Java SE

[Mehdi.A]

منبع:
Java How To Program 7 edition : Deitel
(کتاب مذکور هم اکنون توسط انتشارات صفار-اشراقی ترجمه شده و مراحل چاپ را پشت سر می گذارد)


Java SE (J2SE سابق) عبارت است از نسخه استاندارد جاوا، که البته در این حد چیزی بیش تر از یک نام تجاری نیست. ولی می توان گفت که Java SE بستر همه تکنولوژیها و نرم افزارهاییست که توسط زبان جاوا تولید شده و تولید می شوند. راستش من خیلی موافق نیستم که به تاریخچه و جوانب زبان جاوا بپردازم به همین خاطر ترجیح می دهم که سریعا بروم سر اصل مطلب. در این تاپیک سعی خواهد شد تا مطالبی مفید و زود بازده در اختیار تازه کاران جاوا قرار داده شود. مطالبی همچون آغاز برنامه نویسی با جاوا، ملزومات برنامه نویسی با جاوا، چگونگی پیگیری کار و از این دست.
برای شروع نوشتن برنامه های جاوا به چیزی بیش از یک ویرایشگر متنی نیاز ندارید، یعنی یه چیزی مثل Notepad ویندوز. البته برای کامپایل و اجرای این برنامه ها به چیزهایی نیاز خواهید داشت که در ادامه به آنها اشاره می کنم.
JVM (Java Virtual Machine): ماشین مجازی جاوا خود یک نرم افزار است که روند کامپایل و اجرای برنامه های جاوا را کنترل می کند (البته قصه بیشتر از اینهاست ولی فعلا به همین حد بسنده کنید).
JRE (Java Runtime Environment): محیط اجرا (یا زمان اجرای) جاوا که ملزومات اجرای برنامه های جاوا و برخی مسایل امنیتی را کنترل می کند (این هم مثل مورد قبلی).
JDK (Java Development Kit): کیت توسعه جاوا عبارت است از مجموعه پکیجها، کلاسها و واسطهایی که توسط شرکت Sun Microsystems آماده و به منظور توسعه برنامه های جاوایی در اختیار برنامه نویسان قرار می گیرد. جدید ترین نسخه این کیت JDK 1.6 (با نام تجاری Mustang) است. شما می بایست این کیت (که شامل موارد قبلی نیز می باشد) را تهیه و در کامپیوتر خود نصب کنید. بهترین مرجع برای تهیه این کیت سایت خود Sun است، ولی در حال حاضر به علت تحریم کشور ما، این امر امکان پذیر نیست. البته جای نگرانی هم نیست چون از طرق مختلفی می توان به این کیت دست یافت.
پس از تهیه و نصب کیت، لازم است تا موارد زیر را نیز انجام دهید:
(فرض بر این است که شما JDK را در مسیر پیش فرضی که توسط Installer پیشنهاد می شود نصب می کنید که عبارت است از C:\Program Files\Java\jdk1.6. چنانچه می خواهید از مسیر دیگری استفاده نمایید، آدرس آن را به دقت در جایی یادداشت نمایید، چراکه در ادامه به آن نیاز خواهید داشت. جهت خلاصه سازی، از این پس به مسیر نصب JDK با <JDK Source Root> اشاره می شود)

تنظیم متغیر محیطی PATH
متغیر محیطی PATH آدرسی است که کامپیوتر در آن به دنبال برنامه ها خواهد گشت. به عنوان مثال برنامه هایی که برای کامپایل و اجرای برنامه های جاوا بدانها نیاز خواهید داشت (به ترتیب javac.exe و java.exe). در ادامه نحوه تنظیم متغیر محیطی PATH را خواهید دید.
1. برای باز کردن پنجره System Properties، Start>Control Panel>System را انتخاب کنید.
2. سربرگ Advanced را در بالای پنجره انتخاب کنید. کلید Environment Variables را فشار دهید تا پنجره مربوطه نمایش داده شود.
3. در قسمت System Variables به سمت پایین حرکت کرده و PATH را پیدا و سپس انتخاب کنید. کلید Edit را فشار دهید. با فشردن این کلید پنجره Edit System Variable نمایش داده خواهد شد.
4. اشاره گر را در فیلد Variable Value قرار دهید. اشاره گر را با استفاده از کلیدهای جهتی به ابتدای این فیلد منتقل نمایید. در ابتدای لیست موجود در این فیلد، آدرسی که JDK را نصب نموده اید به همراه \bin; وارد نمایید (<JDK Source Root>\bin. درصورتی که آدرس پیش فرض را انتخاب کرده باشید، در متغیر PATH می بایست عبارت C:\Program Files\Java\jdk1.6.0\bin; وارد شده باشد. فضاهای خالی در ابتدا و انتهای مقادیر مجاز نمی باشند. کلید OK را فشار دهید تا تغییرات انجام شده اعمال شوند.

