پيمايش در تبيين اصول طراحي فضاهاي آموزشي كودكان

[DDDIQ]

پيمايش در تبيين اصول طراحي فضاهاي آموزشي كودكان

عبدالحميد نقره كار* - فرهنگ مظفر**- بهرام صالح ***- مينو شفايي****

Email: a_noghrekar@iust.ac.ir * استاديار معماري، دانشگاه علم و صنعت ايران
Email: f.mozaffar@aui.ac.ir ** استاديار معماري، دانشگاه علم و صنعت ايران
Email:bahramsaleh@gmail.com *** استاديار معماري، دانشگاه شهيد رجايي
Email:minooshafaie@yahoo.com **** پژوهشگر دكتراي معماري، دانشگاه علم و صنعت ايران
​

چكيده
تنوع موضوعات معماري، استفاده از روشهاي تحقيق متفاوتي را امكانپذير ميسازد. از اينرو شناخت دقيق موضوع به انتخاب روش تحقيق مناسب كمك ميكند. در پژوهش حاضر، انتخاب روش تحقيقي كه بتوان به كمك آن به اصول طراحي فضاهاي آموزشي و كمك آموزشي كودكان 3 تا 6 ساله با رويكرد ارتقاء خلاقيت آنان در ايران راه برد، مستلزم آشنايي با هر يك از سامانههاي معماري (در فضاهاي آموزشي) و سامانه انساني (در حوزه هاي خلاقيت و كودكان) ميباشد.
شيوههاي خاص مطالعه كودكان، محدوديتهاي موجود در روند ارزيابي خلاقيت به وسيله آزمونهاي مربوط و نيز تعدد مداخلهگرها در حوزه خلاقيت، شيوه تحقيق توصيفي تبييني را طلب ميكند. در اين شيوه محقق، موضوع مورد بررسي را به دقت مشاهده نموده و مشاهدات خود را توصيف مينمايد. يكي از شيوههاي تحقيق توصيفي، تحقيق پيمايشي (زمينه يابي) است. در اين روش، پس از انتخاب نمونه مورد مطالعه و جمعآوري دادهها به وسيله پرسشنامه يا مصاحبه، با روش تحليل عوامل مهمترين متغيرهاي موثر در تحقيق به دست ميآيد. بر اساس ارتباط متغيرهاي مذكور، مدلي فرضي پيشنهاد ميگردد. پس از تأييد درستي مدل پيشنهادي به وسيله محاسبات آماري، تكنيكهاي طراحي را ميتوان بر اساس مدل حاصل استخراج نمود. در تحقيق حاضر پس از انجام مراحل مذكور، تكنيكهاي طراحي حاصل، توسط معماران به صورت تصاوير قابل درك براي كودكان اسكيس شده و يكبار نيز از كودكان 3تا 6 ساله در مورد تصاوير نگرشسنجي شد. در صورتي كه نگرشسنجي كودكان نيز، مدل فرضي را تأييد كند، ميتوان به تبيين اصول طراحي در موضوع مذكور پرداخت. به طور خلاصه مقاله حاضر، تلاشي است جهت توضيح روش تحقيق پيمايشي اكتشافي براي دستيابي به اصول طراحي فضاهاي آموزشي و كمك آموزشي كودكان با رويكرد ارتقاء خلاقيت آنان در ايران.

واژگان كليدي:
فضاي آموزشي، روش تحقيق پيمايشي (زمينهيابي)، خلاقيت، كودكان.