یارانه ای كه 7 ماهه 60 هزار تومان كم شد!

imannasa2000

عضو جدید
کاربر ممتاز
آینده، سرویس اقتصادی:

آغاز ماجرا: 50 هزار تومان كروبی
نیمه مهرماه فرارسید، زمان تحقق وعده ای كه پنج سال از طرحش می گذرد. البته پنج سال قبل، كه مهدی كروبی، كاندیدای ریاست جمهوری پرداخت نقدی 50 هزار تومان به هر ایرانی را داده بود، با پنجاه هزار تومان خیلی كارها می شد كرد، حداقل قیمت نان بربری هنوز 50 تومان بود، امروز دیگر با بربری 200-400 تومانی(ساده و كنجد دار)، 50 هزار تومان عدد بزرگی به نظر نمی رسد، اما ای كاش همین 50 هزار تومان هم معلوم بود.
طی 4-5 سالی كه گذشته، مبلغ یارانه ها مدام تغییر كرده و اخیرا ظاهرا مسئولان تصمیم گرفته‌اند اصلا چیزی در مورد مبلغ نگویند. بعد از طرح موضوع پرداخت نقدی یارانه ها در نوروز سال 87، طی حدود یك سال، از مهرماه سال 87، تا آبان ماه سال 88، مبلغ یارانه ها به ترتیب 45، 70 هزار تومان برای هر نفر در تابستان سال 87، 80 هزار تومان برای هر نفر در بهار و انتخابات سال 88، و 20 هزار تومان برای هر نفر پس از انتخابات و در پاییز سال 88 اعلام شده است. حالا قرار است به زودی هدفمندی اجرا شود و هنوز مبلغی كه به هر نفر می رسد مشخص نیست.
هدفمندی یارانه ها، از برنامه ها و آرزوهای دیرینه احمدی نژاد است كه البته هرگز هم كتمان نكرده و در همان ماه های نخست تكیه زدنش به صندلی ریاست جمهوری از آرزویش گفت.

رابطه‌ی مافیای نفتی با هدفمندی یارانه‌ها
به گزارش خبرنگار «آینده»، اولین بار كه دكتر محمود احمدی نژاد، از هدفمندی یارانه ها سخن به میان آورد، پاییز سال 1384 بود، هجدهم آبان ماه 1384 است، رییس جمهور جدید، جهت‌گیری و راهبردهای اساسی بودجه سال ۱۳۸۵ كل كشور را در بخشنامه بودجه به دستگاه های اجرایی ابلاغ می كند، هدفمند كردن یارانه‌ها به نفع اقشار آسیب پذیر از طریق انتقال حداقل ۲۰ درصد یارانه مستقیم از دهك بالا به دهك پایین جامعه، از راهبردهای اساسی بودجه سال ۱۳۸۵ محسوب می‌شود. البته در سال 1385 اتفاق ملموسی در انتقال این یارانه ها از دهك های بالا به پایین نیفتاد!
24 دی ماه 1384 است، احمدی نژاد رئیس جمهور تازه ایران است و در نشست های خبری داخلی شركت می كند، یكی از خبرنگاران با اشاره به شعار رییس جمهوری در زمینه مبارزه با مافیای نفتی از وی خواست كه برنامه‌هایش در این زمینه را توضیح دهد. احمدی نژاد نیز به این خبرنگار این گونه پاسخ داد: بگذارید وزیر نفت مستقر بشود، بند به بند برنامه‌ها اعلام خواهد شد. بعد از آن احمدی نژاد در خصوص هدفمند شدن یارانه‌ها گفت كه از سال آینده(یعنی سال 1385) این برنامه در مورد كالاها عملی می‌شود.(پنج سال گذشته، دو وزیر نفت در دولت نهم و یك وزیر نفت در دولت دهم آمدند و خبری از معرفی مافیای نفت نیست؛ در مورد یارانه ها هم در سال 85 اتفاق خاصی نیفتاد!)

