استاد محمدرضا لطفی در سال ۱۳۲۵ در گرگان به دنیا آمد. او پنج سال در هنرستان موسیقی به آموختن موسیقی نزد استادانی چون علی‌اکبر شهنازی و حبیب‌الله صالحی پرداخت و پس از پایان هنرستان، به دانشکده موسیقی راه یافت و به تکمیل آموخته‌هایش پرداخت. محمدرضا لطفی در سال ۱۳۲۵ در شهر گرگان به دنیا آمد. این استاد شهیر موسیقی ایران زمین پنج سال در هنرستان موسیقی به آموختن موسیقی پرداخت و موسیقی را نزد استادانی چون علی اکبر شهنازی، حبیب الله صالحی فرا گرفت.
صاحب اثر ماندگارِ «همیشه در میان» پس از پایان هنرستان به دانشکده موسیقی راه یافت و به تکمیل آموخته‌هایش پرداخت. در این زمان از دیگر استادان نیز بهره جست که می توان به نورعلی برومند، عبدالله دوامی، سعید هرمزی و سایر استادان دانشکده موسیقی اشاره کرد. محمدرضا لطفی در سال ۱۳۴۳ جایزه نخست موسیقی‌دانان جوان را نیز به دست آورد و در اجرای ردیف آوازی توسط عبدالله دوامی با ساز تار وی را همراهی کرد.
خالق «عشق داند» در سال ۱۳۵۳ به عضویت گروه علمی دانشکده موسیقی درآمد و در همین سال همکاری خود را با رادیو آغاز کرد. به مدت یک سال و نیم به مدیریت گروه موسیقی دانشکده موسیقی هنرهای زیبای تهران به کار مشغول شد و پس از آن از این سمت استعفا کرد. در سال ۱۳۵۴ گروه شیدا را راه اندازی کرد و به همراه گروه عارف به سرپرستی حسین علیزاده به بازخوانی و اجرای دوباره آثار گذشتگان پرداخت. در دوران اوج گیری انقلاب، گروه موسیقی «شیدا» به همراه گروه موسیقی «عارف» به سرپرستی حسین علیزاده در اعتراض به رژیم پهلوی از همکاری با رادیو انصراف دادند و کانون موسیقی «چاووش» را راه انداختد.
اساتید محمدرضا لطفی در دوران اوج گیری انقلاب، کانون موسیقی چاووش را با همکاری هنرمندانی چون هوشنگ ابتهاج، محمدرضا لطفی، شهرام ناظری، حسین علیزاده، پرویز مشکاتیان، علی اکبر شکارچی و ... راه‌اندازی کرد و در یک فعالیت چشمگیر آثاری از این گروه به جای ماند که به گفته بسیاری از اساتید از بهترین کارهای موسیقی ایران به شمار می‌روند؛ آثاری که بخش‌هایی از آن در قالب «چاووش» در چند آلبوم تولید شد و برخی از آنها نواهای انقلابی بود که حتی به شکل دستفروش در ایام انقلاب توزیع می‌شد.
این گروه پس از انقلاب به واسطه شرایط متفاوتی که برای هر یک از اعضایش پدید آمد، منحل شد و پس از آن، چاووش پس از سفرهای بسیاری که برای کنسرت به ایتالیا، فرانسه و آلمان کرد، در سال ۱۳۶۵ به آمریکا رفت و علاوه بر اجرا در کنسرت‌های متعدد در سراسر آمریکا، مرکز فرهنگی هنری شیدا را در واشنگتن تاسیس کرده است.
خالقِ «کاروان شهید» سال 80، پس از سال‌ها دوری از وطن به ایران بازگشت و در مکتب خانه میرزا عبدالله و کانون شیدا به تدریس علاقه مندان موسیقی مشغول بود و ضمن چندین اجرای تازه، شاگردان بسیاری نیز در ایران توانستند در کنار این استاد برجسته موسیقی، مشقِ ساز بگیرند. او در این دوران برخی اظهارنظرهای تندی نسبت به استاد شجریان داشت که واکنش برخی شاگردان استاد و پیشکسوتان موسیقی پیرامون دعوت به خویشتن‌داری را در پی داشت.
