◄بررسی علل تحریم موسیقی از دیدگاه اسلام►

.mohsen.

عضو جدید
علم‌ موسیقیكه‌ از شعب‌ علوم‌ رياضي‌ محسوب‌ و در صحّت‌ آن‌ و آثار واقعيّۀ مترتّبه‌ بر آن‌ مانند غمگين‌ كردن‌ و خوشحال‌ نمودن‌ و خندانيدن‌ و به‌ گريه‌ در آوردن‌ و به‌ خفّت‌ درآوردن‌ يا سنگين‌ كردن‌ نفس‌ و أحياناً خلع‌ و لبس‌، جاي‌ شبهه‌ و ترديد نيست.
حال باید دید با این اوصاف و صحتی که در علم موسیقی وجود دارد چرا از طرف دین اسلام تحریم شده است.

هر حکمی که از طرف ائمه (ع) و پیامبر (ص) به ما رسیده است و آن را مجاز یا غیر مجاز شمرده اند برای هر کدام از آنان مفاسد و محاسن باطنی و ظاهریی بوده است که بعضی از آنها بیان شده است و بعضی هم با پیشرفت علم مشخص شده است‌
و بسیاری از آنان هنوز دلیل شان نامشخص است، حال تا حدودی سعی میکنیم به بررسی موسیقی و غنا و آثار آن از جهات گوناگون بپردازیم.
بررسی آمار سنین کهنسال ترین افراد دنیا نشان میدهد که عمری بین 100 تا 190سال داشته اند اما در این میان میانگین آمار سن نوازندگان نشان میدهد که عمری در حدود 50 سال دارند.

اکثر این اشخاص در سن کم و در حال ابتلاء به بیماریهای گوناگون جسمی و روحی درگذشته اند به عنوان مثال موزارت در سن 35 سالگی و در حال ابتلاء به بیماری پریشان فکری و سل درگذشت و نیز ولفانگ آرمائوس موتزار در 36 سالگی و در حال ابتلاء به کری و بیماریهای روانی و تشنج درگذشت، بتهون در حال ابتلاء به جنون، نابینایی و پریشان فکری، شوبرت در سن 31 سالگی و موریس رال در حال اغتشاشات فکری و عصبی و نابینایی فوت کردند. اینها چند مورد از کسانی بودند که در اثر نزدیکی زیاد و تنگاتنگ با موسیقی در سن پایین و در حال ابتلاء به بیماریهای گوناگون جسمی و روحی از دنیا رفته اند.

در این میان نیز بررسی نظرات بزرگان و متخصصینی که در رابطه با موسیقی اظهار نظر کرده اند بسیار جالب و حاوی نکات ارزشمندیست از آن جمله مینوان به تحقیقات کارشناسان شورای ملی تجسّسات کانادا توجه کرد آنان میگویند: هرگز هنگام خواب پیچ رادیو را باز نگذارید که حتی خیلی آهسته صدای موسیقی پخش شود. آزمایشات دانشمندان نشان داده است که صدای موسیقی هر قدر هم ضعیف باشد آشفتگی فوق العاده شدیدی در کار مغز ایجاد میکند (( روزنامه اطلاعات شماره 12754)).

لوتر میگوید موسیقی در تخدیر اعصاب از مواد مخدّر هم قوی تر است ((کتاب شعر و موسیقی دکتر ابوتراب رازانی)).

پروفسورآدلر استاد دانشگاه کلمبیا: بهترین و دلکش ترین نوارهای موسیقی شوم ترین آثار را روی سلسله اعصاب می گذارد. موسیقی علاوه براینکه سلسله اعصاب ما را در اثر جلب دقت خارج از حد طبیعی سخت خسته میکند، عمل ارتعاش صوتی که در موسیقی انجام میشود تعرق خارج از حد طبیعی در جلد ایجاد مینماید که بسیار زیاد است و ممکن است ایجاد امراض گوناگونی کند ((مجله دیمانش ایلوستر چاپ پاریس شماره 630)).

