
فاکتورهاي موثر بر توليد تخم مرغ در گله هاي تخمگذار
▪ ويتامين D :
بالابودن ويتامين D سبب جذب بيشتر کلسيم شده که ممکن است توليد تخم مرغ را کاهش دهد دراغلب گونه ها تحمل مصرف ويتامين D تا ۱۰ برابرحد مجاز ذکر شده است در حالي که در مدت کوتاه طيور مي توانند تا ۱۰۰ برابر حد نيازشان را تحمل کنند با اين وجود زياد بودن ويتامين D۳ در جيره هنوز ناشناخته است .
▪ مايکوتوکسين ها :
قارچ ها با توليد سم بر روي سلامت طيور وکاهش توليد تخم مرغ اثر مي گذارند همچنين بسته به نوع سم توليد ي جذب غذاها را نيزتحت تاثير قرار مي دهد در اثر سموم قارچي ، کمبود کلسيم و ويتامين D۳ در مرغ ان تخم گذار ظاهر شده و نيز دراثر اختلالات هورموني ف کاهش توليد تخم مرغ ظاهر مي شود .سم آفلاتوکسين دردانه هاي ذرت انبار شده و در مزارع توسط قارچي به نام مايکوتوکسين هاي ديگري در ذرت وغلات ديگر ديده مي شود که از آن جمله مي توان به زير النون اکراتوکسين ۲ T توکسين ، وومي توکسين ، سيترينين اشاره نمود تاکنون بيش از ۳۰۰ نوع مايکوتوکسين شناسايي شده است.
▪ بوتوليسم :
بوتوليسم توسط سموم نروتوکسين ايجاد شده که ان هم به وسيله باکتري کلستريديوم بوتولينوم توليد مي شود در اثر مصرف غذا هاي فاسدولاشه ها اين حالت رخ مي دهد تالاب هاو مانداب ها اغلب داراي آب هاي ي هستند که مواد معدني آنها و ميزان باکتري و قارچ آنها زياد وحاوي اين توکسين است .
▪ سموم ديگر:
درجه سميت يک گياه يا دانه متفاوت بوده ولي در اغلب موارد بر توليد جوجه درآوري ، رشد وزنده ماندن تاثير منفي مي گذارد .
● آنتي کوکسيديال
در گله هاي جوان ، پولت هاي جايگزين و پرندگان گوشتي از دارو هاي ي استفاده مي شود که از شيوع يا بروز کوکسيديوز جلوگيري مي کند از انتي کوکسيديال ها در مرغ ان تخم گذار تجاري استفاده نمي شود . نياکاربازين داروي ضد وکسيديوز بوده که باعث افت عملکرد مرغ ان مي شود حتي اگر درجيره مرغ ان تخم گذار يا مادر در سطح طبيعي استفاده گردد از عوارض ديگر استفاده ازاين داروي ضعيف شدن غشا هاي زرده لکه لکه شدن زرده مي باشد در تخم مرغ هاي قهوه اي پوسته کمرنگ شده ودر ۴۸ ساعت بعد از متمايل به سفيد مي شود حتي سطوح اندک نيکاربازين مي تواند هچ رنگ پوسته و لکه لکه شدن زرده را تحت تاثير قرار دهد موننسين آنتي کوکسيديال موفقي بوده ولي در صورت پايين بودن پروتئين جيره اثر منفي برروي توليد تخم مرغ خواهند داشت آنتي کوکسيديال هاي يونوفره ديگر چنين اثري دارند .
● اشتباهات مديريتي
▪ قطع غذا :
قطع غذا به مدت چندين ساعت سبب کاهش توليد تخم مرغ مي شود و جود مکمل هاي مناسب و کافي درجيره ها ضروري است در صورتي که غذا به مدت بيش از ۲ هفته در مزرعه ذخيره شود ممکن است دچار کپک زدگي شود بخصوص انکه رطوبت غذاها بالا باشد در طول ذخيره سازي توان ويتامين هاي موجود در خوراک کاهش مي يابد .
▪ قطع آب :
آب يکي از مهمترين مواد مغذي اصلي است که حدود ۷۰ دصد از وزن بدن را تشکيل مي دهد عدم دسترسي به آب به مدت چندين ساعت باعث کاهش توليد تخم مرغ مي شود مرغ ها به فقدان اب نسبت به فقدان غذا حساسيت بيشتري نشان مي دهد .آب مورد نياز بسته به درجه حرارت و رطوبت نسبي ترکيب غذا و ميزان توليد تخم مرغ متفاوت است مصرف آب به وزن بدن مرغ بستگي دارد ولي گرماي هوا تاثير بسيار زيادي در مصرف آن دارد .