بیماری سرطانِ این استاد برجسته موسیقی ایران زمین در یک سال گذشته رو به وخامت گذاشت و چندین بار در بیمارستان بستری شد که این اقامت پایانی به واسطه وخامت احوالِ او، نگرانی‌های وسیع را در پی داشت که بی‌دلیل نیز نبود و این استاد در 68 سالگی بدرود حیات گفت. زنده‌یاد استاد «محمدرضا لطفی» طبق وصیتش در زادگاهش به خاک سپرده شود.
نقل قول و خاطرات:
محمدرضا لطفي گفت:« من 24 سال در غرب زندگي كرده‌ام و آنجا فعاليت موسيقي داشتم، اما ديدم كه ايران و جوانانش احتياج بيشتري به آموزش موسيقي دارند و اگر در كشورم بتوانم خدمتگزار باشم، به آنها كمك كرده‌ام. بنابراين تصميم گرفتم به ايران باز گردم. به‌علاوه من اين شانس را داشتم كه با چند استاد بارز موسيقي كار كنم و تجربياتم را از طريق انتقال شفاهي منتقل كنم و اين تعهد من را وا داشت كه به كشورم باز گردم».
آثار :
چاووش ۱-۱۰
راست پنجگاه
به یاد عارف (بیات ترک)
چهره به چهره (نوا)
سپیده (ماهور)
چشمه نوش (راست پنجگاه)
جان جان (سه‌گاه)
معمای هستی (شور)
عشق داند (ابوعطا)
رمز عشق (ماهور)
گریه بید (سه‌گاه-اصفهان)
قافله‌سالار (نوا-راست پنجگاه)
پرواز عشق (سه‌گاه-اصفهان)
خموشانه (ابوعطا-بیات ترک-این قسمت با کمانچه اجرا شده‌است)
چهارگاه
به یاد درویش خان (تکنوازی سه‌تار، تنبک از ناصر فرهنگ‌فر، اجرای تصنیف از نصرالله ناصح‌پور)
یادواره استاد نورعلی برومند (گروه همنوازان شیدا، دستگاه شور)
همیشه در میان (بداهه نوازی تار و سه‌تار در شور و دشتی)
بال در بال (شعر و موسیقی با ه.ا.سایه)
تنها یک خاطره (بداهه نوازی تار و سنتور همراه با فرامرز پایور)
وطنم ایران (اجرای گروه همنوازان شیدا، ۱۳۸۷)
ای عاشقان (اجرای گروه همنوازان شیدا در بیات اصفهان, ۱۳۸۸)
| نام آلبوم | سال انتشار | آهنگساز | نوازنده | خواننده | توضیحات |
| راست پنجگاه | ۱۳۵۴ | + | + | محمدرضا شجریان | نوازنده تنبک ، استاد ناصر فرهنگ‌فر |
| جان جان | ۱۳۵۵ | + | + | محمدرضا شجریان | اجرا در دستگاه سه‌گاه |
| به یاد عارف | ۱۳۵۷ | + | + | محمدرضا شجریان | بیات ترک |
| سپیده | ۱۳۵۸ | + | + | محمدرضا شجریان | اجرا در دستگاه ماهور |
| عشق داند | ۱۳۵۹ | + | + | محمدرضا شجریان | کنسرت ابوعطا اسفند ۱۳۵۹ |
| چاووش ۱-۱۰ | مجموعه آلبوم | + | + | محمدرضا شجریان شهرام ناظری | شامل ۱۲ آلبوم موسیقی است که از نظر اجتماعی نقش بسیار مهمی در همراهی مهم‌ترین رویداد سیاسی اجتماعی پنجاه سال اخیر ایران داشته‌اند. |
| به‌یاد طاهرزاده | ۱۳۶۲ | + | + | صدیق تعریف | مکتب اصفهان به یاد حسین طاهرزاده در دستگاه سه گاه، با همکاری گروه شیدا و عارف به سرپرستی محمدرضا لطفی. |
