خانه تاریخی شبیه به کاخ سفید امریکا موسوم به «قصر سنگی» در تهران قرار است به زودی تخریب و سپس به برجی 9 طبقه و با کاربری تجاری، اداری و مسکونی تبدیل شود.
خانه تاریخی «کاخ ثابت پاسال» معروف به «قصر سنگی» با وسعت 11 هزار و 543 متر مربع یعنی بیش از یک هکتار، در یکی از گرانترین نقاط شهر یعنی خیابان جردن (آفریقا) به عنوان بزرگترین خانه تاریخی تهران شناخته می شود.
معماری «کاخ ثابت پاسال» که بی شباهت به کاخ سفید امریکا نیست از قصر «لو پتی تریانون» یکی از کاخهای جانبی ورسای در فرانسه کپیبرداری شده است و اشیای به کار رفته در آن بسیار ارزشمند بوده که قبل از انقلاب به روایتی حدود «15 میلیون دلار» قیمتگذاری شده بود.
گفته می شود دکوراسیون این خانه را همان دکوراتوری انجام داده بود که مسئول تدارکات چادرهای سلطنتی در تخت جمشید بود و پردههای این خانه را از بلژیک آورده و درهای آن متعلق به یک قصر فرانسوی بود. دستگیرهها را هم از روی یک مدل مربوط به صد سال پیش و به صورت اختصاصی برای خانه ثابت ساخته بودند.
پس از انقلاب این کاخ صاحبان متعددی به خود دید و عموما تردد در آن با کاربری «خاص اداری» صورت میگرفت. همسایگانی که منازلشان مشرف به این کاخ است، از بی توجهی و عدم رسیدگی ساکنان آن طی 2 سال اخیر و خشک شدن سریع درختان آن علیالخصوص درختان کاج میگویند. بخش عمده فضای سبز و درختان این خانه یک هکتاری در سالهای اخیر خشک شده و از بین رفته است.
این کاخ در آستانه تخریب قرار دارد و قرار است گودبرداری عظیمی در این خانه تاریخی برای ساخت یک مجتمع عظیم تجاری توسط یکی از سرمایهداران بزرگ تهران آغاز شود.
کاربری این کاخ در طرح تفصیلی جدید شهر تهران به پهنه کلان (M) و پهنه (M11) یعنی مختلط تجاری، اداری و خدمات مسکونی تغییر یافته و قرار است برجی 9 طبقه و با تراکم ساختمانی 440 درصد و حداقل ضریب سکونت 50 درصد به جای آن ساخته شود. عکس های حسین ظهروند عکاس تسنیم از این کاخ را در زیر می بینید.
مقصران نابودی این خانه تاریخی چه کسانی هستند؟
حالا سئوال افکار عمومی اینجاست که مقصر اصلی نابودی این خانه تاریخی که امروز یکی از هویتهای تاریخی شهر تهران به حساب میآید چه کسانی یا چه نهادها و سازمانهایی هستند؟سازمان میراث فرهنگی که آن را هنوز در فهرست میراث ملی ایران ثبت نکرده و حتی در ثبت اضطراری آن تعلل میکند و یا اینکه بعد از خبرساز شدن این خانه مقصر را شهرداری میداند و عنوان می کند که مجوز تخریب توسط شهرداری منطقه 3 داده شده است؟
و یا شهرداری تهران که باید قبل از صدور مجوز این خانه تاریخی از سازمان میراث فرهنگی استعلام میگرفت تا اگر این بنا جزو بناهای ارزشمند و دارای ارزش ملی است، مانع تخریبش شود؟
شاید هم بی تفاوتی شورای شهر تهران وقتی که میگویند تا متولی حفاظت از بناهای تاریخی اظهار نظری نکرده ما هم نمیتوانیم نظری بدهیم؟
اصلا شاید مجوزی در کار نبوده و تخریبش با مجوزهای دیگر درحال وقوع است. چرا که این خانه تا همین چند سال پیش در دست نهاد ریاست جمهوری بود و سپس یکی از شرکتهای خصوصی سرمایهگذاری آن را خریده است و اکنون به یک سرمایهگذاری سپرده شده که از قضا یکی از بانکهای خصوصی کشور را نیز دارد.
