DDDIQ
مدیر ارشد
كاربرد روش تحقيق كيفي براي فهم ابعاد عاطفي مكان
(نمونه موردي: فضاي زيرزميني شوادان)
آرزو صدوقي 1
غلامحسين معماريان 2
1. دانشجوي دكتري دانشكده معماري و شهرسازي، دانشگاه علم و صنعت، استان تهران، شهر تهران (نويسنده مسئول)
2. دانشيار دانشكده معماري و شهرسازي، دانشگاه علم و صنعت ايران، استان تهران، شهر تهران
چكيده
اين مقاله به بررسي ابعاد عاطف ي مكان در فضاي زيرزميني شوادان كه در فصول گرم سال در خان ه هاي شهر دزفول استفاده مي شود مي پردازد. موضوع اين تحقيق، عدم پاسخگويي به برخي از نيازهاي روحي و آسايشي مردم در معماري امروز است . در معماري گذشتة ايران، مكان هاي فراواني يافت مي شدند كه م ي توانستند آ ثار روحي مثبتي را براي مردم در خود داشته باشند . اما اينكه چه تجربه اي تعامل بين مردم و مكان سكونت و استقرارشان را تعريف مي كند، و اين تجربه چگونه و در چه ابعادي از احساس و عاطفه رخ مي نمايد، تاكنون در ايران بررسي نشده است . هدف اين تحقيق نيز دستيابي به چنين ابعادي از تجربة حضور مردم در شوادان هاست . فهم تجربه مردم در كشف ابعاد عاطفي مكان، برآمده از نگرش پديدارشناسانه به مكان است . لذا روش تحقيق انتخابي، پديدارشناختي است . اما اهميت شوادان به عنوان نمونه مكاني اين تحقيق، نخست به خاطر نوع معماري متمايز آن است كه در مقايسه با ساختارهاي متداول، طبيعتي بكر را در خانه هاي دزفولي فراهم آورده است . دليل دوم انتخاب شوادان، تداوم زندگي در آن دسته از خانه هاي دزفولي است كه گاه از فضاي زيرزميني آنها استفاده مي شود. اين تحقيق با مصاحبه نيمه ساختاري از 20 نفر، بر پايه تعامل مر دم و مكان شوادان، به نتايجي از كشف معاني اي چون انقطاع، آرامش، تنش زدايي، فراغت ذهن و تفكر رسيده است . معاني به دست آمده، مفهوم مكان شوادان را از بعد عاطفي نشان مي دهند.
كليدواژه ها:
شوادان، پديدارشناسي، تجربة بودن، تعامل.
