سـعید
مدیر بازنشسته
همه چيز درباره هواپیمای توپولوف "Tu-154"
ديروز خبرگزاريها در خبري دلخراش اعلام کردند یک هواپیمایی توپولوف متعلق به هواپیمایی کاسپین که ازفرودگاه امام خمینی تهران عازم ایروان بود در شهر قزوین سقوط کرده و متاسفانه تمام مسافران و خدمه آن کشته شدند.
به گزارش خبرگزاری ها اين هواپيما 16 دقيقه پس از برخاستن از فرودگاه بين‌المللي حضرت امام خميني و در ساعت 11 و 33 دقيقه دچار سانحه شده است و 153 مسافر و 15 خدمه آن کشته شده اند.
فرمانده نيروي انتظامي استان قزوين بلافاصله بعد از وقوع حادثه اعلام کرد: هواپيماي توپولوف با شماره پرواز 7908 به طور كامل منهدم شده و جنازه‌ها نيز متأسفانه به طور كامل سوخته و نابود شده‌اند.
خبرگزاري مهر نيز اعلام کرد قطعات هواپیمای مسافری سقوط کرده در مسیری چند کیلومتری در محل حادثه پراکنده شده است. به گزارش مهر از محل حادثه، قطعات هواپیمای یاد شده در مسیری به طول چند کیلومتر پراکنده شده بودند. همچنین بین 50 تا 60 هکتار مزارع گندم و ذرت در محل سقوط هواپیما آتش گرفته و در آتش سوختند. در محل برخورد سنگین قطعه هواپیما با زمین نيز گودال عظیمی به طول 60 تا 70 متر ایجاد شده بود.
اعضاي تيم ملي نوجوانان جودو ايران، از مسافران اين هواپيما بودند. اين تيم كه قرار بود 15 مرداد در پيكارهاي جهاني مجارستان حاضر شود براي كسب آمادگي بيشتر تصميم داشت در ايروان اردوي مشترك برگزار كند كه در اين سانحه همگي جان خود را از دست دادند.
مدیرعامل شرکت فرودگاههای کشور هم در اين رابطه گفت: خلبان هواپیمای توپولف که در حوالی قزوین سقوط کرد در 16 دقیقه نخست پرواز مکالمه ای مبنی بر وجود نقص فنی با برج مراقبت نداشته است. احمد مومنی رخ افزود: در مکالمات خلبان هواپیمای حادثه دیده با برج مراقبت تمام صحبتها از عادی بودن پرواز حکایت دارد و خلبان تا آخرین لحظه هیچ گزارشی مبنی بر وجود نقص فنی نداشت.
اما مهمترين خبر در اين رابطه، مربوط ميشه به خبر پيدا شدن سومين جعبه سياه اين هواپيما. به گزارش خبرگزاري فارس، در ادامه تلاش‌ها و جستجوهاي مامورين انتظامي و نيروهاي امدادي سومين جعبه سياه اين هواپيما پيدا شد. دو جعبه سياه اين هواپيما روز گذشته به وسيله نيروهاي جستجوگر پيدا شده بودند. در حال حاضر قسمتي از قطعات هواپيماي سقوط كرده به تهران منتقل شده و جمع‌آوري قطعات هواپيماي ساقط شده در منطقه مزبور در حال پايان است كه پس از انجام مراحل لازم به تهران حمل مي‌شود.
هواپيماي توپولف با نام اختصاري TU-154 M به عنوان يكي نا امن ترين هواپيماي مسافربري جهان شناخته مي شود.
اين مدل هواپيما از نظر فني در دنيا تحريم و مجوز پرواز بين المللي به اتحاديه اروپا و آمريکا را ندارد.
شرکت هواپيمايي توپولف به دليل زيان ده بودن در سال 2002 اعلام ورشکستگي و در 5 شرکت هواپيما سازي روسي ادغام شد. اين هواپيما براي نخستين بار در چهارم اکتبر 1968 به پرواز درآمد.