با این حال بازخوانی برخی از اظهارنظرهای مسئولان و متولیانی که باید در این زمینه پاسخگو باشند خالی از لطف نیست:
پای مهندسان مشاور هم در این قضیه به میان آمده است. آنجا که در طرح تفصیلی به این محدوده پهنه M دادند یعنی میتواند قابلیت تجاری و مسکونی و اداری داشته باشد درحالی که در طرح تفصیلی به عنوان خانه باغ معرفی شده بود و پهنه G داشت. بنابراین باید جامعه مهندسان مشاور نیز پاسخگو باشند که بر چه اساسی به زمینی که سندش به عنوان باغ خورده، کاربری اداری و تجاری داده اند؟
پس اگر تا چند ماه دیگر بزرگترین خانه تاریخی تهران از بین رفت. باید نه تنها جامعه مهندسان بلکه شهرداری تهران، سازمان میراث فرهنگی و شورای شهر نیز پاسخگوی پاک شدن این بنای تاریخی از تهران باشند.
[h=3]تلاش شورای شهر برای ثبت کاخ ورسای ایران ادامه دارد[/h]
خانه تاریخی «کاخ ثابت پاسال» معروف به «قصر سنگی» با وسعت 11 هزار و 543 متر مربع یعنی بیش از یک هکتار، در یکی از گرانترین نقاط شهر یعنی خیابان جردن (آفریقا) به عنوان بزرگترین خانه تاریخی تهران شناخته می شود.
معماری «کاخ ثابت پاسال» که بی شباهت به کاخ سفید امریکا نیست از قصر «لو پتی تریانون» یکی از کاخهای جانبی ورسای در فرانسه کپیبرداری شده است و اشیای به کار رفته در آن بسیار ارزشمند بوده که قبل از انقلاب به روایتی حدود «15 میلیون دلار» قیمتگذاری شده بود.
گفته می شود دکوراسیون این خانه را همان دکوراتوری انجام داده بود که مسئول تدارکات چادرهای سلطنتی در تخت جمشید بود و پردههای این خانه را از بلژیک آورده و درهای آن متعلق به یک قصر فرانسوی بود. دستگیرهها را هم از روی یک مدل مربوط به صد سال پیش و به صورت اختصاصی برای خانه ثابت ساخته بودند.
پس از انقلاب این کاخ صاحبان متعددی به خود دید و عموما تردد در آن با کاربری «خاص اداری» صورت میگرفت. همسایگانی که منازلشان مشرف به این کاخ است، از بی توجهی و عدم رسیدگی ساکنان آن طی 2 سال اخیر و خشک شدن سریع درختان آن علیالخصوص درختان کاج میگویند. بخش عمده فضای سبز و درختان این خانه یک هکتاری در سالهای اخیر خشک شده و از بین رفته است.
این کاخ در آستانه تخریب قرار دارد و قرار است گودبرداری عظیمی در این خانه تاریخی برای ساخت یک مجتمع عظیم تجاری توسط یکی از سرمایهداران بزرگ تهران آغاز شود.
کاربری این کاخ در طرح تفصیلی جدید شهر تهران به پهنه کلان (M) و پهنه (M11) یعنی مختلط تجاری، اداری و خدمات مسکونی تغییر یافته و قرار است برجی 9 طبقه و با تراکم ساختمانی 440 درصد و حداقل ضریب سکونت 50 درصد به جای آن ساخته شود. عکس های حسین ظهروند عکاس تسنیم از این کاخ را در زیر می بینید.

















مقصران نابودی این خانه تاریخی چه کسانی هستند؟
حالا سئوال افکار عمومی اینجاست که مقصر اصلی نابودی این خانه تاریخی که امروز یکی از هویتهای تاریخی شهر تهران به حساب میآید چه کسانی یا چه نهادها و سازمانهایی هستند؟سازمان میراث فرهنگی که آن را هنوز در فهرست میراث ملی ایران ثبت نکرده و حتی در ثبت اضطراری آن تعلل میکند و یا اینکه بعد از خبرساز شدن این خانه مقصر را شهرداری میداند و عنوان می کند که مجوز تخریب توسط شهرداری منطقه 3 داده شده است؟
و یا شهرداری تهران که باید قبل از صدور مجوز این خانه تاریخی از سازمان میراث فرهنگی استعلام میگرفت تا اگر این بنا جزو بناهای ارزشمند و دارای ارزش ملی است، مانع تخریبش شود؟
شاید هم بی تفاوتی شورای شهر تهران وقتی که میگویند تا متولی حفاظت از بناهای تاریخی اظهار نظری نکرده ما هم نمیتوانیم نظری بدهیم؟
اصلا شاید مجوزی در کار نبوده و تخریبش با مجوزهای دیگر درحال وقوع است. چرا که این خانه تا همین چند سال پیش در دست نهاد ریاست جمهوری بود و سپس یکی از شرکتهای خصوصی سرمایهگذاری آن را خریده است و اکنون به یک سرمایهگذاری سپرده شده که از قضا یکی از بانکهای خصوصی کشور را نیز دارد.
