استفاده از نمودارهای فازی یک روش متداول برای ثبت اطلاعات مربوط به فازهای مواد و استفاده
از آنهاست.
یک نمودار تعادل فازی، نمایش گرافیکی داده‌هاست که اطلاعات مهمی را در مورد ترکیبات تکی
یا چند جزئی بدست می‌دهد.
اطلاعات نمودارهای فازی:
- دمای ذوب هر ترکیب خالص
- میزان کاهش دمای ذوب هنگام ترکیب دو یا چند ماده
- وجود و میزان حلالیت در محلول‌های جامد
- اثر دما بر روی میزان حلالیت
- دمای استحاله‌های پلی‌مورفیک
- وجود مایعات (مذاب‌هایی) که در یکدیگر حل نمی‌شوند (ناحیهٔ عدم امتزاج)
این نمودارها پایداری فازی مواد خالص را نشان می‌دهند. متغیرهای موجود رد این نمودارها: دما،
فشار و حجم هستند. پس ۳ متغیر در این نمودارها وجود دارد. یک نمونه از این نمودارها در شکل
زیر نشان داده شده است.
نمودار فازی تک‌جزئی
با تصویر کردن این نمودار سه‌بعدی برروی یکی از صفحات مختصات دکارتی، میتوان یک نمودار صفحه‌ای
بدست آورد. گرچه در این حالت مقداری از اطلاعات موجود در نمودار از دست می‌رود ولی بررسی آن
بر روی کاغذ ساده‌تر می‌شود. که معمولاً از نمودار P-V یا P-T به این منظور استفاده می‌شود.
شکل زیر نحوهٔ تصویر کردن نمودار فازی PVT را بر روی صفحهٔ PT نشان می‌دهد.
نمودار PT
پیکان موجود در نمودار فضایی شکل ۲، جهت دید ناظر را نشان می‌دهد.