هگل فیلسوف شهیر فرانسوی می گویید: ادبیات عالیترین هنرها و موسیقی پست ترین هنرهاست زیرا اولی بیش از همه با فکر و معنا سروکار دارد و موسیقی با حقیقت و معنا سروکار ندارد ((مبانی فلسفه صفحه 407)).

و نیز او در جایی دیگر میگوید چه با شکوه است راز و نیاز مسلمانان با خدای خود در مکانهای بی آلایش و چه ناپسند است راز و نیاز مسیحیان در کلیسا که با آهنگ و موسیقی همراه است ((پاورقی کتاب قهرمانان نوشته توماس کارلایل)).

این سخنان در پیرامون موسیقی از بزرگان و محققین غیر مسلمان به خوبی نشان دهنده آثار مخرب و منفی موسیقی میباشد.

اسلام به طور کلی هر آنچه که انسان را به خود مشغول کند به نحوی که باعث دوری او از هدفی شود که به خاطر آن آفریده شده است - که آن نزدیکی و معرفت به خداوند است- حرام اعلام کرده است و به آدمی توصیه کرده که از آنها دوری کند. و از آنها به لهو و لعب تعبیر کرده( یعنی هر آنچه که انسان را به خودش مشغول کند) ، که موسیقی و غنا را از نمونهای لهو و لعب می شمارد.

بنا بر آنچه نقل شده است اولین نوازنده موسیقی شیطان بوده است که در شادی مرگ حضرت آدم(ع) نواخته است. و بعد از آن موسیقی وسیله ای شد برای خوش گذرانی و سرگرمی به دنیا که بعدها غنای حرام هم به آن اضافه شد.

((
مراد از غناي‌ حرام‌ هر صوتي‌ است‌ كه‌ انسان‌ را به‌ لهو در آورد؛ مانند مجالس‌ تغنّي‌ و سماع‌ زنان‌ آواز خوان‌، و يا سماع‌ موسیقی با آلات‌ آن‌. و امّا مجرّد صداي‌ خوش‌ و لحن‌ خوش‌، گر چه‌ با ترجيع‌ باشد و يا فرح‌انگيز و غم‌آور باشد، نه‌ آنكه‌ حرام‌ نيست‌ بلكه‌ بسيار خوب‌ است‌، و موجب‌ صفا و لطافت‌ روح‌ است‌، بخصوص‌ در قرائت‌ قرآن‌ و دعا و أشعار سوق‌ دهندۀ به‌ خدا و عالم‌ تجرّد فوق‌العاده‌ مؤثّر است‌، و حقّاً غناي‌ بهشتي‌ است‌.(علامه طهرانی) ))
البته شاید کسانی باشند که بگویند من با شنیدن موسیقی به حالت شادی و هیجان دست پیدا میکنم که البته نمیشود حرف آنها را تکذیب کرد اما این اشخاص باید بدانند که آثار منفی موسیقی در دراز مدت مشخص میشود و بالاخره تاثیرات مخرب خود را بر روی جسم و روح فرد میگذارد و هر چند که در کوتاه مدت باعث شادی و سر خوشی میشود ولی در بعدها باعث افسردگی میشود، مثل اعتیاد به مواد مخدر که در اوایل به انسان شادی و حالت سر خوشی دست میدهد ولی بعدها آثار شوم آن نمایان میشود.

و نیز گفته میشود که پخش موسیقی در گاو داری ها بر روی شیر دهی گاوها تاثیر داشته و مقدار شیر آنان افزایش یافته است ولی این نکته را بیان نمیکنند که شیر همین گاوها نسبت به قبل غلظتش پایین تر آمده و عمر مفید گاوها کاهش یافته است.