نان، ماست، بوقلمون!
جلوتر بیاییم تا نیمه دوم سال 85، خاطرتان هست كه احمدی نژاد زمستان سال قبل در مورد هدفمندی یارانه ها در مورد كالاها گفته بود؟ اولین حادثه در مورد نان اتفاق افتاد. رایج است كه فقرا(احتمالا در انتهای لیست دهك ها) كه توانایی تهیه غذای خوب ندارند، نان و ماست، نان و سیب زمینی و در بدترین حالت نان خالی می‌خورند. هدفمندی یارانه ها كه در سال قبل(1384) قرار بود سراغ دهك های بالا برود، سراغ بوقلمون و خاویار و تخم بلدرچین و شیر سویا و.. نرفت و از بد حادثه پاپیچ همین «نان» شد(آن هم نه نان آلمانی، فرانسوی و ... مورد استفاده اقشار مرفه، كه نان بربری و لواش و سنگك) و بعد چنان كه می بینید اتفاقا به «ماست» و از بد حادثه بعدها به سیب زمینی هم رسید، تا بار دیگر مهر تایید به پای ضرب المثل معروف«هرچه سنگه، پیش پای لنگه» بزند!
از اواسط آذرماه آرام آرام نان گران می شود، مردم نگران شدند، تیتر روزنامه ها در مورد قیمت نان است و وزارت بازرگانی زیر بار نمی رود! در این گیر و دار، احمدی نژاد بازدید سر زده ای دارد از شبكه خبر، در این بازدید مجری شبكه خبر به احمدی نژاد می گوید بعضی از بینندگان تماس گرفتند و گفتند نان گران شده و از احمدی نژاد در این باره سوال می كند و احمدی نژاد پاسخ می‌دهد: ببینید بحث نان یك مقدار بحث پیچیده ای است(....) وضعیت یارانه ای كه ما می دهیم، وضعیت توزیع، پخت و قیمت گذاری آن وضعیت به سامانی نیست؛ یعنی هم پرت زیاد داریم یعنی اتلاف داریم و هم نانواییهایی كه الان دارند كار می كنند به لحاظ اقتصادی نمی توانند خودشان را اداره بكنند. حتی آنجاهایی كه ما آرد دوازده ریالی یا آرد كیلویی هفت تومان و پنچ ریالی می دهیم، باز خرجشان با دخلشان نمی خواند. باید این وضعیت اصلاح بشود. اما اگر بناست اصلاح بشود باید طوری باشد كه به مردمی كه به قول شما قوت اصلی آنها نان است فشاری وارد نشود. (...) البته توجه دارید كه در قانون برنامه دولت موظف شده كه یارانه ها را هدفمند بكند.
معنایش این است كه ما یارانه ها را نمی توانیم به طور عمومی توزیع بكنیم. باید یارانه ها را به سمت اقشار خاصی بیاوریم. و هدایت كنیم كه این هم كاری پیچیده و مشكل اقتصادی است. همكاران من دارند طراحی می كنند.
نان از اولین كالاهایی بود كه تا حدودی به هدفمندی دچار شد، در همان سال ها مسئولان نگفتند چطور این هدفمندی به سمت اقشار آسیب پذیر نشانه رفته. اینكه این 4 سال نان گران تر چطور به نفع اقشار آسیب پذیر تمام شد، سوالی است كه پاسخ آن را حتما مسئولان دارند!


