح تصويري وسايل پيش تنيدگي :
به منظور آشنايي بهتر ودرك صحيح از سيستم پس كشيده يكسري تصاوير از وسايل پيش تنيدگي در اين قسمت نشان داده شده است.
كابلهاي پيش تنيدگي غلاف فلزي
ادوات پس كشيدگي
7- نتيجه گيري :
امتيازات:
1- استفاده از دهانه هاي بلند
2- بهره گيري از سطح تخت و صاف در زير سقف
3- انعطاف طرح
4- استفاده از دال هاي نازكتر
5- كنترل تغيير شكل وترك
6- كاهش ارتفاع طبقات
7- سازه سبكتر
8- ساخت سريع
9- صرفه جويي در هزينه هاي ساخت
10- انعطاف پذيري در آينده
mostapha007
عضو جدید
صنعتی سازی مسکن یک ضرورت ملی
صنعتی سازی مسکن یک ضرورت ملی
ﻣﻬﻨﺪس ﻣﮋﮔﺎن ﻧﻴﻚروانﻣﻔﺮد
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ و ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺌﺖ علمی ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻣﺴﻜﻦ[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif][/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﭼﻜﻴﺪه:[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﻧﻈـﺎم علمی و ﻓﻨـﺎوری ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ آن در ﻛﺸـﻮر ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ اﺑﺰارﻫـﺎﻳی دارد ﺑـﻪ ﮔﻮﻧـﻪ ای ﻛــﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰی، اﻣﻜﺎن ﺗﻜﺮار و ﺗﺼﺤﻴﺢ، و اﻳﺠﺎد ﺗﻨـﻮع، ﻫﻤـﺮاه ﺑـﺎ ﺳﻴﺴـﺘﻤی ﺑـﻪ ﻣﻨﻈـﻮر ﺑﺮﻗـﺮاری هماهنگی و ﻫﻤﺨﻮانی های ﻻزم ﺑﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ و ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬار در ﻃﺮح و اﺟﺮا ﺑــﺎ ﺳـﻬﻮﻟﺖ و ﻛـﺎرآﻳی ﺑﻴﺸـﺘﺮی اﻧﺠﺎم ﭘﺬﻳﺮد. اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻮﻳﮋه در ﻃﺮاحی و ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻣﺴﻜﻦ و ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن ﺑﻪ دﻟﻴــﻞ ﺳـﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاری ﻫﻨﮕﻔﺘی ﻛﻪ روی آن اﻧﺠﺎم ﻣﻴﮕﻴﺮد، از اﻫﻤﻴﺖ خاصی ﺑﺮﺧـﻮردار اﺳـﺖ. ﻟـﺬا در ﻧﺨﺴـﺘﻴﻦ ﮔﺎﻣـﻬﺎ، ﺑـﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻄﻠﻮﺑﺘﺮ از اﻣﻜﺎﻧﺎت و ﻓﻨﺎورﻳﻬﺎی ﺟﺪﻳﺪ در زﻣﻴﻨــﻪ ﻃﺮاحی ﻣﺴـﻜﻦ و ﻟـﻮازم زندگی ﺿﺮوری اﺳﺖ ،ﭘﺎﻳﻪ علمی وﻛﺎرﺑﺮدی ﻣﺸﺨﺼی ﺟﻬﺖ ﻫﻤﺨﻮاﻧی و ﺗﻨﻈﻴــﻢ اﻧـﺪازه ﻫـﺎ در ﻳـﻚ ﺳﻴﺴـﺘﻢ ﺑـﺮای ﻃﺮاحی ، ﺗﻮﻟﻴـﺪ، ﻧﺼـﺐ و اﺟـﺮای ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن و اﺟـﺰای آن ﺗﻌﻴﻴـﻦ ﮔﺮدد. ﺑـﻪ ﻃﻮرﻳﻜـــﻪ ﺿﻮاﺑــﻂ، ﻗﻮاﻧﻴــﻦ و دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻠﻬﺎی فنی و اجرایی ﺑﺮ اﺳﺎس آن ﺗﺪوﻳﻦ ﮔﺮدﻧﺪ. ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﻤــﺎﻫﻨﮓ ﻛﻨﻨـﺪه اﺑﻌـﺎدی در ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﺑﻮﻳﮋه ﺑﻪ روﺷﻬﺎی ﺻﻨﻌﺘی ، در اﻧﺒﻮه ﺳﺎزﻳﻬﺎ و در ﺗﻚ ﺳﺎزی ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎد اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺴــﻴﺎری دارد و اﻳـﻦ اﻣـﺮ اﺑﻌﺎدی ﺗﻮﻟﻴﺪات ﺷﺪه و ﻧﻴﺎز ﺑــﻪ ﺻـﺮف ﻫﺰﻳﻨـﻪ ﻫـﺎی اﺿـﺎﻓی را ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﺢ دﻗﺖ و ارﺗﻘﺎء کیفی ﺑﺮای اﺻﻼح اﺑﻌﺎد و اﻧﺪازه ﻛﺮدن اﺟﺰا ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺮﻛﻴﺐ و اﺗﺼﺎﻟﺸﺎن ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻤﻜــﻦ ﻛـﺎﻫﺶ می دﻫﺪ. از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ در ﻣﻌﻤﺎری ﻃﺮاحی و ﺳﺎﺧﺖ، اﻧﺘﺨﺎب ﺳﻴﺴﺘمی ﺑــﺮای ﮔﺰﻳﻨـﺶ اﻧـﺪازه و اﻧـﺪازه ﮔﺬاری در ﻃﺮح و اﺟﺮا می ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در درﺟﻪ ﻧﺨﺴﺖ، ﺗﺎﻣﻴﻦ شراﻳﻂ آﺳﺎﻳﺶ ﺑﺮای اﻧﺴﺎن، ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ و اوﻟﻴﻦ ﻗﺪﻣﻬﺎ ﺑﺮای ﺑﺮﻗﺮاری آﺳﺎﻳﺶ اﻧﺴﺎن در اﻧﻮاع ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن، ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ اﺑﻌﺎدی وی واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ، ﻟﺬا ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎی ﮔﺴﺘﺮده ای در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ در ﻣﺮﻛــﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎت ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻣﺴـﻜﻦ اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه اﺳـﺖ ﻳﻜـی از دﺳﺘﺎوردﻫﺎی آن ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺳﻴﺴــﺘﻢ اﻧﺪازهﻫـﺎی ﻣـﺪوﻻر و اﺻـﻮل و ﻧﻈـﺎمی ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻛﻨﻨﺪه آن اﺳﺖ، ﻛﻪ اﻧﺪازه ﻫﺎی ﭘﺎﻳﻪ آن در ﻫﻤﺨﻮاﻧــی ﺑـﺎ اﺑﻌـﺎد اﻧﺴـﺎن اﻳﺮاﻧـی ﺗﻨﻈﻴـﻢ ﺷـﺪه و در ﻣﺠﻤﻮع از آﻧﻬﺎ ﺟﻬﺖ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻫﺪف ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ وﺿﻌﻴﺖ آﺳﺎﻳﺶ ﺑﺮای اﻧﺴﺎن اﺳﺘﻔﺎده میﮔﺮدد.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﺷﺎﻳﺎن ذﻛﺮ اﺳﺖ، ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺪازه ﻫﺎی ﻣﺪوﻻر و ارﮔﻮﻧﻮﻣﻴــﻚ اﻳـﺮان ﺟـﻬﺖ ﺗﻬﻴـﻪ ﺗﺪوﻳـﻦ ﺿﻮاﺑـﻂ اﺑﻌﺎدی ﺑﺮای ﺑﻌﻀی اﺟﺰای ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن، ﻟﻮازم و ﺗﺠﻬﻴﺰات زﻧﺪﮔی، ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺎی دﺳﺘﺮس، ﻓﻀﺎﻫﺎ و اﺗﺎﻗﻬﺎ، ﻃﺮاحی واﺣﺪﻫﺎی ﻣﺴﻜﻮﻧی و ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزی ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎی ﻣﺪوﻻر ﺑﺮای واﺣﺪﻫﺎی ﻣﺴﻜﻮﻧی ﻣﺘﻌــﺎرف (درﺷـﻬﺮﻫﺎ) ﻣـﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﻃﺮح“ ﺿﻮاﺑــﻂ ﻃﺮاحی ﻣـﺪوﻻر ﺑـﺮای ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن “ﻛـﻪ ﺷـﺎﻣﻞ اﺳـﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی :[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]1- اﺑﻌﺎد ﺗﻦ ﺷﻨﺎﺳی اﻳﺮاﻧی[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]2- اﻧﺪازه ﻫﺎی ﻋﻤﻠﻜﺮدی در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪوﻻر[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]3- اﻧﺪازه ﻫﺎی ﻟــﻮازم و ﺗﺠـﻬﻴﺰات زﻧﺪﮔی[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]4- اﻧﺪازه ﻫﺎی ﻓﻀﺎﻫﺎ و اﺗﺎﻗﻬﺎ در واﺣﺪﻫﺎی ﻣﺴﻜﻮﻧی[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]5- ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ، راﻫﻨﻤﺎی ﺿﻮاﺑﻂ ﻃﺮاحی اﺳـﺖ[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]آﺧﺮﻳﻦ ﻣﺮاﺣﻞ بررسی و ﺗﺎﺋﻴﺪ را در ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻫﺎی ﺗﺪوﻳﻦ ﺿﻮاﺑﻂ و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﻣﺮﻛﺰ می ﮔﺬراﻧﺪ. در اﻳــﻦ اﻳﻨﺠﺎ ﺳﻌی ﺷﺪه اﺳﺖ، ﻧﻜﺎﺗی ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر و در ﺟﻬﺖ راﻫﺒﺮد ﺗﻮﺳﻌﻪ علمی ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻣﻮﺟــﻮد و روﻧﺪ علمی دﻧﻴﺎ ﺑﻴﺎن ﮔﺮدد.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﺑﻄﻮر ﻛﻞ ﻫﺮ ﻃﺮﺣی ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻈﺎمی از اﻧﺪازهﻫــﺎ و اﻧـﺪازهﮔﺬاری اراﺋـﻪ میﮔﺮدد. در اﻳـﻦ راﺑﻄـﻪ هماهنگی و ﻫﻤﺨﻮاﻧی اﻧﺪازهﻫﺎ در ﻃﺮاحی و ﺗﻮﻟﻴﺪ و در ﭘﻴﻮﻧﺪﻫﺎی اﺟﺰا دارای اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎر میﺑﺎﺷﺪ. اﻧﺪازهﻫﺎی ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﺳﺎز ﻛﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: ﻣﻘﺪار ﻓﻀﺎﻳی ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺟﺰء ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧی ﻳﺎ ﻗﺴﻤﺘی از آن ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم اﺗﺼﺎل ﺑﺎ دﻳﮕﺮ اﺟﺰاء و ﻗﻄﻌﺎت اﺷــﻐﺎل میﮔﺮدد و ﺷﺎﻣﻞ روادارﻳﻬﺎی ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻧﻴﺰ میﺑﺎﺷﺪ، در ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻪ روﺷﻬﺎی ﺻﻨﻌﺘی ﻧﻘﺸــی ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨـﺪه دارد. ﺑﻴﺸـﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎرﺑﺮد ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی ﺗﻮﻟﻴــﺪ ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن ﻛـﻪ ﺑـﺮ اﺳـﺎس اﺻـﻮل هماهنگی ﻣـﺪوﻻر ﻋﻤـﻞ میﻛﻨﻨـﺪ، در اﻧﺒﻮهﺳﺎزﻳﻬﺎﺳـﺖ. اﻧﺒﻮهﺳﺎزی ﻣﻤﻜﻦاﺳﺖ ﺑﺎاﺳﺘﻔﺎده ازروﺷﻬﺎی ﻣﺘﺪاول، ﺻﻨﻌﺘی، ﻧﻴﻤﻪﺻﻨﻌﺘی، ﭘﻴﺶﺳﺎﺧﺘﻪ وﻳﺎ ﺗﺮﻛﻴﺒی ازآﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ. در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪوﻻر، ﺗﻨﻮﻋی از اﻧﺪازهﻫﺎ از ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺗﻌﺪاد ﻣﺤﺪودی اﻧﺪازه ﭘﺎﻳــﻪ ﺑـﻪ دﺳـﺖ میآﻳﻨـﺪ. اﻳـﻦ اﻧﺪازهﻫـﺎ رامیﺗﻮان درﻃﺮاحی وﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن واﺟﺰای آن ﻳﺎ در ﻃﺮاحی ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن، ﻟﻮازم و ﺑﺴﻴﺎری ﻣﻮارد دﻳﮕﺮ ﺑﻜــﺎر ﺑﺮد.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]در اﻳﻦ ﺑﺤﺚ، ﻣﻮﺿﻮع اﻧﺘﺨﺎب اﻧﺪازه و اﻧﺪازه ﮔﺬاری ﻓﻀﺎﻫﺎ و ﻟﻮازم در واﺣﺪﻫــﺎی ﻣﺴـﻜﻮﻧی ﻣﺘﻌـﺎرف ﺷـﻬﺮی ﺑـﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺻﻞ اﻧﻄﺒﺎق ﺷﺒﻜﻪﻫﺎی ﻣﺪوﻻر و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ و ﺿﻮاﺑﻂ اﺑﻌﺎدی ﻣﺪوﻻر ﻣﺪ ﻧﻈﺮ اﺳــﺖ.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ﺿﻮاﺑﻂ اﺑﻌﺎدی ﻣﺬﻛﻮر، ﺑﺎ رﻋﺎﻳﺖ اﻧﺪازهﻫﺎی آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮی و ارﮔﻮﻧﻮمی در اﻳﺮان ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس اﻧﺪازهﻫﺎی اﻧﺴﺎن اﻳﺮاﻧی ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه (٢٨ اﻧﺪازه از اﺑﻌﺎد ﺑﺪن از ﺣﺪود ١٥٠٠ ﻧﻤﻮﻧﻪ) ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ و اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ ﺑﺮای ﺑﺮﻗﺮاری ﻫﺮﭼـﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺮاﻳﻂ آﺳﺎﻳﺶ اﻧﺴﺎن در ﻃﺮاﺣﻴﻬﺎ ﺑﻮﻳﮋه در ﻃﺮاحی ﺑﺮای ﻣﺴﺎﺣﺘﻬﺎی ﻣﺤﺪودﺗﺮ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻴــﮕﺮدد. آﻧﭽـﻪ ﻣﺴـﻠﻢ اﺳﺖ اﻳﻦ اﺑﻌﺎد ﺑﺮای ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﻀﺎﻫﺎ و اﺗﺎﻗﻬﺎ در ﻣﺤﻴﻂﻫﺎی ﻣﺴﻜﻮﻧی ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮای ﻓﻀﺎﻫﺎی ﭼﻨﺪﻣﻨﻈﻮره و ﻋﻤﻠﻜﺮدﻫــﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗی ﻛﻪ ﺑﺮ اﻳﺸﺎن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ میﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺴﻴﺎری ﻣﻮارد دﻳﮕﺮ، ﻣﻄﺮح میﺑﺎﺷﺪ.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]از ﻧﻈـﺮ اﺑﻌـﺎدی، ﺑـﺮای اﻳﻨﻜـﻪ ﻓﻀﺎﻫـﺎی ﻣﻮﺟـﻮد در ﻳـﻚ ﻣﺤﻴـﻂ ﻣﺴـﻜﻮﻧی ﺑﺘﻮاﻧﻨـﺪ ﭘﺎﺳـﺨﮕﻮی ﻧﻴﺎزﻫـﺎی اﻓـــﺮاد و اﺳﺘﻔﺎدهﻛﻨﻨﺪهﮔﺎن آن ﺑﺎﺷﻨﺪ، میﺑﺎﻳﺴﺖ اﻧﺪازهﻫﺎی دﺳﺘﺮس و ﺣﺮﻳﻢﻫﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ﻟﻮازم و اﺛﺎث ﻣــﻮرد ﻧﻴـﺎز در آن ﻓﻀﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮔﺮدﻧﺪ. ﺑﺮای ﺗﻌﻴﻴﻦ اﻧﺪازهﻫﺎی ﻟﻮازم میﺑﺎﻳﺴﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺑﻌﺎد ﺗﻦ ﺷﻨﺎﺳی در اﻳﺮان و ﻣﻬﻨﺪﺳــی ﻋﻮاﻣﻞ اﻧﺴﺎﻧی را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺳﺎس ﻛﺎر در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ. ﺑﺮای ﻣﺜﺎل، اﮔﺮ ﺑﺮای ﻃﺮاحی ﻳﻚ ﺻﻨﺪﻟی ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻧﺘﺨــﺎب اﻧـﺪازه ای ﺑﺮای ﺗﻌﻴﻴﻦ ارﺗﻔﺎع آن ﺑﺎﺷﺪ، در دﺳﺖ داﺷﺘﻦ اﻧﺪازه ای ﻛﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻛﻒ ﭘﺎ (از ﻣﺤﻞ ﻗﺮارﮔﻴــﺮی روی ﺳـﻄﺢ اﺗﻜـﺎ ﻳـﺎ ﺳﻄﺢ زﻣﻴﻦ) ﺗﺎ زﻳﺮ زاﻧﻮ را ﺑﺮای ﻓﺮد اﻳﺮاﻧی ﻣﺸﺨﺺ می ﻧﻤﺎﻳﺪ، ﺟﻬﺖ اﻧﺘﺨﺎب ارﺗﻔﺎع ﻣﻮرد ﻧﻈــﺮ، ﺿـﺮوری میﮔﺮدد. ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ، روﺷﻦ اﺳﺖ وﺟﻮد ﺿﻮاﺑﻂ و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﺗﺪوﻳﻦ ﺷﺪه از اﻧﺪازهﻫﺎی آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮی و ارﮔﻮﻧﻮمی ﻛﻤﻚ میﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﺮای دﻳﮕﺮ ﻣﻮارد ﻧﻴﺰ ﺑﺘﻮان ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮد. ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ از اﻧﺪازه ﻛﻒ ﭘــﺎ ﺗـﺎ زﻳـﺮ زاﻧـﻮ ﺟـﻬﺖ ﺗﻌﻴﻴـﻦ ارﺗﻔﺎع ﺑﺮای ﺗﺨﺖ، ﺗﻮاﻟﺖ ﻓﺮﻧﮕی ، ﻧﻴﻤﻜﺖ، ﻟﻮازم اورﺗﭙﺪی، و ﻏﻴﺮه ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده میﮔﺮدد.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﺑﺮای اﻳﻨﻜﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی اﺑﻌﺎدی آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮی ﻛﺎرﺑﺮد ﮔﺴﺘﺮدهﺗﺮی داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ و ﺑﺘﻮاﻧﻨـﺪ ﭘﺎﺳـﺨﮕﻮی ﻧﻴﺎزﻫـﺎی ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﻣﺘﻨﻮعﺗﺮی ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻬﻢ ﻛﻪ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎی ﻣﺘﻔﺎوت اﻧﺪازه ﻫﺎی ﮔﻮﻧــﺎﮔﻮﻧـی دارﻧـﺪ و ﺑﺮای ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺪازه ﻫﺎی ﺣﺪاﻗــﻞ، ﺣﺪاﻛـﺜﺮ و ﻳـﺎ ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﺎﺷـﺪ ﻟـﺬا، ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ﺿﻮاﺑﻂ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدی ﺑﺮای اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﺑﻌﺎد ﺗﻦ ﺷﻨﺎﺳی ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺪوﻻر ﺑﻮدن ﺑﺮای ﺷﺮاﻳﻂ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧی ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻪ ﺑﺮای ﻫﺮ اﻧﺪازه، درﺻﺪﻫﺎی ٩٥ ، ٥٠ ، ٥ درﺻﺪ ﺑــﺮای زﻧـﺎن وﻣـﺮدان اراﺋﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ و ﻃﺮاح میﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺑﺮری و ارزﻳﺎﺑیﻫﺎی ﻻزم، اﻧﺪازهای ﻛﻪ ﺑﻴﺸــﺘﺮﻳﻦ ﻛـﺎرآﻳی را ﺑـﺮای ﻣﺤﺼـﻮل ﻣـﻮرد ﻧﻈﺮ اﻳﺠﺎد ﻧﻤﺎﻳﺪ، اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ. در اﻳﻨﺠﺎ، ﺳﻌی می ﮔﺮدد ﺑﺎ در ﻧﻈــﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻦ ﺑﻌﻀـی ﻋﻮاﻣـﻞ ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬار در ﻃﺮاحی و اﻃﻼﻋﺎت ارﮔﻮﻧﻮمی ﻣﻮﺟﻮد و ﺗﺮﻛﻴﺐ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳی از اﻧﺘﺨﺎب و ﺗﻌﻴﻴﻦ اﻧﺪازه ﺑﺮای ﻓﻀﺎﻫــﺎ و ﻟـﻮازم اراﺋـﻪ ﮔﺮدد.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﻴﺘی ﻛﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﻛﻨﻨﺪة اﺑﻌﺎدی در ﻃﺮاحی ، ﺗﻮﻟﻴﺪ، ﻧﺼﺐ و اﺟﺮای ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎن و اﺟـﺰای آن ﺑﻮﻳﮋه، در ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻪ روﺷﻬﺎی ﺻﻨﻌﺘی و در اﻧﺒﻮهﺳﺎزﻳﻬﺎ دارﻧﺪ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت در ﺑــﺎره ﺳﻴﺴـﺘﻢﻫﺎی ﻫﻤـﺎﻫﻨﻚ ﻛﻨﻨـﺪه اﺑﻌﺎدی میﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮد و ﻋﻠﻮم و ﻓﻨﻮن ﺟﺪﻳﺪ ﺑــﻪ ﮔﻮﻧـﻪای ﭘـﺎﻳﺪار اداﻣـﻪ ﻳﺎﻓﺘـﻪ و در ﺑﺎزﻧﮕﺮﻳـﻬﺎ اﻃﻼﻋﺎت آن ﺑﻪروز ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻪ ﺷﻮد. ﺑﻪ ﻃﻮرﻳﻜﻪ ﻛﺎرآﻳی ﺳﻴﺴﺘﻢ روﻧﺪی ﺳﻌﻮدی را ﺣﻔﻆ ﻧﻤﺎﻳﺪ.ﭘﮋوﻫﺸــﻬﺎﻳﻴﻜﻪ ﺗـﺎ ﻛﻨـﻮن در اﻳﻦ ﻣﺮﻛﺰ اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﻳﺪهاﻧﺪ، ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺪازهﻫﺎی ﻣﺪوﻻر و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋــﺎت واﺑﺴـﺘﻪ ﺑـﻪ آن، ﻫﻤﭽﻨﻴـﻦ ﻋﻮاﻣـﻞ ﻣﺘﻌﺎرف ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬار روی اﻧﺘﺨﺎب اﻧﺪازه و اﻧﺪازهﮔﺬارﻳﻬﺎ، از ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، بررسیو ارزﻳـﺎﺑی ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ. ﻣﺒﺎﺣﺜی ﻣﺎﻧﻨﺪ:[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]1- وﻳﮋﮔﻴﻬﺎی اﻋﺪاد و ارﻗﺎم[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]2- اﻧﺪازهﻫﺎی ﺑﺪن اﻧﺴﺎن و داﻧﺶ ﻣﻬﻨﺪﺳی اﻧﺴــﺎن و ﺣﺮﻛـﺖ[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]3- اﻧﺪازهﻫﺎی ﻟﻮازم زﻧﺪﮔی[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]4- اﺳﺘﻔﺎدة ﻋﻤﻠی از ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺪازهﻫــﺎی ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﺳـﺎز[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]در ﺷـﻜﻞﮔﻴـﺮی ﺳﻴﺴـﺘﻢ اﻧﺪازهﻫـﺎ و اﺻﻮل و ﻣﺒﺎﻧی ﻛﺎر ﻧﻘﺶ داﺷﺘﻪاﻧﺪ.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﻣﺠﻤﻮﻋه اﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑــﺮای آﺳـﺎﻳﺶ اﻧﺴـﺎن ﺑـﻪ ﺧﺼـﻮص در ﻃﺮاحی ﻣﻌﻤﺎری اﺳﺖ. از اﻳﻦ رو در ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺪازهﻫﺎی ﻣﺪوﻻر ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدی ﺑﺮای ﻃﺮاحی ﻓﻀﺎﻫﺎی ﻣﺴﻜﻮﻧی ﻣﺘﻌﺎرف ﺑﺮای اﻳــﺮان، اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺪازهﻫﺎی ﺑﺪن اﻧﺴﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻠی ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪه ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت رﻳﺎﺿی اﻋﺪاد ﺑﺮای اﻧﺘﺨــﺎب اﻧـﺪازه و اراﺋﻪ ﺗﻨﻮﻋی از اﻧﺪازهﻫﺎ، ﺟﻬﺖ ﺑﺮﻗﺮاری اوﻟﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻂ آﺳﺎﻳﺶ از ﻧﻈﺮ ﺟﺴﻤی- اﺑﻌﺎدی ﺑﺮای اﺳــﺘﻔﺎدهﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﻄـﺮح میﺑﺎﺷﺪ و از ﺳﻮی دﻳﮕﺮ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ دﻗﺖ، ﺳﺮﻋﺖ، ﺳﻬﻮﻟﺖ در اﺟﺮا، اﺳﺘﻔﺎدة ﺑﻬﻴﻨﻪ از ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ، ﻧﻴﺰ و زﻣﺎن ﺑﻮﻳــﮋه در ﺗﻮﻟﻴﺪات ﺻﻨﻌﺘی و ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎد ﺷﺪه و اﻣﻜﺎن ﺗﻜﺮار ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰی، ﻛﻨﺘﺮل، ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨی و ﻧﮕﻬﺪاری ﻣﺤﺼﻮل ﻧــﻬﺎﻳی ﻧـﻴﺰ ﺳﻬﻞﺗﺮ میﮔﺮدد.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﻛﻨﻨﺪة اﺑﻌﺎدی ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺻﻮﻟی ﻣﺸﺨﺺ، ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺧﻮاص اﻋﺪاد و ارﻗﺎم، ﻣﻮﺟــﺐ ﺑﺮﻗـﺮاری ﻧﻮﻋی ﻫﻤﺎﻫﻨﮕی و ﻫﻤﺨﻮاﻧی ﺑﻴﻦ اﻧﺪازهﻫﺎ در ﻃﺮاحی میﮔﺮدﻧﺪ. اﻳﻦ اﻣﺮ در ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﻴﻦ اﺟــﺰای ﻳـﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ﺑﺎزﺗﺎﺑی ﮔﺴﺘﺮده دارد. ﺑﺮﺧﻮرداری و ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮی اﻧﺪازهﻫﺎی ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﺳﺎز و ﻣﺪوﻻر ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﻓﻀــﺎی ﻻزم ﺑـﺮای ﻳـﻚ ﺟﺰء و اﺗﺼﺎﻻت و روادارﻳﻬﺎی آن را ﻣﺸﺨﺺ میﺳﺎزد، ﺑﺮای ﻃﺮاح و ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪه اﻳﻦ اﻃﻤﻴﻨﺎن را ﻓﺮاﻫﻢ میﺳــﺎزد ﻛـﻪ اﺟﺰای ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ در ﻃﺮح، ﻫﻨﮕﺎم ﻧﺼﺐ و اﺟﺮا ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻫﻤﺨﻮاﻧی را ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ داﺷﺘﻪ و ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﺻﻼح اﻧﺪازهﻫﺎی آﻧﻬﺎ در ﺗﺮﻛﻴﺐ و ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣــﻴﺰان ﻛـﺎﻫﺶ میﻳـﺎﺑﺪ. هماهنگی اﻧﺪازهﻫـﺎ، ﻃﺮاحی واﺣﺪﻫـﺎی ﻣﺴـﻜﻮﻧی و ﻓﻀﺎﻫﺎی آن و ﻃﺮاحی ﻟﻮازم زﻧﺪﮔی و ﭼﻴﺪﻣﺎن آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﺴﻴﺎر دارد. در ﻃﺮاحی ﻓﻀﺎﻫـﺎ و ﻟـﻮازم و اﺛـﺎث، اﮔﺮ اﻧﺘﺨﺎب اﺑﻌﺎد در ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺪازهﻫﺎی ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﺳﺎز ﺑﺮ اﺳﺎس اﻧﺪازهﻫﺎی آﻧــﺘﺮوﭘﻮﻣـﺘﺮﻳﻚ و ارﮔﻮﻧﻮﻣﻴـﻚ ﺗﻌﻴﻴـﻦ ﮔﺮدﻧـﺪ، اﺑﻌﺎدی در ﻣﺤﻴﻂﻫﺎی ﻃﺮاحی ﺷﺪه ﺑﺮﻗﺮار میﺷﻮد.