توپولف 154 (هموني که ديروز سقوط کرده) هنوز در مسيرهاي هوايي در پروازهاي داخلي روسيه و ساير کشورهاي آسياي ميانه و تا اندازه اي در اروپاي شرقي و ايران به کار خود ادامه مي دهد.
در ايران اغلب شرکتهاي هواپيمايي از مدل TU- 154m اين هواپيما استفاده مي کنند. ضمنا عمر هواپيمائي که ديروز سقوط کرده 22 سال اعلام شده است.
»اطلاعات فنی و پروازی هواپیمای توپولوف
هواپیمای توپولوف ساخت شوروی سابق است. پیشرفته‌ترین مدل این هواپیما در سال‌های آغازین دهه ۱۹۸۰ میلادی ساخته شده است. توپولوف حداکثر ۱۸۰ مسافر را حمل می‌کند و برای پرواز در مسیرهای متوسط مورد استفاده قرار می‌گیرد.
هواپیمای توپولوف "Tu-154" هواپیمایی روسی است که فن‌آوری ساخت آن به سال‌های بسیار دور در زمان اتحاد جماهیر شوروی سابق باز می‌گردد. این مدل هواپیماها همچنان در روسیه و کشورهایی که پیش‌تر زیر سلطه شوروی سابق بوده‌اند به تعداد زیاد وجود دارد و بیشتر برای مسیرهای متوسط از آن استفاده می‌شود.
بین سال‌های ۱۹۶۸ تا ۲۰۰۶ حدود هزار دستگاه از مدل‌های مختلف این هواپیما تولید شده است. پیشرفته‌ترین مدل توپولوف، "Tu-154M" است که پرواز آزمایشی خود را در سال‌های آغازین دهه ۱۹۸۰ میلادی با موفقیت پشت سر گذاشت. مهم‌ترین برتری این مدل نسبت به دیگر مدل‌ها، موتورهای کم‌مصرف‌تر، کم‌صداتر و مطمئن‌تر بود که می‌توانستند هواپیما را تا سرعت ۹۵۰ کیلومتر در ساعت به پیش برانند.
حداکثر وزن این هواپیما در هنگام برخاستن از زمین می‌تواند به ۱۰۰ تن برسد و در آن، بر اساس اعلام سازندگان، بین ۱۶۴ تا ۱۸۰ صندلی مسافر وجود دارد. این هواپیما می‌تواند مسیری به طول ۴ هزار کیلومتر را بپیماید.
در سال‌های اخیر تعداد بسیاری از این مدل هواپیما سقوط کرده‌اند. شناخته‌شده‌ترین حادثه در اروپا، برخورد توپولوف شرکت هواپیمایی باشکیریان ایرلاینز (یک شرکت هواپیمایی روسی) با هواپیمای باری شرکت DHL در سال ۲۰۰۲ بر فراز دریاچه "بودن" (Bodensee) است. در جریان این حادثه ۶۹ نفر جان خود را از دست دادند.
در سال ۱۹۹۷ نیز حادثه دیگری اتفاق افتاد. در جریان این رخداد یک توپولوف "Tu-154" نیروی هوایی آلمان بر روی آتلانتیک جنوبی با هواپیمای باری آمریکایی برخورد کرد. در این حادثه که دلیل آن بی‌دقتی خلبان المانی بود، ۲۴ سرنشین توپولوف و ۹ سرنشین هواپیمای "C-141" ایالات متحده جان خود را از دست دادند.
هواپيمايي که ديروز در استان قزوين سقوط کرد چهارمين هواپيماي توپولف است که طي سالهاي اخير در ايران سقوط کرد. سه حادثه ديگر هواپيماهاي توپولوف در ايران به قرار زير است:
- 19 بهمن 1371 : كشته شدن 134 مسافر ايراني در نزديكي تهران در حادثه سقوط توپولوف
- 23 بهمن 1380 : مرگ 119 نفر در سقوط توپولوف در كوه‌هاي خرم‌آباد
- 10 شهريور 1385 : مرگ 28 مسافر و زخمي شدن 50 مسافر در حادثه توپولوف ۱۵۴ هواپيماي بندر عباس - مشهد
