کریستوفر نولان (به انگلیسی: Christopher Nolan) (متولد ۳۰ ژوئیه ۱۹۷۰) کارگردان، نویسنده و تهیه‌کننده فیلم انگلیسی-آمریکایی است. نولان تا کنون سه نامزدی اسکار شامل یک اسکار بهترین فیلم و دو اسکار بهترین فیلمنامه را دریافت کرده است، از فیلم‌های او می‌توان به ممنتو، بی خوابی، بتمن آغاز میکند، حیثیت، شوالیه تاریکی، سرآغاز و شوالیه تاریکی برمی خیزد اشاره کرد.
زندگی
کریستوفر نولان در لندن بدنیا آمد و دوران کودکی را در لندن و شیکاگو گذراند.میگویند در کودکی به گیاه‌شناسی علاقه داشته و با دوربین سوپر ۸ پدرش از گیاهان و اسباب بازی هایش فیلم میساخته است. او در مدرسه شبانه‌روزی هایلربوری تحصیل کرد. که در هردفوردسیر انگلستان واقع است.[SUP][نیازمند منبع][/SUP] بعدها به تحصیل ادبیات انگلیسی در کالج دانشگاهی لندن پرداخت. در همان زمانها ۳ فیلم کوتاه ساخت و در ۱۹۹۷ (میلادی) با اِما توماس ازدواج کرد. پس از آن بود که نولان شروع به ساخت فیلم بلندش کرد.
حرفه
نولان اولین فیلم بلندش به نام تعقیب را در ۱۹۹۸ ساخت و نویسندگی و کارگردانی و تهیه کنندگی‌اش را به عهده گرفت.
نولان در سال ۲۰۰۰ فیلم ممنتو را ساخت.در این فیلم گای پیرس بازی کرد و چهار و نیم میلیون دلار بودجه در نظر گرفت.این فیلم نامزد دو اسکار از جمله اسکار بهترین فیلمنامه برای نولان شد.ممنتو یکی از برترین فیلم های این دهه و تاریخ سینما است . تحسین تماشاگران و منتقدان را پس از اکران در بر داشت.در این فیلم ساختار غیر خطی داستان فیلم را از اخر به اول روایت میکند!یعنی سکانس اول فیلم در اصل سکانس اخر داستان است که در اول فیلم مشاهده میکنیم!
گویی فیلم‌های کریستوفر رفته رفته پخته تر می‌شدند. نولان در فیلم بعدی اش ( بی‌خوابی) از آل پاچینو استفاده کرد و با یک سناریو جذاب و ۴۶ میلیون دلار آن را به پرده سینماها برد.
در ۲۰۰۴ نولان قصد ساخت فیلمی با جیم کری را داشت و آن موقع فیلم نامه‌ای هم نوشته بود اما چون اسکورسیزی به موازات او فیلم هوانورد را می‌ساخت نولان این فیلم را کنسل کرد.
فیلم بعدی نولان پنجمین بتمن تاریخ بود. بتمن آغاز میکند بعد از شکست تجاری فجیع فیلم بتمن و رابین روی پرده‌ها آمد و نولان این بار نقاب بتمن را به کریستین بیل داد. با بودجه ۱۵۰ میلیون دلار اکران شد و به خوبی فروش کرد. این فیلم نامزد یک اسکار شد.این فیلم قواعد ژانر قهرمانی را از هم جدا کرد و قواعدی جدید برای این ژانر لحاظ کرد.این فیلم مورد تحسین کامل تماشاگران و منتقدین قرار گرفت.
بعد از همکاری با کریستین بیل و مایکل کین در بتمن آغاز میکند نولان از آنها به همراه هیو جکمن و اسکارلت جوهانسون فیلم حیثیت را ساخت که موضوعی نا متعارف داشت و بسیار دیدنی از آب درآمد. نولان برای ساخت این فیلم تهیه کنندگی و نویسندگی و کارگردانی بودجه ۴۰ میلیون دلار در نظر گرفت. این فیلم نامزد دو اسکار شد.