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]اوﻟﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻂ آﺳﺎﻳﺶ اﻧﺴﺎن از ﻧﻈﺮ ﺟﺴﻤی در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪوﻻر ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدی ﺑﺮای ﻃﺮاحی ﻣﻌﻤﺎری ﻓﻀﺎﻫﺎی ﻣﺴﻜﻮﻧی و ﻟﻮازم و ﺗﺠﻬﻴﺰات، ﻣﺪول ﻃﺮاحی ﻣﻨﺘﺨــﺐ، ﺑﺎ اﻧﺪازهﻫﺎی ﺑﺪن اﻧﺴﺎن اﻳﺮاﻧی ﺑﻮﻳﮋه ﺳﻪ اﻧﺪازة ﻗﺪ، ﭘﻬﻨﺎ و ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻫﻤﺨﻮاﻧی داﺷﺘﻪ و ﻣﻘﺴﻮم ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻴﻦ اﻳــﻦ ﺳﻪ اﻧﺪازه اﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺳﺎﻳﺮ اﻧﺪازهﻫﺎی ﻣﺪوﻻر ﻛﻪ ﺑﺮای ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻘﺸﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر میروﻧﺪ و ﻣﻀﺎرب ﻳــﺎ ﻛﺴـﺮﻫﺎﻳی از اﻳـﻦ ﻣﺪول ﻃﺮاحی ﻣﻌﻤﺎری میﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﻳﻦ اﻧﺪازهﻫﺎی آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮﻳﻚ و ارﮔﻮﻧﻮﻣﻴﻚ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕی ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷــﺖ. ﺑـﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻮع ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ و اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﻮدن ﻓﺎﺻﻠﻪﻫﺎی دﺳﺘﺮس و ﺣﺮﻳﻢﻫﺎ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﻪ ﻧﻮﺑه ﺧﻮد از اﻧﺪازهﻫــﺎی ﺑـﺪن اﻧﺴﺎن (در ﺣﺎﻟﺖ ﺣﺮﻛﺖ و ﺳﻜﻮن) ﺑﻪ دﺳﺖ میآﻳﻨﺪ، اﻧﺪازهﻫﺎی ﻣﺪوﻻر ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎدی ﺑـﺮای ﻃﺮاحی ﻣﻌﻤـﺎری ﻓﻀﺎﻫـﺎ و ﻟﻮازم در واﺣﺪﻫﺎی ﻣﺴﻜﻮﻧی در ﻫﻤﺨﻮاﻧی ﺑﺎ اﻧﺪازهﻫﺎی آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮی ﺑﺮای اﻳــﺮان و ﺑـﺮای ﻃﺮاحی ﻫـﺎی ارﮔﻮﻧﻮﻣﻴـﻚ ﺷﻜﻞ میﮔﻴﺮد. ﺷﺎﻳﺎن ذﻛﺮ اﺳﺖ، از اﺑﻌﺎد ﺗﻦﺷﻨﺎﺳی و ارﮔﻮﻧﻮمی را میﺗﻮان در اﻧﻮاع ﻃﺮﺣﻬﺎ ﺧﻮاه ﻣﺪوﻻر ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد. در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪوﻻر ﺑﺮای راﺣﺘی و ﺳﻬﻮﻟﺖ اﺳﺘﻔﺎده از ارﻗﺎم و اﻋﺪاد، ﺳﻌی ﺷﺪه ﺗﺎ ﺟﺎﻳی ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺎﺷــﺪ اﻳﻦ اﻋﺪاد را ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ رﺷﺘﻪﻫﺎی ﻋﺪدی ﻣﻨﺘﺨﺐ در اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ، ﮔﺮد ﻛﺮده و رﻗﻤﻬﺎی اﻋﺸﺎری ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻛﺴﺮﻫﺎی ﻣﺪول ﭘﺎﻳﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﮔﺮدﻧﺪ.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﻃﻼﻋﺎت، ﺑﺨﺼﻮص در ﻃﺮاحی ﺑﺮای ﺷﺮاﻳﻂ ﺧــﺎص و ﺑـﺮ اﺳـﺎس ﺣﺪاﻗﻞﻫـﺎ، ﺑﺴـﻴﺎر ﺣـﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻮده و رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻫﺪف اﺻﻠی ﻣﻌﻤﺎری ﻳﻌﻨی ﻃﺮاحی ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺮای ﺗﺄﻣﻴﻦ آﺳﺎﻳﺶ اﻧﺴﺎن را ﺳﻬﻞﺗﺮ میﻧﻤـﺎﻳﺪ.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﮔﺮﭼﻪ دﺳﺘﻴﺎﺑی ﺑﻪ آﺳﺎﻳﺶ اﻧﺴﺎن، ﻧﻴﺎز ﺑﻪ در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻦ ﻧﻜﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮی ﻋﻠﻮم ﺑﺴﻴﺎر در زﻣﻴﻨﻪﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن دارد ﻟﻴﻜﻦ اﻧﺘﺨﺎب و ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻧﺪازه ﻫﺎ ﺟﻬﺖ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻛﻴﻔﻴﺖ اﺑﻌﺎدی در ﻃﺮﺣﻬﺎ از ﻛﺎرﺑﺮدی ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻜﺎت ﭘﺎﻳــﻪ اﺳـﺖ ﻛـﻪ در ﻣﻬﻨﺪﺳی ﻋﻮاﻣﻞ اﻧﺴﺎﻧی ﻣﻄﺮح اﺳﺖ.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﺗﺒﺪﻳﻞ اﻧﺪازهﻫﺎی آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮﻳﻚ و ارﮔﻮﻧﻮﻣﻴﻚ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪوﻻر ﺑﺮای ﺳﻬﻮﻟﺖ اﻧﺠﺎم ﻛﺎر روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻧﺪازهﻫــﺎی اﻧﺴـﺎﻧﻬﺎی ﮔﻮﻧـﺎﮔﻮن ﺑـﺎ ﻳﻜﺪﻳـﮕﺮ ﻣﺘﻔـﺎوتاﻧﺪ و در ادوار ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﻧﺘـﺎﻳﺞ آﻣﺎرﮔﻴﺮی از اﻳﻦ اﺑﻌﺎد، وﺟﻮد ﺗﻔﺎوﺗﻬﺎﻳی را ﺑﺎ دورهﻫﺎی ﻗﺒﻞ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ، ﻟﺬا ﺗﻜﺮار اﻳﻦ آﻣﺎرﮔﻴﺮی در دورهﻫــﺎی زﻣـﺎﻧی ﻣﺸﺨﺼی، میﺗﻮاﻧﺪ در ﺑﻪروز ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ ﺿﻮاﺑﻂ اﺑﻌﺎدی ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﻦ اﺳﺎس اراﺋﻪ میگردﻧﺪ، ﻣﻔﻴﺪ ﺑﺎﺷــﺪ. ﻟﻴﻜـﻦ در ﺣـﺎل ﺣﺎﺿﺮ میﺗﻮان ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ آﻣﺎر اﺑﻌﺎد اﻧﺴﺎنﺷﻨﺎﺳی ﻣﻮﺟﻮد ﻛﻪ ارﻗﺎم آن در ﺳﻴﺴﺘﻢ اﺑﻌــﺎد ﻣـﺪوﻻر ﺗﺼﺤﻴـﺢ ﮔﺮدﻳﺪه اﻧـﺪ، ﺑﺮای اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻌﻀی اﻧﺪازهﻫﺎی ﻃﺮاحی از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد. از ﻧﺘﺎﻳﺞ آﻣﺎر اﺻﻠی ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات اﻧﺪازه را در ﮔﺎم ﻫــﺎﻳی ﺑـﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ٥ درﺻﺪ در ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﺸﺎن میدﻫﺪ، ﻣﺤﺪودهﻫﺎﻳی از اﻧﺪازه ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد را در اﻧﺘﺨﺎب اﻧﺪازهﻫﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از درﺻﺪﻫﺎی ٥%، ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ (٥٠%) و ٩٥% ﺑﺮای ﻫﺮ ﻛﺪام از اﺑﻌﺎد ﺑﺪن اﻧﺴﺎن ﺑــﻪ ﺗﻔﻜﻴـﻚ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ(در اﻳﻨﺠﺎ، ﻣﻨﻈﻮر ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻋﺪدی ﻧﻴﺴﺖ، ﺑﻠﻜﻪ رﻗﻢ واﻗﻊ در ﮔﺎم ٥٠% اﺳﺖ ﻛــﻪ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﺑـﺎ ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ ﻋﺪدی ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ). ﺑﺮای ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﻌﻀﺎﹰ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﺎم ٥ درﺻﺪ و ﻳﺎ ٩٥ درﺻﺪ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺮﺟﻊ ﻋــﺪدی ﻛـﻪ ﺑﺮای ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻓﺮاد ﻣﻔﻴﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد، اﺳــﺘﻔﺎده ﻧﻤـﻮد.[/FONT]
صنعتی سازی مسکن یک ضرورت ملی
ﻣﻬﻨﺪس ﻣﮋﮔﺎن ﻧﻴﻚروانﻣﻔﺮد
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ و ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺌﺖ علمی ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻣﺴﻜﻦ[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif][/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﭼﻜﻴﺪه:[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﻧﻈـﺎم علمی و ﻓﻨـﺎوری ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ آن در ﻛﺸـﻮر ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ اﺑﺰارﻫـﺎﻳی دارد ﺑـﻪ ﮔﻮﻧـﻪ ای ﻛــﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰی، اﻣﻜﺎن ﺗﻜﺮار و ﺗﺼﺤﻴﺢ، و اﻳﺠﺎد ﺗﻨـﻮع، ﻫﻤـﺮاه ﺑـﺎ ﺳﻴﺴـﺘﻤی ﺑـﻪ ﻣﻨﻈـﻮر ﺑﺮﻗـﺮاری هماهنگی و ﻫﻤﺨﻮانی های ﻻزم ﺑﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ و ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬار در ﻃﺮح و اﺟﺮا ﺑــﺎ ﺳـﻬﻮﻟﺖ و ﻛـﺎرآﻳی ﺑﻴﺸـﺘﺮی اﻧﺠﺎم ﭘﺬﻳﺮد. اﻳﻦ اﻣﺮ ﺑﻮﻳﮋه در ﻃﺮاحی و ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻣﺴﻜﻦ و ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن ﺑﻪ دﻟﻴــﻞ ﺳـﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬاری ﻫﻨﮕﻔﺘی ﻛﻪ روی آن اﻧﺠﺎم ﻣﻴﮕﻴﺮد، از اﻫﻤﻴﺖ خاصی ﺑﺮﺧـﻮردار اﺳـﺖ. ﻟـﺬا در ﻧﺨﺴـﺘﻴﻦ ﮔﺎﻣـﻬﺎ، ﺑـﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻄﻠﻮﺑﺘﺮ از اﻣﻜﺎﻧﺎت و ﻓﻨﺎورﻳﻬﺎی ﺟﺪﻳﺪ در زﻣﻴﻨــﻪ ﻃﺮاحی ﻣﺴـﻜﻦ و ﻟـﻮازم زندگی ﺿﺮوری اﺳﺖ ،ﭘﺎﻳﻪ علمی وﻛﺎرﺑﺮدی ﻣﺸﺨﺼی ﺟﻬﺖ ﻫﻤﺨﻮاﻧی و ﺗﻨﻈﻴــﻢ اﻧـﺪازه ﻫـﺎ در ﻳـﻚ ﺳﻴﺴـﺘﻢ ﺑـﺮای ﻃﺮاحی ، ﺗﻮﻟﻴـﺪ، ﻧﺼـﺐ و اﺟـﺮای ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن و اﺟـﺰای آن ﺗﻌﻴﻴـﻦ ﮔﺮدد. ﺑـﻪ ﻃﻮرﻳﻜـــﻪ ﺿﻮاﺑــﻂ، ﻗﻮاﻧﻴــﻦ و دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻠﻬﺎی فنی و اجرایی ﺑﺮ اﺳﺎس آن ﺗﺪوﻳﻦ ﮔﺮدﻧﺪ. ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﻤــﺎﻫﻨﮓ ﻛﻨﻨـﺪه اﺑﻌـﺎدی در ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﺑﻮﻳﮋه ﺑﻪ روﺷﻬﺎی ﺻﻨﻌﺘی ، در اﻧﺒﻮه ﺳﺎزﻳﻬﺎ و در ﺗﻚ ﺳﺎزی ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎد اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺴــﻴﺎری دارد و اﻳـﻦ اﻣـﺮ اﺑﻌﺎدی ﺗﻮﻟﻴﺪات ﺷﺪه و ﻧﻴﺎز ﺑــﻪ ﺻـﺮف ﻫﺰﻳﻨـﻪ ﻫـﺎی اﺿـﺎﻓی را ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﺢ دﻗﺖ و ارﺗﻘﺎء کیفی ﺑﺮای اﺻﻼح اﺑﻌﺎد و اﻧﺪازه ﻛﺮدن اﺟﺰا ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺮﻛﻴﺐ و اﺗﺼﺎﻟﺸﺎن ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻤﻜــﻦ ﻛـﺎﻫﺶ می دﻫﺪ. از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ در ﻣﻌﻤﺎری ﻃﺮاحی و ﺳﺎﺧﺖ، اﻧﺘﺨﺎب ﺳﻴﺴﺘمی ﺑــﺮای ﮔﺰﻳﻨـﺶ اﻧـﺪازه و اﻧـﺪازه ﮔﺬاری در ﻃﺮح و اﺟﺮا می ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در درﺟﻪ ﻧﺨﺴﺖ، ﺗﺎﻣﻴﻦ شراﻳﻂ آﺳﺎﻳﺶ ﺑﺮای اﻧﺴﺎن، ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ و اوﻟﻴﻦ ﻗﺪﻣﻬﺎ ﺑﺮای ﺑﺮﻗﺮاری آﺳﺎﻳﺶ اﻧﺴﺎن در اﻧﻮاع ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن، ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ اﺑﻌﺎدی وی واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ، ﻟﺬا ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎی ﮔﺴﺘﺮده ای در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ در ﻣﺮﻛــﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎت ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻣﺴـﻜﻦ اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه اﺳـﺖ ﻳﻜـی از دﺳﺘﺎوردﻫﺎی آن ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺳﻴﺴــﺘﻢ اﻧﺪازهﻫـﺎی ﻣـﺪوﻻر و اﺻـﻮل و ﻧﻈـﺎمی ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻛﻨﻨﺪه آن اﺳﺖ، ﻛﻪ اﻧﺪازه ﻫﺎی ﭘﺎﻳﻪ آن در ﻫﻤﺨﻮاﻧــی ﺑـﺎ اﺑﻌـﺎد اﻧﺴـﺎن اﻳﺮاﻧـی ﺗﻨﻈﻴـﻢ ﺷـﺪه و در ﻣﺠﻤﻮع از آﻧﻬﺎ ﺟﻬﺖ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻫﺪف ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ وﺿﻌﻴﺖ آﺳﺎﻳﺶ ﺑﺮای اﻧﺴﺎن اﺳﺘﻔﺎده میﮔﺮدد.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﺷﺎﻳﺎن ذﻛﺮ اﺳﺖ، ﺗﺎﻛﻨﻮن ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺪازه ﻫﺎی ﻣﺪوﻻر و ارﮔﻮﻧﻮﻣﻴــﻚ اﻳـﺮان ﺟـﻬﺖ ﺗﻬﻴـﻪ ﺗﺪوﻳـﻦ ﺿﻮاﺑـﻂ اﺑﻌﺎدی ﺑﺮای ﺑﻌﻀی اﺟﺰای ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن، ﻟﻮازم و ﺗﺠﻬﻴﺰات زﻧﺪﮔی، ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺎی دﺳﺘﺮس، ﻓﻀﺎﻫﺎ و اﺗﺎﻗﻬﺎ، ﻃﺮاحی واﺣﺪﻫﺎی ﻣﺴﻜﻮﻧی و ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺳﺎزی ﺷﺒﻜﻪ ﻫﺎی ﻣﺪوﻻر ﺑﺮای واﺣﺪﻫﺎی ﻣﺴﻜﻮﻧی ﻣﺘﻌــﺎرف (درﺷـﻬﺮﻫﺎ) ﻣـﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﻃﺮح“ ﺿﻮاﺑــﻂ ﻃﺮاحی ﻣـﺪوﻻر ﺑـﺮای ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن “ﻛـﻪ ﺷـﺎﻣﻞ اﺳـﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی :[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]1- اﺑﻌﺎد ﺗﻦ ﺷﻨﺎﺳی اﻳﺮاﻧی[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]2- اﻧﺪازه ﻫﺎی ﻋﻤﻠﻜﺮدی در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪوﻻر[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]3- اﻧﺪازه ﻫﺎی ﻟــﻮازم و ﺗﺠـﻬﻴﺰات زﻧﺪﮔی[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]4- اﻧﺪازه ﻫﺎی ﻓﻀﺎﻫﺎ و اﺗﺎﻗﻬﺎ در واﺣﺪﻫﺎی ﻣﺴﻜﻮﻧی[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]5- ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ، راﻫﻨﻤﺎی ﺿﻮاﺑﻂ ﻃﺮاحی اﺳـﺖ[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]آﺧﺮﻳﻦ ﻣﺮاﺣﻞ بررسی و ﺗﺎﺋﻴﺪ را در ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻫﺎی ﺗﺪوﻳﻦ ﺿﻮاﺑﻂ و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﻣﺮﻛﺰ می ﮔﺬراﻧﺪ. در اﻳــﻦ اﻳﻨﺠﺎ ﺳﻌی ﺷﺪه اﺳﺖ، ﻧﻜﺎﺗی ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﻪ اﺧﺘﺼﺎر و در ﺟﻬﺖ راﻫﺒﺮد ﺗﻮﺳﻌﻪ علمی ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻣﻮﺟــﻮد و روﻧﺪ علمی دﻧﻴﺎ ﺑﻴﺎن ﮔﺮدد.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﺑﻄﻮر ﻛﻞ ﻫﺮ ﻃﺮﺣی ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻈﺎمی از اﻧﺪازهﻫــﺎ و اﻧـﺪازهﮔﺬاری اراﺋـﻪ میﮔﺮدد. در اﻳـﻦ راﺑﻄـﻪ هماهنگی و ﻫﻤﺨﻮاﻧی اﻧﺪازهﻫﺎ در ﻃﺮاحی و ﺗﻮﻟﻴﺪ و در ﭘﻴﻮﻧﺪﻫﺎی اﺟﺰا دارای اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎر میﺑﺎﺷﺪ. اﻧﺪازهﻫﺎی ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﺳﺎز ﻛﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: ﻣﻘﺪار ﻓﻀﺎﻳی ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺟﺰء ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧی ﻳﺎ ﻗﺴﻤﺘی از آن ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم اﺗﺼﺎل ﺑﺎ دﻳﮕﺮ اﺟﺰاء و ﻗﻄﻌﺎت اﺷــﻐﺎل میﮔﺮدد و ﺷﺎﻣﻞ روادارﻳﻬﺎی ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻧﻴﺰ میﺑﺎﺷﺪ، در ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻪ روﺷﻬﺎی ﺻﻨﻌﺘی ﻧﻘﺸــی ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨـﺪه دارد. ﺑﻴﺸـﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎرﺑﺮد ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی ﺗﻮﻟﻴــﺪ ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن ﻛـﻪ ﺑـﺮ اﺳـﺎس اﺻـﻮل هماهنگی ﻣـﺪوﻻر ﻋﻤـﻞ میﻛﻨﻨـﺪ، در اﻧﺒﻮهﺳﺎزﻳﻬﺎﺳـﺖ. اﻧﺒﻮهﺳﺎزی ﻣﻤﻜﻦاﺳﺖ ﺑﺎاﺳﺘﻔﺎده ازروﺷﻬﺎی ﻣﺘﺪاول، ﺻﻨﻌﺘی، ﻧﻴﻤﻪﺻﻨﻌﺘی، ﭘﻴﺶﺳﺎﺧﺘﻪ وﻳﺎ ﺗﺮﻛﻴﺒی ازآﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ. در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪوﻻر، ﺗﻨﻮﻋی از اﻧﺪازهﻫﺎ از ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺗﻌﺪاد ﻣﺤﺪودی اﻧﺪازه ﭘﺎﻳــﻪ ﺑـﻪ دﺳـﺖ میآﻳﻨـﺪ. اﻳـﻦ اﻧﺪازهﻫـﺎ رامیﺗﻮان درﻃﺮاحی وﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن واﺟﺰای آن ﻳﺎ در ﻃﺮاحی ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن، ﻟﻮازم و ﺑﺴﻴﺎری ﻣﻮارد دﻳﮕﺮ ﺑﻜــﺎر ﺑﺮد.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]در اﻳﻦ ﺑﺤﺚ، ﻣﻮﺿﻮع اﻧﺘﺨﺎب اﻧﺪازه و اﻧﺪازه ﮔﺬاری ﻓﻀﺎﻫﺎ و ﻟﻮازم در واﺣﺪﻫــﺎی ﻣﺴـﻜﻮﻧی ﻣﺘﻌـﺎرف ﺷـﻬﺮی ﺑـﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺻﻞ اﻧﻄﺒﺎق ﺷﺒﻜﻪﻫﺎی ﻣﺪوﻻر و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎ و ﺿﻮاﺑﻂ اﺑﻌﺎدی ﻣﺪوﻻر ﻣﺪ ﻧﻈﺮ اﺳــﺖ.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ﺿﻮاﺑﻂ اﺑﻌﺎدی ﻣﺬﻛﻮر، ﺑﺎ رﻋﺎﻳﺖ اﻧﺪازهﻫﺎی آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮی و ارﮔﻮﻧﻮمی در اﻳﺮان ﻛﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس اﻧﺪازهﻫﺎی اﻧﺴﺎن اﻳﺮاﻧی ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪه (٢٨ اﻧﺪازه از اﺑﻌﺎد ﺑﺪن از ﺣﺪود ١٥٠٠ ﻧﻤﻮﻧﻪ) ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ و اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ ﺑﺮای ﺑﺮﻗﺮاری ﻫﺮﭼـﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺮاﻳﻂ آﺳﺎﻳﺶ اﻧﺴﺎن در ﻃﺮاﺣﻴﻬﺎ ﺑﻮﻳﮋه در ﻃﺮاحی ﺑﺮای ﻣﺴﺎﺣﺘﻬﺎی ﻣﺤﺪودﺗﺮ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻴــﮕﺮدد. آﻧﭽـﻪ ﻣﺴـﻠﻢ اﺳﺖ اﻳﻦ اﺑﻌﺎد ﺑﺮای ﺣﺪاﻗﻞ ﻓﻀﺎﻫﺎ و اﺗﺎﻗﻬﺎ در ﻣﺤﻴﻂﻫﺎی ﻣﺴﻜﻮﻧی ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮای ﻓﻀﺎﻫﺎی ﭼﻨﺪﻣﻨﻈﻮره و ﻋﻤﻠﻜﺮدﻫــﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗی ﻛﻪ ﺑﺮ اﻳﺸﺎن در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ میﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺴﻴﺎری ﻣﻮارد دﻳﮕﺮ، ﻣﻄﺮح میﺑﺎﺷﺪ.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]از ﻧﻈـﺮ اﺑﻌـﺎدی، ﺑـﺮای اﻳﻨﻜـﻪ ﻓﻀﺎﻫـﺎی ﻣﻮﺟـﻮد در ﻳـﻚ ﻣﺤﻴـﻂ ﻣﺴـﻜﻮﻧی ﺑﺘﻮاﻧﻨـﺪ ﭘﺎﺳـﺨﮕﻮی ﻧﻴﺎزﻫـﺎی اﻓـــﺮاد و اﺳﺘﻔﺎدهﻛﻨﻨﺪهﮔﺎن آن ﺑﺎﺷﻨﺪ، میﺑﺎﻳﺴﺖ اﻧﺪازهﻫﺎی دﺳﺘﺮس و ﺣﺮﻳﻢﻫﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ﻟﻮازم و اﺛﺎث ﻣــﻮرد ﻧﻴـﺎز در آن ﻓﻀﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮔﺮدﻧﺪ. ﺑﺮای ﺗﻌﻴﻴﻦ اﻧﺪازهﻫﺎی ﻟﻮازم میﺑﺎﻳﺴﺖ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺑﻌﺎد ﺗﻦ ﺷﻨﺎﺳی در اﻳﺮان و ﻣﻬﻨﺪﺳــی ﻋﻮاﻣﻞ اﻧﺴﺎﻧی را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺳﺎس ﻛﺎر در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ. ﺑﺮای ﻣﺜﺎل، اﮔﺮ ﺑﺮای ﻃﺮاحی ﻳﻚ ﺻﻨﺪﻟی ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﻧﺘﺨــﺎب اﻧـﺪازه ای ﺑﺮای ﺗﻌﻴﻴﻦ ارﺗﻔﺎع آن ﺑﺎﺷﺪ، در دﺳﺖ داﺷﺘﻦ اﻧﺪازه ای ﻛﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻛﻒ ﭘﺎ (از ﻣﺤﻞ ﻗﺮارﮔﻴــﺮی روی ﺳـﻄﺢ اﺗﻜـﺎ ﻳـﺎ ﺳﻄﺢ زﻣﻴﻦ) ﺗﺎ زﻳﺮ زاﻧﻮ را ﺑﺮای ﻓﺮد اﻳﺮاﻧی ﻣﺸﺨﺺ می ﻧﻤﺎﻳﺪ، ﺟﻬﺖ اﻧﺘﺨﺎب ارﺗﻔﺎع ﻣﻮرد ﻧﻈــﺮ، ﺿـﺮوری میﮔﺮدد. ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ، روﺷﻦ اﺳﺖ وﺟﻮد ﺿﻮاﺑﻂ و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﺗﺪوﻳﻦ ﺷﺪه از اﻧﺪازهﻫﺎی آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮی و ارﮔﻮﻧﻮمی ﻛﻤﻚ میﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﺮای دﻳﮕﺮ ﻣﻮارد ﻧﻴﺰ ﺑﺘﻮان ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮد. ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ از اﻧﺪازه ﻛﻒ ﭘــﺎ ﺗـﺎ زﻳـﺮ زاﻧـﻮ ﺟـﻬﺖ ﺗﻌﻴﻴـﻦ ارﺗﻔﺎع ﺑﺮای ﺗﺨﺖ، ﺗﻮاﻟﺖ ﻓﺮﻧﮕی ، ﻧﻴﻤﻜﺖ، ﻟﻮازم اورﺗﭙﺪی، و ﻏﻴﺮه ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎده میﮔﺮدد.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﺑﺮای اﻳﻨﻜﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی اﺑﻌﺎدی آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮی ﻛﺎرﺑﺮد ﮔﺴﺘﺮدهﺗﺮی داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ و ﺑﺘﻮاﻧﻨـﺪ ﭘﺎﺳـﺨﮕﻮی ﻧﻴﺎزﻫـﺎی ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﻣﺘﻨﻮعﺗﺮی ﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻬﻢ ﻛﻪ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎی ﻣﺘﻔﺎوت اﻧﺪازه ﻫﺎی ﮔﻮﻧــﺎﮔﻮﻧـی دارﻧـﺪ و ﺑﺮای ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺪازه ﻫﺎی ﺣﺪاﻗــﻞ، ﺣﺪاﻛـﺜﺮ و ﻳـﺎ ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ ﺑﺎﺷـﺪ ﻟـﺬا، ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ﺿﻮاﺑﻂ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدی ﺑﺮای اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﺑﻌﺎد ﺗﻦ ﺷﻨﺎﺳی ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺪوﻻر ﺑﻮدن ﺑﺮای ﺷﺮاﻳﻂ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧی ﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻪ ﺑﺮای ﻫﺮ اﻧﺪازه، درﺻﺪﻫﺎی ٩٥ ، ٥٠ ، ٥ درﺻﺪ ﺑــﺮای زﻧـﺎن وﻣـﺮدان اراﺋﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ و ﻃﺮاح میﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺑﺮری و ارزﻳﺎﺑیﻫﺎی ﻻزم، اﻧﺪازهای ﻛﻪ ﺑﻴﺸــﺘﺮﻳﻦ ﻛـﺎرآﻳی را ﺑـﺮای ﻣﺤﺼـﻮل ﻣـﻮرد ﻧﻈﺮ اﻳﺠﺎد ﻧﻤﺎﻳﺪ، اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ. در اﻳﻨﺠﺎ، ﺳﻌی می ﮔﺮدد ﺑﺎ در ﻧﻈــﺮ ﮔﺮﻓﺘـﻦ ﺑﻌﻀـی ﻋﻮاﻣـﻞ ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬار در ﻃﺮاحی و اﻃﻼﻋﺎت ارﮔﻮﻧﻮمی ﻣﻮﺟﻮد و ﺗﺮﻛﻴﺐ آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﻳی از اﻧﺘﺨﺎب و ﺗﻌﻴﻴﻦ اﻧﺪازه ﺑﺮای ﻓﻀﺎﻫــﺎ و ﻟـﻮازم اراﺋـﻪ ﮔﺮدد.