چنانچه متغیر PATH را به درستی تنظیم نکنید، هنگام اجرای ابزارهای JDK پیامی همانند متن زیر مشاهده خواهید کرد:

‘java’ is not recognized as an internal or external command,
operable program or batch file.

در چنین شرایطی، می بایست به ابتدای این قسمت بازگشته و کلیه مراحل را دوباره مرور نمایید.

تنظیم متغیر محیطی CLASSPATH
چنانچه در نتیجه اجرای یک برنامه جاوایی پیامی نظیر آنچه در پایین می بینید نمایش داده شد، متغیر محیطی CLASSPATH سیستم شما نیاز به تنظیم خواهد داشت.

Exception in thread “main” java.lang.NoClassDefFoundError: YourClass

برای برطرف نمودن این مشکل می بایست مراحل انجام شده در تنظیم متغیر محیطی PATH را دوباره پیگیری نموده و اینبار متغیر CLASSPATH را بیابید. سپس مقدار این متغیر را به گونه ای تغییر دهید تا شامل کارکتر زیر در ابتدای آن شود
;.

خوب حالا همه چیز برای نوشتن اولین برنامه جاوا فراهم است.

 

[Mehdi.A]

اولین برنامه جاوا

اولین برنامه جاوا

به رسم همیشه ما هم اولین برنامه جاوایی خود را با مثال معروف Hello World! شروع خواهیم کرد. کد این برنامه را در ادامه مشاهده می کنید:

متن بالا را در یک ویرایشگر متنی نوشته و سپس آن را با نام MyFirstJavaProgram.java ذخیره کنید. فایلی که هم اکنون تولید کرده اید به کد منبع (source code) معروف است که جایگاه کدهای نوشته شده به زبان جاوا می باشد. در قدم بعدی می بایست این کد منبع را کامپایل نمایید. صفحه کنسول خود را باز کرده و به آدرس محل قرار گیری این فایل بروید. حال در کنسول خود عبارت زیر را تایپ کرده و کلید اینتر را فشار دهید.
javac MyFirstJavaProgarm.java

چنانچه هیچ خطایی صادر نشود، کامپایلر جاوا فایلی با نام MyFirstJavaProgram.class را در همان مسیر خواهد ساخت. اصطلاحا به این فایل، فایل کلاس گفته می شود که حاوی بایت کد (byte code) برنامه شما می باشد. JVM به منظور اجرای برنامه شما از این فایل استفاده خواهد کرد. به عبارتی دیگر این فایل کلاس یک برنامه است که اجرا می شود، و نه کد منبع آن.
در هنگام کامپایل نمودن یک برنامه، چنانچه با پیام خطایی نظیر “bad command or file name,” “javac: command not found” و یا “’javac’ is not recognized as an internal or external command, operable program or batch file,” روبرو شدید، مراحل نصب جاوا در سیستم شما به درستی انجام نشده است. چنانچه از JDK استفاده می کنید، بدین معنی خواهد بود که متغیرهای محیطی سیستم شما به درستی تنظیم نشده اند. لطفا مراحل گفته شده در قسمتهای قبلی را دوباره و با دقت مرور کنید. در برخی سیستمها پس از تصحیح PATH، شاید نیاز به راه اندازی مجدد رایانه و یا باز کردن پنجره کنسولی برای به کار افتادن این تنظیمات وجود داشته باشد.
کامپایلر جاوا زمانی خطای گرامری صادر می کند که گرامر برنامه درست نباشد.هر پیام خطا حاوی نام یک فایل و شماره خطی خواهد بود که خطا در آن اتفاق افتاده است. به عنوان مثال MyFirstJavaProgram.java:6 به این معنیست که خطا در فایل MyFirstJavaProgram.java و در خط 6 آن رخ داده است. مابقی پیام اطلاعاتی را پیرامون خطای گرامری ارایه می کند.
صدور پیام خطای “Public class ClassName must be defined in a file called ClassName.java” از سوی کامپایلر به این معنیست که نام فایل بطور دقیق با نام کلاس public درون فایل همخوانی نداشته و یا شما نام آن را به درستی وارد نکرده اید.
حالا می توانید با استفاده از دستور زیر، برنامه خود را در کنسول اجرا کنید:
java MyFirstJavaProgram