همانطور که عرض کردیم در صحت موضوع و تاثیر علم موسیقی شکی نیست، مثلا علامه بزرگوار آیت ا.. طباطبایی(ره) در باره موسیقی و تاثیرات آن میفرمایند:
برادر ما راجع‌ به‌ تأثير صدا و كيفيّت‌ آهنگ‌ها و تأثير آن‌ در روح‌، و تأثير لالائي‌ براي‌ كودكان‌ كه‌ آنها را بخواب‌ مي‌برد؛ و بطور كلّي‌ از اسرار علم‌ موسیقی ‌، و روابط‌ معنوي‌ روح‌ با صداها و طنين‌هاي‌ واردۀ در گوش‌، كتابي‌ نوشتند كه‌ انصافاً رسالۀ نفيسي‌ بود؛ و تا بحال‌ در دنياي‌ امروز بي‌نظير و از هرجهت‌ بديع‌ و بي‌سابقه‌ بود. ليكن‌ بعد از اتمام‌ رساله‌، خوف‌ آنرا پيدا كرد كه‌ بدست‌ نااهل‌ از ابناء زمان‌ و حكّام‌ جائر بيفتد؛ و از آن‌، حكومت‌هاي‌ غير مشروع‌ دنياي‌ امروز استفاده‌ و بهره‌برداري‌ كنند؛ لذا آنرا بكلّي‌ مفقود كردند. و همچنین جناب ابو علی سینا مطالب ارزشمندی در رابطه با موسیقی دارند، البته آنچه ایشان بیان کرده اند بیشتر در رابطه با تاثیر موسیقی بر روی بیماران روانی و به عنوان نوعی داروست و نیز نغمه های خاص در دستگاهای معین و منظمی که با موسیقی های رایج امروزی بسیار متفاوت است.
به هر حال
به فرموده علامه بزرگوار آیت ا.. طهرانی(ره):‌‌(( موسیقی علمي‌ است‌ كه‌ داراي‌ موضوع‌ صحيحي‌ است‌؛ و بر أساس‌ آن‌ تعليم‌ خاصّ با آهنگهاي‌ مختلف‌، أثرهاي‌ خاصّ بر روح‌ إنسان‌ إيجاد مي‌كند؛ إنسان‌ را به‌ گريه‌ مي‌اندازد؛ به‌ خنده‌ مي‌آورد؛ ديوانه‌ مي‌كند؛ أثرهاي‌ واقعي‌ بر او مُترتّب‌ است‌؛ ولي‌ شرع‌، اين‌ را برداشته‌ و نفي‌ كرده‌ و حرام‌ نموده‌ است‌. حال‌ ما نمي‌توانيم‌ بگوئيم‌: چون‌ واقعيّت‌ دارد، پس‌ حلال‌ است‌. بين‌ حلال‌ و واقعيّت‌ فرق‌ بسيار است‌. خيلي‌ چيزها در خارج‌ واقعيّت‌ دارد و ليكن‌ در شرع‌ ممنوع‌ است‌. شرع‌ مي‌گويد: بايد از اين‌ طريق‌ بروي‌ و به‌ واقع‌ برسي‌. حكم‌ در ميان‌ مردم‌ بايد از طريق‌ أيمان‌ و بيّنات‌ باشد. شارع‌ به‌ جهت‌ مفاسدي‌ كه‌ بر اين‌ علم‌ صحيح‌ مترتّب‌ بوده‌ است‌ آنرا تحريم‌ نموده‌ است‌ )).
حضرت امام (ره) درباره موسیقی در جایی با این مضمون میفرمایند: بعد از اینکه انسان به موسیقی گوش میدهد مغز از حالت خود خارج می شود و تبدیل به مغزی غیر جدی خواهد شد و متوجه میشود به جهات دیگر و همه اینها برای این است که آدمی را منحرف کنند. درست است که انسان خوشش می آید ولی آن شخص از مسائل زندگی و مسائل کلی غافل میشود مانند شخص معتاد به مواد مخدر.

با این توضیحات جدا کردن بعضی از موسیقیها با نامهای سنتی یا مجاز دیگر معنایی ندارد و میتوان گفت که این تعبیرات از طرف عده ای برای فرار از تکلیف است و راهیست برای رسیدن به خواسته های نفسانی.