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﻴﺘی ﻛﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﻛﻨﻨﺪة اﺑﻌﺎدی در ﻃﺮاحی ، ﺗﻮﻟﻴﺪ، ﻧﺼﺐ و اﺟﺮای ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎن و اﺟـﺰای آن ﺑﻮﻳﮋه، در ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻪ روﺷﻬﺎی ﺻﻨﻌﺘی و در اﻧﺒﻮهﺳﺎزﻳﻬﺎ دارﻧﺪ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت در ﺑــﺎره ﺳﻴﺴـﺘﻢﻫﺎی ﻫﻤـﺎﻫﻨﻚ ﻛﻨﻨـﺪه اﺑﻌﺎدی میﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮد و ﻋﻠﻮم و ﻓﻨﻮن ﺟﺪﻳﺪ ﺑــﻪ ﮔﻮﻧـﻪای ﭘـﺎﻳﺪار اداﻣـﻪ ﻳﺎﻓﺘـﻪ و در ﺑﺎزﻧﮕﺮﻳـﻬﺎ اﻃﻼﻋﺎت آن ﺑﻪروز ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻪ ﺷﻮد. ﺑﻪ ﻃﻮرﻳﻜﻪ ﻛﺎرآﻳی ﺳﻴﺴﺘﻢ روﻧﺪی ﺳﻌﻮدی را ﺣﻔﻆ ﻧﻤﺎﻳﺪ.ﭘﮋوﻫﺸــﻬﺎﻳﻴﻜﻪ ﺗـﺎ ﻛﻨـﻮن در اﻳﻦ ﻣﺮﻛﺰ اﻧﺠﺎم ﮔﺮدﻳﺪهاﻧﺪ، ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺪازهﻫﺎی ﻣﺪوﻻر و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋــﺎت واﺑﺴـﺘﻪ ﺑـﻪ آن، ﻫﻤﭽﻨﻴـﻦ ﻋﻮاﻣـﻞ ﻣﺘﻌﺎرف ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬار روی اﻧﺘﺨﺎب اﻧﺪازه و اﻧﺪازهﮔﺬارﻳﻬﺎ، از ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، بررسیو ارزﻳـﺎﺑی ﻗـﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ. ﻣﺒﺎﺣﺜی ﻣﺎﻧﻨﺪ:[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]1- وﻳﮋﮔﻴﻬﺎی اﻋﺪاد و ارﻗﺎم[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]2- اﻧﺪازهﻫﺎی ﺑﺪن اﻧﺴﺎن و داﻧﺶ ﻣﻬﻨﺪﺳی اﻧﺴــﺎن و ﺣﺮﻛـﺖ[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]3- اﻧﺪازهﻫﺎی ﻟﻮازم زﻧﺪﮔی[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]4- اﺳﺘﻔﺎدة ﻋﻤﻠی از ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺪازهﻫــﺎی ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﺳـﺎز[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]در ﺷـﻜﻞﮔﻴـﺮی ﺳﻴﺴـﺘﻢ اﻧﺪازهﻫـﺎ و اﺻﻮل و ﻣﺒﺎﻧی ﻛﺎر ﻧﻘﺶ داﺷﺘﻪاﻧﺪ.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﻣﺠﻤﻮﻋه اﻳﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑــﺮای آﺳـﺎﻳﺶ اﻧﺴـﺎن ﺑـﻪ ﺧﺼـﻮص در ﻃﺮاحی ﻣﻌﻤﺎری اﺳﺖ. از اﻳﻦ رو در ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺪازهﻫﺎی ﻣﺪوﻻر ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدی ﺑﺮای ﻃﺮاحی ﻓﻀﺎﻫﺎی ﻣﺴﻜﻮﻧی ﻣﺘﻌﺎرف ﺑﺮای اﻳــﺮان، اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﺪازهﻫﺎی ﺑﺪن اﻧﺴﺎن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻠی ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪه ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت رﻳﺎﺿی اﻋﺪاد ﺑﺮای اﻧﺘﺨــﺎب اﻧـﺪازه و اراﺋﻪ ﺗﻨﻮﻋی از اﻧﺪازهﻫﺎ، ﺟﻬﺖ ﺑﺮﻗﺮاری اوﻟﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻂ آﺳﺎﻳﺶ از ﻧﻈﺮ ﺟﺴﻤی- اﺑﻌﺎدی ﺑﺮای اﺳــﺘﻔﺎدهﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﻄـﺮح میﺑﺎﺷﺪ و از ﺳﻮی دﻳﮕﺮ ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﻳﺶ دﻗﺖ، ﺳﺮﻋﺖ، ﺳﻬﻮﻟﺖ در اﺟﺮا، اﺳﺘﻔﺎدة ﺑﻬﻴﻨﻪ از ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ، ﻧﻴﺰ و زﻣﺎن ﺑﻮﻳــﮋه در ﺗﻮﻟﻴﺪات ﺻﻨﻌﺘی و ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎد ﺷﺪه و اﻣﻜﺎن ﺗﻜﺮار ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰی، ﻛﻨﺘﺮل، ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨی و ﻧﮕﻬﺪاری ﻣﺤﺼﻮل ﻧــﻬﺎﻳی ﻧـﻴﺰ ﺳﻬﻞﺗﺮ میﮔﺮدد.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎی ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﻛﻨﻨﺪة اﺑﻌﺎدی ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﺻﻮﻟی ﻣﺸﺨﺺ، ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺧﻮاص اﻋﺪاد و ارﻗﺎم، ﻣﻮﺟــﺐ ﺑﺮﻗـﺮاری ﻧﻮﻋی ﻫﻤﺎﻫﻨﮕی و ﻫﻤﺨﻮاﻧی ﺑﻴﻦ اﻧﺪازهﻫﺎ در ﻃﺮاحی میﮔﺮدﻧﺪ. اﻳﻦ اﻣﺮ در ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﻴﻦ اﺟــﺰای ﻳـﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋـﻪ ﺑﺎزﺗﺎﺑی ﮔﺴﺘﺮده دارد. ﺑﺮﺧﻮرداری و ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮی اﻧﺪازهﻫﺎی ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﺳﺎز و ﻣﺪوﻻر ﻛﻪ ﻣﻘﺪار ﻓﻀــﺎی ﻻزم ﺑـﺮای ﻳـﻚ ﺟﺰء و اﺗﺼﺎﻻت و روادارﻳﻬﺎی آن را ﻣﺸﺨﺺ میﺳﺎزد، ﺑﺮای ﻃﺮاح و ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪه اﻳﻦ اﻃﻤﻴﻨﺎن را ﻓﺮاﻫﻢ میﺳــﺎزد ﻛـﻪ اﺟﺰای ﺑﻪ ﻛﺎر رﻓﺘﻪ در ﻃﺮح، ﻫﻨﮕﺎم ﻧﺼﺐ و اﺟﺮا ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻫﻤﺨﻮاﻧی را ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ داﺷﺘﻪ و ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﺻﻼح اﻧﺪازهﻫﺎی آﻧﻬﺎ در ﺗﺮﻛﻴﺐ و ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣــﻴﺰان ﻛـﺎﻫﺶ میﻳـﺎﺑﺪ. هماهنگی اﻧﺪازهﻫـﺎ، ﻃﺮاحی واﺣﺪﻫـﺎی ﻣﺴـﻜﻮﻧی و ﻓﻀﺎﻫﺎی آن و ﻃﺮاحی ﻟﻮازم زﻧﺪﮔی و ﭼﻴﺪﻣﺎن آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻛﺎرﺑﺮد ﺑﺴﻴﺎر دارد. در ﻃﺮاحی ﻓﻀﺎﻫـﺎ و ﻟـﻮازم و اﺛـﺎث، اﮔﺮ اﻧﺘﺨﺎب اﺑﻌﺎد در ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻧﺪازهﻫﺎی ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﺳﺎز ﺑﺮ اﺳﺎس اﻧﺪازهﻫﺎی آﻧــﺘﺮوﭘﻮﻣـﺘﺮﻳﻚ و ارﮔﻮﻧﻮﻣﻴـﻚ ﺗﻌﻴﻴـﻦ ﮔﺮدﻧـﺪ، اﺑﻌﺎدی در ﻣﺤﻴﻂﻫﺎی ﻃﺮاحی ﺷﺪه ﺑﺮﻗﺮار میﺷﻮد.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]اوﻟﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻂ آﺳﺎﻳﺶ اﻧﺴﺎن از ﻧﻈﺮ ﺟﺴﻤی در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪوﻻر ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدی ﺑﺮای ﻃﺮاحی ﻣﻌﻤﺎری ﻓﻀﺎﻫﺎی ﻣﺴﻜﻮﻧی و ﻟﻮازم و ﺗﺠﻬﻴﺰات، ﻣﺪول ﻃﺮاحی ﻣﻨﺘﺨــﺐ، ﺑﺎ اﻧﺪازهﻫﺎی ﺑﺪن اﻧﺴﺎن اﻳﺮاﻧی ﺑﻮﻳﮋه ﺳﻪ اﻧﺪازة ﻗﺪ، ﭘﻬﻨﺎ و ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻫﻤﺨﻮاﻧی داﺷﺘﻪ و ﻣﻘﺴﻮم ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻴﻦ اﻳــﻦ ﺳﻪ اﻧﺪازه اﺳﺖ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺳﺎﻳﺮ اﻧﺪازهﻫﺎی ﻣﺪوﻻر ﻛﻪ ﺑﺮای ﺗﻬﻴﻪ ﻧﻘﺸﻪ ﺑﻪ ﻛﺎر میروﻧﺪ و ﻣﻀﺎرب ﻳــﺎ ﻛﺴـﺮﻫﺎﻳی از اﻳـﻦ ﻣﺪول ﻃﺮاحی ﻣﻌﻤﺎری میﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﻳﻦ اﻧﺪازهﻫﺎی آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮﻳﻚ و ارﮔﻮﻧﻮﻣﻴﻚ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕی ﺧﻮاﻫﻨﺪ داﺷــﺖ. ﺑـﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻮع ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ و اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﻮدن ﻓﺎﺻﻠﻪﻫﺎی دﺳﺘﺮس و ﺣﺮﻳﻢﻫﺎ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪام ﺑﻪ ﻧﻮﺑه ﺧﻮد از اﻧﺪازهﻫــﺎی ﺑـﺪن اﻧﺴﺎن (در ﺣﺎﻟﺖ ﺣﺮﻛﺖ و ﺳﻜﻮن) ﺑﻪ دﺳﺖ میآﻳﻨﺪ، اﻧﺪازهﻫﺎی ﻣﺪوﻻر ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎدی ﺑـﺮای ﻃﺮاحی ﻣﻌﻤـﺎری ﻓﻀﺎﻫـﺎ و ﻟﻮازم در واﺣﺪﻫﺎی ﻣﺴﻜﻮﻧی در ﻫﻤﺨﻮاﻧی ﺑﺎ اﻧﺪازهﻫﺎی آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮی ﺑﺮای اﻳــﺮان و ﺑـﺮای ﻃﺮاحی ﻫـﺎی ارﮔﻮﻧﻮﻣﻴـﻚ ﺷﻜﻞ میﮔﻴﺮد. ﺷﺎﻳﺎن ذﻛﺮ اﺳﺖ، از اﺑﻌﺎد ﺗﻦﺷﻨﺎﺳی و ارﮔﻮﻧﻮمی را میﺗﻮان در اﻧﻮاع ﻃﺮﺣﻬﺎ ﺧﻮاه ﻣﺪوﻻر ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد. در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪوﻻر ﺑﺮای راﺣﺘی و ﺳﻬﻮﻟﺖ اﺳﺘﻔﺎده از ارﻗﺎم و اﻋﺪاد، ﺳﻌی ﺷﺪه ﺗﺎ ﺟﺎﻳی ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﺎﺷــﺪ اﻳﻦ اﻋﺪاد را ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ رﺷﺘﻪﻫﺎی ﻋﺪدی ﻣﻨﺘﺨﺐ در اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ، ﮔﺮد ﻛﺮده و رﻗﻤﻬﺎی اﻋﺸﺎری ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻛﺴﺮﻫﺎی ﻣﺪول ﭘﺎﻳﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﮔﺮدﻧﺪ.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﻃﻼﻋﺎت، ﺑﺨﺼﻮص در ﻃﺮاحی ﺑﺮای ﺷﺮاﻳﻂ ﺧــﺎص و ﺑـﺮ اﺳـﺎس ﺣﺪاﻗﻞﻫـﺎ، ﺑﺴـﻴﺎر ﺣـﺎﺋﺰ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﻮده و رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻫﺪف اﺻﻠی ﻣﻌﻤﺎری ﻳﻌﻨی ﻃﺮاحی ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﺮای ﺗﺄﻣﻴﻦ آﺳﺎﻳﺶ اﻧﺴﺎن را ﺳﻬﻞﺗﺮ میﻧﻤـﺎﻳﺪ.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﮔﺮﭼﻪ دﺳﺘﻴﺎﺑی ﺑﻪ آﺳﺎﻳﺶ اﻧﺴﺎن، ﻧﻴﺎز ﺑﻪ در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻦ ﻧﻜﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮی ﻋﻠﻮم ﺑﺴﻴﺎر در زﻣﻴﻨﻪﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن دارد ﻟﻴﻜﻦ اﻧﺘﺨﺎب و ﺗﻨﻈﻴﻢ اﻧﺪازه ﻫﺎ ﺟﻬﺖ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻛﻴﻔﻴﺖ اﺑﻌﺎدی در ﻃﺮﺣﻬﺎ از ﻛﺎرﺑﺮدی ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻜﺎت ﭘﺎﻳــﻪ اﺳـﺖ ﻛـﻪ در ﻣﻬﻨﺪﺳی ﻋﻮاﻣﻞ اﻧﺴﺎﻧی ﻣﻄﺮح اﺳﺖ.[/FONT]
[FONT=tahoma,arial,helvetica,sans-serif]ﺗﺒﺪﻳﻞ اﻧﺪازهﻫﺎی آﻧﺘﺮوﭘﻮﻣﺘﺮﻳﻚ و ارﮔﻮﻧﻮﻣﻴﻚ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪوﻻر ﺑﺮای ﺳﻬﻮﻟﺖ اﻧﺠﺎم ﻛﺎر روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻧﺪازهﻫــﺎی اﻧﺴـﺎﻧﻬﺎی ﮔﻮﻧـﺎﮔﻮن ﺑـﺎ ﻳﻜﺪﻳـﮕﺮ ﻣﺘﻔـﺎوتاﻧﺪ و در ادوار ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﻧﺘـﺎﻳﺞ آﻣﺎرﮔﻴﺮی از اﻳﻦ اﺑﻌﺎد، وﺟﻮد ﺗﻔﺎوﺗﻬﺎﻳی را ﺑﺎ دورهﻫﺎی ﻗﺒﻞ ﻧﺸﺎن دﻫﺪ، ﻟﺬا ﺗﻜﺮار اﻳﻦ آﻣﺎرﮔﻴﺮی در دورهﻫــﺎی زﻣـﺎﻧی ﻣﺸﺨﺼی، میﺗﻮاﻧﺪ در ﺑﻪروز ﻧﮕﻬﺪاﺷﺘﻦ ﺿﻮاﺑﻂ اﺑﻌﺎدی ﻛﻪ ﺑﺮاﻳﻦ اﺳﺎس اراﺋﻪ میگردﻧﺪ، ﻣﻔﻴﺪ ﺑﺎﺷــﺪ. ﻟﻴﻜـﻦ در ﺣـﺎل ﺣﺎﺿﺮ میﺗﻮان ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ آﻣﺎر اﺑﻌﺎد اﻧﺴﺎنﺷﻨﺎﺳی ﻣﻮﺟﻮد ﻛﻪ ارﻗﺎم آن در ﺳﻴﺴﺘﻢ اﺑﻌــﺎد ﻣـﺪوﻻر ﺗﺼﺤﻴـﺢ ﮔﺮدﻳﺪه اﻧـﺪ، ﺑﺮای اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻌﻀی اﻧﺪازهﻫﺎی ﻃﺮاحی از آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد. از ﻧﺘﺎﻳﺞ آﻣﺎر اﺻﻠی ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات اﻧﺪازه را در ﮔﺎم ﻫــﺎﻳی ﺑـﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ٥ درﺻﺪ در ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﺸﺎن میدﻫﺪ، ﻣﺤﺪودهﻫﺎﻳی از اﻧﺪازه ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺎرﺑﺮد را در اﻧﺘﺨﺎب اﻧﺪازهﻫﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از درﺻﺪﻫﺎی ٥%، ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ (٥٠%) و ٩٥% ﺑﺮای ﻫﺮ ﻛﺪام از اﺑﻌﺎد ﺑﺪن اﻧﺴﺎن ﺑــﻪ ﺗﻔﻜﻴـﻚ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ(در اﻳﻨﺠﺎ، ﻣﻨﻈﻮر ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻋﺪدی ﻧﻴﺴﺖ، ﺑﻠﻜﻪ رﻗﻢ واﻗﻊ در ﮔﺎم ٥٠% اﺳﺖ ﻛــﻪ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﺑـﺎ ﻣﻴـﺎﻧﮕﻴﻦ ﻋﺪدی ﺑﺮاﺑﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ). ﺑﺮای ﻛﺎرﺑﺮدﻫﺎی ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﻌﻀﺎﹰ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﺎم ٥ درﺻﺪ و ﻳﺎ ٩٥ درﺻﺪ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺮﺟﻊ ﻋــﺪدی ﻛـﻪ ﺑﺮای ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻓﺮاد ﻣﻔﻴﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد، اﺳــﺘﻔﺎده ﻧﻤـﻮد.[/FONT]
mostapha007
عضو جدید
( تیرچه فلزی بدون شمع بندی )
( تیرچه فلزی بدون شمع بندی )
معرفی سیستم سقف ( تیرچه فلزی بدون شمع بندی )
دراين سيستم سقف از تيرچه های فولادی با جان باز در ترکيب بـا بتن استفاده مـی شود . درساخت تيرچه های مذکور از يک تسمه، نبشی و يا چند ميلگرد در بال فوقانی و يک تسمه در بال تحتانی ونيز يک ميلگرد خم شده در جان استفاده می شود. برای پر کردن فضای خالی بين تيرچه ها از قـالب های ثابت مـانند بلوکهای سيمانی، سفالی و طاق ضربی يا قالبهای موقت فولادی و چوبی استفاده می شود.
فـواصل تيرچه هـا بسته بـه نـوع قالب از ۷۲ سانتيمتـر تـا ۱۰۰ سانتيمتر متغير است و روی سقف نــيز بـا ۴ تـا ۱۰ سانتيمتر بتن پوشيده می شود. تيرچه ها از نوع خود ايستا بوده و به همين علت هيچ نوع شمع بندی در زير سقف مورد نياز نمی باشد. تيرچه ها به نحوی طراحی می شوند کـه بتوانند وزن بتن خيس، قالبها و عـوامل اجرايی سقف را به تنهايی تحمل کنند. پس از اينکه بتن بـه ۷۵٪ مقاومت مشخصه خـود ميرسد ، تير چه های فولادی و بتن بـه صورت يک مقطع مختلط وارد عمل شده و بارهای مرده و زنده سقف را تحمل ميکنند.
عدم نیاز به شمع بندی
طراحی سقف با اين فرض انجام می شود که تيرچه ها به تنهايی ( قبل از گرفتن بتن ) توانايی تحمل وزن خود ، بلوک، بتن خيس و عوامل اجرايی را داشته باشند. بنابراين ، اين سقف نـيازی بـه شـمع بندی در هيچ يک از مراحل عمليات اجرايی ندارد.
سرعت و سهولت اجرا
در اين سيستم ، اجرای سقف نسبت به سيستمهای مشابه آسان تر بوده و با سرعت بيشتری انجام می شود. ۴۸ ساعت پس از بتن ريزی ، روی سقف قابل رفت و آمد و بارگذاری سبک بوده ، ميتوان عمليات ساختمانی را ادامه داد که اين مزيت موجب کاهش زمان در روند عمليات ساخت می گردد.
امکان اجرای هم زمان چند سقف
با توجه به اين که در سيستم ايـن سقف هيچ گونه شمع بندی وجود ندارد ، عملا می توان چنـد سقف را بـرای بتن ريزی آماده کرد و همزمان عمليات بتن ريزی را بـر روی سقفها انجام داد. ايـن کـار برای ساختمانهای با طبقات زياد و با زير بنـای کـم بسيار مقرون بـه صـرفه و مناسب می باشد.
یکپارچگی سقف و اسکلت
بـه عـلت جوش شـدن تيرچه هـا بـه اسکلت ، پس از گرفتن بتن ، سـقف و اسکلت يکپارچه شده و ميتواند مانند يک ديافراگم صلب عمل کند . در اسکلتهای بتنی نيز با در نظر گرفتن قلابهای مخصوصی ، امکان يکپارچگی بيشتری ايجاد ميشود.
امکان حذف کش ها
با توجه به يکپارچگی سقف و اسکلت ، ميتوان کش ها (اعضای غير باربر) را حذف کـرد . حذف کش ها علاوه بر صرفه جويی در مصرف فولاد باعث يکنواختی بيشتر زيـر سقف شـده و عمليات نازک کاری را به حداقل ميرساند. امروزه از مفهوم ديافراگم صلب در آناليز و طراحی اغلب ساختمانها استفاده ميشود. در اين سازه ها نيروی القايی زلزله ، از طـريق يک دال صلب بتنی بـه سيستمهای مقاوم در مقابـل نيروی جانبی ، مـثل بادبندها و ديـوارهای برشی منتقل مـيشود . در سقفهای تـيرچه بلوک معمولی به علت عدم امکان اتصال مکانيکی بين تيرچه های بتنی و پلهای فلزی ، فرض بر ايـن است که هماهنگی تـغيير مـکان جانبی قـابها بوسيله کش ها تامين ميگردد . ايـن نـوع سقفها در مقايسه با سقفهای تيرچه و بلـوک معمولـی دارای دو وجـه تمايز عمده هستند:
۱. تيرچـه هـا فـلزی بـوده و به اسکلت جـوش ميـشوند و تـغيير مکان جانبی قابها را کاملا هماهنگ ميسازند.
۲. پس از گرفتن بـتن و تشکيـل مـقطع مرکب تنش فشاری بتن ، به طور قابل ملاحظه ای از تـنش مجاز کمتر است و ميتوان روی اين ظـرفيت اضافی در ظرفيت باربری نهايی سقف حساب کرد. بنابراين شبکه به هم پيوسته پل ها و تيرچه های اين سقف ميتواند دال بتنی سقف را در مقابل نيروهای درون صفحه ای مسلح کند .
اين سقف بخوبی مانند يک ديافراگم صلب عمل می کند و ديگر نيازی به استفادها از کش ها نيست
بررسی امکان حذف کشها در این سقف
برای انجام اين کار ابتدا مروری بر وظايف و عملکرد کشها در ساختمانها انجام ميدهيم . از عمده عملکرد کشها ميتوان سه مورد زير را نام برد :
۱. بکار گيری در هنگام نصب اسکلت برای شاقول کردن ستونها .
۲. بعنوان عضوی از ديافراگم سقف برای تحمل کشش در مقابل نيروهای زلزله .
۳. بعنوان تکيه گاه جانبی برای ستونها و نهايتاً تعريف کردن طول کمانش آنها .
برای حذف اين عضو از سيستم سقف بايد برای کليه موارد فوق جايگزينی مناسب تعبيه نمود
- در خصوص بند يک ميتوان با استفاده از نصب اعضای موقت ، ستونها را شاقول نموده و پس ازانجام عمليات اجرای سقف اعضای فوق را در قسمتهای ديگر ساختمان استفاده نمود .
- در مـورد بنـد دو ، بـررسی کفايت مقطع ديـافراگم سقف يکبار بـدون حذف کشها و يکبار بـا حذف کشها و جـايگزينی بـال تحتانی تيرچه هـا در فواصـل ۷۵ cm نشان ميدهد کـه ظرفيت بـاربری مقطع ديـافراگم بـا جايگزينی تيرچه های فلزی و جوش دادن آنها به پلها بيشتر از حالتی است که تنها کشها را در محاسبات منظور مينماييم ضمناً اين نکته نيز قابل توجه ميباشد که مقطع کشها هنگامی ميتوانند بعنوان عضو کشش در ديافراگم عمل نمايند که طول جوش و تکيه گاه مناسب داشته باشند در صورتيکه دراين سقف بـا توجه به اينکه سطح مقطع بال تحتانی تيرچه ها محدود و تعداد آنها قابل توجه ميباشد ، هميشه طول جوش تکيه گاه بـرای عملکرد بال تحتانی در کشش کفايت ميکند .
- در مورد بند سوم از آنجايي که نيروی لازم برای مقابله با کمانش جانبی ستونها بسيار نـاچيز ميباشد ( در حـدود يک در صد نيروی فشاری ستون ) و با استناد به آيين نامه های معتبر ميتوان خود سقف را بعنوان تکيه گاه جانبی ستونها منظور نمود . ( دال بتنی با ضخامت حداقل ۵ cm ) و از دلايل ديگر برای حذف کشها ميتوان مـوارد زير را ذکر نمود :
- عدم عملکرد کامپوزيت کشها : از آنجايي که معمولاً بر روی کشها برشگير نصب نميشود ، بتن روی آن بـا تير پيوستگی نـدارد و امـکان عملکرد بصورت مختلط با بتن وجود ندارد .
- حذف کشها در سقف باعث يکنواختی زير سقف ميگردد .
- کشها بدليل بر هم زدن نظم تيرچه ها باعث ميگردند تا بتن غير سازه ای نسبتاً زيادی در اطراف آنها مصرف شود .
در پايان بايد دقت نمود ، اعضايی که برای تحمل بار فشاری ( اعضای زير بادبندها ) ، اعضـای باندری ( تيرهـای محيطی ) ، تيرهای قاب خمشی يا بطور کلی هر عضوی که برای تحمل بارهای ثقلی يا جانبی طراحی گرديده اند ، کش نمي باشند و نبايد آنها را از سقف حذف نمود ضمناً در سقفهايی که دارای باز شوهای بزرگ ميباشند بايـد حذف کشها با کنترل عملکرد ديافراگم انجام پذيرد .
امکان طراحی و اجرای سقف با دهانه و باربری ویژه
دراين سيستم امکان طراحی و اجرای سقف با دهانه های بلند و بارهای سنگين وجود دارد. تـا کـنون سقف بـا دهانه ۱۲ متر و همچنين سقف با شدت بار ۷ تن بر متر مربع اجـرا شده کـه در هـر دو مـورد ، آزمـايشهای بارگذاری ايمنی سقف را تاييد کرده اند.
کاهش مصرف بتن و وزن کمتر سقف
به علت فاصله زيـاد تيرچه ها ( حـدود ۷۵ سانتيمتر محور به محور ) از مـصرف بتن در حـدود ۲۰٪ نسبت به تيرچه و بلوک معمولی کـاسته شـده و نهـايتا وزن سـقف سبکتر ميـگردد. استفاده از بلوکهای پوکه ای يا پلاستوفومی نيز در کاهش وزن سقف موثر است.
وزن دال بتنی
وزن چاله بتن
وزن بلوک سيمانی
وزن تيرچه
وزن فوق برای دهانه های معمولی تا حدود ۶ متر صادق است.
پایین بودن تنش در بتن
به علت خود ايستا بودن تيرچه ها ( تيرچه قبل از گرفتن بتن ميتواند وزن بلوک ، بتن خيس و عـوامل اجـرايی را به تنهايی تحمل کند ) تنش ايجـاد شـده در بتن بـسيار پايين است . آزمـايشهای بارگذاری روی ايـن نوع سقفها کـه مقاومت مشخصه بتن آنها کمتر از مقدار مورد نظر بوده ، نشان داده که بتن با مقاومت پايين به ظرفيت باربری سقف لطمه ای وارد نمی کند.
مقاومت نهایی و شکل پذیری بالا
مـحاسبات و آزمايشهای بـارگذاری روی سقف نشان ميدهد که گسيختگی ايـن سيستم پـس از تغيير شکـلهای بسيـار زيـاد اتفاق مـی افتد ( گسيختگی نرم ) و اين رفتار سقف از نظر ايمنی مطلوب است.
حذف رد فولاد در زیر سقف
اثر و يا داغ تيرآهن در سقفهای ضربی به صورت خط تيره ای روی گـچ مشاهده ميشود. ولـی در اين سقف به علت پايين بـودن سطح بلوک از تيرچه ها ، پوشش گـچ و خاک در زيـر تير چـه ها نسبت بـه بقيه نقاط سقف بيشتر است و همين امـر سبب کـاهش جـذب ذرات معلق می شود . بنابـراين سايه فولاد بال تحتانی تيرچه ها مشاهده نمی گردد. يکنواختی زير سقف از مصرف گچ و خاک ميکاهد.