همانطور که مشاهده می کنید، به منظور اجرای برنامه از دستور java و نام کلاس برنامه بدون پسوند .class استفاده می کنیم. در تصویر زیر کامپایل و اجرای این برنامه را مشاهده می کنید.

خوب حالا می خواهیم برویم سراغ کد برنامه. با توجه به اینکه اکثر شما برنامه نویس هستید، چیز زیادی برای توضیح دادن (فعلا) وجود ندارد. برنامه با یک توضیح تک خطی (comment) شروع می شود.
// My First Java Program
همانطور که می دانید، دو نوع کامنت وجود دارد، کامنتهای تک خطی و چند خطی. جاوا از هر دو نوع کامنتهای C/C++ پشتیبانی می کند (یعنی // و /* */). علاوه براین، جاوا نوع دیگری از کامنت را ارایه کرده که از آن به کامنت javadoc یاد می شود. نمونه ای از این کامنت را در خطوط 2 تا 5 مثال مشاهده می کنید.
/**
Demonstrating the primary
features of a Java Program
*/
برنامه javadoc (یکی از ابزارهای همراه JDK) اینگونه کامنتها را از کد منبع استخراج کرده و از آنها یک صفحه html می سازد. البته کاربرد اصلی این کامنتها و برنامه javadoc در IDEها مشخص می شود. به هر حال به عنوان یک تجربه عملی، بهتر است برای توضیحات کاری از کامنتهای معمولی و برای توضیحات آموزشی از کامنت javadoc استفاده کنید.
خط 7 شروع به اعلان کلاسی به نام MyFirstJavaProgram می کند. هر برنامه جاوایی حداقل حاوی یک اعلان کلاس می باشد که توسط شما (برنامه نویس) صورت می پذیرد. به این کلاسها، کلاسهای کاربر یا کلاسهای برنامه نویس (programmer-defined class یا user-defined class) گفته می شود. کلمه کلیدی class معرف اعلان کلاس بوده و پس از آن می بایست نام کلاس آورده شود (در مثال ما MyFirstJavaProgram). این کلمات کلیدی که گاهی به آنها کلمات ذخیره شده هم گفته می شود (keyword یا reserved word) مختص به جاوا بوده و همیشه با حروف کوچک نوشته می شوند.
طبق قرارداد نام همه کلاسها در جاوا با حرف بزرگ شروع شده و کلیه کلماتی که در نام کلاس مورد استفاده قرار می گیرند نیز می بایست با حرف بزرگ شروع شوند (به عنوان مثال MyFirstJavaProgram). نام کلاسهای جاوا یک شناسه (identifier) می باشند. شناسه ها مجموعه ای از کارکترها شامل حروف، اعداد، خط کرسی (_) و علامت دلار ($) بوده و نمی بایست با اعداد و یا فضای خالی شروع شوند. برخی از شناسه های معتبر عبارتند از Welcome1، $value، _value، m_inputField1 و button7. شناسه 7button معتبر نیست چراکه با عدد شروع شده است، همچنین input field نیز به دلیل وجود فضای خالی در آن، شناسه معتبری نیست. بطور معمول شناسه ای که حرف اول آن بزرگ نباشد، نام یک کلاس جاوایی نخواهد بود. جاوا به حروف حساس است، یعنی حروف بزرگ و کوچک از نظر آن با یکدیگر فرق دارند. از این روی شناسه a1 با A1 متفاوت است (البته هر دوی آنها مجازند).
همانطور که مشاهده می کنید اعلان کلاس مذکور با کلمه کلیدی public شروع شده است. فعلا به همین بسنده کنید که نیازمند این کلمه کلیدی می باشیم. زمانی که کلاس public خود را در فایلی ذخیره می کنید، نام فایل می بایست مشابه نام کلاس بوده و پسوند .java داشته باشد. در مثال ما، نام فایل مورد نظر MyFirstJavaProgram.java خواهد بود. پیرامون کلاسهای public و اشکال دیگر کلاسها در ادامه بحث خواهد شد.