فیلم بعدی او شوالیه تاریکی (the dark knight) ود و باز هم کریستین بیل و مایکل کین در آن فیلم حضور یافتند.فیلم با بازی فوق‌العاده هیت لجر همراه بود و فروش خیره کننده‌ای همراه بود.منتقدین به آکادمی اسکار به خاطر نامزد نشدن فیلم اعتراض کردند و آکادمی هم برای جبران در سال بعد نامزد ها را از 5 عدد به 10 عدد تغییر داد!!!.[۲] این فیلم نامزد هشت اسکار شد که در دو بخش از جمله اسکار مکمل مرد برای هیت لجر برنده شد.در این فیلم با مهارت بالای نویسنده و کارگردان یعنی کریستوفر نولان قواعد ژانر قهرمانی به طور کلی نابود شد!این نوشته‌ای از نقد راجر ایبرت است و او به صراحت این نکته و هنر کریستوفر نولان را بیان کرد.
فیلم بعدی وی یک فیلم علمی فلسفی به نام سرآغاز بود که در آن برای اولین بار با لئوناردو دی کاپریو همکاری کرد و نتیجهٔ فیلم، استقبال کامل منتقدان و تماشاگران بود. این فیلم نامزد هشت اسکار شد که در چهار بخش آن برنده شد.منتقدین بار دیگر به خاطر نامزد نشدن کریستوفر نولان در رشته بهترین کارگردانی به آکادمی اسکار اعتراض کردند. همچنین فیلم دو نامزدی اسکار اسکار بهترین فیلم و اسکار بهترین فیلمنامه برای نولان را به همراه داشت.
جدیدترین فیلم این کارگردان با نام شوالیه تاریکی برمی‌خیزد (THE DARK KNIGHT RISES) در تابستان 2012 اکران شد که پایانی بود بر سه گانه ی شوالیه تاریکی این فیلم بسیاری از رکوردهای فروش را جا به جا کرد و رکورد فروش فیلم شوالیه تاریکی 2008 را نیز شکست و سه گانه شوالیه تاریکی را به یکی از بهترین سه گانه های تاریخ سینما تبدیل کرد.فیلم شوالیه تاریکی برمی‌خیزد تحسین های کامل منتقدان و مخاطبان را به همراه داشت.
خصوصیات آثار
مهم‌ترین خصوصیت آثار نولان، شکستن خط زمانی و ساختار پازلی روایت است.
فیلم‌شناسی
| فیلم | سال تهیه | فروش | کارگردان | تهیه کننده | نویسنده | فیلمبردار | تدوینگر |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| تعقیب | ۱۹۹۸ | ۴۸٫۴۸۲$ | بله | بله | بله | بله | بله |
| ممنتو | ۲۰۰۰ | ۳۹٫۷۲۳٫۰۹۶$ | بله | --- | بله | --- | ---- |
| بی‌خوابی | ۲۰۰۲ | ۱۱۳٫۷۱۴٫۸۳۰$ | بله | ---- | ---- | ---- | ---- |
| بتمن آغاز میکند | ۲۰۰۵ | ۳۷۴٫۲۱۸٫۶۷۳$ | بله | ---- | بله | ---- | ---- |
| حیثیت | ۲۰۰۶ | ۱۰۹٫۶۷۶٫۳۱۱$ | بله | بله | بله | ---- | ---- |
| شوالیه تاریکی | ۲۰۰۸ | ۱٫۰۰۴٫۵۵۸٫۴۴۴$ | بله | بله | بله | ---- | ---- |
| سرآغاز | ۲۰۱۰ | ۸۲۵٫۵۳۲٫۷۶۴ | بله | بله | بله | ---- | ---- |
| شوالیه تاریکی برمی‌خیزد | ۲۰۱۲ | ۱٫۰۸۱٫۰۴۱٫۲۸۷$ | بله | بله | بله | ---- | ---- |
منبع:beautiful-arts