امکان اجرای داکت یا بازشو
به علت فاصله زياد تيرچه ها ( ۷۲ تا ۷۶ سانتيمتر محور تا محور ) ايجاد داکت در سقف جهت عبور لوله های تاسيساتی ، نصب دودکـش موتورخانه و نصب شومينه ، نصب توالت ايرانی و يـا عبور کانال کولر به راحتی امکان پذير است و نياز به قطع کردن تيرچه ها نمی باشد.
( تیرچه فلزی بدون شمع بندی )
معرفی سیستم سقف ( تیرچه فلزی بدون شمع بندی )
دراين سيستم سقف از تيرچه های فولادی با جان باز در ترکيب بـا بتن استفاده مـی شود . درساخت تيرچه های مذکور از يک تسمه، نبشی و يا چند ميلگرد در بال فوقانی و يک تسمه در بال تحتانی ونيز يک ميلگرد خم شده در جان استفاده می شود. برای پر کردن فضای خالی بين تيرچه ها از قـالب های ثابت مـانند بلوکهای سيمانی، سفالی و طاق ضربی يا قالبهای موقت فولادی و چوبی استفاده می شود.
فـواصل تيرچه هـا بسته بـه نـوع قالب از ۷۲ سانتيمتـر تـا ۱۰۰ سانتيمتر متغير است و روی سقف نــيز بـا ۴ تـا ۱۰ سانتيمتر بتن پوشيده می شود. تيرچه ها از نوع خود ايستا بوده و به همين علت هيچ نوع شمع بندی در زير سقف مورد نياز نمی باشد. تيرچه ها به نحوی طراحی می شوند کـه بتوانند وزن بتن خيس، قالبها و عـوامل اجرايی سقف را به تنهايی تحمل کنند. پس از اينکه بتن بـه ۷۵٪ مقاومت مشخصه خـود ميرسد ، تير چه های فولادی و بتن بـه صورت يک مقطع مختلط وارد عمل شده و بارهای مرده و زنده سقف را تحمل ميکنند.
عدم نیاز به شمع بندی
طراحی سقف با اين فرض انجام می شود که تيرچه ها به تنهايی ( قبل از گرفتن بتن ) توانايی تحمل وزن خود ، بلوک، بتن خيس و عوامل اجرايی را داشته باشند. بنابراين ، اين سقف نـيازی بـه شـمع بندی در هيچ يک از مراحل عمليات اجرايی ندارد.
سرعت و سهولت اجرا
در اين سيستم ، اجرای سقف نسبت به سيستمهای مشابه آسان تر بوده و با سرعت بيشتری انجام می شود. ۴۸ ساعت پس از بتن ريزی ، روی سقف قابل رفت و آمد و بارگذاری سبک بوده ، ميتوان عمليات ساختمانی را ادامه داد که اين مزيت موجب کاهش زمان در روند عمليات ساخت می گردد.
امکان اجرای هم زمان چند سقف
با توجه به اين که در سيستم ايـن سقف هيچ گونه شمع بندی وجود ندارد ، عملا می توان چنـد سقف را بـرای بتن ريزی آماده کرد و همزمان عمليات بتن ريزی را بـر روی سقفها انجام داد. ايـن کـار برای ساختمانهای با طبقات زياد و با زير بنـای کـم بسيار مقرون بـه صـرفه و مناسب می باشد.
یکپارچگی سقف و اسکلت
بـه عـلت جوش شـدن تيرچه هـا بـه اسکلت ، پس از گرفتن بتن ، سـقف و اسکلت يکپارچه شده و ميتواند مانند يک ديافراگم صلب عمل کند . در اسکلتهای بتنی نيز با در نظر گرفتن قلابهای مخصوصی ، امکان يکپارچگی بيشتری ايجاد ميشود.
امکان حذف کش ها
با توجه به يکپارچگی سقف و اسکلت ، ميتوان کش ها (اعضای غير باربر) را حذف کـرد . حذف کش ها علاوه بر صرفه جويی در مصرف فولاد باعث يکنواختی بيشتر زيـر سقف شـده و عمليات نازک کاری را به حداقل ميرساند. امروزه از مفهوم ديافراگم صلب در آناليز و طراحی اغلب ساختمانها استفاده ميشود. در اين سازه ها نيروی القايی زلزله ، از طـريق يک دال صلب بتنی بـه سيستمهای مقاوم در مقابـل نيروی جانبی ، مـثل بادبندها و ديـوارهای برشی منتقل مـيشود . در سقفهای تـيرچه بلوک معمولی به علت عدم امکان اتصال مکانيکی بين تيرچه های بتنی و پلهای فلزی ، فرض بر ايـن است که هماهنگی تـغيير مـکان جانبی قـابها بوسيله کش ها تامين ميگردد . ايـن نـوع سقفها در مقايسه با سقفهای تيرچه و بلـوک معمولـی دارای دو وجـه تمايز عمده هستند:
۱. تيرچـه هـا فـلزی بـوده و به اسکلت جـوش ميـشوند و تـغيير مکان جانبی قابها را کاملا هماهنگ ميسازند.
۲. پس از گرفتن بـتن و تشکيـل مـقطع مرکب تنش فشاری بتن ، به طور قابل ملاحظه ای از تـنش مجاز کمتر است و ميتوان روی اين ظـرفيت اضافی در ظرفيت باربری نهايی سقف حساب کرد. بنابراين شبکه به هم پيوسته پل ها و تيرچه های اين سقف ميتواند دال بتنی سقف را در مقابل نيروهای درون صفحه ای مسلح کند .
اين سقف بخوبی مانند يک ديافراگم صلب عمل می کند و ديگر نيازی به استفادها از کش ها نيست
بررسی امکان حذف کشها در این سقف
برای انجام اين کار ابتدا مروری بر وظايف و عملکرد کشها در ساختمانها انجام ميدهيم . از عمده عملکرد کشها ميتوان سه مورد زير را نام برد :
۱. بکار گيری در هنگام نصب اسکلت برای شاقول کردن ستونها .
۲. بعنوان عضوی از ديافراگم سقف برای تحمل کشش در مقابل نيروهای زلزله .
۳. بعنوان تکيه گاه جانبی برای ستونها و نهايتاً تعريف کردن طول کمانش آنها .
برای حذف اين عضو از سيستم سقف بايد برای کليه موارد فوق جايگزينی مناسب تعبيه نمود
- در خصوص بند يک ميتوان با استفاده از نصب اعضای موقت ، ستونها را شاقول نموده و پس ازانجام عمليات اجرای سقف اعضای فوق را در قسمتهای ديگر ساختمان استفاده نمود .
- در مـورد بنـد دو ، بـررسی کفايت مقطع ديـافراگم سقف يکبار بـدون حذف کشها و يکبار بـا حذف کشها و جـايگزينی بـال تحتانی تيرچه هـا در فواصـل ۷۵ cm نشان ميدهد کـه ظرفيت بـاربری مقطع ديـافراگم بـا جايگزينی تيرچه های فلزی و جوش دادن آنها به پلها بيشتر از حالتی است که تنها کشها را در محاسبات منظور مينماييم ضمناً اين نکته نيز قابل توجه ميباشد که مقطع کشها هنگامی ميتوانند بعنوان عضو کشش در ديافراگم عمل نمايند که طول جوش و تکيه گاه مناسب داشته باشند در صورتيکه دراين سقف بـا توجه به اينکه سطح مقطع بال تحتانی تيرچه ها محدود و تعداد آنها قابل توجه ميباشد ، هميشه طول جوش تکيه گاه بـرای عملکرد بال تحتانی در کشش کفايت ميکند .
- در مورد بند سوم از آنجايي که نيروی لازم برای مقابله با کمانش جانبی ستونها بسيار نـاچيز ميباشد ( در حـدود يک در صد نيروی فشاری ستون ) و با استناد به آيين نامه های معتبر ميتوان خود سقف را بعنوان تکيه گاه جانبی ستونها منظور نمود . ( دال بتنی با ضخامت حداقل ۵ cm ) و از دلايل ديگر برای حذف کشها ميتوان مـوارد زير را ذکر نمود :
- عدم عملکرد کامپوزيت کشها : از آنجايي که معمولاً بر روی کشها برشگير نصب نميشود ، بتن روی آن بـا تير پيوستگی نـدارد و امـکان عملکرد بصورت مختلط با بتن وجود ندارد .
- حذف کشها در سقف باعث يکنواختی زير سقف ميگردد .
- کشها بدليل بر هم زدن نظم تيرچه ها باعث ميگردند تا بتن غير سازه ای نسبتاً زيادی در اطراف آنها مصرف شود .
در پايان بايد دقت نمود ، اعضايی که برای تحمل بار فشاری ( اعضای زير بادبندها ) ، اعضـای باندری ( تيرهـای محيطی ) ، تيرهای قاب خمشی يا بطور کلی هر عضوی که برای تحمل بارهای ثقلی يا جانبی طراحی گرديده اند ، کش نمي باشند و نبايد آنها را از سقف حذف نمود ضمناً در سقفهايی که دارای باز شوهای بزرگ ميباشند بايـد حذف کشها با کنترل عملکرد ديافراگم انجام پذيرد .
امکان طراحی و اجرای سقف با دهانه و باربری ویژه
دراين سيستم امکان طراحی و اجرای سقف با دهانه های بلند و بارهای سنگين وجود دارد. تـا کـنون سقف بـا دهانه ۱۲ متر و همچنين سقف با شدت بار ۷ تن بر متر مربع اجـرا شده کـه در هـر دو مـورد ، آزمـايشهای بارگذاری ايمنی سقف را تاييد کرده اند.
کاهش مصرف بتن و وزن کمتر سقف
به علت فاصله زيـاد تيرچه ها ( حـدود ۷۵ سانتيمتر محور به محور ) از مـصرف بتن در حـدود ۲۰٪ نسبت به تيرچه و بلوک معمولی کـاسته شـده و نهـايتا وزن سـقف سبکتر ميـگردد. استفاده از بلوکهای پوکه ای يا پلاستوفومی نيز در کاهش وزن سقف موثر است.
0.05 x 2300 = 115 Kg/m2
وزن دال بتنی
(0.11x 0.18 x 2300) / 0.75 = 61 Kg/m2
وزن چاله بتن
6.7 x 15 = 100 Kg/m2
وزن بلوک سيمانی
9 Kg/m2
وزن تيرچه
-------------------
285 Kg/m2
وزن فوق برای دهانه های معمولی تا حدود ۶ متر صادق است.
به علت خود ايستا بودن تيرچه ها ( تيرچه قبل از گرفتن بتن ميتواند وزن بلوک ، بتن خيس و عـوامل اجـرايی را به تنهايی تحمل کند ) تنش ايجـاد شـده در بتن بـسيار پايين است . آزمـايشهای بارگذاری روی ايـن نوع سقفها کـه مقاومت مشخصه بتن آنها کمتر از مقدار مورد نظر بوده ، نشان داده که بتن با مقاومت پايين به ظرفيت باربری سقف لطمه ای وارد نمی کند.
مقاومت نهایی و شکل پذیری بالا
مـحاسبات و آزمايشهای بـارگذاری روی سقف نشان ميدهد که گسيختگی ايـن سيستم پـس از تغيير شکـلهای بسيـار زيـاد اتفاق مـی افتد ( گسيختگی نرم ) و اين رفتار سقف از نظر ايمنی مطلوب است.
حذف رد فولاد در زیر سقف
اثر و يا داغ تيرآهن در سقفهای ضربی به صورت خط تيره ای روی گـچ مشاهده ميشود. ولـی در اين سقف به علت پايين بـودن سطح بلوک از تيرچه ها ، پوشش گـچ و خاک در زيـر تير چـه ها نسبت بـه بقيه نقاط سقف بيشتر است و همين امـر سبب کـاهش جـذب ذرات معلق می شود . بنابـراين سايه فولاد بال تحتانی تيرچه ها مشاهده نمی گردد. يکنواختی زير سقف از مصرف گچ و خاک ميکاهد.
امکان اجرای داکت یا بازشو
به علت فاصله زياد تيرچه ها ( ۷۲ تا ۷۶ سانتيمتر محور تا محور ) ايجاد داکت در سقف جهت عبور لوله های تاسيساتی ، نصب دودکـش موتورخانه و نصب شومينه ، نصب توالت ايرانی و يـا عبور کانال کولر به راحتی امکان پذير است و نياز به قطع کردن تيرچه ها نمی باشد.
mostapha007
عضو جدید
سقف کامپوزیت
سقف کامپوزیت
سقف کامپوزیت
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]سقف های کمپوزیت سقفهایی هستند که ترکیبی از فولاد و بتن برای اینکه یکپارچگی این سقف رعایت شوند شود از برشگیر (نبشی)استفاده می شود که این نبشی با بتن درگیری ایجاد کرده و یکپارچگی درست می کند و چون تیرهای فرعی کمپوزیت به علت گیردار بودن تیرهای اصلی و با توجه به لنگر پوش (لنگر زلزله) بتن روی تیرهای اصلی نمی تواند به مقاومتش کمک کند[/FONT][/FONT] .[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]میلگردهایی که روی سقف کامپوزیت قرار دارند میلگردهایی حرارتی هستند که در جهت مخالف با تیرهایی فرعی باعث یکپارچه شدن بتن و درگیری با سقف کامپوزیت می شود وبا جوش دادن به تیرهای فرعی مانع ترک خوردن بتن می شود[/FONT]
[FONT=Georgia, Times New Roman, Times, Serif][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]قالب بندی این سقفها معمولا از تخته کوبی استفاده می شود و بعد از اتمام بتن ریزی نایلون باعث راحت جدا شدن تخته ها می شود و در برخی موارد از یونولیت استفاده می شود که به علت محکم نبودن باید شمع کوبی کنند و مشکلات اجرایی بیشتری دارد و دلیل دیگر اینکه یونولیت زیر سقف می ماند و ما نمی توانیم از فضای زیر سقف کامپوزیت که تیر های فرعی آنها معمولا زنبوری هستند برای عبور لوله تاسیساتی استفاده کنیم در ضمن عایق[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif] خوبی برای حرارت بالا نیست[/FONT][/FONT][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif].[/FONT][/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]در قالب بندی [FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]تخته کوبی مهمترین مزیت آنها این است که در زیر سقف کامپوزیت[/FONT] [FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]خلائی وجود دارد و از این خلا برای لوله های تاسیساتی استفاده می شود[/FONT][/FONT][/FONT].[/FONT]
[FONT=Georgia, Times New Roman, Times, Serif][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]یکی از مزیت های سقف کامپوزیت قدرتمندی آن نسبت به سقفهای تیرچه بلوک است چون یکی از راههای یکپارچه کردن رفتار ستون ها در هنگام زلزله از طریق سقف می باشد و سقف کامپوزیت به دلیل برش گیر های [FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]نصب شده روی تیرهای فرعی یکپارچگی بین فولاد و بتن ایجاد شده و در اطراف ستونها هم همین طور در نتیجه ستون ها در هنگام زلزله رفتار[/FONT] [FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]یکپارچه دارند ولی در سقف تیرچه بلوک این گونه نیست[/FONT][/FONT][/FONT].[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]کلا در باره سیستم های خمشی باید گفت در این سیستم تمام تیرهای اصلی گیردار عمل می کنند و معمولا از پروفیل های سالم استفاده می کنند (لانه زنبوری نباشد)چون اصلا دارای لنگر می باشند و در نتیجه باید آنجا ورق بزنیم و ثانیا لنگرماکزیمم برش در یک سوم تکیه گاهها وجود دارد. ما باید در صورت استفاده از زنبوری آنجا را پر کنیم و ما هم وسط را پر کرده و هم گوشه را پر می کنیم و این تنها وقتی است که ما پروفیل نداریم مگرنه بهتر است از پروفیل استفاده شود[/FONT][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT]
سقف کامپوزیت
سقف کامپوزیت
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]میلگردهایی که روی سقف کامپوزیت قرار دارند میلگردهایی حرارتی هستند که در جهت مخالف با تیرهایی فرعی باعث یکپارچه شدن بتن و درگیری با سقف کامپوزیت می شود وبا جوش دادن به تیرهای فرعی مانع ترک خوردن بتن می شود[/FONT]
[FONT=Georgia, Times New Roman, Times, Serif][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]قالب بندی این سقفها معمولا از تخته کوبی استفاده می شود و بعد از اتمام بتن ریزی نایلون باعث راحت جدا شدن تخته ها می شود و در برخی موارد از یونولیت استفاده می شود که به علت محکم نبودن باید شمع کوبی کنند و مشکلات اجرایی بیشتری دارد و دلیل دیگر اینکه یونولیت زیر سقف می ماند و ما نمی توانیم از فضای زیر سقف کامپوزیت که تیر های فرعی آنها معمولا زنبوری هستند برای عبور لوله تاسیساتی استفاده کنیم در ضمن عایق[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif] خوبی برای حرارت بالا نیست[/FONT][/FONT][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif].[/FONT][/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]در قالب بندی [FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]تخته کوبی مهمترین مزیت آنها این است که در زیر سقف کامپوزیت[/FONT] [FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]خلائی وجود دارد و از این خلا برای لوله های تاسیساتی استفاده می شود[/FONT][/FONT][/FONT].[/FONT]
[FONT=Georgia, Times New Roman, Times, Serif][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]یکی از مزیت های سقف کامپوزیت قدرتمندی آن نسبت به سقفهای تیرچه بلوک است چون یکی از راههای یکپارچه کردن رفتار ستون ها در هنگام زلزله از طریق سقف می باشد و سقف کامپوزیت به دلیل برش گیر های [FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]نصب شده روی تیرهای فرعی یکپارچگی بین فولاد و بتن ایجاد شده و در اطراف ستونها هم همین طور در نتیجه ستون ها در هنگام زلزله رفتار[/FONT] [FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]یکپارچه دارند ولی در سقف تیرچه بلوک این گونه نیست[/FONT][/FONT][/FONT].[/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif]کلا در باره سیستم های خمشی باید گفت در این سیستم تمام تیرهای اصلی گیردار عمل می کنند و معمولا از پروفیل های سالم استفاده می کنند (لانه زنبوری نباشد)چون اصلا دارای لنگر می باشند و در نتیجه باید آنجا ورق بزنیم و ثانیا لنگرماکزیمم برش در یک سوم تکیه گاهها وجود دارد. ما باید در صورت استفاده از زنبوری آنجا را پر کنیم و ما هم وسط را پر کرده و هم گوشه را پر می کنیم و این تنها وقتی است که ما پروفیل نداریم مگرنه بهتر است از پروفیل استفاده شود[/FONT][FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif][FONT=Verdana, Arial, Helvetica, sans-serif][/FONT]
[FONT=Tahoma, Arial, Helvetica, sans-serif] [/FONT]
[/FONT][/FONT]
mostapha007
عضو جدید
مهندسی عمران چیست؟
مهندسی عمران چیست؟
مهندسی عمران چیست؟
مقدمه
مجموعه مهندسی عمران یا رشته عمران یكی از رشته های پر اهمیت و جذاب در مجموعه رشته های آزمون سراسری است كه داوطلب در گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی می تواند آن را انتخاب كند. پیشرفت سریع جوامع و نیازهای روز افزون آنها به انجام طرحهای مختلف عمرانی از یك طرف و رشد و توسعه علوم مختلف از طرف دیگر، ایجاب می نماید تا با یك برنامه ریزی صحیح و همه جانبه و پرورش استعدادهای جوان و نیز استفاده بهینه از ابزار و امكانات موجود در جامعه ، گامی بلند در جهت ترقی و تعالی جامعه برداشته شود.
تعریف و شرح
تاریخچه ی مهندسی عمران به اصطلاح Civil engineering به قرن هجدهم باز میگردد. در آن زمان مهندسی عمران در مقابل مهندسی نظامی Military engineering قرار داشت. اصطلاحی که به همه ی امور مهندسی که به مسایل ساخت و ساز بناهای دست ساز بشر باز می‌گشت. مانند سدها، ساختمان ها، پلها و کانالها گفته می‌شد. البته طی گذشت سال های متمادی و با پیشرفت علم و تخصصی شدن علوم، به مرور علوم مختلف، از جمله مکانیک Civil engineering جدا شده اما این اصطلاح هم چنان نام خود را برای عمران حفظ مهندسی کرد.
این رشته قبلا به مهندسی راه و ساختمان موسوم بوده و به منظور تربیت مهندسان طراح ، محاسبه و اجرای پروژه‌های ساختمانی، صنعتی ، راه‌سازی و تاسیسات آبی و نظارت بر حسن اجرای طرحهای عمرانی در زمینه‌های فوق و همچنین همكاری با مهندسان مشاور یا محاسبه در زمینه‌های یاد شده ، به وجود آمده است. قسمت عمده دروس این رشته را مجموعه متنوعی از دروس نظری و پروژه‌های طراحی تشكیل میدهد و كنار آنها تعدادی دروس آزمایشگاهی و كارگاهی و نیز دو دوره كارآموزی در طی دو تابستان پیش‌بینی شده است. با توجه به سیاستهای عمرانی و سرمایه‌گذاریهای دولت برای ایجاد ساختمانها، راهها، پلها، سدها، نیروگاههای هسته‌ای و حرارتی ، رفع نیازهای عمرانی در زمینه مسكن و تاسیسات آبی جهت تامین آب آشامیدنی شهرها و روستاها همچنین بازسازی مناطق جنگ‌زده اهمیت این رشته مشخص میشود. فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در وزارتخانه‌ها (نظیر وزارتخانه‌های راه و ترابری مسكن و شهرسازی و نیرو) و شركتهای دولتی و شركتهای خصوصی و مهندسان مشاور به كارهای طراحی ، محاسبه و اجرا بپردازند. در شرایط حاضر فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در دوره‌های مختلف كارشناسی ارشد سازه (آنالیز و طرح سازه‌ها) ، خاك و پی (مطالعه مسائل مربوط به رفتار خاكها و محاسبات پی‌ها) ، راه و ترابری (طرح راهها و شبكه ترابری) ، سازه‌های آبی (طراحی سازه‌های هیدرولیكی و مسائل آبی دیگر در ارتباط با سدها) در داخل كشور ادامه تحصیل دهند.
کاربرد و زیر شاخه ها
هدف از این رشته تربیت نیروهای متخصصی است که بتوانند در پروژه‌های مختلف عمرانی در زمینه‌های ساختمان‌سازی، راه‌سازی، پل‌سازی، برج‌سازی، سازه‌ها و بناهای آبی، جمع‌آوری و دفع فاضلاب و غیره مسوولیت طراحی، محاسبه، اجرا و نظارت بر اجرا را بر عهده گیرند. مهندسی عمران از جمله رشته‌هایی است که بیانگر کاربرد علم در ایجاد سازندگی و عمران است. یعنی هرچیزی که به آبادی یک کشور باز میگردد، مانند: سد، فرودگاه، جاده، برج، تونل، دکل های مخابراتی، ساختمانهای مقاوم در برابر زمین‌لرزه، سیل و آتش و نیروگاههای برق و مصالح سبک، ارزان و با کیفیت مناسب برای ساخت و ساز، در حیطه کار مهندس عمران قرار میگیرد. برای آغاز تمامی پروژه‌های عمرانی به یک مهندس کارآمد عمران نیاز داریم تا علاوه بر رعایت جنبه‌های فنی و اجرایی، اقتصادی نیز عمل کند. چون اقتصادی بودن یک اصل در مهندسی عمران است.
در ایران این رشته در سطح کارشناسی دارای سه گرایش عمران-عمران، عمران-نقشه‌برداری و عمران-آب و در بعضی دانشگاه ها گرایش های عمران-سازه، عمران-خاک و عمران-راه در سطح کارشناسی به آن اضافه می شود.
عمران-عمران
این رشته قبلاً به مهندسی راه و ساختمان موسوم بوده و به منظور تربیت مهندسان طراح، محاسبه و اجرای پروژه‌های ساختمانی، صنعتی، راه‌سازی و تأسیسات آبی و نظارت بر حسن اجرای طرحهای عمرانی در زمینه‌های فوق و همچنین همکاری با مهندسان مشاور یا محاسبه در زمینه‌های یاد شده، به وجود آمده‌است. مانند سایر رشته‌های مهندسی،این رشته دارای 23 واحد عمومی است.همچنین دانشجویان این رشته باید تعداد 25 واحد را به عنوان واحدهای پایه بگذرانند.علاوه بر این واحدها،95 واحد اختصاصی که دروسی از جمله کارآموزی و پروژه‌های فولاد و بتن و راه سازی نیز جزو دروس این دانشجویان میباشد. با توجه به سیاستهای عمرانی و سرمایه‌گذاریهای دولت برای ایجاد ساختمانها، راهها، پلها، سدها، نیروگاههای هسته‌ای و حرارتی، رفع نیازهای عمرانی در زمینه مسکن و تأسیسات آبی جهت تامین آب آشامیدنی شهرها و روستاها همچنین بازسازی مناطق جنگ‌زده اهمیت این رشته مشخص میشود.فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در وزارتخانه‌ها(نظیر وزارتخانه‌های راه و ترابری،مسکن و شهرسازی و نیرو)و شرکتهای دولتی و خصوصی و مهندسان مشاور به کارهای طراحی، محاسبه و اجرا بپردازند.
عمران-نقشه‌برداری
طراحی و اجرای برنامه‌های عمرانی و مطالعات مربوط به زمین مستلزم وجود اطلاع دقیق مهندسی(مسطحاتی، ارتفاعی،چگونگی) به صورت نقشه‌های گوناگون(ترسیمی، رقمی، تصویری) از منطقه مورد نظر است.مجموعه نقشه‌برداری پاسخگوی این نیازها به گونه‌ای هماهنگ با دیگر رشته‌های عمران است و هدفش تربیت افرادی است که آگاهی علمی کافی و مهارت فنی لازم را در زمینه نقشه‌برداری داشته باشند. داوطلبان ورود به این رشته باید در ریاضیات و فیزیک قوی بوده(جالب است که بدانید این رشته بیشترین ریاضی را در تمام رشته های مهندسی دارا می باشد با داشتن 21 واحد در دانشگاه) علاقه‌مندی و آمادگی جسمی(برای کارهای صحرایی و غیره) لازم را دارا باشند.
عمران-آب
این دوره(کارشناسی) به منظور تربیت متخصصانی تدوین شده‌است که بتوانند در زمینه‌های شناخت منابع آب و کنترل و بهسازی کیفیت منابع آب اطلاعات لازم را به دست آورند تا بتوانند در مراحل مختلف طراحی ، نظارت و مدیریت پروژه‌های آب کار کنند.با توجه به اینکه توسعه کشور در زمینه‌های کشاورزی، صنعتی ، عمران و غیره بستگی به میزان آب قابل استفاده دارد میتوان صنعت آب را در ایران در زمره صنایع مادر به حساب آورد.داوطلبان ورود به این دوره‌ها باید در دروس ریاضی، فیزیک و شیمی دبیرستان قوی بوده، علاقه‌مندی و استعداد لازم(خصوصا در زمینه طراحی) را داشته باشند. دروس این دوره‌ها به صورت عمومی، پایه، اصلی، تخصصی،انتخابی و کارآموزی (کارآموزی صحرایی پروژه تخصصی و کارآموزی تخصصی) است.
عمران-زلزله
این رشته که اکثراً با عمران-سازه یکسان پنداشته میشود، در حقیقت کاربردی جداگونه دارد. در رشته سازه هدف بیشتر تحلیل رفتارهای درونی و تحلیل اعضا و مدل نمودن سازه برای بارهای استاتیکی میباشد در حالیکه در رشته عمران-زلزله هدف آنالیز و بررسی نیروهای خارجی و دینامیکی وجانبی،بررسی نحوه عملکرد، راهکارهای مقابله و بررسی رفتار لرزه‌ای سازه میباشد.
این رشته نسبت به گرایشهای دیگر عمران در کشور ما نوپا بوده و در سالهای اخیر و خصوصاً بعد از زلزله‌های مهمی چون رودبار و بم آئین نامه‌هایی برای تخصیص ضرایب محاسباتی برای آن در نظر گرفته شده‌است که آخرین آئین نامه مورد استفاده در این بخش آئین نامه 2800 ویرایش سوم میباشد. با توجه به کاربرد زیاد نانوتکنولوژی احتمال استفاده ازمصالح نوین که پاسخ مناسبی به زلزله بدهد وحتی ازانرژی زلزله برای رفع نیازهای انرژی ساختمان استفاده کند بعید نیست. احتمالا نانو کامپوزیتهای سازه‌ای جایگزین مصالح سنتی خواهد شد که صرفه جوئی قابل ملاحظه در مصرف مصالح وانرژی در راستای بهینه سازی ساختمان درپی خواهد داشت.