همانطور که مشاهده می کنید، بدنه کلاس در درون یک جفت علامت آکولاد قرار می گیرد. این یکی از قواعد دستوری جاوا است که تعریف کلاسها و متدها می بایست درون یک جفت علامت آکولاد قرار گیرد. چنانچه یکی از این آکولادها فراموش شوند، کامپایلر یک خطای گرامری در زمان کامپایل برنامه صادر خواهد کرد.
بدنه این کلاس بسیار ساده است. آنچه مشاهده می کنید تنها عبارت است از تعریف یک متد به نام main.
public static void main( String args[])
عبارت بالا نقطه آغاز هر برنامه جاوایی خواهد بود. پرانتزهای پس از شناسه main به این معنیست که این یک قطعه ساختمانی نرم افزاریست که به آن متد (method) گفته می شود. کلاسهای جاوا معمولا حاوی یک یا چند متد می باشند. در برنامه های جاوا، حداقل نام یکی از متدها می بایست main بوده و همانند خط 9 تعریف شود، در غیراینصورت JVM برنامه را اجرا نخواهد کرد. متدها می توانند اطلاعات را پردازش نموده و پس از خاتمه کارشان اطلاعات مذکور را بازگشت دهند. شناسه void به این معنیست که متد مذکور اطلاعات را پردازش خواهد کرد ولیکن پس از خاتمه کارش آنها را بازگشت نخواهد داد. در ادامه خواهیم دید که بسیاری از متدها پس از خاتمه کارشان اطلاعاتی را بازگشت می دهند. تا بدین لحظه ظاهر متد main را در این برنامه به خاطر بسپارید. در خط 7 و در بین پرانتزها، نیازمندیهای متد main، یعنی String args[] تعیین شده است. بدنه این متد در خطوط 10 تا 12 و در بین دو علامت آکولاد قرار دارد.
خط 11
System.out.println( “Hello World !” );
رایانه را وادار به انجام کاری می کند. در اینجا رایانه می بایست رشته ای از کارکترهای بین دو علامت نقل قول (و نه خود علامتهای نقل قول) را چاپ نماید. به این رشته ها گاهی رشته های کارکتری (character string)، یک پیام (message) و یا رشته های لفظی (string literal) گفته می شود. فضاهای خالی رشته ها از سوی کامپایلر نادیده گرفته نخواهند شد.
System.out به عنوان شیئ استاندارد خروجی شناخته می شود. System.out باعث می شود تا برنامه مجموعه کارکترهایی را در پنجره کنسول محل اجرا برنامه نمایش دهد.
متد System.out.println یک متن یک خطی را در پنجره کنسول نمایش می دهد (چاپ می کند). به رشته بین دو پرانتز آرگومان این متد گفته می شود. متد System.out.println کار خود را با نمایش آرگومان خود در پنجره کنسول به انجام می رساند. پس از آنکه متد System.out.println کار خود را به اتمام رساند، نشانه گر صفحه (cursor) در پنجره کنسول به خط بعدی منتقل می شود (این حرکت مشابه استفاده از کلید Enter، هنگام تایپ متنها در برنامه های ویرایشگر متنی می باشد).
به سرتاسر خط 11 که حاوی متد System.out.println و آرگومان “Hello World !، در بین دو پرانتز و علامت نقطه ویرگول (، می باشد یک دستور (statement) گفته می شود. همه دستورات به علامت نقطه ویرگول ختم می شوند. با اجرای خط 11 این برنامه، متن Hello World ! در پنجره کنسول نمایش داده خواهد شد. چنانچه در برنامه های بعدی خواهید دید، هر متدی متشکل از چند دستور است که کار متد را به انجام خواهند رساند.
خوب تا اینجا اولین برنامه جاوایی خود را نوشته و آن را کامپایل و اجرا نموده اید.