| بیداد | ۱۳۶۴ | پرویز مشکاتیان | + | محمدرضا شجریان | آلبوم از دو بخش تشکیل شده بخش اول در دستگاه همایون با آهنگ‌سازیپرویز مشکاتیان بخش دوم در همایون و شور با نوازندگی تار غلامحسین بیگجه‌خانی. |
| چشمه نوش | ۱۳۷۲ | + | + | محمدرضا شجریان | اجرا در دستگاه راست پنجگاه،(مرکب‌خوانی) |
| معمای هستی | ۱۳۷۶ | + | + | محمدرضا شجریان | اجرا در دستگاه دستگاه شور |
| ردیف آوازی عبدالله دوامی | ۱۳۷۶ | + | عبدالله دوامی | روایت و اجرای استاد عبدالله دوامی ، مجمد‌رضا لطفی (تار) | |
| چهره به چهره | ۱۳۷۷ | + | + | محمدرضا شجریان | اجرا در دستگاه نوا ، در حافظیه شیراز (به تاریخ سال ۱۳۵۶) |
| بی‌خود شده | + | + | محمد رضا لطفی، محمد قوی‌حلم، عبدالنقی افشارنیا،امید لطفی (کنسرت ۱۹۹۷ زوریخ) | ||
| بسته نگار | + | + | محمدرضا لطفی (تار) ، مجید کیانی (سنتور) | ||
| صد سال تار | ۱۳۸۰ | + | + | نوازندگان : میرزاعبدالله ،آقاحسینقلی, غلامحسین درویش, علینقی وزیری, موسی معروفی, یحیی زرین پنجه, علی‌اکبر شهنازی, مرتضی نی‌داوود, عبدالحسین شهنازی, نصرالله زرین پنجه, لطف‌الله مجد,غلامحسین بیگجه‌خانی, جلیل شهناز, فرهنگ شریف, هوشنگ ظریف, محمدرضا لطفی, عطا جنگوک, حسین علیزاده, داریوش طلایی,داریوش پیرنیاکان | |
| یادواره استاد مهدی کمالیان | ۱۳۸۲ | + | + | مهدی کمالیان رجبعلی امیری فلاح | این آلبوم شامل آواز و سه‌تار مهدی کمالیان با همراهی سعید هرمزی ،رجبعلی امیری فلاح و محمدرضا لطفی در سال‌های ۱۳۵۱،۵۲،۵۳ و ۱۳۶۲ می‌باشد. |
| رمز عشق | ۱۳۸۳ | + | + | این آلبوم حاصل ضبط زنده‌ی کنسرت محمدرضا لطفی و محمد قوی‌حلم در آوریل سال ۱۹۹۴ در کپنهاگ است.در دستگاه ماهور و آواز دشتی | |
| گریه‌بید | ۱۳۸۴ | + | + | + | محمدرضا لطفی(تار,سه تار) محمد قوی حلم(دف,تنبک)-سه‌گاه-اصفهان،کنسرت پاریس 1995 |
| قافله‌سالار | ۱۳۸۴ | + | + | + | نوا-راست پنجگاه |
| پرواز عشق | ۱۳۸۴ | + | + | لطفی (تار) ، ناصر فرهنگ‌فر (تنبک)،اجرای خصوصی تابستان ۱۳۶۳ یادواره‌ی استاد ناصر فرهنگ‌فرسه‌گاه-آواز بیات اصفهان | |
| خموشانه | ۱۳۸۵ | + | + | + | بداهه نوازی سه‌تار و کمانچه در ابوعطا-بیات ترک لطفی، تنبک (محمد قوی‌حلم) -کنسرت رادیو فرانسه پاییز 2000 - کنسرت بازل سوئیس 1998 |
| چهارگاه | ۱۳۸۶ | + | + | + | بداهه‌نوازی تار و آواز (محمدرضا لطفی) با همراهیی تنبک (هومان پورمهدی) |
| به‌یاد درویش‌خان | ۱۳۸۵ | + | + | نصرالله ناصح پور | تکنوازی سه‌تار (لطفی)، تنبک ناصر فرهنگ‌فر، اجرای تصنیف از نصرالله ناصح‌پور |
| یادواره استاد نورعلی برومند | ۱۳۸۶ | + | + | نصرالله ناصح پور | گروه همنوازان شیدا، دستگاه شور |