کارشناسی ارشد
فارغ التحصیلان مقطع كارشناسی عمران- عمران، می توانند در مقطع كارشناسی ارشد در گرایشهای مختلف : سازه، سازه های هیدرولیكی ،مهندسی زلزله ، راه وترابری، مكانیك خاك وپی ، مهندسی آب، سازه های دریایی ،مهندسی مدیریت ساخت، مهندسی برنامه ریزی حمل و نقل ،مهندسی نقشه برداری ( ژئودزی)، فتوگرامتری و مهندسی محیط زیست به تحصیل ادامه دهد و در هر یك از گرایشهای یاد شده زیر شاخه های تخصصی تری وجود دارد كه در مقطع دكترای تخصصی و به خصوص در ضمن انجام رساله دكتری به آن پرداخته می شود.
دکتری
در مقطع دكتری دانشجو ضمن افزایش مراتب علمی خود، در یك زمینه تخصصی تر ، قدرت و توان خود را برای انجام كارهای تحقیقاتی و توسعه مرزهای دانش و رفع معضلات علمی و اجرایی از طریق پژوهش بالا برده، تحقیقاتی را در یك مورد خاص، انجام می دهد.
توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه
یك مهندس عمران باید بسیار اجتماعی و دارای توان ایجاد ارتباط با جمله سایرین باشد چون رشته مهندسی عمران یك رشته گروهی است. یعنی متخصص عمران در محیط كار خود با اقشار مختلف جامعه از جامعه كارگران، تكنسین‌ها و مهندسان رشته‌های دیگر سروكار دارد و باید با همه این افراد ارتباط خوبی برقرار كند تا بتواند شاهد پیشرفت و موفقیت كارش باشد.
با توجه به كمیت و كیفیت درسهایی كه در این رشته ارایه میگردد، داوطلب باید از توان و دانش برتر در زمینه‌های ریاضی و فیزیك برخوردار باشد. همچنین توان جسمی ، قدرت تجزیه و تحلیل ، قدرت تجسم و دقت كافی در بسیاری از مسایل را داشته باشد.
مهندسی عمران در ایران
ریشه یابی این فن در ایران به قرن ها پیش باز میگردد جائیکه ایرانیان قدیم با ساختن راهها شهرهای مهم ایران را به یکدیگر پیوند می دادند تا شاهان به راحتی بتوانند به کاخ های خود در مناطق مختلف ایران سفر کنند. همانطور که می دانیم قدیمی ترین سدها نیز در ایران وجود داشته و باعث رونق کشاورزی در ایران باستان شده است.
اما مهندسی عمران نوین همزمان با گسترش و توسعه شهرها در ایران در اوایل دهه 20 شمسی در دانشگاه تهران پایه گذاری شد و تا کنون نیز افراد بسیاری در دوره های مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری از آن فارق التحصیل شده اند.
مهندسی عمران چیست؟
مهندسی عمران چیست؟
مقدمه
مجموعه مهندسی عمران یا رشته عمران یكی از رشته های پر اهمیت و جذاب در مجموعه رشته های آزمون سراسری است كه داوطلب در گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی می تواند آن را انتخاب كند. پیشرفت سریع جوامع و نیازهای روز افزون آنها به انجام طرحهای مختلف عمرانی از یك طرف و رشد و توسعه علوم مختلف از طرف دیگر، ایجاب می نماید تا با یك برنامه ریزی صحیح و همه جانبه و پرورش استعدادهای جوان و نیز استفاده بهینه از ابزار و امكانات موجود در جامعه ، گامی بلند در جهت ترقی و تعالی جامعه برداشته شود.
تعریف و شرح
تاریخچه ی مهندسی عمران به اصطلاح Civil engineering به قرن هجدهم باز میگردد. در آن زمان مهندسی عمران در مقابل مهندسی نظامی Military engineering قرار داشت. اصطلاحی که به همه ی امور مهندسی که به مسایل ساخت و ساز بناهای دست ساز بشر باز می‌گشت. مانند سدها، ساختمان ها، پلها و کانالها گفته می‌شد. البته طی گذشت سال های متمادی و با پیشرفت علم و تخصصی شدن علوم، به مرور علوم مختلف، از جمله مکانیک Civil engineering جدا شده اما این اصطلاح هم چنان نام خود را برای عمران حفظ مهندسی کرد.
این رشته قبلا به مهندسی راه و ساختمان موسوم بوده و به منظور تربیت مهندسان طراح ، محاسبه و اجرای پروژه‌های ساختمانی، صنعتی ، راه‌سازی و تاسیسات آبی و نظارت بر حسن اجرای طرحهای عمرانی در زمینه‌های فوق و همچنین همكاری با مهندسان مشاور یا محاسبه در زمینه‌های یاد شده ، به وجود آمده است. قسمت عمده دروس این رشته را مجموعه متنوعی از دروس نظری و پروژه‌های طراحی تشكیل میدهد و كنار آنها تعدادی دروس آزمایشگاهی و كارگاهی و نیز دو دوره كارآموزی در طی دو تابستان پیش‌بینی شده است. با توجه به سیاستهای عمرانی و سرمایه‌گذاریهای دولت برای ایجاد ساختمانها، راهها، پلها، سدها، نیروگاههای هسته‌ای و حرارتی ، رفع نیازهای عمرانی در زمینه مسكن و تاسیسات آبی جهت تامین آب آشامیدنی شهرها و روستاها همچنین بازسازی مناطق جنگ‌زده اهمیت این رشته مشخص میشود. فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در وزارتخانه‌ها (نظیر وزارتخانه‌های راه و ترابری مسكن و شهرسازی و نیرو) و شركتهای دولتی و شركتهای خصوصی و مهندسان مشاور به كارهای طراحی ، محاسبه و اجرا بپردازند. در شرایط حاضر فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در دوره‌های مختلف كارشناسی ارشد سازه (آنالیز و طرح سازه‌ها) ، خاك و پی (مطالعه مسائل مربوط به رفتار خاكها و محاسبات پی‌ها) ، راه و ترابری (طرح راهها و شبكه ترابری) ، سازه‌های آبی (طراحی سازه‌های هیدرولیكی و مسائل آبی دیگر در ارتباط با سدها) در داخل كشور ادامه تحصیل دهند.
کاربرد و زیر شاخه ها
هدف از این رشته تربیت نیروهای متخصصی است که بتوانند در پروژه‌های مختلف عمرانی در زمینه‌های ساختمان‌سازی، راه‌سازی، پل‌سازی، برج‌سازی، سازه‌ها و بناهای آبی، جمع‌آوری و دفع فاضلاب و غیره مسوولیت طراحی، محاسبه، اجرا و نظارت بر اجرا را بر عهده گیرند. مهندسی عمران از جمله رشته‌هایی است که بیانگر کاربرد علم در ایجاد سازندگی و عمران است. یعنی هرچیزی که به آبادی یک کشور باز میگردد، مانند: سد، فرودگاه، جاده، برج، تونل، دکل های مخابراتی، ساختمانهای مقاوم در برابر زمین‌لرزه، سیل و آتش و نیروگاههای برق و مصالح سبک، ارزان و با کیفیت مناسب برای ساخت و ساز، در حیطه کار مهندس عمران قرار میگیرد. برای آغاز تمامی پروژه‌های عمرانی به یک مهندس کارآمد عمران نیاز داریم تا علاوه بر رعایت جنبه‌های فنی و اجرایی، اقتصادی نیز عمل کند. چون اقتصادی بودن یک اصل در مهندسی عمران است.
در ایران این رشته در سطح کارشناسی دارای سه گرایش عمران-عمران، عمران-نقشه‌برداری و عمران-آب و در بعضی دانشگاه ها گرایش های عمران-سازه، عمران-خاک و عمران-راه در سطح کارشناسی به آن اضافه می شود.
عمران-عمران
این رشته قبلاً به مهندسی راه و ساختمان موسوم بوده و به منظور تربیت مهندسان طراح، محاسبه و اجرای پروژه‌های ساختمانی، صنعتی، راه‌سازی و تأسیسات آبی و نظارت بر حسن اجرای طرحهای عمرانی در زمینه‌های فوق و همچنین همکاری با مهندسان مشاور یا محاسبه در زمینه‌های یاد شده، به وجود آمده‌است. مانند سایر رشته‌های مهندسی،این رشته دارای 23 واحد عمومی است.همچنین دانشجویان این رشته باید تعداد 25 واحد را به عنوان واحدهای پایه بگذرانند.علاوه بر این واحدها،95 واحد اختصاصی که دروسی از جمله کارآموزی و پروژه‌های فولاد و بتن و راه سازی نیز جزو دروس این دانشجویان میباشد. با توجه به سیاستهای عمرانی و سرمایه‌گذاریهای دولت برای ایجاد ساختمانها، راهها، پلها، سدها، نیروگاههای هسته‌ای و حرارتی، رفع نیازهای عمرانی در زمینه مسکن و تأسیسات آبی جهت تامین آب آشامیدنی شهرها و روستاها همچنین بازسازی مناطق جنگ‌زده اهمیت این رشته مشخص میشود.فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در وزارتخانه‌ها(نظیر وزارتخانه‌های راه و ترابری،مسکن و شهرسازی و نیرو)و شرکتهای دولتی و خصوصی و مهندسان مشاور به کارهای طراحی، محاسبه و اجرا بپردازند.
عمران-نقشه‌برداری
طراحی و اجرای برنامه‌های عمرانی و مطالعات مربوط به زمین مستلزم وجود اطلاع دقیق مهندسی(مسطحاتی، ارتفاعی،چگونگی) به صورت نقشه‌های گوناگون(ترسیمی، رقمی، تصویری) از منطقه مورد نظر است.مجموعه نقشه‌برداری پاسخگوی این نیازها به گونه‌ای هماهنگ با دیگر رشته‌های عمران است و هدفش تربیت افرادی است که آگاهی علمی کافی و مهارت فنی لازم را در زمینه نقشه‌برداری داشته باشند. داوطلبان ورود به این رشته باید در ریاضیات و فیزیک قوی بوده(جالب است که بدانید این رشته بیشترین ریاضی را در تمام رشته های مهندسی دارا می باشد با داشتن 21 واحد در دانشگاه) علاقه‌مندی و آمادگی جسمی(برای کارهای صحرایی و غیره) لازم را دارا باشند.
عمران-آب
این دوره(کارشناسی) به منظور تربیت متخصصانی تدوین شده‌است که بتوانند در زمینه‌های شناخت منابع آب و کنترل و بهسازی کیفیت منابع آب اطلاعات لازم را به دست آورند تا بتوانند در مراحل مختلف طراحی ، نظارت و مدیریت پروژه‌های آب کار کنند.با توجه به اینکه توسعه کشور در زمینه‌های کشاورزی، صنعتی ، عمران و غیره بستگی به میزان آب قابل استفاده دارد میتوان صنعت آب را در ایران در زمره صنایع مادر به حساب آورد.داوطلبان ورود به این دوره‌ها باید در دروس ریاضی، فیزیک و شیمی دبیرستان قوی بوده، علاقه‌مندی و استعداد لازم(خصوصا در زمینه طراحی) را داشته باشند. دروس این دوره‌ها به صورت عمومی، پایه، اصلی، تخصصی،انتخابی و کارآموزی (کارآموزی صحرایی پروژه تخصصی و کارآموزی تخصصی) است.
عمران-زلزله
این رشته که اکثراً با عمران-سازه یکسان پنداشته میشود، در حقیقت کاربردی جداگونه دارد. در رشته سازه هدف بیشتر تحلیل رفتارهای درونی و تحلیل اعضا و مدل نمودن سازه برای بارهای استاتیکی میباشد در حالیکه در رشته عمران-زلزله هدف آنالیز و بررسی نیروهای خارجی و دینامیکی وجانبی،بررسی نحوه عملکرد، راهکارهای مقابله و بررسی رفتار لرزه‌ای سازه میباشد.
این رشته نسبت به گرایشهای دیگر عمران در کشور ما نوپا بوده و در سالهای اخیر و خصوصاً بعد از زلزله‌های مهمی چون رودبار و بم آئین نامه‌هایی برای تخصیص ضرایب محاسباتی برای آن در نظر گرفته شده‌است که آخرین آئین نامه مورد استفاده در این بخش آئین نامه 2800 ویرایش سوم میباشد. با توجه به کاربرد زیاد نانوتکنولوژی احتمال استفاده ازمصالح نوین که پاسخ مناسبی به زلزله بدهد وحتی ازانرژی زلزله برای رفع نیازهای انرژی ساختمان استفاده کند بعید نیست. احتمالا نانو کامپوزیتهای سازه‌ای جایگزین مصالح سنتی خواهد شد که صرفه جوئی قابل ملاحظه در مصرف مصالح وانرژی در راستای بهینه سازی ساختمان درپی خواهد داشت.
کارشناسی ارشد
فارغ التحصیلان مقطع كارشناسی عمران- عمران، می توانند در مقطع كارشناسی ارشد در گرایشهای مختلف : سازه، سازه های هیدرولیكی ،مهندسی زلزله ، راه وترابری، مكانیك خاك وپی ، مهندسی آب، سازه های دریایی ،مهندسی مدیریت ساخت، مهندسی برنامه ریزی حمل و نقل ،مهندسی نقشه برداری ( ژئودزی)، فتوگرامتری و مهندسی محیط زیست به تحصیل ادامه دهد و در هر یك از گرایشهای یاد شده زیر شاخه های تخصصی تری وجود دارد كه در مقطع دكترای تخصصی و به خصوص در ضمن انجام رساله دكتری به آن پرداخته می شود.
دکتری
در مقطع دكتری دانشجو ضمن افزایش مراتب علمی خود، در یك زمینه تخصصی تر ، قدرت و توان خود را برای انجام كارهای تحقیقاتی و توسعه مرزهای دانش و رفع معضلات علمی و اجرایی از طریق پژوهش بالا برده، تحقیقاتی را در یك مورد خاص، انجام می دهد.
توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه
یك مهندس عمران باید بسیار اجتماعی و دارای توان ایجاد ارتباط با جمله سایرین باشد چون رشته مهندسی عمران یك رشته گروهی است. یعنی متخصص عمران در محیط كار خود با اقشار مختلف جامعه از جامعه كارگران، تكنسین‌ها و مهندسان رشته‌های دیگر سروكار دارد و باید با همه این افراد ارتباط خوبی برقرار كند تا بتواند شاهد پیشرفت و موفقیت كارش باشد.
با توجه به كمیت و كیفیت درسهایی كه در این رشته ارایه میگردد، داوطلب باید از توان و دانش برتر در زمینه‌های ریاضی و فیزیك برخوردار باشد. همچنین توان جسمی ، قدرت تجزیه و تحلیل ، قدرت تجسم و دقت كافی در بسیاری از مسایل را داشته باشد.
مهندسی عمران در ایران
ریشه یابی این فن در ایران به قرن ها پیش باز میگردد جائیکه ایرانیان قدیم با ساختن راهها شهرهای مهم ایران را به یکدیگر پیوند می دادند تا شاهان به راحتی بتوانند به کاخ های خود در مناطق مختلف ایران سفر کنند. همانطور که می دانیم قدیمی ترین سدها نیز در ایران وجود داشته و باعث رونق کشاورزی در ایران باستان شده است.
اما مهندسی عمران نوین همزمان با گسترش و توسعه شهرها در ایران در اوایل دهه 20 شمسی در دانشگاه تهران پایه گذاری شد و تا کنون نیز افراد بسیاری در دوره های مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری از آن فارق التحصیل شده اند.
mostapha007
عضو جدید
سبک سازی در ساختمان
سبک سازی در ساختمان
مهندس
11-27-2008, 21:32
نیاز گسترده و روز افزون جامعه به ساختمان و مسکن وضرورت استفاده از روش ها و مصالح جدید به منظور افزایش سرعت ساخت سبک سازی افزایش عمر مفید ونیز مقاوم نمودن ساختمان در برابر زلزله را بیش از پیش مطرح کرده است .حل مشکلاتی نظیر زمان طولانی اجرا عمر مفید کم ویا هزینه زیاد اجرای ساختمان ها نیاز مند ارائه راهکار هائی به منظور استفاده عملی از روش های نوین ومصالح ساختمانی جدید جهت کاهش وزن و کاهش زمان ساخت , دوام بیشتر ونهایتا کاهش هزینه اجراست.سبک سازی یکی از مباحث نوین در علم ساختمان است که روز به روز در حال گسترش و پیشرفت میباشد.این فن اوری عبارتست از کاهش وزن تمام شده ساختمان با استفاده از تکنیک های نوین ساخت مصالح جدید و بهینه سازی روش های اجرا کاهش وزن ساختمان علاوه بر صرفه جویی در هزینه زمان و انرژی زیان های ناشی از حوادث طبیعی مانند زلزله را کاهش داده و صدمات ناشی از وزن زیاد ساختمان را به حداقل میرساند.
http://aftab.ir/articles/science_education/technical/images/bc8ad172d9fbdf242c4b1a1e40462cf0.jpg
برای بکارگیری تکنیک های سبک سازی نخست باید به مسئله اول علل سنگین شدن وزن ساختمان توجه کافی شود پس از شناخت این علل و عوامل باید جهت حذف یا به حداقل رساندن تاثیر آنها ووزن تمام شده ساختمان تلاش نمود .
▪ روش های سبک سازی ساختمان بطور عمده به دو دسته تقسیم میگردند :
۱) سبک کردن اجزای باربر ساختمان
۲) سبک کردن سازه ساختمان
بخش عمده ای از مباحث مربوط به سبک سازی وتکنیک های رایج در مورد دستیابی به وزن مناسب ساختمانی را در بر میگیرد که شامل:شناخت مصالح سبک رایج در صنعت ساختمان (در داخل و خاج کشور)وتکنولوژی استفاده از آنها, معیار های ارزیابی میزان کارایی این مصالح بعنوان مصالح سبک ومیزان تاثیر به کار گیری مصالح نو در کاهش وزن ساختمان هزینه و زمان مورد نیاز اجرای یک ساختمان.
تعریف مصالح سبک :مصالح سبک به مصالحی اطلاق میشود که وزن مخصوص انها از نمونه های مشابه کمتر بوده واستفاده از آنها به کاهش وزن کلی ساختمان بیانجامد.
مصالح سبک در یک تقسیم بندی کلی به سه دسته تقسیم میشوند:
۱) مصالح سبک سازه ای
۲) مصالح سبک غیر سازه ای
۳) سیستم ها
مهندس
11-27-2008, 21:36
▪ مصالح سبک سازه ای: به ان دسته از مصالح گفته میشود که در موارد سازه ای در بنا به کار برده میشوندبه سه نوع تقسیم میشوند:
۱) بتونی
۲) طبیعی
۳) صنعتی
▪ بتن سبک:
یکی از مصالح مهم و کار امد در صنعت ساختمان مدرن است و دارای کاربرد های متنوعی دارد.قاب های ساختمانی چند منطقه و دیوارهای جداکننده ,سقف های پوشاننده, صفحات انعطاف پذیر پل ها, عناصر پیش تنیده وپس تنیده وبقیه اجزا از جمله این مواد هستند در بسیاری از موارد فرم های معماری از تلفیق شده طرح های عملکرد ای میتواند به اسانی و بهتر از هر مصالح دیگر بوسیله بتن سبک حاصل شود.
▪ انواع بتن سبک : در یک تقسیم بندی کلی به سه دسته زیر تقسیم میشوند:
۱) بتن سبک
۲) بتن اسفنجی
۳) بتن بدون ریز دانه
بکار گیری بتن سبک به عنوان یک نوع از مصالح ساختمانی نوین ضمن کاهش بار مرده ساختمان سرعت بسیار زیادی در اجرا بوجود می اورد.مزایای استفاده از بتن سبک سازه ای عبارتست از : بر خورداری از امتیاز سرعت در نصب ,انطباق با هر نوع نقشه ساختمانی ,وزن کم, مقاومت زیاد و به صرفه میباشد(بتن مصرفی در دیوار های غیر باربر (
مصارف تیر اهن را حذف کرده یا به حداقل ممکن کاهش میدهد و انرژی مصرفی اولیه ان ۱۰ درصد آجر هم حجم خود است.(بتن سبک سازه ای)
دارای خاصیت ویژه ای از نظر ایزولاسیون در برابر حرارت وصداست.(بتن های عایق حرارتی)
بتن سبک را میتوان از لحاظ هدف از کاربرد آن به سه دسته کلی تقسیم کرد:
۱) بتن سبک سازه ای
۲) بتن سبک مورد مصرف در واحد
۳) بتن غیر سازه ای (بتن عایق بندی و جداکننده)
کاربرد بتن سازه ای سبک در مرحله اول مبتنی بر ملاحظات اقتصادی است.
انواع بتن سازه ای سبک را میتوان با توجه به روش تولید انها بصورت زیر طبقه بندی کرد.
▪ بتن سبک دانه:
با استفاده از سنگ دانه های سبک ومتخلخل که وزن مخصوص ظاهری آنها کمتر از ۶/۲ میباشد.این نوع بتن بعنوان بتن دانه سبک شناخته میشود.
▪ بتن اسفنجی:
با ایجاد حفره های بزرگ در داخل بتن با ملات بدست میآید.این حفره ها باید به وضوح از حباب های فوق العاده ریز ناشی از حباب ریز قابل تشخیص باشند.انواع مختلف این نوع بتن با اسامی بتن اسفنجی بتن متخلخل وبتن کفی یا گازی شناخته میشوند.
بتن بدون ریز دانه :با حذف ریز دانه ها از مخلوط بطوریکه تعداد زیادی حفره های درونی در بتن ایجاد شوددر این موارد معمولا درشت دانه های معمولی مورد استفاده قرار میگیرند.این نوع بتن بدون ریز دانه شناخته میشود.
▪ بتن سبک دانه:
اولین تقسیم بندی را میتوان بین سنگدانه های طبیعی ومصنوعی قائل گردید.گروه اصلی سنگدانه های سبک طبیعی عبارت است از دیاتومه سنگ پا پوکه سنگ جوش های اتش فشانی وتوف به استثنای دیاتومه همه این ها دارای منشا آتش فشانی .
▪ سنگ دانه های طبیعی:
سنگ دانه های مصنوعی, رس, شیل و اسلیت منبسط شده ور میکولیت سر باره کوره ای سنگدانه کلینگر وپس مانده زغال کک.
بتن های بدست امده از سنگ دانه های سبک به سه دسته تقسیم میشوند:
▪ بتن ساز ه ای:
از رس وشیل منبسط شده وبه روش خاکستر های کلوخه ای , خاکستر بادی گندوله ای وسر بار منبسط شده ورس, اسلیت وشیل منبسط شده بدست میاید.
▪ بتن با مقاومت متوسط(نیمه سازه ای):
از پوکه سنگ ها و سنگ های آتشفشانی تولید میشود.
▪ بتن جدا کننده
بتن (عایق)از پرلیت وورمیکولیت حاصل میشود,
▪ بتن سبک با سبکدانه پلی استایرن
نمونه موردی از سنگ دانه های سبک تولید داخل
مهندس
11-27-2008, 21:37
● سنگ دانه های سبک لیکا
ویژگی های عمومی دانه های لیکا :
▪ بافت متخلخل دانه های لیکا که از انبساط خاک رس و در نتیجه ایجاد ومحبوس شدن گازها در توده خمیری روان در دمای حدود ۱۲۰۰ در جه سانتی گراد بوجود می اید . از خصوصیات اساسی این دانه ها میباشد.
ـ نتیجه گیری:
کسب مقاومت فشاری در حد مقاومت سازه ای با استفاده از بتن سبک حاوی لیکا امکان پذیر است به کار گیری میکرو سیلیس در ساخت نمونه های بتن سبک باعث افزایش مقاومت فشاری میگردد.
استفاده از میکرو سیلیس باعث کاهش جذب حجمی وجذب مویینه بتن سبک حاوی لیکا میشود.
جمع شدگی ۹۰ روزه بتن سبک حاوی لیکا به کار گیری میکرو سیلیس کمتر از نمونه شاهد میباشد.
بطور کلی توصیه میگردد با توجه به منابع فراوان رس در کشور هم چنین تکنولوژی ساخت دانه های لیکا وساخت سازه های سبک بررسی و دا نه های بتن سبک حاوی لیکا در سطح گسترده تری انجام گردد ودستور العمل ها واستاندارد هایی برای استفاده از لیکا در صنعت ساختمان تدوین گردد.
▪ بتن اسفنجی:
یکی از راه های ساختن بتن سبک ایجاد حباب های گاز در ملات خمیری مخلوط بتن میباشدوحباب ها باید در ضمن اختلاط و تراکم وپایداری خود را حفظ کند.چنین بتنی بعنوان بتن اسفنجی یا متخلخل شناخته میشود
▪ بتن گازی :
این نوع بتن در نتیجه یک واکنش شیمیایی که گاز را در ملات تازه ایجاد میکند ساخته میشود. این بتن هنگامی که سخت میشود شامل تعداد زیادی حباب های گازی میباشد.
خواص بتن گازی یا بتن هوادار اتو کلاوه شده
این نوع بتن بعلت وزن کم وخواص عایق بندی حرارتی باعث کاهش جرم ساختمان وصرفه جویی در مصرف انرژی میگردد. بدین لحاظ کاربرد آن در سطح جهان در گسترش میباشد. از خواص عمده بتن گازی وزن مخصوص کم ,مقاومت مناسب عایق بندی حرارتی ومقاوم در برابر آتش قابل ذکر میباشد.از کاربرد های عمده بتن گازی برای کاربرد های نیمه سازه ای مانند پانل های سقف ودیوار مورد استفاده قرار میگیرند.
● وضعیت تولید بتن گازی در کشور
الف) مجتمع تولیدی وصنعتی سیپورکس(شرکت فر آورده های ساختمانی ایران)
ب) مجتمع تولیدی بنای سبک(هبلکس)
خواص بتن گازی:جرم حجمی ,جمع شدگی ناشی از خشک شدن ,جذب اب
ـ نتیجه گیری:
بتن گازی ماده ای است که نزدیک به ۷۰ سال سابقه کاربرد دارد به عنوان بتن سبک جهت تولید بلوک های سبک ساختمان ویا پانل های سبک مسلح ساختمانی دارد.خواص مطلوب شامل جرم حجمی پایین, نسبت مناسب مقاومت به جرم حجمی ,عایق بندی مناسب حرارتی وثبات حجمی وجمع شدگی ناشی از خشک شدن نسبتا پایین باعث شده است.این ماده در بسیاری از کشور های جهان با شرایط اقلیمی مختلف تولید و مورد استفاده قرار میگیرد.
▪ بتن کفی
با افزودن یک ماده کف زا معمولا بعضی شکل های پروتئین هیدرولیز شده یا صابون صمغی به مخلوط ساخته میشود.ماده کف زا در ضمن اختلاط با سرعت زیادی حباب های هوا را تولید میکند.هم چنین نسبت به بتن معمولی دارای مقاومت بهتری در مقابل آتش میباشد.
از مزایای دیگر استفاده از بتن اسفنجی ان است که میتوان آن را برید میخ را نگه میدارد وبه مقدار قابل قبولی پایا میباشد اگر چه درصد جذب آب این نوع بتن بالا است ولی سرعت نفوذ آب در آن مادامیکه حفره ها با مکش آب پر نشود پایین میباشد به این دلیل بتن اسفنجی مقاومت نسبی خوبی در مقابل یخبندان دارد واگر دوغابی شود میتوان از ان در ساختن دیوار ها استفاده نمود.
بتن سبک شامل :
۱) بتن سبکدانه
۲) بتن اسفنجی
۳) بتن بدون ریز دانه
بتن پلیمری سبک:بتن سبک امتیازاتی بر بتن معمولی دارد مانند وزن مخصوص کمتر عایق بودن حرارتی وکاهش ابعادی ومقاطع بتنی ولی دارای نقایصی مانند نفوذپذیری آب ضرورت به کار گیری روش های ویژه برای اتصال قطعات به یکدیگر وتحمل ار کمتر است.استفاده از بتن های پلیمری سبک در تهیه قطعات پیش ساخته نماهای ساختمانی وتزیینی متداول گردیده است.بتن پلیمری علاوه امتیازات بتن معمولی سبک دارای مقاومت فشاری بالا نفوذپذیری کم امکان رنگ پذیری وپذیرش طرح های تزیینی وامکان تهیه در ضخامت های کم میباشد.
▪ بتن الیافی:
بتن مسلح یا الیاف بتن الیافی بتنی است که با سیمان هیدرولیکی مصالح سنگی ریز دانه ودرشت دانه والیاف مجزا وغیر پیوسته ساخته میشود.هدف از مسلح نمودن بتن یا الیاف افزایش مقاومت کششی جلوگیری از توسعه ترک ها وافزایش سختی بوسیله انتقال تنش در عرض مقطع یک ترک میباشد.بدین ترتیب در مقایسه با بتن بدون الیاف امکان تغییر شکل های بزرگتری فراهم میشود.
