h_moraki
عضو جدید
در این نوع سرریزها جریان آب بطور آزاد از روی تاج سرریز فرو می ریزد . این سرریزها برای سدها ی بتنی قوسی نازك ، سدهای پشت بنددار و یا تاجهایی كه وجه پایین دست آنها تقریباً قائم است ، مناسب می باشد . جریان ممكن است بصورت آزاد همانند یك لبریز لبه تیز انجام گیرد و یا تا فاصله كمی در روی اوجی هدایت شود . غالب اوقات تاج را بصورت یك لبه آویزان ادامه می دهند ، تا جریانهای كوچك را به نقطه ای دورتر از دیواره مقطع سرریز شونده هدایت كند .
در سرریزهای ریزشی آزاد ، به زیر سفرة آب به اندازة كافی هوا داده می شود تا از شكل گیری جتهای ضربانی و نوسان كننده جلوگیری شود .
اگر هیچگونه تأ سیسات حفاظتی مصنوعی در پای سقوط در نظر گرفته نشود ، در بیشتر موارد در بستر رودخانه فرسایش ایجاد می شود و یك حوضچه استغراق شكل می گیرد عمق و حجم حوضچه تابعی از عمق پایاب ، ارتفاع سقوط آب و تغییرات دبی جریان است .
فرسایش ناپذیری مواد بستر ( مانند سنگ ) اثر جزئی بر روی اندازه حوضچه دارد ، چرا كه فقط می تواند زمان حفر كامل حوضچه را به تعویق بیندازد . در مواردی كه فرسایش بستر غیر قابل تحمل باشد ، می توان با احداث یك سد كمكی در پایین دست سازه اصلی ، به ایجاد یك حوضچه مصنوعی پرداخت . این كار همچنین می توان با حفر یك حوضچه انجام داد و سپس آنرا به كف بند بتنی مجهز ساخت .
به شرط وجود عمق كافی ، هنگامی كه جت آب به روی یك كف بند افقی سقوط می‌كند ، جهش هیدرولیكی شكل خواهد گرفت . برای تعیین مولفه های جهش هیدرولیكی فوق‌الذكر می توان معادله مومنتم را در پای سقوط به كار گرفت .
از سرریزهای ریزشی آزاد ، كه در محدوده وسیعی از عمق پایاب بتواند مؤثر باشند ، می‌توان در سدهای خاكی استفاده كرد . این سرریز از یك دیواره مستقیم مجهز به لبریز تشكیل شده كه در قسمت بالای یك فلوم با مقطع مستطیلی كار گذاشته شده است .كف بند افقی آن بر رقوم كف رودخانه منطبق است و یا پایین تر از آن قرار می گیرد . در این حالت ، به منظور كمك به تشكیل جهش هیدرولیكی و كاهش فرسایش پایین دست ، سیستم به بلوكهایی در كف و یك آستانه در انتها مجهز شده است . این نوع سازه هیدرولیكی ، برای اختلاف ارتفاعهای زیاد مناسب نیست ، زیرا در اینصورت باید كف بند ، نیروی عظیم برخورد جت با فونداسیون را تحمل كند . ارتعاشهای حاصل از این برخورد ، ممكن است سبب ترك خوردگی و یا جابجائی قسمتهایی از سازه شود و خطر انهدام آنها در اثر بروز پدیده های جوشش ماسه ( پایپینگ ) و زیر شویی را به‌وجود آورد .
معمولاً نباید در مواردی كه اختلاف تراز آب مخزن و پایاب از 6 متر متجاوز است ، از این نوع سازه هیدرولیكی استفاده شود .
در سرریزهای ریزشی آزاد ، به زیر سفرة آب به اندازة كافی هوا داده می شود تا از شكل گیری جتهای ضربانی و نوسان كننده جلوگیری شود .
اگر هیچگونه تأ سیسات حفاظتی مصنوعی در پای سقوط در نظر گرفته نشود ، در بیشتر موارد در بستر رودخانه فرسایش ایجاد می شود و یك حوضچه استغراق شكل می گیرد عمق و حجم حوضچه تابعی از عمق پایاب ، ارتفاع سقوط آب و تغییرات دبی جریان است .
فرسایش ناپذیری مواد بستر ( مانند سنگ ) اثر جزئی بر روی اندازه حوضچه دارد ، چرا كه فقط می تواند زمان حفر كامل حوضچه را به تعویق بیندازد . در مواردی كه فرسایش بستر غیر قابل تحمل باشد ، می توان با احداث یك سد كمكی در پایین دست سازه اصلی ، به ایجاد یك حوضچه مصنوعی پرداخت . این كار همچنین می توان با حفر یك حوضچه انجام داد و سپس آنرا به كف بند بتنی مجهز ساخت .
به شرط وجود عمق كافی ، هنگامی كه جت آب به روی یك كف بند افقی سقوط می‌كند ، جهش هیدرولیكی شكل خواهد گرفت . برای تعیین مولفه های جهش هیدرولیكی فوق‌الذكر می توان معادله مومنتم را در پای سقوط به كار گرفت .
از سرریزهای ریزشی آزاد ، كه در محدوده وسیعی از عمق پایاب بتواند مؤثر باشند ، می‌توان در سدهای خاكی استفاده كرد . این سرریز از یك دیواره مستقیم مجهز به لبریز تشكیل شده كه در قسمت بالای یك فلوم با مقطع مستطیلی كار گذاشته شده است .كف بند افقی آن بر رقوم كف رودخانه منطبق است و یا پایین تر از آن قرار می گیرد . در این حالت ، به منظور كمك به تشكیل جهش هیدرولیكی و كاهش فرسایش پایین دست ، سیستم به بلوكهایی در كف و یك آستانه در انتها مجهز شده است . این نوع سازه هیدرولیكی ، برای اختلاف ارتفاعهای زیاد مناسب نیست ، زیرا در اینصورت باید كف بند ، نیروی عظیم برخورد جت با فونداسیون را تحمل كند . ارتعاشهای حاصل از این برخورد ، ممكن است سبب ترك خوردگی و یا جابجائی قسمتهایی از سازه شود و خطر انهدام آنها در اثر بروز پدیده های جوشش ماسه ( پایپینگ ) و زیر شویی را به‌وجود آورد .
معمولاً نباید در مواردی كه اختلاف تراز آب مخزن و پایاب از 6 متر متجاوز است ، از این نوع سازه هیدرولیكی استفاده شود .