البته در بررسی موسیقی از منظر دینی عده ای از بزرگان با توجه به آیات و روایات وارده در این رابطه از جمله( آیه 6 سوره مبارکه لقمان) (( در این آیه خداوند کسانی را که گفتار و سخنان لغو و بیهوده را وسیله ای برای گمراه کردن مردم قرار میدهند بعذاب و خواری و ذلت وعده داده است که با توجه به روایاتی که از طرف امام صادق و امام باقر و امام رضا(ع) در رابطه با این آیه رسیده است آن عزیزان منظور از سخنان لغو و بیهوده را غنا( آواز حرام) شمرده اند)) بر این اعتقادند که علت تحریم موسیقی و غنای حرام از طرف اسلام به دلیل این میباشد که از مصادیق لهو و لعب هستند و مفاسدی به همراه خود دارند از این رو حرام اعلام شده اند ولی موسیقی و غنا هایی( آواز) که از لهو به دور هستند و ایجاد سختی دل نمیکنند از حالت حرمت خارج میشوند. که صحت این نظریه بعید نمیباشد، اما باید توجه کرد که هر موسیقی و آوازی که نام سنتی یا مجاز بر روی آن گذاشته شد گوش دادن به آن نمیتواند جایز باشد و به بیانی فرق است بین مجاز قانونی و مجاز شرعی.

وهمچنین موسیقی و عرفان با هم در تضاد قرار دارند و موسیقی هیچ تاثیر سودمندی بر روی انسان در سیروسلوک ندارد.

علامه طباطبایی(ره) در این باره میفرمایند: اعتقاد به اینکه موسیقی میتواند به سیروسلوک کمک کند معمولا از طرف مشایخ و صوفیان منحرفی بیان شده است که بر این اعتقاد بوده اند که در اسلامی برای عرفان راهی بیان نشده است و از این رو خود به بیان پاره ای از دستورات پرداخته اند مانند موسیقی، سرسپردگی و...

و نیز علامه جعفری(ره) میفرماید: انبیاء الهی و اصحاب آنان که در فکر هدایت و تربیت خلق بوده اند هیچ توصیه ای به استفاده از موسیقی نکرده اند حتی برای آرامش کوتاه مدت.

دکتر هیموتو یک محقق ژاپنی است که در تحقیقی وسیع که در طی یازده سال پیرامون آب داشته است به این نتیجه رسیده است که: همانطوری که آب نسبت به ظرفی که درون آن ریخته میشود تاثیر میپذیرد و به شکل آن در می آید از اتفاقات و صداهای اطراف خود نیز تاثیر پذیر است و ساختار مولکولی آن نسبت به پیرامون خود واکنش نشان میدهد. ایشان حدود ده هزار بار از آبهای گوناگون در حالات متفاوت نمونه برداری کرده است و نتیجه تحقیقاتش را در چهار جلد کتاب به چاپ رسانده است. ایشان در جایی از تحقیق خود میگوید: زمانی که صوت قران را به همان شکل معمول آن برای مقداری آب پخش کردیم و بعد از آن عکس برداری شد مولکولهای آب به شکل بسیار زیبایی درآمده و شکلی مانند گل و کریستال الماس به خود گرفته بودند اما زمانی که برای همان مقدار آب موسیقی تند پخش شد مولکولهای آب به شکل بسیار زشت و نامنظمی تغیر شکل دادند. و همانطور که می دانیم حدود 70 درصد بدن آدمی آز آب تشکیل شده است از این رو بدن ما هم از پیرامون خود و اتفاقات و صداهای آن تاثیر مثبت یا منفی می پذیرد.

پیامبر اکرم(ص) میفرماید: همانا خداوند دف و طبل و آلات لهو و لعب را حرام کرده است.


مولا امیرالمومنین(ع): فرشتگان به خانه ای که در آن شراب یا دف یا تنبور باشد وارد نمیشود و دعای اهل آن خانه به استجابت نمیرسد و برکت از آن ها دور میشود.

)( تکثیر و چاپ بلامانع است ))
 

mahmood-en

عضو جدید
کاربر ممتاز
اقا محسن عالي بود. ولي اگه مطالبت تو چنتا پست جدا گانه بود خيلي بهتر مي شد.
 

حسين 1966

عضو جدید
ممنون
استفاده کرديم
آدم فکرشو که مي کنه مي بينه از موسيقي هيچي عايدش نميشه ميتونه جاش يه سخنراني خوب گوش بده
 

Similar threads

بالا