ـ نتیجه گیری:
مصالح سبک بتنی در سه نوع بتن سبکدانه بتن اسفنجی وبتن بدون ریز دانه ارائه میشود که هر کدام از این موارد در کاهش وزن ساختمن اثر چشمگیری از بتنهای سبکدانه با انواع سبکدانه های طبیعی ومصنوعی تهیه میشود ودر موارد سازه ای نیمه سازه ای وغیر سازه ای مورد استفاده قرار میگیرند.بتن اسفنجی در دونوع بتن گازی واسفنجی ارائه میگردند که غالبا مصارف سازه ای دارند.بتن بدون ریز دانه نوع سوم بتن های سبک میباشد که در کاهش وزن بار مرده ساختمان نقش بسزایی دادر.بنا بر این ممکن است استفاده از مصالح سبک باعث کاهش هزینه تمام شده ساختمان نیز شود همانطور که استفاده از مصالح سبک بدون در بر داشتن هزینه اضافی میتواند نقش مناسبی در عایق سازی حرارتی ساختمان ایفا کند.
مهندس
11-27-2008, 21:39
● مصالح سازه ای طبیعی:
▪ چوب:چوب از جمله مصالح سبک سازه ای که تجربه های موفقی د راکثر کشور های جهان داشته است.
الف) مصالح چوبی:
چوب به عنوان یکی از مصالح ساختمانی دارای چند خاصیت با ارزش است مقاومت نسبی بالا مقدار چگالی کم ورسانایی کم در عین حال چوب چندین نقطه ضعف نیز دارد.در مقطع عرض دارای خواص متفاوت ا زجهات مختلف دادر.هم چنین چوب دراری قابلیت پوسیدن و اشتعال است.چوب سنگین تر معمولا مقاوم تر است بار بیشتری را تحمل میکند قابلیت هدایت حرارتی چوب کم است.وبه این دلیل برای ساختن عایق حرارتی مناسب است.چوب از لحاظ مصرف به اشکال مختلف چب های بریده شده چوب های ورقه ای وچوب های گرد تقسیم بندی میشوند.چوب های گرد:ضخامت بین ۱۴_۳۴سانتی متر ودرازای ۸/۱_۷/ متر دارندوبه دودسته گردبینه وتیر تقسیم میشوند.
▪ چوب های بریده شده :
۱) چهار تراش : مقطع آن مربع است .مقطع ابعاد ان کمتر از ۲۰ سانتی متر و درازای ان ۴ یا ۵ متر است
۲) بینه: از تقسیم یک گره بینه بدست میاید.
۳) الوار: ممکن است چهار گوش یا سه گوش باشد که تقریبا راست وبدون گره است طول ان ۳ متر است.
▪ چوب های ورقه ای:
اغلب این ورقه ها بصورت روکش برای سطح تخته های مصنوعی مثل نئو پان وتیر استفاده میشود چوب های مصرفی در روکش سازی باید از مرغوبیت بالائی برخوردار باشد.
چوب های مصنوعی شامل تخته چند لایی :مزایای آن کم کردن پدیده هم کشیدگی و وا کشیدگی است
▪ تخته خرده چوب (نئوپان۹تخته فیبرها صفحات چوب سیمان):
این صفحات در برابر آتش کاملا مقاومند در برابر قارچ های چوب کاملا متفاوتنددر برابر اب ورطوبت وپوسیدگی سرما ویخبندان کاملا مقاومند عایق صدا وحرارت هستند سبک میباشد و در اکثر قسمت های ساختمان فابل مصرف است قابلیت نصب بر روی آجر وبتون را دارد از نظر اتصالات قابلیت های چوب را دارد و هم چنین قابل یخ زدن وپیچ کردن است.
۱) کانتکس : از این محصول برای ساخت دیوار سقف کاذب ومانند این ها استفاده میشود.کانتکس از مصالحی است که عایق حرارت وصوت در برابر اتش سوزی است و به راحتی بر روی تیر های آهنی و چوبی و تیر چه های بتونی قابل نصب است.
۲) آندولین: سقف پوشی است موج دار متشکل از الیاف گیاهی ومواد شیمیاییی ومصنوعی اشباع شده میباشد
۳) تخته های گلوکام: بصورت های گوناگون در ساختمان به کار برده میشود.از جمله در اجرای اسکلت کف سازی قاب سازی چهار چوب بندی سقف وبام پی سازی پوشش دیوار ها وبام تزیین خارجی وپوشش خارجی عایق بندی حرارتی وصوتی نازک کاری سقف و دیوار های داخلی وپوششش کف.
ـ نتیجه گیری:
چوب از جمله مصالح سبک سازه ای میباشد که تجربه های موفقی در اکثر کشو ر های دنیا داشته است.بسیاری از بناهای چوبی در سر تا سر دنیا در برابر عوامل مختلف محیطی وطبیعی از جمله شرایط اقلیمی ونیرو های جانبی از جمله زلزله وباد مقاومت وپایداری بسیار خوبی از خود نشان دادند. در هر صورت مشکلات پایه ای در زمینه استفاده از این نع مصالح سبک علی الخصوص در زمینه سازه ای وجود دارد.هر چند که سایر کشور ها تجربه های موفقی دز زمینه استفاده از این نوع مصالح داشته اند.
ب) مصالح سبک صنعتی: یکی از روش های سبک سازی ساختمان ها کاهش وزن تیغه های بار بر در ساختمان است.یکی از روش های نیمه پیش ساخته روش ساخت وساز به کمک پانل ها ی ساندویچی پیش ساخته تردی را نام بردکه با نام های تجاری مختلف از قبیل :پوما سپ وسیلانوبا این روش تا دو طبقه ساختمان با استفاده از باربری قطعات مورد نظر ساخته میگردد.
پانل هابه دو گروه تقسیم میشوند:
۱) سازه ای
۲) غیر سازه ای
پانل های سازه ای در موادر د سازه ای وغیر سازه ای بکار برده میشود
۱) پانل های ساندویچی یا بتن پاششی
۲) پانل با هسته لانه زنبوری
۳) پانل های اف.آر.پی
▪ پانل های ساندویچی با بتن پاششی
پانل های سه بعدی ساندویچی از جمله کامپوزیت های پلیمری میباشند.ساندویچ پانل مصرفی به عنوان نام وپوشش دیواری بصورت کنگره ای وصاف ونوع سقفی ان با بر جستگی هایی به صورت شادولاین میباشد.پانل های سقفی دیافراگم کف را تشکیل میدهد این پانل ها در کنار یکدیگر مستقر شده وروی پانل های دیوار نصب میگردند.پانل های دیوار علاوه بر این که جداکننده فضا های معماری هستند نقش دیوار بار برقائم و دیوار برشی در برابر بار های جانبی را هم ایفا میکنند.بنا بر این عموما در اینگونه سازه ها اسکلت فلزی یا بتنی وجو د نداردوساندویچ پانل به دلیل شکل خاص خود از ظرفیت بار بری بالایی ب خورداراست.ونیز از پانل های غیر بار بر در ساختمان علاوه بر کاهش وزن مزایاییی از قبیل یکپارچه بودن تیغه ها با سازه در برابر بار های جانبی را داراست.
سبک سازی در ساختمان
مهندس
11-27-2008, 21:32
نیاز گسترده و روز افزون جامعه به ساختمان و مسکن وضرورت استفاده از روش ها و مصالح جدید به منظور افزایش سرعت ساخت سبک سازی افزایش عمر مفید ونیز مقاوم نمودن ساختمان در برابر زلزله را بیش از پیش مطرح کرده است .حل مشکلاتی نظیر زمان طولانی اجرا عمر مفید کم ویا هزینه زیاد اجرای ساختمان ها نیاز مند ارائه راهکار هائی به منظور استفاده عملی از روش های نوین ومصالح ساختمانی جدید جهت کاهش وزن و کاهش زمان ساخت , دوام بیشتر ونهایتا کاهش هزینه اجراست.سبک سازی یکی از مباحث نوین در علم ساختمان است که روز به روز در حال گسترش و پیشرفت میباشد.این فن اوری عبارتست از کاهش وزن تمام شده ساختمان با استفاده از تکنیک های نوین ساخت مصالح جدید و بهینه سازی روش های اجرا کاهش وزن ساختمان علاوه بر صرفه جویی در هزینه زمان و انرژی زیان های ناشی از حوادث طبیعی مانند زلزله را کاهش داده و صدمات ناشی از وزن زیاد ساختمان را به حداقل میرساند.
http://aftab.ir/articles/science_education/technical/images/bc8ad172d9fbdf242c4b1a1e40462cf0.jpg
برای بکارگیری تکنیک های سبک سازی نخست باید به مسئله اول علل سنگین شدن وزن ساختمان توجه کافی شود پس از شناخت این علل و عوامل باید جهت حذف یا به حداقل رساندن تاثیر آنها ووزن تمام شده ساختمان تلاش نمود .
▪ روش های سبک سازی ساختمان بطور عمده به دو دسته تقسیم میگردند :
۱) سبک کردن اجزای باربر ساختمان
۲) سبک کردن سازه ساختمان
بخش عمده ای از مباحث مربوط به سبک سازی وتکنیک های رایج در مورد دستیابی به وزن مناسب ساختمانی را در بر میگیرد که شامل:شناخت مصالح سبک رایج در صنعت ساختمان (در داخل و خاج کشور)وتکنولوژی استفاده از آنها, معیار های ارزیابی میزان کارایی این مصالح بعنوان مصالح سبک ومیزان تاثیر به کار گیری مصالح نو در کاهش وزن ساختمان هزینه و زمان مورد نیاز اجرای یک ساختمان.
تعریف مصالح سبک :مصالح سبک به مصالحی اطلاق میشود که وزن مخصوص انها از نمونه های مشابه کمتر بوده واستفاده از آنها به کاهش وزن کلی ساختمان بیانجامد.
مصالح سبک در یک تقسیم بندی کلی به سه دسته تقسیم میشوند:
۱) مصالح سبک سازه ای
۲) مصالح سبک غیر سازه ای
۳) سیستم ها
مهندس
11-27-2008, 21:36
▪ مصالح سبک سازه ای: به ان دسته از مصالح گفته میشود که در موارد سازه ای در بنا به کار برده میشوندبه سه نوع تقسیم میشوند:
۱) بتونی
۲) طبیعی
۳) صنعتی
▪ بتن سبک:
یکی از مصالح مهم و کار امد در صنعت ساختمان مدرن است و دارای کاربرد های متنوعی دارد.قاب های ساختمانی چند منطقه و دیوارهای جداکننده ,سقف های پوشاننده, صفحات انعطاف پذیر پل ها, عناصر پیش تنیده وپس تنیده وبقیه اجزا از جمله این مواد هستند در بسیاری از موارد فرم های معماری از تلفیق شده طرح های عملکرد ای میتواند به اسانی و بهتر از هر مصالح دیگر بوسیله بتن سبک حاصل شود.
▪ انواع بتن سبک : در یک تقسیم بندی کلی به سه دسته زیر تقسیم میشوند:
۱) بتن سبک
۲) بتن اسفنجی
۳) بتن بدون ریز دانه
بکار گیری بتن سبک به عنوان یک نوع از مصالح ساختمانی نوین ضمن کاهش بار مرده ساختمان سرعت بسیار زیادی در اجرا بوجود می اورد.مزایای استفاده از بتن سبک سازه ای عبارتست از : بر خورداری از امتیاز سرعت در نصب ,انطباق با هر نوع نقشه ساختمانی ,وزن کم, مقاومت زیاد و به صرفه میباشد(بتن مصرفی در دیوار های غیر باربر (
مصارف تیر اهن را حذف کرده یا به حداقل ممکن کاهش میدهد و انرژی مصرفی اولیه ان ۱۰ درصد آجر هم حجم خود است.(بتن سبک سازه ای)
دارای خاصیت ویژه ای از نظر ایزولاسیون در برابر حرارت وصداست.(بتن های عایق حرارتی)
بتن سبک را میتوان از لحاظ هدف از کاربرد آن به سه دسته کلی تقسیم کرد:
۱) بتن سبک سازه ای
۲) بتن سبک مورد مصرف در واحد
۳) بتن غیر سازه ای (بتن عایق بندی و جداکننده)
کاربرد بتن سازه ای سبک در مرحله اول مبتنی بر ملاحظات اقتصادی است.
انواع بتن سازه ای سبک را میتوان با توجه به روش تولید انها بصورت زیر طبقه بندی کرد.
▪ بتن سبک دانه:
با استفاده از سنگ دانه های سبک ومتخلخل که وزن مخصوص ظاهری آنها کمتر از ۶/۲ میباشد.این نوع بتن بعنوان بتن دانه سبک شناخته میشود.
▪ بتن اسفنجی:
با ایجاد حفره های بزرگ در داخل بتن با ملات بدست میآید.این حفره ها باید به وضوح از حباب های فوق العاده ریز ناشی از حباب ریز قابل تشخیص باشند.انواع مختلف این نوع بتن با اسامی بتن اسفنجی بتن متخلخل وبتن کفی یا گازی شناخته میشوند.
بتن بدون ریز دانه :با حذف ریز دانه ها از مخلوط بطوریکه تعداد زیادی حفره های درونی در بتن ایجاد شوددر این موارد معمولا درشت دانه های معمولی مورد استفاده قرار میگیرند.این نوع بتن بدون ریز دانه شناخته میشود.
▪ بتن سبک دانه:
اولین تقسیم بندی را میتوان بین سنگدانه های طبیعی ومصنوعی قائل گردید.گروه اصلی سنگدانه های سبک طبیعی عبارت است از دیاتومه سنگ پا پوکه سنگ جوش های اتش فشانی وتوف به استثنای دیاتومه همه این ها دارای منشا آتش فشانی .
▪ سنگ دانه های طبیعی:
سنگ دانه های مصنوعی, رس, شیل و اسلیت منبسط شده ور میکولیت سر باره کوره ای سنگدانه کلینگر وپس مانده زغال کک.
بتن های بدست امده از سنگ دانه های سبک به سه دسته تقسیم میشوند:
▪ بتن ساز ه ای:
از رس وشیل منبسط شده وبه روش خاکستر های کلوخه ای , خاکستر بادی گندوله ای وسر بار منبسط شده ورس, اسلیت وشیل منبسط شده بدست میاید.
▪ بتن با مقاومت متوسط(نیمه سازه ای):
از پوکه سنگ ها و سنگ های آتشفشانی تولید میشود.
▪ بتن جدا کننده
بتن (عایق)از پرلیت وورمیکولیت حاصل میشود,
▪ بتن سبک با سبکدانه پلی استایرن
نمونه موردی از سنگ دانه های سبک تولید داخل
مهندس
11-27-2008, 21:37
● سنگ دانه های سبک لیکا
ویژگی های عمومی دانه های لیکا :
▪ بافت متخلخل دانه های لیکا که از انبساط خاک رس و در نتیجه ایجاد ومحبوس شدن گازها در توده خمیری روان در دمای حدود ۱۲۰۰ در جه سانتی گراد بوجود می اید . از خصوصیات اساسی این دانه ها میباشد.
ـ نتیجه گیری:
کسب مقاومت فشاری در حد مقاومت سازه ای با استفاده از بتن سبک حاوی لیکا امکان پذیر است به کار گیری میکرو سیلیس در ساخت نمونه های بتن سبک باعث افزایش مقاومت فشاری میگردد.
استفاده از میکرو سیلیس باعث کاهش جذب حجمی وجذب مویینه بتن سبک حاوی لیکا میشود.
جمع شدگی ۹۰ روزه بتن سبک حاوی لیکا به کار گیری میکرو سیلیس کمتر از نمونه شاهد میباشد.
بطور کلی توصیه میگردد با توجه به منابع فراوان رس در کشور هم چنین تکنولوژی ساخت دانه های لیکا وساخت سازه های سبک بررسی و دا نه های بتن سبک حاوی لیکا در سطح گسترده تری انجام گردد ودستور العمل ها واستاندارد هایی برای استفاده از لیکا در صنعت ساختمان تدوین گردد.
▪ بتن اسفنجی:
یکی از راه های ساختن بتن سبک ایجاد حباب های گاز در ملات خمیری مخلوط بتن میباشدوحباب ها باید در ضمن اختلاط و تراکم وپایداری خود را حفظ کند.چنین بتنی بعنوان بتن اسفنجی یا متخلخل شناخته میشود
▪ بتن گازی :
این نوع بتن در نتیجه یک واکنش شیمیایی که گاز را در ملات تازه ایجاد میکند ساخته میشود. این بتن هنگامی که سخت میشود شامل تعداد زیادی حباب های گازی میباشد.
خواص بتن گازی یا بتن هوادار اتو کلاوه شده
این نوع بتن بعلت وزن کم وخواص عایق بندی حرارتی باعث کاهش جرم ساختمان وصرفه جویی در مصرف انرژی میگردد. بدین لحاظ کاربرد آن در سطح جهان در گسترش میباشد. از خواص عمده بتن گازی وزن مخصوص کم ,مقاومت مناسب عایق بندی حرارتی ومقاوم در برابر آتش قابل ذکر میباشد.از کاربرد های عمده بتن گازی برای کاربرد های نیمه سازه ای مانند پانل های سقف ودیوار مورد استفاده قرار میگیرند.
● وضعیت تولید بتن گازی در کشور
الف) مجتمع تولیدی وصنعتی سیپورکس(شرکت فر آورده های ساختمانی ایران)
ب) مجتمع تولیدی بنای سبک(هبلکس)
خواص بتن گازی:جرم حجمی ,جمع شدگی ناشی از خشک شدن ,جذب اب
ـ نتیجه گیری:
بتن گازی ماده ای است که نزدیک به ۷۰ سال سابقه کاربرد دارد به عنوان بتن سبک جهت تولید بلوک های سبک ساختمان ویا پانل های سبک مسلح ساختمانی دارد.خواص مطلوب شامل جرم حجمی پایین, نسبت مناسب مقاومت به جرم حجمی ,عایق بندی مناسب حرارتی وثبات حجمی وجمع شدگی ناشی از خشک شدن نسبتا پایین باعث شده است.این ماده در بسیاری از کشور های جهان با شرایط اقلیمی مختلف تولید و مورد استفاده قرار میگیرد.
▪ بتن کفی
با افزودن یک ماده کف زا معمولا بعضی شکل های پروتئین هیدرولیز شده یا صابون صمغی به مخلوط ساخته میشود.ماده کف زا در ضمن اختلاط با سرعت زیادی حباب های هوا را تولید میکند.هم چنین نسبت به بتن معمولی دارای مقاومت بهتری در مقابل آتش میباشد.
از مزایای دیگر استفاده از بتن اسفنجی ان است که میتوان آن را برید میخ را نگه میدارد وبه مقدار قابل قبولی پایا میباشد اگر چه درصد جذب آب این نوع بتن بالا است ولی سرعت نفوذ آب در آن مادامیکه حفره ها با مکش آب پر نشود پایین میباشد به این دلیل بتن اسفنجی مقاومت نسبی خوبی در مقابل یخبندان دارد واگر دوغابی شود میتوان از ان در ساختن دیوار ها استفاده نمود.
بتن سبک شامل :
۱) بتن سبکدانه
۲) بتن اسفنجی
۳) بتن بدون ریز دانه
بتن پلیمری سبک:بتن سبک امتیازاتی بر بتن معمولی دارد مانند وزن مخصوص کمتر عایق بودن حرارتی وکاهش ابعادی ومقاطع بتنی ولی دارای نقایصی مانند نفوذپذیری آب ضرورت به کار گیری روش های ویژه برای اتصال قطعات به یکدیگر وتحمل ار کمتر است.استفاده از بتن های پلیمری سبک در تهیه قطعات پیش ساخته نماهای ساختمانی وتزیینی متداول گردیده است.بتن پلیمری علاوه امتیازات بتن معمولی سبک دارای مقاومت فشاری بالا نفوذپذیری کم امکان رنگ پذیری وپذیرش طرح های تزیینی وامکان تهیه در ضخامت های کم میباشد.
▪ بتن الیافی:
بتن مسلح یا الیاف بتن الیافی بتنی است که با سیمان هیدرولیکی مصالح سنگی ریز دانه ودرشت دانه والیاف مجزا وغیر پیوسته ساخته میشود.هدف از مسلح نمودن بتن یا الیاف افزایش مقاومت کششی جلوگیری از توسعه ترک ها وافزایش سختی بوسیله انتقال تنش در عرض مقطع یک ترک میباشد.بدین ترتیب در مقایسه با بتن بدون الیاف امکان تغییر شکل های بزرگتری فراهم میشود.
ـ نتیجه گیری:
مصالح سبک بتنی در سه نوع بتن سبکدانه بتن اسفنجی وبتن بدون ریز دانه ارائه میشود که هر کدام از این موارد در کاهش وزن ساختمن اثر چشمگیری از بتنهای سبکدانه با انواع سبکدانه های طبیعی ومصنوعی تهیه میشود ودر موارد سازه ای نیمه سازه ای وغیر سازه ای مورد استفاده قرار میگیرند.بتن اسفنجی در دونوع بتن گازی واسفنجی ارائه میگردند که غالبا مصارف سازه ای دارند.بتن بدون ریز دانه نوع سوم بتن های سبک میباشد که در کاهش وزن بار مرده ساختمان نقش بسزایی دادر.بنا بر این ممکن است استفاده از مصالح سبک باعث کاهش هزینه تمام شده ساختمان نیز شود همانطور که استفاده از مصالح سبک بدون در بر داشتن هزینه اضافی میتواند نقش مناسبی در عایق سازی حرارتی ساختمان ایفا کند.
مهندس
11-27-2008, 21:39
● مصالح سازه ای طبیعی:
▪ چوب:چوب از جمله مصالح سبک سازه ای که تجربه های موفقی د راکثر کشور های جهان داشته است.
الف) مصالح چوبی:
چوب به عنوان یکی از مصالح ساختمانی دارای چند خاصیت با ارزش است مقاومت نسبی بالا مقدار چگالی کم ورسانایی کم در عین حال چوب چندین نقطه ضعف نیز دارد.در مقطع عرض دارای خواص متفاوت ا زجهات مختلف دادر.هم چنین چوب دراری قابلیت پوسیدن و اشتعال است.چوب سنگین تر معمولا مقاوم تر است بار بیشتری را تحمل میکند قابلیت هدایت حرارتی چوب کم است.وبه این دلیل برای ساختن عایق حرارتی مناسب است.چوب از لحاظ مصرف به اشکال مختلف چب های بریده شده چوب های ورقه ای وچوب های گرد تقسیم بندی میشوند.چوب های گرد:ضخامت بین ۱۴_۳۴سانتی متر ودرازای ۸/۱_۷/ متر دارندوبه دودسته گردبینه وتیر تقسیم میشوند.
▪ چوب های بریده شده :
۱) چهار تراش : مقطع آن مربع است .مقطع ابعاد ان کمتر از ۲۰ سانتی متر و درازای ان ۴ یا ۵ متر است
۲) بینه: از تقسیم یک گره بینه بدست میاید.
۳) الوار: ممکن است چهار گوش یا سه گوش باشد که تقریبا راست وبدون گره است طول ان ۳ متر است.
▪ چوب های ورقه ای:
اغلب این ورقه ها بصورت روکش برای سطح تخته های مصنوعی مثل نئو پان وتیر استفاده میشود چوب های مصرفی در روکش سازی باید از مرغوبیت بالائی برخوردار باشد.
چوب های مصنوعی شامل تخته چند لایی :مزایای آن کم کردن پدیده هم کشیدگی و وا کشیدگی است
▪ تخته خرده چوب (نئوپان۹تخته فیبرها صفحات چوب سیمان):
این صفحات در برابر آتش کاملا مقاومند در برابر قارچ های چوب کاملا متفاوتنددر برابر اب ورطوبت وپوسیدگی سرما ویخبندان کاملا مقاومند عایق صدا وحرارت هستند سبک میباشد و در اکثر قسمت های ساختمان فابل مصرف است قابلیت نصب بر روی آجر وبتون را دارد از نظر اتصالات قابلیت های چوب را دارد و هم چنین قابل یخ زدن وپیچ کردن است.
۱) کانتکس : از این محصول برای ساخت دیوار سقف کاذب ومانند این ها استفاده میشود.کانتکس از مصالحی است که عایق حرارت وصوت در برابر اتش سوزی است و به راحتی بر روی تیر های آهنی و چوبی و تیر چه های بتونی قابل نصب است.
۲) آندولین: سقف پوشی است موج دار متشکل از الیاف گیاهی ومواد شیمیاییی ومصنوعی اشباع شده میباشد
۳) تخته های گلوکام: بصورت های گوناگون در ساختمان به کار برده میشود.از جمله در اجرای اسکلت کف سازی قاب سازی چهار چوب بندی سقف وبام پی سازی پوشش دیوار ها وبام تزیین خارجی وپوشش خارجی عایق بندی حرارتی وصوتی نازک کاری سقف و دیوار های داخلی وپوششش کف.
ـ نتیجه گیری:
چوب از جمله مصالح سبک سازه ای میباشد که تجربه های موفقی در اکثر کشو ر های دنیا داشته است.بسیاری از بناهای چوبی در سر تا سر دنیا در برابر عوامل مختلف محیطی وطبیعی از جمله شرایط اقلیمی ونیرو های جانبی از جمله زلزله وباد مقاومت وپایداری بسیار خوبی از خود نشان دادند. در هر صورت مشکلات پایه ای در زمینه استفاده از این نع مصالح سبک علی الخصوص در زمینه سازه ای وجود دارد.هر چند که سایر کشور ها تجربه های موفقی دز زمینه استفاده از این نوع مصالح داشته اند.
ب) مصالح سبک صنعتی: یکی از روش های سبک سازی ساختمان ها کاهش وزن تیغه های بار بر در ساختمان است.یکی از روش های نیمه پیش ساخته روش ساخت وساز به کمک پانل ها ی ساندویچی پیش ساخته تردی را نام بردکه با نام های تجاری مختلف از قبیل :پوما سپ وسیلانوبا این روش تا دو طبقه ساختمان با استفاده از باربری قطعات مورد نظر ساخته میگردد.
پانل هابه دو گروه تقسیم میشوند:
۱) سازه ای
۲) غیر سازه ای
پانل های سازه ای در موادر د سازه ای وغیر سازه ای بکار برده میشود
۱) پانل های ساندویچی یا بتن پاششی
۲) پانل با هسته لانه زنبوری
۳) پانل های اف.آر.پی
▪ پانل های ساندویچی با بتن پاششی
پانل های سه بعدی ساندویچی از جمله کامپوزیت های پلیمری میباشند.ساندویچ پانل مصرفی به عنوان نام وپوشش دیواری بصورت کنگره ای وصاف ونوع سقفی ان با بر جستگی هایی به صورت شادولاین میباشد.پانل های سقفی دیافراگم کف را تشکیل میدهد این پانل ها در کنار یکدیگر مستقر شده وروی پانل های دیوار نصب میگردند.پانل های دیوار علاوه بر این که جداکننده فضا های معماری هستند نقش دیوار بار برقائم و دیوار برشی در برابر بار های جانبی را هم ایفا میکنند.بنا بر این عموما در اینگونه سازه ها اسکلت فلزی یا بتنی وجو د نداردوساندویچ پانل به دلیل شکل خاص خود از ظرفیت بار بری بالایی ب خورداراست.ونیز از پانل های غیر بار بر در ساختمان علاوه بر کاهش وزن مزایاییی از قبیل یکپارچه بودن تیغه ها با سازه در برابر بار های جانبی را داراست.
M Khorasani
عضو جدید
سلام
من میخوام یه تحقیق از مصرف سنگ در معماری داخلی داشته باشم به همراه سری عکس ها
میشه راهنمایی کنین از کدوم سایت بهتره استفاده کنم یا جای دیگه
من میخوام یه تحقیق از مصرف سنگ در معماری داخلی داشته باشم به همراه سری عکس ها
میشه راهنمایی کنین از کدوم سایت بهتره استفاده کنم یا جای دیگه
mostapha007
عضو جدید
سازه هاي نگهبان
سازه هاي نگهبان
سازه هاي نگهبان
1- گود برداري و سازه هاي نگهبان
در بسياري از پروژه هاي ساختماني لازم است که زمين به صورتي خاکبرداري شود که جداره هاي آن قائم يا نزديک به قائم باشد. اين کار ممکن است به منظور احداث زير زمين ، کانال ، منبع آب و .. صورت گيرد. فشار جانبي وارد بر اين جداره ها ناشي از رانش خاک بر اثر وزن خود آن ، و نيز سر بار هاي (surcharge) احتمالي روي خاک کنار گود مي باشد. اين سربارها مي توانند شامل خاک بالاتر از تراز افقي لبه ي گود ، ساختمان مجاور ، بارهاي ناشي از بهره برداري از معابر مجاور و ... باشند. به منظور جلوگيري از ريزش ترانشه و تبعات منفي احتمالي ناشي از اين خاکبرداري ، سازه هاي موقتي را براي مهار ترانشه اجرا مي کنند که به آن سازه هاي نگهبان (retaining structures;support systems) مي گويند.
اهداف اصلي ايمن سازي جداره هاي گود با استفاده از سازه هاي نگهبان عبارتند از : حفظ جان انسانهاي خارج و داخل گود ، حفظ اموال خارج و داخل گود و نيز فراهم آوردن شرايط امن و مطمئن براي اجراي کار.
