sorood parnian
کاربر بیش فعال
گل فشان ها ازعوارض مهم مورفولوژيكي هستند كه اغلب به شكل مخروطي از جنس گل رس بوده و ازارتفاع 2 مترتا حداكثر400- 500 متراز اطراف خود و با قاعده اي بهقطر20متر تا حداكثر3500مترمي باشد. احتمال دارد قسمت مركزي آن از جنس ماسه و بخش خارجي آن از جنس گل باشد. اين گل فشان ها تپه اي و داير هاي شكل هستند كه داراي يك دهانهاصلي و چند دهانه كوچكتر جانبي است، دهانه اصلي معمولاً در وسط گل فشان واقع شده و كاس هاي يا تيغه اي شكل است و دهانه هاي جانبي، ثابت ودائمي نيستند. گاهي گل فشان ها فاقدانفجار بوده و برخي دائمي نبوده و به صورت دوره اي و چشمه هاي نبض دار فعاليت دارند و از اين حيث به آتش فشان ها شباهت داشته كه به مراتب كوچك تر از آن ها هستندو خطر چنداني ندارند. گل فشان ها هم در خشكي ها و هم در اقيانوس ها ديده مي شوند. اين ساخت ها با ذخاير هيدروكربني، مناطق تكتونيكي در حال فرورانش و نيز كمربندهاي كوهزايي در ارتباط بوده در مواردخيلي نادر با آتشفشان ها مرتبط مي شوند. خوشبختانه بيشتر گل فشان ها در كف درياها وجود دارند وتاثيرات آن ها به مراتب كمتر است.در فرهنگ بزرگ گيتاشناسي گل فشان به اين صورت تعريف شده است: گل و آب گرمي كه از دهانه آتشفشان به خارج پرتاب گشته و مخروط هاي موقتي كوچكي را پديد مي آورد و گاهي اوقات گازهاي طبيعي توأم با رسوبات نفتي نيز با مواد مزبور همراه هستند.نه تنها در اين فرهنگ جغرافيايي تشكيل و حضور گل فشان در ارتباط با فعاليت آتشفشان ها مطرح شده و تشكيل آن را به آتشفشان ها نسبت داده شده است بلكه در فرهنگ هاي جغرافيايي ديگر نيز بر ارتباط گل فشان ها با پديده آتشفشان ها اشاره شده و تشكيل گل فشان ها را مرتبط با فعاليت هاي آتشفشاني مي دانند. حفره اي مخروطي به شكل يك دهانه كوچك كه از آن گل و گاز خارج مي شود و در مناطق آتشفشاني بيشتر ديده مي شود مثل زلاند نو و جزيره سيسيل در ايتاليا.گل فشان در بلوچستان جنوبي نيز ديده مي شود. در مناطق غير آتشفشاني نيز از اين گل فشان ها اتفاق افتاده است.
در فرهنگ ديگري آمده است: در اثر حركت توده هاي مذاب از داخل زمين توده هاي گل نيز به خارج پرتاب مي شود كه همراه آن آب داغ نيز مي باشد. به عبارت ديگر بيرون ريختن مواد مذاب دروني وگازهاي طبيعي همراه با رسوبات گلي است كه در نواحي نفت خيز به وفور ديده مي شود و تپه هاي كوچك مخروطي شكل از اين گل ها در باكوي آذربايجان ديده شده است.
فواره گل فشان فواره آب، بخار و گل مي باشد كه به وسيله گازهاي ولكانيك به سطح زمين رانده مي شوند ودر زمان انفجار گل فشان از دهانه جرياني از گل و گاز به بيرون پرتاب مي شود. همين پديده مي تواند به وسيله گازهاي نفتي در حال فرار صورت گيرد. گاهي نيز به تود ههاي مخروطي گلي اطلاق شده است كه 0بيرون زدگي آن ها حاصل آب گيري لايه هاي رسي باشد. گل فشان ها بي شباهت به گنبدهاي نمكي نيستند و گاهي همراه آن ها ديده مي شوند و شايد بتوان آن ها را گنبدهاي رسي ناميد. نحوه عملكرد بدين صورت است كه لاي ههاي رسي به وسيله آب و گاز شارژ شده و ايجاد يك تنش عمودي از پايين به بالا مي كند. اين تنش زماني كه بتواند به فشار ليتوساتيك غلبه كند در طبقات بالايي ايجاد كمانش، و اگر فشار زياد باشد آن ها را بريده وگاهي با صداي انفجارگونه به سطح زمين مي رسند و ايجاد مخروط گل فشان را مي نمايند.
در فرهنگ ديگري آمده است: در اثر حركت توده هاي مذاب از داخل زمين توده هاي گل نيز به خارج پرتاب مي شود كه همراه آن آب داغ نيز مي باشد. به عبارت ديگر بيرون ريختن مواد مذاب دروني وگازهاي طبيعي همراه با رسوبات گلي است كه در نواحي نفت خيز به وفور ديده مي شود و تپه هاي كوچك مخروطي شكل از اين گل ها در باكوي آذربايجان ديده شده است.
فواره گل فشان فواره آب، بخار و گل مي باشد كه به وسيله گازهاي ولكانيك به سطح زمين رانده مي شوند ودر زمان انفجار گل فشان از دهانه جرياني از گل و گاز به بيرون پرتاب مي شود. همين پديده مي تواند به وسيله گازهاي نفتي در حال فرار صورت گيرد. گاهي نيز به تود ههاي مخروطي گلي اطلاق شده است كه 0بيرون زدگي آن ها حاصل آب گيري لايه هاي رسي باشد. گل فشان ها بي شباهت به گنبدهاي نمكي نيستند و گاهي همراه آن ها ديده مي شوند و شايد بتوان آن ها را گنبدهاي رسي ناميد. نحوه عملكرد بدين صورت است كه لاي ههاي رسي به وسيله آب و گاز شارژ شده و ايجاد يك تنش عمودي از پايين به بالا مي كند. اين تنش زماني كه بتواند به فشار ليتوساتيك غلبه كند در طبقات بالايي ايجاد كمانش، و اگر فشار زياد باشد آن ها را بريده وگاهي با صداي انفجارگونه به سطح زمين مي رسند و ايجاد مخروط گل فشان را مي نمايند.