بنزین سر سفره‌های مردم
موضوع بعدی بنزین بود. دومین كالای مهمی كه سهمیه بندی و تا اندازه ای هدفمند شد، تابستان سال 86 آخرین زمانی بود كه مردم طعم بنزین ارزان را چشیدند، بنزینی كه طی سی سال با قیمت پایین از آن بهره مند می شدند، یك دفعه سهمیه بندی شد. وقتی در سوم بهمن 1385 احمدی نژاد گفت پنج ساله قیمت بنزین را آزاد می كند، خیلی ها فكر كردند، شاید این هم وعده ای باشد مثل نفت سر سفره ها، یا اصلا مگر پنج سال دیگر باز هم احمدی نژاد هست كه بنزین را آزاد كند، اما حالا بعد از گذشت كمتر از پنج سال، شاهدیم كه دولت به وعده خود عمل كرده است.
سوم بهمن، احمدی نژاد بار دیگر به تلوزیون می آید تا مصاحبه كند. در این مصاحبه گزارشگر از وضعیت نان از او سوال می كند و احمدی نژاد پاسخ می‌دهد: ما سالی سه هزار میلیارد تومان داریم در بخش نان هزینه می كنیم. اما الان شرایط ما طوری است كه آرد را قیمت 5/7 ریال به نانوا می دهیم اما واقعاً برای نانوا نمی صرفد. سه یار چهار تا كارگر دارد، آب و برق و ... همان پول كارگرش هم با این آرد در نمی آید. خب باید فكری بكنیم. ما آمدیم طراحی كردیم نان صنعتی و هدفمند كردن این یارانه . این را در بودجه آورده ایم. البته بعد از پنج سال نان صنعتی آنچنان عمومیت پیدا نكرده و تنها یادگاری از سال 85، بربری 200-400 تومانی است!
در ادامه احمدی نژاد در مورد سهمیه بندی و هدفمندی یارانه بنزین می گوید: خب همین امسال بیش از 15 میلیارد دلار فقط ما بنزین مصرف كرده ایم كه اگر این 15 میلیارد دلار را را بگیریم، اصلاً دیگر در اقتصاد ما كسری و تورمی وجود ندارد. ما می توانیم مسكن و همه مسائل را حل كنیم، اما امكان اینكه ما قیمت بنزین را یك دفعه به قیمت آزاد ببریم وجود ندارد، برای اینكه همه اقتصاد ما بند به این است، یك شوك در زندگی مردم است، دیدگاههایی هم هست كه می گویند یك دفعه آزاد كنید، 40 ، 50 درصد بالا می رود و بعد.... دولت قبول ندارد. ما می گوییم اول باید جایگزینش را برای مردم فراهم كنیم بعد كه نیاز نبود بگوییم بنزین آزاد. اصلاً صادر كنیم. ما سه چهار تا كار را شروع كرده ایم، و بعد از این - كه پیش بینی مان پنج سال است - بعد از پنج سال ما قیمت بنزین را دیگر رها می كنیم. چون مردم هم باید اتوبوس داشته باشند، هم مترو و قطار داشته باشند.

رونمایی از یارانه‌ی "نقدی"
در مورد هدفمندی همین طور در سخنرانی ها و مصاحبه ها صحبت می شود، در مورد مواهب آن و تاثیرش در توسعه عدالت. منتها چیزی در مورد چگونگی رخ دادنش گفته نمی شد، در واقع اصلا حرفی از پرداخت نقدی نبود كه مبلغ آن مشخص باشد.
تا نوروز سال 1387، وضع به همین روال پیش می رفت، تا اینكه احمدی نژاد در پیام نوروزی عید سال 87، خبر از تحول بزرگ اقتصادی داد كه ویژه خواری و رانت خواری و... همه چیزهای بد را یك سره نابود و همه چیزهای خوب را جایگزین آنها می كند. تعطیلات نوروز مردم به تردید گذشت كه این بار قرار است چه تحولی ایجاد شود، تا اینكه خبر رسید، قرار است یارانه های نقدی به مردم داده شود.
مردم كه در این سه سال نفت را سر سفره ها دیده بودند و تجربه بنزین و نان خوب به یادشان مانده بود، مدام از هم سوال می كردند چه خواهد شد.
تا اینكه چهارم تیرماه 1387، محمود احمدی‌نژاد كه سخنانش به طور مستقیم از شبكه یك سیما پخش شد، با تبریك میلاد حضرت فاطمه زهرا (س) گفت: برای هر خانوار ایرانی تا شش نفر پیش‌بینی پرداخت یارانه نقدی شده است كه برای سه ماه به حساب مشخص هرفرد ریخته می‌شود و این حساب تا سه ماه قابل برداشت نیست و در زمان معین و با اعلام قبلی مردم می‌توانند از آن استفاده كنند. منتها در مورد مبلغ هنوز چیزی گفته نشد.
اما اولین بار كه در مورد مبلغ صحبت شد، به نیمه سال 87 برمیگردد، یارانه ای كه طی 7 ماه 60 هزار تومان كم شد!