موضوع گودبرداري و طراحي و اجراي سازه هاي نگهبان در مهندسي عمران داراي گستره وسيعي است و نياز به بررسي ها و مطالعات و ملاحظات ژئوتکنيکي، سازه اي ، مواد و مصالح، تکنولوژيکي و اجرايي و اقتصادي و اجتماعي دارد. در نتيجه مي توان گفت که انتخاب روش مناسب بستگي به جميع شرايط تأثيرگذار دارد و مي توان در شرايط مختلف، به صورت هاي گوناگوني باشد. از سوي ديگر، تئوري ها و روش هاي اجرايي گود برداري و سازه هاي نگهبان، هم مبتني بر اصول تئوريک و هم متأثر از ملاحظات اجرايي و تجربي، توأماً است.
پايدارسازي جداره هاي گودبرداري به صورتها و روشهاي مختلفي صورت مي گيرد که از جمله آنها به روشهاي : مهار سازي (anchorge) ، دوخت به پشت (tie back) ، ديواره ديافراگمي (diaphragm wall) ، مهار متقابل (reciprocal support) ، اجراي شمع (piling) ، سپر کوبي (sheet piling) ، و اجراي خرپا (truss construction) اشاره نمود.
2- انواع روشهاي پايدارسازي گود
2-1- روش مهار سازي
در اين روش، براي مهار حرکت و رانش خاک، با استفاده از تمهيداتي خاص، از خود خاک هاي ديواره کمک گرفته مي شود. ابتدا در حاشيه زميني که قرار است گودبرداري شود، در فواصل معين چاههايي حفر مي کنيم. عمق اين چاهها برابر با عمق گود به اضافه ي مقداري اضافه براي شمع بتني انتهاي تحتاني اين چاهها است.
پس از حفر چاهها، در درون آنها پروفيل هاي شکل يا شکل قرار مي دهيم. به منظور تأمين گيرداري و مهاري کافي براي اين پروفيل ها، انتهاي پروفيل ها را به ميزان 0.25 تا 0.35 عمق گود، پايين تر از رقوم کف گود در درون بخش شمع ادامه مي دهيم و در انتهاي پروفيل ها نيز شاخکهايي را در نظر مي گيريم.
سپس، شمع انتهاي تحتاني را ، که قبلاً آرماتوربندي آن را اجرا کرده و کار گذاشته ايم، بتن ريزي مي کنيم. بدين ترتيب پروفيل هاي فولادي مزبور در شمع مهار مي شوند و پروفيل هاي فولادي همراه با شمع نيز در خاک مهار مي گردند. پس از اجراي مراحل فوق، عمليات گودبرداري را به صورت مرحله به مرحله اجرا مي کنيم. در هر مرحله، پس از برداشتن خاک در عمق آن مرحله، براي جلوگيري از ريزش خاک، با استفاده از دستگاههاي حفاري ويژه، در بدنه ي گود چاهکهايي افقي يا مايل، به قطر حدود 10 تا 15 سانتيمتر، دزر جداره ي گود حفر مي کنيم. آنگاه درون اين چاهکها ميلگردهايي را کار گذاشته و سپس درون آنها بتن تزريق مي کنيم. طول اين چاهکها، به نوع خاک و پارامترهاي فيزيکي و مکانيکي آن، و نيز به عمق گود بستگي دارد و مقدار آن در حدود 5 تا 10 متر است.
پس از انجام اين مرحله، پانلهاي بتني پيش ساخته اي را در بين پروفيلهاي قائم قرار داده و آنها را از سويي به ميلگردهاي بيرون آمده از چاهکها به نحو مناسبي متصل مي کنيم و از سويي ديگر پانلها را به پروفيلهاي قائم وصل مي کنيم. به جاي استفاده از اين پانلهاي پيش ساخته مي توانيم آنها را به صورت درجا اجرا کنيم. همچنين مي توانيم ابتدا بر روي ديواره آرماتور بندي کرده و سپس بر روي آن بتن پاشي (shotcrete) کنيم.
براي اتصال پانلها به ميلگردهاي بيرون آمده از چاهکها مي توانيم سر ميلگردهاي مزبور را رزوه کرده با استفاده از صفحات سوراخ دار تکيه گاهي و مهره، آنها را با پانل درگير کنيم.
کليه عمليات فوق را به صورت مرحله به مرحله، از بالا به پايين اجرا مي کنيم. ملات يا خميري که براي تزريق استفاده مي کنيم، مخلوطي است از سيمان و آب يا سيمان و آب و ماسه که ممکن است در آن از مواد
سازه هاي نگهبان
سازه هاي نگهبان
1- گود برداري و سازه هاي نگهبان
در بسياري از پروژه هاي ساختماني لازم است که زمين به صورتي خاکبرداري شود که جداره هاي آن قائم يا نزديک به قائم باشد. اين کار ممکن است به منظور احداث زير زمين ، کانال ، منبع آب و .. صورت گيرد. فشار جانبي وارد بر اين جداره ها ناشي از رانش خاک بر اثر وزن خود آن ، و نيز سر بار هاي (surcharge) احتمالي روي خاک کنار گود مي باشد. اين سربارها مي توانند شامل خاک بالاتر از تراز افقي لبه ي گود ، ساختمان مجاور ، بارهاي ناشي از بهره برداري از معابر مجاور و ... باشند. به منظور جلوگيري از ريزش ترانشه و تبعات منفي احتمالي ناشي از اين خاکبرداري ، سازه هاي موقتي را براي مهار ترانشه اجرا مي کنند که به آن سازه هاي نگهبان (retaining structures;support systems) مي گويند.
اهداف اصلي ايمن سازي جداره هاي گود با استفاده از سازه هاي نگهبان عبارتند از : حفظ جان انسانهاي خارج و داخل گود ، حفظ اموال خارج و داخل گود و نيز فراهم آوردن شرايط امن و مطمئن براي اجراي کار.
موضوع گودبرداري و طراحي و اجراي سازه هاي نگهبان در مهندسي عمران داراي گستره وسيعي است و نياز به بررسي ها و مطالعات و ملاحظات ژئوتکنيکي، سازه اي ، مواد و مصالح، تکنولوژيکي و اجرايي و اقتصادي و اجتماعي دارد. در نتيجه مي توان گفت که انتخاب روش مناسب بستگي به جميع شرايط تأثيرگذار دارد و مي توان در شرايط مختلف، به صورت هاي گوناگوني باشد. از سوي ديگر، تئوري ها و روش هاي اجرايي گود برداري و سازه هاي نگهبان، هم مبتني بر اصول تئوريک و هم متأثر از ملاحظات اجرايي و تجربي، توأماً است.
پايدارسازي جداره هاي گودبرداري به صورتها و روشهاي مختلفي صورت مي گيرد که از جمله آنها به روشهاي : مهار سازي (anchorge) ، دوخت به پشت (tie back) ، ديواره ديافراگمي (diaphragm wall) ، مهار متقابل (reciprocal support) ، اجراي شمع (piling) ، سپر کوبي (sheet piling) ، و اجراي خرپا (truss construction) اشاره نمود.
2- انواع روشهاي پايدارسازي گود
2-1- روش مهار سازي
در اين روش، براي مهار حرکت و رانش خاک، با استفاده از تمهيداتي خاص، از خود خاک هاي ديواره کمک گرفته مي شود. ابتدا در حاشيه زميني که قرار است گودبرداري شود، در فواصل معين چاههايي حفر مي کنيم. عمق اين چاهها برابر با عمق گود به اضافه ي مقداري اضافه براي شمع بتني انتهاي تحتاني اين چاهها است.
پس از حفر چاهها، در درون آنها پروفيل هاي شکل يا شکل قرار مي دهيم. به منظور تأمين گيرداري و مهاري کافي براي اين پروفيل ها، انتهاي پروفيل ها را به ميزان 0.25 تا 0.35 عمق گود، پايين تر از رقوم کف گود در درون بخش شمع ادامه مي دهيم و در انتهاي پروفيل ها نيز شاخکهايي را در نظر مي گيريم.
سپس، شمع انتهاي تحتاني را ، که قبلاً آرماتوربندي آن را اجرا کرده و کار گذاشته ايم، بتن ريزي مي کنيم. بدين ترتيب پروفيل هاي فولادي مزبور در شمع مهار مي شوند و پروفيل هاي فولادي همراه با شمع نيز در خاک مهار مي گردند. پس از اجراي مراحل فوق، عمليات گودبرداري را به صورت مرحله به مرحله اجرا مي کنيم. در هر مرحله، پس از برداشتن خاک در عمق آن مرحله، براي جلوگيري از ريزش خاک، با استفاده از دستگاههاي حفاري ويژه، در بدنه ي گود چاهکهايي افقي يا مايل، به قطر حدود 10 تا 15 سانتيمتر، دزر جداره ي گود حفر مي کنيم. آنگاه درون اين چاهکها ميلگردهايي را کار گذاشته و سپس درون آنها بتن تزريق مي کنيم. طول اين چاهکها، به نوع خاک و پارامترهاي فيزيکي و مکانيکي آن، و نيز به عمق گود بستگي دارد و مقدار آن در حدود 5 تا 10 متر است.
پس از انجام اين مرحله، پانلهاي بتني پيش ساخته اي را در بين پروفيلهاي قائم قرار داده و آنها را از سويي به ميلگردهاي بيرون آمده از چاهکها به نحو مناسبي متصل مي کنيم و از سويي ديگر پانلها را به پروفيلهاي قائم وصل مي کنيم. به جاي استفاده از اين پانلهاي پيش ساخته مي توانيم آنها را به صورت درجا اجرا کنيم. همچنين مي توانيم ابتدا بر روي ديواره آرماتور بندي کرده و سپس بر روي آن بتن پاشي (shotcrete) کنيم.
براي اتصال پانلها به ميلگردهاي بيرون آمده از چاهکها مي توانيم سر ميلگردهاي مزبور را رزوه کرده با استفاده از صفحات سوراخ دار تکيه گاهي و مهره، آنها را با پانل درگير کنيم.
کليه عمليات فوق را به صورت مرحله به مرحله، از بالا به پايين اجرا مي کنيم. ملات يا خميري که براي تزريق استفاده مي کنيم، مخلوطي است از سيمان و آب يا سيمان و آب و ماسه که ممکن است در آن از مواد
mostapha007
عضو جدید
پیدایش ترك در ساختمان
پیدایش ترك در ساختمان
افت پی بر اثر عواملی همچون رطوبت و فشارهای وارده از طبقات ، بی مقاومتی خاك و عملكردهای آن پیش می آید . همچنین نوع مصالح مصرفی و اجرای غیر فنی ، سبب نشست های پی می شود . در مجموع ، بر اثر حركات زمین ، اسكلت بنا حركت می كند و شكست های مختلف كه شامل ترك های عمیق و یا معمولی و در مواردی به شكل مویی است ، نمایان می شود.
موقعیت ترك
ترك های عمیق : این ترك ها گاهی به طور دائمی به وجود می آید و دلیل آن نشست مرتب پی است كه در این صورت ، بودن ساكنان در ساختمان خطرناك است.
ترك های ثابت : معمولا پس از نشست پی ، تحرك ساختمان كم می شود. این پدیده بر اثر قطع رطوبت و فشرده شدن سطح زیر پیش می اید. در نتیجه ، شكست و افت دیوارها و اسكلت بنا نیز متوقف ، و حالت ترك ثابت می شود.
موی ترك های معمولی : این ترك ها در اثر افت های كوچك در اسكلت بنا و به واسطه نیروها و در مواردی به علت نوع مصالح اندود به وجود می ایند. رطوبت ، انقباض و انبساط حاصله در مقابل خشك شدن سطوح مرطوب ، باعث ایجاد ترك های مویی می شود.
حالت های ترك
ترك را به شكل های مختلف می توان آزمایش كرد. نوع خطرناك و بدون خطر آنها را به شكل های زیر می توان شناسایی كرد:
الف) بند دو قسمت دیوار را كه بر اثر ترك های عمیق از یكدیگر جدا شده اند ، با گچ دستی طوری كف كش می كنیم كه ملات فقط دو قسمت جدا شده را پوشش دهد ؛ یعنی در تركها نفوذ نكند.
پس از خودگیری و خشك شدن ملات گچ ، چنانچه از دیوار جدا شود ، اسكلت در حال نشست و افت كامل است كه باید در مورد آن با احتیاط رفتار كرد.
ب) در موارد ذكر شده در بالا ، می توان روی ترك دو قسمت جدا شده دیوار را نوار كاغذی از جنس كاهی نازك به ابعاد 30*3 سانتیمتر به شكل ضربدر (*) با پونز نصب كرد. چنانچه كاغذ پاره شود ، شكست و نشست در ساختمان بسیار خطرناك می باشد. در این صورت ، ساختمان باید از سكنه خالی شود.
ج) در نشست های خطرناك ، كلاف پنجره بر اثر نیروی فشار ، اهرم و دفرمه می شود . به علت بالا بودن ضریب شكنندگی ، شیشه پنجره ها ترك می خورند و می شكنند.
د) در افتهای مداوم پی و مواقع سكوت ، صداهای " تك تك " كه حاصل ترك مصالح و بویژه اجركاری است ، شنیده می شود.
روش تعمیر ترك ها
همانطور كه گفتیم ، بر اثر نشست ، ترك هایی به وجود می آید كه برخی از آنها مویین و ریز هسنتد . با خالی كردن اطراف آنها و با " كشته كشی " و كشیدن پنبه آب روی سطوح تركهای مویین آنها گرفته و آماده نقاشی می شوند.
تركهای نیمه عمیق
بر اثر حركت پذیری سقف توفال كه از انقباض و انبساط رطوبت و حرارت حاصل می شوند . تركهایی به وجود می آید . این تركها را با نوك كاردك و ماله خالی می كنیم و پس از " آماده كشی " و پرداخت كشته و پنبه زنی ، تركها را می گیریم و آماده نقاشی میكنیم.
تركهای عمیق
اطراف ترك را با تیشه می تراشیم و سپس درز آن را كاملا خالی می كنیم. كار بردن گچ دستی و كف كش كردن ، درون ترك را پر و سطح آن را با گچ آماده صاف می كنیم . سپس با گچ كشته و پنبه اب ، سطح آن را كاملا پرداخت و آماده نقاشی می كنیم.
توجه شود : چون سطح كشته كشی در بعد بیشتری انجام می شود تا خطر كپ كردن به وجود نیاید ، بابد اصولی را به كاربرد تا سطح ترك از اطراف به شكل پخ از گچكاری و اندود برداشته شود تا عمق ترك در سطحی عریض پیوند شود. به این عمل اصطلاحا " پرداخت كردن ، كشته و همسطح كردن با زمینه در گچكاری قدیمی " می گویند.
ترك در تقاطع دیوار
دیوارها بر اثر نداشتن پیوند با هشت گیر ترك می خورند . در مواقعی نشست و شكست دیوارها ، تركها كاملا باز و رویت می شوند . در بعضی موارد ، این تركها بسیار عمیق هستند ؛ به طوری كه می توان دست را در درون آنها حركت داد . در این حالت ، چنین عمل می كنیم :
1- سطح ترك را از دو طرف كاملا با تیشه می تراشیم ، و پس از جارو ، سطوح آن را كاملا مرطوب می كنیم .
2- چنانچه لازم باشد ، كنارهای ترك را با قلم و چكش چند سانتیمتر بازتر می كنیم تا نشست گچ با عمق بیشتری انجام شود.
3- ملات گچ تیزون را شلاقی در درون ترك می كوبیم تا سطح ترك كاملا پر شود.
4- پس از پر كردن ترك به شكل سرتاسری و كف كش كردن گچ تیزون ، اندود گچ و خاك را اجرا می كنیم.
5- در صورت نیاز ، ترك را شمشه گیری می كنیم تا در سطح گچكاری یكنواختی به وجود آید.
6- با گچ آماده و سپس گچ كشته ، سطح اندود را " سفیدكاری" می كنیم و با پنبه آب زدن برای پرداخت ، گچكاری را خاتمه می دهیم.
توجه شود: چنانچه در محل تقاطع دیوار دیوار ابزار گرد زده شود ، یعنی ماهیچه به وجود آید ، ترك مجددی پیش نخواهد آمد .
ترك در نعل درگاه
به علتهای زیر ، نعل درگاه و سطح زیر آن می شكنند :
الف) در اثر نشست ستون زیر نعل درگاه ، به علت اهرم شدن آن ، برش افقی به وجود آید.
ب) برشهای عمودی به خاطر وجود پیوند و اثر نیروهای فشاری در امتداد تیر نعل درگاه و برشهای طولی بعد از مقدار گیر نعل درگاه به وجود می آید كه در هر دو حالت ، جداره ترك ها را می تراشیم ، باز می كنیم و سپس گرد آن را می گیریم . سپس ، محل مرطوب شده را با اصطلاحا گچ تیزون ( زودگیر) پر می كنیم و زمینه را با كشته كشی آماده می سازیم و سپس تركها را به ترتیب ترمیم و تعمیر می كنیم.
پیوند در تركهای عمیق
چنانچه ترك عمیق باشد ، رجهای بریده شده را از دو طرف به اندازه یك نیمه ، خالی می كنیم و با به كاربردن ملات مرغوب و اجرهای راسته مقاوم ، سطح ترك را در عرض دیوار با رعایت پیوند ، كامل می گیریم و سپس مبادرت به اندودكاری می كنیم. در این صورت ، اثر ترك كلی محو می شود. در بعضی موارد ترك به حدی است كه از بیرون نور و اشیا قابل رویت می شود .
به طور مسلم ، این ترك و شكست و نشست از پی شروع می شود و تا بالاترین قسمت ساختمان ادامه می یابد كه برای تعمیر آن ، به اینصورت عمل می كنیم : مسیر ترك را در كف سازی دنبال می كنیم و با برداشتن كف سازی به پی می رسیم . تعمیر از پی شروع می شود . پس از كرسی چینی ، جداره ترك را جهت به وجود آوردن پیوند خالی می كنیم . پس از بنایی ترك مذكور ، در عمق دیوار اندود و سفیدكاری انجام می دهیم.
رفع ترك اطراف ستون های فلزی
در اجرای اسكلت فلزی كنار ستون فلزی ، هر 60 سانتیمتر ، میلگرد با برگشت به صورت L خوابیده به نام علمی كیلیبس به معنای گیره ، چفت و بست ، پهلو گرفتن و سفت كردن است . آهنگر اسكلت ساز آن را اصطلاحا كلمس می گوید . حدودا به قطر نمره 16 میلیمتر و به طول 50 سانتیمتر و برگشت ( گونیا زاویه 90 درجه ) حدود 12 سانتیمتر پا جوش به قطر كافی اتصال می شود. این اجرا دیوار آجری را با ستون فلزی به طور اصولی پیوند و اتصال می دهد. اجرای اصولی این روش به این شرح است كه كیلیپس را به دو ستون مقابل و در راستای یكدیگر جوش می دهیم . سپس ، با میلگرد راستای هم قطر و با رعایت اورلپ به دو كیلیپس جوش می دهیم . توجه گردد كه چنانچه فاصله دو ستون فلزی مقابل از 3 متر بیشتر باشد ، باید از وجود وادار ، فلزی مانند سپری جهت نصب بین دو ستون استفاده كنیم. سپس ، كیلیپس گذاری بین ستونها و وادار را در راستای یكدیگر انجام دهیم . سپس هم سفتكاری دیوار را اجرا كنیم. باز هم توجه گردد كه چنانچه فاصله تیر زیرین و تیر فوقانی در قاب ، مرتفع و بیشتر از ارتفاع 3 متر باشد ، باید از وجود تیر فرعی غیر باربری مانند نبشی استفاده نماییم . به طور مسلم ، اتصال تیر فرعی با وادار و اجرای كلیپس گذاری در مجموعه ذكر شده ، سفتكاری را با اسكلت فلزی كاملا درگیر می سازد. با این روش اولا وجود تركها در موقع نشست از بین خواهد رفت ؛ ثانیا در مقابل زلزله و تحركات زمین ، دیوارهای ساختمان و به خصوص دیوارهای خارجی نگهداری می شوند كه از برای تعمیر چنین عمل می كنیم :
1- سطح اندود رویه ، آستر روی ستون و دو دیوار متصل به ستون فلزی را به عرض 100 سانتیمتر و در شرایط محدود حتی به عرضی كمتر ، جمع آوری می كنیم .
2- به فاصله و ارتفاع هر 60 سانتیمتر از دو دیوار ، كناره ستون را در یك رج افقی به اندازه 50 سانتیمتر خالی می كنیم.
3- عمل كلیپس گذاری را در دو رج خالی شده با ستون فلزی از میلگرد حداقل نمره 16 با جوش مطمئن و كافی انجام می دهیم.
4- محل خالی را با ملات مرغوب و آجر نیم لایی آبخور به طور اصولی انجام می دهیم تا شكاف گرفته شود.
5- پس از جارو زدن سطح تراشیده شده و آب پاشیدن به آن ، میخ سر كج را به فاصله هر 25 سانتیمتر طوری می كوبیم كه 1.5 سانتیمتر با سطح ستون و سفتكاری فاصله داشته باشد.
6- توری گالوانیزه به عرض 80 سانتیمتر را توسط سیم آرماتور بندی با قلاب مطمئن و محكم به میخهای سركج می بندیم .
7- اندود آستر را طوری انجام می دهیم كه توری در وسط ملات قرار گیرد و اندود را مسلح سازد.
8- پس از آستر ، عمل سفیدكاری و لكه گیری و سپس رنگ و روغن را انجام می دهیم.
با این روشهایی كه در بالا توضیح دادیم چنانچه نشست به وجود آید ، دیگر ترك در كناره ستون فلزی به وجود نخواهد آمد
پیدایش ترك در ساختمان
موقعیت ترك
ترك های عمیق : این ترك ها گاهی به طور دائمی به وجود می آید و دلیل آن نشست مرتب پی است كه در این صورت ، بودن ساكنان در ساختمان خطرناك است.
ترك های ثابت : معمولا پس از نشست پی ، تحرك ساختمان كم می شود. این پدیده بر اثر قطع رطوبت و فشرده شدن سطح زیر پیش می اید. در نتیجه ، شكست و افت دیوارها و اسكلت بنا نیز متوقف ، و حالت ترك ثابت می شود.
موی ترك های معمولی : این ترك ها در اثر افت های كوچك در اسكلت بنا و به واسطه نیروها و در مواردی به علت نوع مصالح اندود به وجود می ایند. رطوبت ، انقباض و انبساط حاصله در مقابل خشك شدن سطوح مرطوب ، باعث ایجاد ترك های مویی می شود.
حالت های ترك
ترك را به شكل های مختلف می توان آزمایش كرد. نوع خطرناك و بدون خطر آنها را به شكل های زیر می توان شناسایی كرد:
الف) بند دو قسمت دیوار را كه بر اثر ترك های عمیق از یكدیگر جدا شده اند ، با گچ دستی طوری كف كش می كنیم كه ملات فقط دو قسمت جدا شده را پوشش دهد ؛ یعنی در تركها نفوذ نكند.
پس از خودگیری و خشك شدن ملات گچ ، چنانچه از دیوار جدا شود ، اسكلت در حال نشست و افت كامل است كه باید در مورد آن با احتیاط رفتار كرد.
ب) در موارد ذكر شده در بالا ، می توان روی ترك دو قسمت جدا شده دیوار را نوار كاغذی از جنس كاهی نازك به ابعاد 30*3 سانتیمتر به شكل ضربدر (*) با پونز نصب كرد. چنانچه كاغذ پاره شود ، شكست و نشست در ساختمان بسیار خطرناك می باشد. در این صورت ، ساختمان باید از سكنه خالی شود.
ج) در نشست های خطرناك ، كلاف پنجره بر اثر نیروی فشار ، اهرم و دفرمه می شود . به علت بالا بودن ضریب شكنندگی ، شیشه پنجره ها ترك می خورند و می شكنند.
د) در افتهای مداوم پی و مواقع سكوت ، صداهای " تك تك " كه حاصل ترك مصالح و بویژه اجركاری است ، شنیده می شود.
روش تعمیر ترك ها
همانطور كه گفتیم ، بر اثر نشست ، ترك هایی به وجود می آید كه برخی از آنها مویین و ریز هسنتد . با خالی كردن اطراف آنها و با " كشته كشی " و كشیدن پنبه آب روی سطوح تركهای مویین آنها گرفته و آماده نقاشی می شوند.
تركهای نیمه عمیق
بر اثر حركت پذیری سقف توفال كه از انقباض و انبساط رطوبت و حرارت حاصل می شوند . تركهایی به وجود می آید . این تركها را با نوك كاردك و ماله خالی می كنیم و پس از " آماده كشی " و پرداخت كشته و پنبه زنی ، تركها را می گیریم و آماده نقاشی میكنیم.
تركهای عمیق
اطراف ترك را با تیشه می تراشیم و سپس درز آن را كاملا خالی می كنیم. كار بردن گچ دستی و كف كش كردن ، درون ترك را پر و سطح آن را با گچ آماده صاف می كنیم . سپس با گچ كشته و پنبه اب ، سطح آن را كاملا پرداخت و آماده نقاشی می كنیم.
توجه شود : چون سطح كشته كشی در بعد بیشتری انجام می شود تا خطر كپ كردن به وجود نیاید ، بابد اصولی را به كاربرد تا سطح ترك از اطراف به شكل پخ از گچكاری و اندود برداشته شود تا عمق ترك در سطحی عریض پیوند شود. به این عمل اصطلاحا " پرداخت كردن ، كشته و همسطح كردن با زمینه در گچكاری قدیمی " می گویند.
ترك در تقاطع دیوار
دیوارها بر اثر نداشتن پیوند با هشت گیر ترك می خورند . در مواقعی نشست و شكست دیوارها ، تركها كاملا باز و رویت می شوند . در بعضی موارد ، این تركها بسیار عمیق هستند ؛ به طوری كه می توان دست را در درون آنها حركت داد . در این حالت ، چنین عمل می كنیم :
1- سطح ترك را از دو طرف كاملا با تیشه می تراشیم ، و پس از جارو ، سطوح آن را كاملا مرطوب می كنیم .
2- چنانچه لازم باشد ، كنارهای ترك را با قلم و چكش چند سانتیمتر بازتر می كنیم تا نشست گچ با عمق بیشتری انجام شود.
3- ملات گچ تیزون را شلاقی در درون ترك می كوبیم تا سطح ترك كاملا پر شود.
4- پس از پر كردن ترك به شكل سرتاسری و كف كش كردن گچ تیزون ، اندود گچ و خاك را اجرا می كنیم.
5- در صورت نیاز ، ترك را شمشه گیری می كنیم تا در سطح گچكاری یكنواختی به وجود آید.
6- با گچ آماده و سپس گچ كشته ، سطح اندود را " سفیدكاری" می كنیم و با پنبه آب زدن برای پرداخت ، گچكاری را خاتمه می دهیم.
توجه شود: چنانچه در محل تقاطع دیوار دیوار ابزار گرد زده شود ، یعنی ماهیچه به وجود آید ، ترك مجددی پیش نخواهد آمد .
ترك در نعل درگاه
به علتهای زیر ، نعل درگاه و سطح زیر آن می شكنند :
الف) در اثر نشست ستون زیر نعل درگاه ، به علت اهرم شدن آن ، برش افقی به وجود آید.
ب) برشهای عمودی به خاطر وجود پیوند و اثر نیروهای فشاری در امتداد تیر نعل درگاه و برشهای طولی بعد از مقدار گیر نعل درگاه به وجود می آید كه در هر دو حالت ، جداره ترك ها را می تراشیم ، باز می كنیم و سپس گرد آن را می گیریم . سپس ، محل مرطوب شده را با اصطلاحا گچ تیزون ( زودگیر) پر می كنیم و زمینه را با كشته كشی آماده می سازیم و سپس تركها را به ترتیب ترمیم و تعمیر می كنیم.
پیوند در تركهای عمیق
چنانچه ترك عمیق باشد ، رجهای بریده شده را از دو طرف به اندازه یك نیمه ، خالی می كنیم و با به كاربردن ملات مرغوب و اجرهای راسته مقاوم ، سطح ترك را در عرض دیوار با رعایت پیوند ، كامل می گیریم و سپس مبادرت به اندودكاری می كنیم. در این صورت ، اثر ترك كلی محو می شود. در بعضی موارد ترك به حدی است كه از بیرون نور و اشیا قابل رویت می شود .
به طور مسلم ، این ترك و شكست و نشست از پی شروع می شود و تا بالاترین قسمت ساختمان ادامه می یابد كه برای تعمیر آن ، به اینصورت عمل می كنیم : مسیر ترك را در كف سازی دنبال می كنیم و با برداشتن كف سازی به پی می رسیم . تعمیر از پی شروع می شود . پس از كرسی چینی ، جداره ترك را جهت به وجود آوردن پیوند خالی می كنیم . پس از بنایی ترك مذكور ، در عمق دیوار اندود و سفیدكاری انجام می دهیم.