 

[sahar482]

سلام بچه ها
من دستور javac رو از کجا بیارم jdk رو نصب کردم ولی نمی شه؟؟؟؟

 

[VRWH]

م

تنظیم متغیر محیطی PATH
متغیر محیطی PATH آدرسی است که کامپیوتر در آن به دنبال برنامه ها خواهد گشت. به عنوان مثال برنامه هایی که برای کامپایل و اجرای برنامه های جاوا بدانها نیاز خواهید داشت (به ترتیب javac.exe و java.exe). در ادامه نحوه تنظیم متغیر محیطی PATH را خواهید دید.
1. برای باز کردن پنجره System Properties، Start>Control Panel>System را انتخاب کنید.
2. سربرگ Advanced را در بالای پنجره انتخاب کنید. کلید Environment Variables را فشار دهید تا پنجره مربوطه نمایش داده شود.
3. در قسمت System Variables به سمت پایین حرکت کرده و PATH را پیدا و سپس انتخاب کنید. کلید Edit را فشار دهید. با فشردن این کلید پنجره Edit System Variable نمایش داده خواهد شد.
4. اشاره گر را در فیلد Variable Value قرار دهید. اشاره گر را با استفاده از کلیدهای جهتی به ابتدای این فیلد منتقل نمایید. در ابتدای لیست موجود در این فیلد، آدرسی که JDK را نصب نموده اید به همراه \bin; وارد نمایید (<JDK Source Root>\bin. درصورتی که آدرس پیش فرض را انتخاب کرده باشید، در متغیر PATH می بایست عبارت C:\Program Files\Java\jdk1.6.0\bin; وارد شده باشد. فضاهای خالی در ابتدا و انتهای مقادیر مجاز نمی باشند. کلید OK را فشار دهید تا تغییرات انجام شده اعمال شوند.

چنانچه متغیر PATH را به درستی تنظیم نکنید، هنگام اجرای ابزارهای JDK پیامی همانند متن زیر مشاهده خواهید کرد:

‘java’ is not recognized as an internal or external command,
operable program or batch file.

در چنین شرایطی، می بایست به ابتدای این قسمت بازگشته و کلیه مراحل را دوباره مرور نمایید.

تنظیم متغیر محیطی CLASSPATH
چنانچه در نتیجه اجرای یک برنامه جاوایی پیامی نظیر آنچه در پایین می بینید نمایش داده شد، متغیر محیطی CLASSPATH سیستم شما نیاز به تنظیم خواهد داشت.

Exception in thread “main” java.lang.NoClassDefFoundError: YourClass

برای برطرف نمودن این مشکل می بایست مراحل انجام شده در تنظیم متغیر محیطی PATH را دوباره پیگیری نموده و اینبار متغیر CLASSPATH را بیابید. سپس مقدار این متغیر را به گونه ای تغییر دهید تا شامل کارکتر زیر در ابتدای آن شود
;.

خوب حالا همه چیز برای نوشتن اولین برنامه جاوا فراهم است.

سلام بچه ها
من دستور javac رو از کجا بیارم jdk رو نصب کردم ولی نمی شه؟؟؟؟

مقاله را دقیق بخوانید !!

 

[shahab85]

آقا من به چه زبونی بگم تبلیغات ممنوعه؟
زبونم مو دراورد به خدا
آخه چند بار گزارش بدم
ای بابا

 

[peg peg]

ببخشید میشه در مورد javaDoc یه کم توضیح بدین؟؟ممنون

 

[mahyafa]

تموم شد؟

تموم شد؟

چرا دیگه ادامه نمیدید؟ این مطالب پایه ای که داشتید توضیح می دادید مشکل خیلیا از جمله بنده هستش که ندونستنشون باعث میشه دید کلی و کاربردی از جاوا نداشته باشیم. لطفا این تاپیک های مفید رو کات نکنید.