▪ کاهش طول روز :
طيور براي توليد تخم مرغ به حداقل ۱۴ ساعت روشنايي نياز دارند شدت روشنايي بايستي به ميزاني باشد که بتواند از روشنايي طبيعي باعث مي شود که با کاهش طول روز در پاييز و زمستان توليد تخم مرغ متوقف و پرريزي آغاز شود مرغ اني که تنها از نور طبيعي استفاده ميکنند شروع مجدد توليد آنها در فصل بهار خواهد بود .
▪ درجه حرارت بالاي آشيانه ها :
درجه حرارت بالاي محيطي مشکلات زيادي براي تمام طيور ايجاد ميکند در استرس شديد گرمايي ، مصرف غذا ، توليد تخم مرغ و اندازه تخم مرغ ، جوجه درآوري تحت تاثير قرار ميگيرد سايه ، تهويه مناسب ، تامين آب سرد کافي به کاهش اثرات نامطلوب استرس گرمايي کمک مي کند .
● انگل خارجي
انگل هاي خارجي منبع تغذيه شان خارج از بدن ميزبان مي باشد و به آنها اکتوپارازيت گويند مانند:
▪ مايت مرغ ان شمالي
▪ شپش ها
▪ کک
● انگل هاي داخلي:
اين دسته ازانگل ها درداخل بدن حيوان زندگي و تغذيه ميکنند هجوم انگل ها سبب کاهش بازده غذايي ، رشد ضعيف ، کاهش توليد تخم مرغ و مرگ و مير مي شود پرندگان آلوده به بيماري هاي ويروسي و نيز استرسها بسيار حساس خواهند شد مانند:
▪ نماتدها
▪ کرم کدو (سستودها (
● بيماري هاي طيور مانند:
▪ آبله طيور
▪ کوکسيديوزيس
▪ برونشيت عفوني
▪ بيماري نيوکاسل
▪ آنفلوانزاي مرغ ي
▪ آنسفالوميليت مرغ ي
▪ آلودگي با مايکوپلاسماگالي سپتيکوم
▪ مرباي مرغ ي
▪ کوريزاي عفوني
▪ رسيدگي به مشکلات ديگر :
● براي جلوگيري ازکاهش بارز در توليد تخم مرغ به موارد زير دقت کنيد :
▪ خوردن تخم مرغ به وسيله مرغ ان ديگر .
▪ شکستگي بيش از حد تخم مرغ
▪ برخي مرغ ان به جاي تخم گذاري در لانه ها در نقاط مرتفع اقدام به تخم گذاري مي کنند .
بالابودن ويتامين D سبب جذب بيشتر کلسيم شده که ممکن است توليد تخم مرغ را کاهش دهد دراغلب گونه ها تحمل مصرف ويتامين D تا ۱۰ برابرحد مجاز ذکر شده است در حالي که در مدت کوتاه طيور مي توانند تا ۱۰۰ برابر حد نيازشان را تحمل کنند با اين وجود زياد بودن ويتامين D۳ در جيره هنوز ناشناخته است .
▪ مايکوتوکسين ها :
قارچ ها با توليد سم بر روي سلامت طيور وکاهش توليد تخم مرغ اثر مي گذارند همچنين بسته به نوع سم توليد ي جذب غذاها را نيزتحت تاثير قرار مي دهد در اثر سموم قارچي ، کمبود کلسيم و ويتامين D۳ در مرغ ان تخم گذار ظاهر شده و نيز دراثر اختلالات هورموني ف کاهش توليد تخم مرغ ظاهر مي شود .سم آفلاتوکسين دردانه هاي ذرت انبار شده و در مزارع توسط قارچي به نام مايکوتوکسين هاي ديگري در ذرت وغلات ديگر ديده مي شود که از آن جمله مي توان به زير النون اکراتوکسين ۲ T توکسين ، وومي توکسين ، سيترينين اشاره نمود تاکنون بيش از ۳۰۰ نوع مايکوتوکسين شناسايي شده است.
▪ بوتوليسم :
بوتوليسم توسط سموم نروتوکسين ايجاد شده که ان هم به وسيله باکتري کلستريديوم بوتولينوم توليد مي شود در اثر مصرف غذا هاي فاسدولاشه ها اين حالت رخ مي دهد تالاب هاو مانداب ها اغلب داراي آب هاي ي هستند که مواد معدني آنها و ميزان باکتري و قارچ آنها زياد وحاوي اين توکسين است .