رفع ترك اطراف ستون های فلزی
در اجرای اسكلت فلزی كنار ستون فلزی ، هر 60 سانتیمتر ، میلگرد با برگشت به صورت L خوابیده به نام علمی كیلیبس به معنای گیره ، چفت و بست ، پهلو گرفتن و سفت كردن است . آهنگر اسكلت ساز آن را اصطلاحا كلمس می گوید . حدودا به قطر نمره 16 میلیمتر و به طول 50 سانتیمتر و برگشت ( گونیا زاویه 90 درجه ) حدود 12 سانتیمتر پا جوش به قطر كافی اتصال می شود. این اجرا دیوار آجری را با ستون فلزی به طور اصولی پیوند و اتصال می دهد. اجرای اصولی این روش به این شرح است كه كیلیپس را به دو ستون مقابل و در راستای یكدیگر جوش می دهیم . سپس ، با میلگرد راستای هم قطر و با رعایت اورلپ به دو كیلیپس جوش می دهیم . توجه گردد كه چنانچه فاصله دو ستون فلزی مقابل از 3 متر بیشتر باشد ، باید از وجود وادار ، فلزی مانند سپری جهت نصب بین دو ستون استفاده كنیم. سپس ، كیلیپس گذاری بین ستونها و وادار را در راستای یكدیگر انجام دهیم . سپس هم سفتكاری دیوار را اجرا كنیم. باز هم توجه گردد كه چنانچه فاصله تیر زیرین و تیر فوقانی در قاب ، مرتفع و بیشتر از ارتفاع 3 متر باشد ، باید از وجود تیر فرعی غیر باربری مانند نبشی استفاده نماییم . به طور مسلم ، اتصال تیر فرعی با وادار و اجرای كلیپس گذاری در مجموعه ذكر شده ، سفتكاری را با اسكلت فلزی كاملا درگیر می سازد. با این روش اولا وجود تركها در موقع نشست از بین خواهد رفت ؛ ثانیا در مقابل زلزله و تحركات زمین ، دیوارهای ساختمان و به خصوص دیوارهای خارجی نگهداری می شوند كه از برای تعمیر چنین عمل می كنیم :
1- سطح اندود رویه ، آستر روی ستون و دو دیوار متصل به ستون فلزی را به عرض 100 سانتیمتر و در شرایط محدود حتی به عرضی كمتر ، جمع آوری می كنیم .
2- به فاصله و ارتفاع هر 60 سانتیمتر از دو دیوار ، كناره ستون را در یك رج افقی به اندازه 50 سانتیمتر خالی می كنیم.
3- عمل كلیپس گذاری را در دو رج خالی شده با ستون فلزی از میلگرد حداقل نمره 16 با جوش مطمئن و كافی انجام می دهیم.
4- محل خالی را با ملات مرغوب و آجر نیم لایی آبخور به طور اصولی انجام می دهیم تا شكاف گرفته شود.
5- پس از جارو زدن سطح تراشیده شده و آب پاشیدن به آن ، میخ سر كج را به فاصله هر 25 سانتیمتر طوری می كوبیم كه 1.5 سانتیمتر با سطح ستون و سفتكاری فاصله داشته باشد.
6- توری گالوانیزه به عرض 80 سانتیمتر را توسط سیم آرماتور بندی با قلاب مطمئن و محكم به میخهای سركج می بندیم .
7- اندود آستر را طوری انجام می دهیم كه توری در وسط ملات قرار گیرد و اندود را مسلح سازد.
8- پس از آستر ، عمل سفیدكاری و لكه گیری و سپس رنگ و روغن را انجام می دهیم.
با این روشهایی كه در بالا توضیح دادیم چنانچه نشست به وجود آید ، دیگر ترك در كناره ستون فلزی به وجود نخواهد آمد
mostapha007
عضو جدید
تکنیک های حفاری
تکنیک های حفاری
آشنایی
تاریخچه حفر گمانه بسیار قدیمی است و پیشینیان برای جستجوی آب در دشتها و دره‌ها به حفر گمانه می‌پرداخته‌اند و چون تلمبه اختراع نشده بود، در اغلب موارد آب از چاه (گمانه) به صورت آرتزین خارج شده و یا چهارپایان کار آبکشی را انجام می‌دادند. تا آنجا که تاریخ نشان میدهد قدیمیترین گمانه‌ها در چین حفر شده و سیستم حفاری ضربه‌ای که امروزه در حفر گمانه مورد استفاده قرار میگیرد، همان طریقه قدیمی است که در چین متداول بوده است. برای حفر گمانه به اعماق مختلف، اقطار و در سنگهای گوناگون، وسایل و تجهیزات و ماشین آلات حفاری در انواع و استانداردهای مختف با تکنولوژیهای گوناگون متداول است.
انواع روشها و تکنیکهای حفاری
حفاری شوئیدنی (Wash boring)
این حفاری برای بدست آوردن نمونه‌های خاک، حفاری اکتشافی برای بررسیهای اولیه، حفر گمانه برای برخی آزمونهای برجا از جمله آزمایش SPT بکار می‌رود.
این روش هم نمونه‌های خاک و سنگ را بدست میدهد و هم نمونه‌هایی برای انواع آزمایشهای برجا ایجاد میکند. این روش در حفر گمانه‌های غیر قائم برای زهکشی افقی یا ایجاد مهار کاربرد دارد.
این دستگاه سوراخهایی به قطر کوچک تا متوسط حفر میکند و بطور پیوسته نمونه‌های دست خورده میگیرد. معمولا در خاکهای دارای چسبندگی، که چاه بدون لوله جدار ریزش نمی کند، انجام میشود.
این دستگاه سوراخهایی با قطر کم تا متوسط برای نمونه گیری از خاک حفر میکند.
این روش برای حفر سوراخهای با قطر زیاد (تا 10 سانتیمتر) برای کسب نمونه‌های دست خورده و بررسی لایه‌ها در خاکهای دارای چسبندگی که گمانه نیاز به حایل ندارد، مورد استفاده قرار میگیرد.
تنها در حفاری چاههای آب بکار می‌رود. نمونه‌های شسته شده توسط گل‌کش خارج میشود. عمق تا سنگ بستر را مشخص میکند.
برای حفر چاه آب و چاههای اکتشافی در داخل قطعه سنگها مناسب است.
مته ضربه‌ای بادی
این روش برای حفر گمانه برای آتشباری، دوغاب زنی و مهار سنگ است. روش سریع برای حفر چالهای با قطر کم در سنگ سخت است. بهترین کاربرد را در سنگهای سخت توده‌ای دارد. نمونه‌ها منحصرا به ذرات و تراشه‌های کوچک است. برای نمونه گیری بکار نمی‌رود. در سنگهای سست دارای شکستگی با لایه‌های رس یا شیل مرطوب ممکن است تمام لوله حفاری در سوراخ باقی بماند.
تکنیک های حفاری
آشنایی
تاریخچه حفر گمانه بسیار قدیمی است و پیشینیان برای جستجوی آب در دشتها و دره‌ها به حفر گمانه می‌پرداخته‌اند و چون تلمبه اختراع نشده بود، در اغلب موارد آب از چاه (گمانه) به صورت آرتزین خارج شده و یا چهارپایان کار آبکشی را انجام می‌دادند. تا آنجا که تاریخ نشان میدهد قدیمیترین گمانه‌ها در چین حفر شده و سیستم حفاری ضربه‌ای که امروزه در حفر گمانه مورد استفاده قرار میگیرد، همان طریقه قدیمی است که در چین متداول بوده است. برای حفر گمانه به اعماق مختلف، اقطار و در سنگهای گوناگون، وسایل و تجهیزات و ماشین آلات حفاری در انواع و استانداردهای مختف با تکنولوژیهای گوناگون متداول است.
انواع روشها و تکنیکهای حفاری
حفاری شوئیدنی (Wash boring)
این حفاری برای بدست آوردن نمونه‌های خاک، حفاری اکتشافی برای بررسیهای اولیه، حفر گمانه برای برخی آزمونهای برجا از جمله آزمایش SPT بکار می‌رود.
- روش حفاری :
بالا و پایین رفتن سر مته باعث سست شدن مواد زیر لوله تزریق آب میشود. آب با فشار زیاد از سوراخ سر مته خارج و خرده‌ها را به خارج هدایت میکند.
- مزایا :
نیاز به کارگری با مهارت کم دارد. در همه نقاطی که برای وسایل سبک قابل دسترس باشند، قابل اجرا است.
- محدودیتها :
اجرای عملیات، مخصوصا در عمق بیش از 10 متر کند است. نفوذ در خاک مقاوم مشکل و در سنگ غیر ممکن است. خارج کردن گراول از لوله جدار مشکل است و منجر به کاهش کیفیت نمونه‌ها میشود. گرفتن نمونه دست نخورده مشکل است.
این روش هم نمونه‌های خاک و سنگ را بدست میدهد و هم نمونه‌هایی برای انواع آزمایشهای برجا ایجاد میکند. این روش در حفر گمانه‌های غیر قائم برای زهکشی افقی یا ایجاد مهار کاربرد دارد.
- روش حفاری :
پیشروی توسط سر مته برنده که در انتهای لوله حفاری قرار دارد و تحت فشار هیدرولیکی است، انجام میشود. دیواره چاه را معمولا گل نگاه میدارد.
- مزایا :
روشی نسبتا سریع است و میتواند در همه نوع مواد نفوذ کند. برای همه نوع نمونه گیری مناسب است.
- محدودیتها : جابجا کردن وسایل در زمینهای ناهموار و باتلاقی مشکل است و محتاج راه مناسب است. همچنین محتاج سکوی تسطیح شده است. کارآیی حفاری با توجه به اندازه دستگاه متغیر است.
این دستگاه سوراخهایی به قطر کوچک تا متوسط حفر میکند و بطور پیوسته نمونه‌های دست خورده میگیرد. معمولا در خاکهای دارای چسبندگی، که چاه بدون لوله جدار ریزش نمی کند، انجام میشود.
- روش حفاری :
حفاری با چرخاندن رشته ممتد اوگر مارپیچی صورت میگیرد.
- مزایا :
روش سریع در خاکهای مقاوم و سنگ نرم است. پس از خروج اوگر، اگر چاه باز باقی بماند، امکان نمونه گیری SPT وجود دارد.
- محدودیتها : پس از خروج اوگر در مواد با چسبندگی کم یا دانه‌ای و یا بدون چسبندگی، چاه ریزش میکند و لذا عمق حفاری تا نزدیکی سیستم ایستابی محدود میشود. روشهای نمونه گیری محدود و نمونه‌های بدست آمده دست خورده‌اند.
این دستگاه سوراخهایی با قطر کم تا متوسط برای نمونه گیری از خاک حفر میکند.
- روش حفاری :
روش حفاری مشابه حالت قبل است با این تفاوت که ساقه مجوف به داخل زمین پیچانده میشود تا نقش یک لوله جدا را بازی کند.
- مزایا :
روش سریع خاکهای ضعیف تا نسبتا مقاوم است. گرفتن نمونه‌های SPT و UD امکانپذیر است. در خاکهای مقاوم حاوی لایه‌های شنی، نفوذ به اعماق زیاد مشکل و به داخل قطعات سنگ غیر ممکن است. دست خوردگی قابل ملاحظه‌ای ممکن است بر اثر مته اوگر در خاک بوجود آید.
این روش برای حفر سوراخهای با قطر زیاد (تا 10 سانتیمتر) برای کسب نمونه‌های دست خورده و بررسی لایه‌ها در خاکهای دارای چسبندگی که گمانه نیاز به حایل ندارد، مورد استفاده قرار میگیرد.
- روش حفاری :
با چرخاندن اوگر دارای قطر زیاد خاک بریده شده و گمانه حفر میشود.
- مزایا :
روشی سریع بوده و بررسی شرایط خاک در زیر زمین از نزدیک را امکانپذیر میسازد.
- محدودیتها :
عمق حفاری توسط سطح ایستابی و شرایط سنگ محدود میشود. ماشینهای بزرگتر محتاج راه دسترسی مناسب هستند. برای خاکهای بدون چسبندگی، رسهای نرم و خاکهای آلی مناسب نیست. نمونه‌ها دست خورده است.
تنها در حفاری چاههای آب بکار می‌رود. نمونه‌های شسته شده توسط گل‌کش خارج میشود. عمق تا سنگ بستر را مشخص میکند.
- روش حفاری :
سر مته سنگین بالا آورده شده و رها میشود تا مواد شکسته شده و یک مخلوطی از خرده‌ها و آب ایجاد شود که توسط گل‌کش با پمپهای ماسه کش خارج میشود. دیواره چاه توسط لوله جدار، پابرجا نگاه داشته میشود.
- مزایا :
روشی نسبتا اقتصادی جهت تعبیه گمانه‌های با قطر زیاد (تا 60 سانتیمتر) در انواع مواد است.
- محدودیتها : ابزارها بزرگ و پر زحمت است. در خاکهای قوی و سنگ به کندی انجام میشود. اغتشاشات اطراف سر مته که ناشی از ضربات پر انرژی سر مته است، به شدت بر مقادیر SPT تاثیر می‌گذارد. مغزه گیری و نمونه UD سنگ امکانپذیر نیست.
برای حفر چاه آب و چاههای اکتشافی در داخل قطعه سنگها مناسب است.
- روش حفاری :
مشابه حفاری ضربه‌ای است. شمعی که توسط نیروی دیزل رانده میشود برای راندن لوله جدار مضاعف استفاده میشود. در حالی که جریان هوا تراشه‌ها را از لوله داخلی خارج میکند.
- مزایا :
نفوذ نسبتا سریع در قطع سنگها و قلوه سنگها است.
- محدودیتها :
مشابه حفاری ضربه‌ای است، با این تفاوت که پیشروی به مراتب سریعتر است.
مته ضربه‌ای بادی
این روش برای حفر گمانه برای آتشباری، دوغاب زنی و مهار سنگ است. روش سریع برای حفر چالهای با قطر کم در سنگ سخت است. بهترین کاربرد را در سنگهای سخت توده‌ای دارد. نمونه‌ها منحصرا به ذرات و تراشه‌های کوچک است. برای نمونه گیری بکار نمی‌رود. در سنگهای سست دارای شکستگی با لایه‌های رس یا شیل مرطوب ممکن است تمام لوله حفاری در سوراخ باقی بماند.
- روش حفاری :
ضربات و چرخیدن سر مته، سنگ را خرد میکند و تراشه‌ها توسط فشار هوا خارج میشود.
mostapha007
عضو جدید
تاریخچه تونل سازی و سازه های زیر زمینی
تاریخچه تونل سازی و سازه های زیر زمینی
تاریخچه تونل سازی و سازه های زیر زمینی احتمالا اولین تونلها در عصر حجر برای توسعه خانه‌ها با انجام حفریات توسط ساکنان شروع شد . این امرنشانگر این است که آنها در تلاشهایشان جهت ایجاد حفریات به دنبال راهی برای بهبود شرایط زندگی خود بوده اند. پیش از تمدن روم باستان، در مصر، یونان، هند و خاور دور و ایتالیای شمالی، تماما تکنیکهای تونل سازی دستی مورد استفاده قرار می‌گرفت که در اغلب آنها نیز از فرآیندهای مرتبط با آتش برای حفر تونل های نظامی، انتقال آب و مقبره‌ها کمک گرفته شده است.
در ایران نیز از چند هزار سال پیش، به منظور استفاده از آبهای زیر زمینی تونل هایی موسوم به قنات حفر شده است که طول بعضی از آنها به 70 کیلومتر و یا بیشتر نیز می‌رسد. تعداد قنات های ایران بالغ بر50000 رشته برآورده شده است. جالب توجه است که این قنات های متعدد، طویل و عمیق با وسایل بسیار ابتدایی حفر شده اند. رومی ها نیز در ساخت قنات‌ها و همچنین در حفاری تونل های راه پرکار بودند. آنها در ضمن اولین دوربینهای مهندسی اولیه را در جهت کنترل تراز و حفاری تونل ها به کار بردند. اهمیت احداث تونل ها دردوران های قدیم، تا بدین جاست که کارشناسان کارهای احداث تونل درآن تمدن‌ها را نشانگر رشد فرهنگ و به ویژه رشد تکنیکی و توان اقتصادی آن جامعه دانسته‌اند.
تمدنهای اولیه به سرعت، به اهمیت تونلها، به عنوان راههای دسترسی به کانی ها و مواد طبیعی نظیر سنگ چخماق به واسطه اهمیتش برای زندگی، پی‌بردند. همچنین کاربرد آنها دامنه گسترده‌ای از طاق زدن بر روی قبرها تا انتقال آب و یا گذرگاههایی جهت رفت و آمد را شامل می شد. کاربردهای نظامی تونلها، به ویژه از جهت بالابردن توان گریز یا راههایی جهت یورش به قرارگاهها و قلعه های دشمن، از دیگر جنبه های مهم کاربرد تونلها در تمدن های اولیه بود.
تونل سازی همزمان با انقلاب صنعتی، به ویژه به منظور حمل و نقل، تحرک قابل ملاحظه ای یافت. تونل سازی به گسترش و پیشرفت کانال سازی کمک کرد و این امر در توسعه صنعت به ویژه در قرون 18 و 19 میلادی در انگلستان سهم بسزایی داشت. کانالها یکی از پایه های انقلاب صنعتی بودند و توانستند در مقیاس بسیار بزرگ هزینه‌های حمل و نقل را کاهش دهند. تونل مال پاس با طول 157 متر برروی کانال دومیدی در جنوب فرانسه اولین تونلی بود که دردوره‌های مدرن در سال 1681 ساخته شد. همچنین اولین تونل ساخته شده با کاربرد حفاری و انفجار باروت بود. در انگلستان، قرن 18 نیز جیمز بریندلی از خانواده ای مزرعه دار با نظارت بر طراحی و ساخت بیش از 580 کیلومتر کانال و تعدادی تونل به عنوان پدر کانال و تونل های کانالی ملقب شد. وی در سال 1759 با ساخت یک کانال به طول 16 کیلومتر مجموعه معدن زغال دوک بریدجواتر را به شهر منچستر متصل نمود. اثر اقتصادی تکمیل این کانال نصف شدن قیمت زغال در شهر و ایجاد یک انحصار واقعی برای معدن مذکور بود.
در اوایل قرن نوزدهم به منظور عبور از قسمتهای پایین دست رودخانه تایمز هیچ سازه ای موجود نبود و 3700 عابر مجبور بودند با طی یک راه انحرافی 3 کیلو متری با قایق مسیر روترهایت بهویپنیگ را طی کنند. اقدام به ساخت یک تونل نیز به دلیل ریزشی بودن و مناسب نبودن رسوبات کف رودخانه متوقف شد. تا اینکه در حدود سال 1820 فردی بنام مارک ایرامبارد برونل از فرانسه ایده استفاده از سپر را مطرح نمود و در سال 1825 کار احداث تونل بین روترهایت و ویپنیگ را آغاز و علی رغم جاری شدن چند نوبت سیل در سال 1843 آن را باز گشایی نمود. این تونل تامس نام گرفته و اولین تونل زیر آبی بود که بدون هر گونه رودخانه انحرافی حفر شد.
در دیگر موارد تونلهای زهکشی بزرگ، نظیر تونلی با طول 7 کیلو متر در هیل کارن انگلستان، اهمیت زیادی در توسعه صنعت معدنکاری داشته‌اند. البته بررسی تاریخچه پیشرفت در روش ها و تکنیک ها و به عبارتی در هنر تونل سازی نشانگر این مطلب است که مانند بسیاری دیگر از علوم و فنون بیشتر رشد این هنردر قرن گذشته صورت گرفته و تا حال نیز ادامه دارد.
ویژگی های فضاهای زیرزمینی و نمونه های بارز آنهاهم اکنون در زمینه های مختلف کاربرد تونلها، مزایای متفاوت و گوناگونی را بر می شمرند. از آن جمله ویلت، استفاده فزاینده فعلی از فضاهای زیر زمینی را به دلایل زیر رو به افزایش دانسته است.
1- تفوق محیط ساختاری به معنای وجود یک حصار وساختار طبیعی فراگیر.
2- عایق سازی با سنگهای فراگیر که دارای ویژگیهای عالی عایق‌ها می باشند.
3- محدودیت کمتر دراحداث سازه های بزرگ به دلیل نیاز کمتر به استفاده از وسایل نگهداری عمده در مقایسه با احداث همان سازه بر روی سطح زمین.
4- کمتر بودن تأثیرات منفی زیست محیطی.
از دیگر مزایای تونل ها در راههای ارتباطی می توان به :
1- کوتاهتر شدن مسیرها و افزایش راندمان ترافیکی
2- بهبود مشخصات هندسی مسیر
3- جلوگیری از خطرات ریزش کوه و بهمن
4- ایمنی بیشتر در برابر زلزله، اشاره کرد .
مثال های متعددی می توان از نقش و تأثیر عمده تونل سازی و پروژه های بزرگ این صنعت از گذشته تا حال ذکر کرد . تونل مشهور مونت بلان دو کشور فرانسه و ایتالیا را به هم متصل میسازد. عملیات ساختمانی آن در سال 1959 آغاز گردید و حفر این تونل فاصله بین میلان و پاریس را به طول 304 کیلو مترکوتاهتر نموده است. از دیگر نمونه ها کشور فنلاند است که سازه های زیر زمینی را به صورت غارهای عظیم بدون پوشش بتنی، به منظور انبار مواد نفتی مورد استفاده قرار داده و در حال حاضر بیش از 75 انبار نفتی در سراسر کشور فنلاند با گنجایشی بیش از 10 میلیون متر مکعب ساخته شده است.
تاریخچه تونل سازی و سازه های زیر زمینی
در ایران نیز از چند هزار سال پیش، به منظور استفاده از آبهای زیر زمینی تونل هایی موسوم به قنات حفر شده است که طول بعضی از آنها به 70 کیلومتر و یا بیشتر نیز می‌رسد. تعداد قنات های ایران بالغ بر50000 رشته برآورده شده است. جالب توجه است که این قنات های متعدد، طویل و عمیق با وسایل بسیار ابتدایی حفر شده اند. رومی ها نیز در ساخت قنات‌ها و همچنین در حفاری تونل های راه پرکار بودند. آنها در ضمن اولین دوربینهای مهندسی اولیه را در جهت کنترل تراز و حفاری تونل ها به کار بردند. اهمیت احداث تونل ها دردوران های قدیم، تا بدین جاست که کارشناسان کارهای احداث تونل درآن تمدن‌ها را نشانگر رشد فرهنگ و به ویژه رشد تکنیکی و توان اقتصادی آن جامعه دانسته‌اند.
تمدنهای اولیه به سرعت، به اهمیت تونلها، به عنوان راههای دسترسی به کانی ها و مواد طبیعی نظیر سنگ چخماق به واسطه اهمیتش برای زندگی، پی‌بردند. همچنین کاربرد آنها دامنه گسترده‌ای از طاق زدن بر روی قبرها تا انتقال آب و یا گذرگاههایی جهت رفت و آمد را شامل می شد. کاربردهای نظامی تونلها، به ویژه از جهت بالابردن توان گریز یا راههایی جهت یورش به قرارگاهها و قلعه های دشمن، از دیگر جنبه های مهم کاربرد تونلها در تمدن های اولیه بود.
تونل سازی همزمان با انقلاب صنعتی، به ویژه به منظور حمل و نقل، تحرک قابل ملاحظه ای یافت. تونل سازی به گسترش و پیشرفت کانال سازی کمک کرد و این امر در توسعه صنعت به ویژه در قرون 18 و 19 میلادی در انگلستان سهم بسزایی داشت. کانالها یکی از پایه های انقلاب صنعتی بودند و توانستند در مقیاس بسیار بزرگ هزینه‌های حمل و نقل را کاهش دهند. تونل مال پاس با طول 157 متر برروی کانال دومیدی در جنوب فرانسه اولین تونلی بود که دردوره‌های مدرن در سال 1681 ساخته شد. همچنین اولین تونل ساخته شده با کاربرد حفاری و انفجار باروت بود. در انگلستان، قرن 18 نیز جیمز بریندلی از خانواده ای مزرعه دار با نظارت بر طراحی و ساخت بیش از 580 کیلومتر کانال و تعدادی تونل به عنوان پدر کانال و تونل های کانالی ملقب شد. وی در سال 1759 با ساخت یک کانال به طول 16 کیلومتر مجموعه معدن زغال دوک بریدجواتر را به شهر منچستر متصل نمود. اثر اقتصادی تکمیل این کانال نصف شدن قیمت زغال در شهر و ایجاد یک انحصار واقعی برای معدن مذکور بود.
در اوایل قرن نوزدهم به منظور عبور از قسمتهای پایین دست رودخانه تایمز هیچ سازه ای موجود نبود و 3700 عابر مجبور بودند با طی یک راه انحرافی 3 کیلو متری با قایق مسیر روترهایت بهویپنیگ را طی کنند. اقدام به ساخت یک تونل نیز به دلیل ریزشی بودن و مناسب نبودن رسوبات کف رودخانه متوقف شد. تا اینکه در حدود سال 1820 فردی بنام مارک ایرامبارد برونل از فرانسه ایده استفاده از سپر را مطرح نمود و در سال 1825 کار احداث تونل بین روترهایت و ویپنیگ را آغاز و علی رغم جاری شدن چند نوبت سیل در سال 1843 آن را باز گشایی نمود. این تونل تامس نام گرفته و اولین تونل زیر آبی بود که بدون هر گونه رودخانه انحرافی حفر شد.
در دیگر موارد تونلهای زهکشی بزرگ، نظیر تونلی با طول 7 کیلو متر در هیل کارن انگلستان، اهمیت زیادی در توسعه صنعت معدنکاری داشته‌اند. البته بررسی تاریخچه پیشرفت در روش ها و تکنیک ها و به عبارتی در هنر تونل سازی نشانگر این مطلب است که مانند بسیاری دیگر از علوم و فنون بیشتر رشد این هنردر قرن گذشته صورت گرفته و تا حال نیز ادامه دارد.
ویژگی های فضاهای زیرزمینی و نمونه های بارز آنهاهم اکنون در زمینه های مختلف کاربرد تونلها، مزایای متفاوت و گوناگونی را بر می شمرند. از آن جمله ویلت، استفاده فزاینده فعلی از فضاهای زیر زمینی را به دلایل زیر رو به افزایش دانسته است.
1- تفوق محیط ساختاری به معنای وجود یک حصار وساختار طبیعی فراگیر.
2- عایق سازی با سنگهای فراگیر که دارای ویژگیهای عالی عایق‌ها می باشند.
3- محدودیت کمتر دراحداث سازه های بزرگ به دلیل نیاز کمتر به استفاده از وسایل نگهداری عمده در مقایسه با احداث همان سازه بر روی سطح زمین.
4- کمتر بودن تأثیرات منفی زیست محیطی.
از دیگر مزایای تونل ها در راههای ارتباطی می توان به :
1- کوتاهتر شدن مسیرها و افزایش راندمان ترافیکی
2- بهبود مشخصات هندسی مسیر
3- جلوگیری از خطرات ریزش کوه و بهمن
4- ایمنی بیشتر در برابر زلزله، اشاره کرد .
مثال های متعددی می توان از نقش و تأثیر عمده تونل سازی و پروژه های بزرگ این صنعت از گذشته تا حال ذکر کرد . تونل مشهور مونت بلان دو کشور فرانسه و ایتالیا را به هم متصل میسازد. عملیات ساختمانی آن در سال 1959 آغاز گردید و حفر این تونل فاصله بین میلان و پاریس را به طول 304 کیلو مترکوتاهتر نموده است. از دیگر نمونه ها کشور فنلاند است که سازه های زیر زمینی را به صورت غارهای عظیم بدون پوشش بتنی، به منظور انبار مواد نفتی مورد استفاده قرار داده و در حال حاضر بیش از 75 انبار نفتی در سراسر کشور فنلاند با گنجایشی بیش از 10 میلیون متر مکعب ساخته شده است.
cleaner0007
عضو جدید
با سلام
لطفا اگر کتابی و یا جزوه ای در مورد ترک (علت بوجود آمدن و روش ترمیم و ...) سراغ دارید به من معرفی کنید.
با سپاس
لطفا اگر کتابی و یا جزوه ای در مورد ترک (علت بوجود آمدن و روش ترمیم و ...) سراغ دارید به من معرفی کنید.
با سپاس
pesar-mashhadi
کاربر بیش فعال
میشه کمی بیشتر توضیح دهید با عکس ؟
آخه من در مورد همین موضوع میخوام کنفرانس بدم
خیلی ممنون
آخه من در مورد همین موضوع میخوام کنفرانس بدم
خیلی ممنون
geotextile
عضو جدید
good , but just briefly
rasool.civil
مدیر بازنشسته
مقاله های کوتاه از تاپیک های مختلف با هم ادغام شدند
لطفا از بی نظمی و پراکندگی موضوعات خودداری کنید
لطفا از بی نظمی و پراکندگی موضوعات خودداری کنید
Similar threads
Similar threads
-
-
-
[ مقاله ] مسائل اجراي ساختمان از خاکبرداری تا سقف- شروع شده توسط omran1858
- پاسخ ها: 0
-
[مقاله] آیا سختی زمین چمن مصنوعی قابل مقایسه با زمین چمن طبیعی است؟
- شروع شده توسط sam44
- پاسخ ها: 0
-