| همیشه در میان | ۱۳۸۶ | + | + | بداهه‌نوازی تار و سه‌تار در شور و دشتی-کنسرت کلن فوریه 1987 - اجرا خصوصی ایران ۱۳۶۲- لطفی(تار,سه تار), محمدهاشمی,ناصر فرهنگ‌فر(تنبک) | |
| تنها یک خاطره | ۱۳۸۶ | + | + | حاصل نوازندگی و تمرینِ (محمدرضا لطفی) و فرامرز پایور در منزل هوشنگ ابتهاج به‌سال ۱۳۵۵ است که در سال ۱۳۸۶ به‌دست (موسسه فرهنگی و هنری آوای شیدا) منتشر شد. | |
| صد سال سه تار | ۱۳۸۶ | + | + | گزیده ای از شیوه های سه تارنوازی در دوران معاصر،(سه‌تار) : علینقی وزیری, عبدالله دادور, یوسف فروتن, سعید هرمزی, ابوالحسن صبا, ارسلان درگاهی , مشیر معظم افشار, احمد عبادی, نورعلی برومند, حسن علی دفتری, محمود تاج بخش, داریوش صفوت, جلال ذوالفنون, محمدرضا لطفی, حسین علیزاده, داریوش طلایی | |
| ردیف میرزاعبدالله | ۱۳۸۷ | درویش‌خان | + | علیرضا شاه‌محمدی | گروه بانوان شیدا-آثاری از درویش‌خان |
| وطنم ایران | ۱۳۸۷ | + | + | محمد معتمدی | اجرای گروه همنوازان شیدا |
| یادواره عارف قزوینی | ۱۳۸۷ | + | محمد معتمدی | گروه همنوازان شیدا ، آثار:عارف قزوینی, درویش خان, مرتضی محجوبی | |
| بال در بال | ۱۳۸۸ | + | + | + | تار (لطفی) دکلمه شعر سایه، تنبک (محمد قوی‌حلم)،به مناسبت هشتادمین سال تولد ه الف سایه |
| ای عاشقان | ۱۳۸۸ | + | + | محمد معتمدی | این آلبوم در بیات اصفهان توسط گروه بانوان شیدا اجرا شده که محمدرضا لطفی در بخش‌هایی از آن به تکنوازی سه‌تار و جواب آواز پرداخته‌است. |
| بهانه از توست | ۱۳۸۹ | + | + | + | محمدرضا لطفی (تار) ، محمد قوی‌حلم (تنبک) - کنسرت آمریکا 1996 |
| سایه جان | ۱۳۸۹ | + | + | محمد معتمدی | گروه همنوازان شیدا (کنسرت برج میلاد اردیبهشت ۱۳۸۹) |
| هزار مضراب-نم باران | ۱۳۹۰ | + | + | بخش اول : بداهه‌نوازی تار (لطفی) تنبک (محمد قوی‌حلم) - بخش دوم:اثر کوبه‌ای از (احمد خادم‌پر) | |
| شبروان | ۱۳۹۰ | + | + | محمدرضا لطفی (تار) ، احمد مستنبط (تنبک) ، مهرزاد هویدا (دف) | |
| هنر گام زمان | ۱۳۹۱ | + | + | علیرضا فریدون‌پور | گروه همنوازان شیدا |
| یادواره رضاقلی میرزاظلی - بازسازی اصفهان | ۱۳۹۱ | + | + | سجاد مهربانی | گروه بازسازی شیدا و محمدرضا لطفی(کمانچه)،محمد قوی‌حلم(تنبک) - آهنگسازان:مرتضی نی‌داوود,علی اکبر شهنازی,حبیب سماعی, محمدرضا لطفی -کنسرت نیاوران، تیرماه ۱۳۸۶ |
| جادوی سکوت | ۱۳۹۱ | حمید‌رضا مرتضوی | + | علیرضا فریدون‌پور | گروه بزرگ همنوازان شیدا، با نظارت فنی و هنری و تکنوازی کمانچه(محمدرضا لطفی)-یادواره فریدون مشیری |
| زخمه ساز | ۱۳۹۲ | + | + | علیرضا فریدون‌پور | گروه بانوان شیدا |
ویکی پدیا
تابناک
جهانیا