با این حال بازخوانی برخی از اظهارنظرهای مسئولان و متولیانی که باید در این زمینه پاسخگو باشند خالی از لطف نیست:
گیتی اعتماد | رئیس گروه شهرسازی جامعه مهندسان مشاور | زمانی که نام «پهنه» برده میشود، یک سوءتفاهم بین «کاربری» و «پهنه» رخ میدهد. «پهنه» به این منظور نیست که کاربری آن در همه جا مختلط است. بلکه یعنی یک فضا که میتواند کاربریهای تجاری، اداری، مسکونی، فضای سبز، خیابان و حتی خدمات به مردم را داشته باشد. این تعریف برای پهنه است نه برای کاربری. در تعریف «پهنه» که برای این خانه عنوان شده است، دلیلی ندارد جای این خانه «برج» ساخته شود. این بنا آنقدر ارزش تاریخی دارد که مشاور این خانه را به عنوان یک لکه تاریخی بداند. |
سپیده سیروس نیا | معاون میراث فرهنگی استان تهران | شهرداری برای تخریب بناهای قدیمی از میراث فرهنگی استعلام میگیرد تا نسبت به ارزش تاریخی بنا اطمینان حاصل کند. اما برای تخریب این بنا از سازمان میراث فرهنگی استعلامی گرفته نشده و ما این موضوع را پیگیری خواهیم کرد. این بنا در فهرست آثار تاریخی به ثبت نرسیده اما به لحاظ ارزش معماری شاخص است. |
محمد سالاری | رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران | طبق گفته مسئولان سازمان میراث فرهنگی این خانه در لیست خانههای تاریخی پایتخت و میراث فرهنگی به ثبت نرسیده است، این افراد بیان کردند که با وجود نبود نام این خانه در فهرست خانههای تاریخی، عکسهای منتشر شده و گزارش خبرنگاران و رسانهها بیانگر این بود که این خانه میتواند ارزش تاریخی داشته باشد. متولی تشخیص تاریخی و ارزشمند بودن یک خانه، سازمان میراث فرهنگی است، زیرا ما نه مسئولیت و نه تخصص این کار را داریم. لذا تا زمانی که این سازمان به صورت رسمی اظهار نظری نکرده است، ما نیز نمیتوانیم موضع و اظهار نظری داشته باشیم. |
سياوش صابري | مديرکل دفتربناها، بافت و محوطههاي تاريخي سازمان ميراث فرهنگي | اين بنا ميتواند در کميتهاي اضطراري در فرآيندي يک هفتهاي به ثبت ملي برسد تا بر اساس قانون مورد حمايت سازمان ميراث فرهنگي قرار بگيرد. شوراي عالي معماري و شهرسازي مصوبهاي با عنوان الگوي معماري اسلامي ايراني دارد که اگر اين مصوبه به درستي اجرا شود، بسياري از اين ساختمانها که داراي ارزش معماري هستند، فارغ از اينکه ثبت ميراث فرهنگي شده باشند يا خير از خطر تخريب دور ميمانند. |
محمد باقر خسروی | مدیر بافتهای تاریخی شهرداری تهران | شهرداری تهران اجازه صدور مجوز تخریب برای هیچ بافت تاریخی را ندارد، صدور مجوز تخریب «کاخ ثابت پاسال» در خیابان جردن توسط سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی صادر شده است. |
پس اگر تا چند ماه دیگر بزرگترین خانه تاریخی تهران از بین رفت. باید نه تنها جامعه مهندسان بلکه شهرداری تهران، سازمان میراث فرهنگی و شورای شهر نیز پاسخگوی پاک شدن این بنای تاریخی از تهران باشند.
[h=3]تلاش شورای شهر برای ثبت کاخ ورسای ایران ادامه دارد[/h]