16 مهر 1387 ، تهران:
هر نفر 60 هزار تومان/
احمدی نژاد بعد از ماجرای فرم های اطلاعات خانوار در برنامه گفتگوی ویژه خبری حاضر می شود و بعد از توضیحاتی در خصوص هدفمندی یارانه ها مبلغ آن را این طور برآورد می كند: به هر نفر چیزی حدود 50 ـ 70 هزار تومان(پرداخت می شود)؛ یعنی آن طبقات محروم روستایی نزدیك 70 هزار تومان و كسی كه در شهر است و در آن سه دهك دوم است، مثلاً 45 ، 50 هزار تومان(دریافت می كنند)، میانگین اظهارات آقای احمدی نژاد چیزی حدود 60 هزار تومان به هر نفر است! البته بعدا خوشه بندی و... كلا لغو شد!
17 مهر 1387، بجنورد: برای هر نفر سالانه یك میلیون یارانه می دهیم/ فردای گفتگوی ویژه خبری، احمدی نژاد به بجنورد سفر می كند، در آن سفر احمدی نژاد می گوید: . الان دولت در سال به ازای هر نفر حدود یك میلیون تومان یارانه می پردازد. دولت آب، برق، گاز، راه، بنزین و گازوئیل را به طور یارانه ای توزیع می كند. این یعنی 70 هزار میلیارد تومان یارانه.
19 فروردین 1388، اصفهان: هر نفر 80 هزار تومان/ بهار سال 88 است، همه جا را تب انتخابات گرفته. در این گیر و دار احمدی نژاد نوزدهم فروردین ماه به اصفهان سفر می كند و در جمع مردم اصفهان بار دیگر مبلغ جدیدی اعلام می كند، او با اشاره به یارانه نان اعلام می كند: اكنون 4 هزار میلیارد تومان از حقوق مردم بابت یارانه نان پرداخت می‌شود كه اگر فرض كنیم دولت باید از جمع 70 میلیون جمعیت كل كشور به 50 میلیون نفر یارانه دهد و 4 هزار میلیارد تومان را بین آنها تقسیم كند، به هر نفر 80 هزار تومان می‌رسد.
3 اردیبهشت 1388، اسلامشهر: هر نفر 60 هزار تومان/ ظاهرا در راه اصفهان تا تهران، مبلغ یارانه ها حدودا 20 هزار تومان كم می شود! سوم اردیبهشت ماه است، احمدی نژاد به جمع مردم اسلامشهر رفته است: ما پیش بینی كرده بودیم بین 50 تا 70 هزار تومان به ازای هر نفر یارانه بدهیم و در اختیار یك خانواده قرار دهیم. فرض كنیم متوسط 60 هزار تومان برای یك خانواده 5 نفری، 300 هزار تومان در ماه یارانه می‌گیرد.
11 آذر 1388، تهران: هر نفر 66 هزار تومان/ یازدهم آذرماه، احمدی نژاد در صفحه تلویزیون برای ارایه گزارش به مردم حاضر می شود. در این گفتگو وی مدعی می شود كه اگر فردا شورای نگهبان تایید كند، آماده اجرای هدفمندی یارانه هاست و در ادامه مبلغ نقدی یارانه ها را این طور محاسبه می كند: ما در حال حاضر 4600 میلیارد تومان برای نان یارانه می‌دهیم. یعنی به ازای هر ایرانی 67 تا 68 هزار تومان، یعنی به یك خانواده چهار نفره در سال تقریبا 270 تا280 هزار تومان داریم یارانه می‌دهیم.
10 آبان 1388، تهران، مركز آمار: هر نفر 20 هزار تومان/ بعد از پایان گرفتن انتخابات و آن ماجراها و... رئیس مركز آمار ایران بعد از تصویب هفتمین بند لایحه در مجلس در مصاحبه‌ای مطبوعاتی، هفت ماه بعد از وعده احمدی نژاد در اصفهان اعلام كرد: بر اساس برآورد ما احتمالاً به یك خانوار 4 نفره لااقل 80 هزار تومان یارانه تعلق می‌گیرد. این یعنی به هر نفر 20 هزار تومان می رسد.
حالا زمان پرداخت رسیده ، ولی گمانه زنی ها در مورد مبلغ و چگونگی پرداخت این یارانه نقدی همچنان ادامه دارد. نگرانی كارشناسان از تورم ناشی از پرداخت این حجم از نقدینگی به جامعه، نگرانی از تورم فوق العاده و... همه در یك سو قرار دارد و عزم دولت برای اجرای این جراحی بزرگ در سوی دیگر باید بر اینها فائق آید.
این جراحی در سال 86 و 87 و با نفت 100 دلاری و آرامش سیاسی اتفاق نمی افتد، در سال 89 هستیم! بهتر است امیدوار باشیم این طرح به سر انجام ایجاد عدالت در هدفمندی یارانه نان نینجامد.
 
بالا