▪ سموم ديگر:
درجه سميت يک گياه يا دانه متفاوت بوده ولي در اغلب موارد بر توليد جوجه درآوري ، رشد وزنده ماندن تاثير منفي مي گذارد .
● آنتي کوکسيديال
در گله هاي جوان ، پولت هاي جايگزين و پرندگان گوشتي از دارو هاي ي استفاده مي شود که از شيوع يا بروز کوکسيديوز جلوگيري مي کند از انتي کوکسيديال ها در مرغ ان تخم گذار تجاري استفاده نمي شود . نياکاربازين داروي ضد وکسيديوز بوده که باعث افت عملکرد مرغ ان مي شود حتي اگر درجيره مرغ ان تخم گذار يا مادر در سطح طبيعي استفاده گردد از عوارض ديگر استفاده ازاين داروي ضعيف شدن غشا هاي زرده لکه لکه شدن زرده مي باشد در تخم مرغ هاي قهوه اي پوسته کمرنگ شده ودر ۴۸ ساعت بعد از متمايل به سفيد مي شود حتي سطوح اندک نيکاربازين مي تواند هچ رنگ پوسته و لکه لکه شدن زرده را تحت تاثير قرار دهد موننسين آنتي کوکسيديال موفقي بوده ولي در صورت پايين بودن پروتئين جيره اثر منفي برروي توليد تخم مرغ خواهند داشت آنتي کوکسيديال هاي يونوفره ديگر چنين اثري دارند .
● اشتباهات مديريتي
▪ قطع غذا :
قطع غذا به مدت چندين ساعت سبب کاهش توليد تخم مرغ مي شود و جود مکمل هاي مناسب و کافي درجيره ها ضروري است در صورتي که غذا به مدت بيش از ۲ هفته در مزرعه ذخيره شود ممکن است دچار کپک زدگي شود بخصوص انکه رطوبت غذاها بالا باشد در طول ذخيره سازي توان ويتامين هاي موجود در خوراک کاهش مي يابد .
▪ قطع آب :
آب يکي از مهمترين مواد مغذي اصلي است که حدود ۷۰ دصد از وزن بدن را تشکيل مي دهد عدم دسترسي به آب به مدت چندين ساعت باعث کاهش توليد تخم مرغ مي شود مرغ ها به فقدان اب نسبت به فقدان غذا حساسيت بيشتري نشان مي دهد .آب مورد نياز بسته به درجه حرارت و رطوبت نسبي ترکيب غذا و ميزان توليد تخم مرغ متفاوت است مصرف آب به وزن بدن مرغ بستگي دارد ولي گرماي هوا تاثير بسيار زيادي در مصرف آن دارد .
▪ کاهش طول روز :
طيور براي توليد تخم مرغ به حداقل ۱۴ ساعت روشنايي نياز دارند شدت روشنايي بايستي به ميزاني باشد که بتواند از روشنايي طبيعي باعث مي شود که با کاهش طول روز در پاييز و زمستان توليد تخم مرغ متوقف و پرريزي آغاز شود مرغ اني که تنها از نور طبيعي استفاده ميکنند شروع مجدد توليد آنها در فصل بهار خواهد بود .
▪ درجه حرارت بالاي آشيانه ها :
درجه حرارت بالاي محيطي مشکلات زيادي براي تمام طيور ايجاد ميکند در استرس شديد گرمايي ، مصرف غذا ، توليد تخم مرغ و اندازه تخم مرغ ، جوجه درآوري تحت تاثير قرار ميگيرد سايه ، تهويه مناسب ، تامين آب سرد کافي به کاهش اثرات نامطلوب استرس گرمايي کمک مي کند .
● انگل خارجي
انگل هاي خارجي منبع تغذيه شان خارج از بدن ميزبان مي باشد و به آنها اکتوپارازيت گويند مانند:
▪ مايت مرغ ان شمالي
▪ شپش ها
▪ کک
● انگل هاي داخلي:
اين دسته ازانگل ها درداخل بدن حيوان زندگي و تغذيه ميکنند هجوم انگل ها سبب کاهش بازده غذايي ، رشد ضعيف ، کاهش توليد تخم مرغ و مرگ و مير مي شود پرندگان آلوده به بيماري هاي ويروسي و نيز استرسها بسيار حساس خواهند شد مانند:
▪ نماتدها
▪ کرم کدو (سستودها (
● بيماري هاي طيور مانند:
▪ آبله طيور
▪ کوکسيديوزيس
▪ برونشيت عفوني
▪ بيماري نيوکاسل
▪ آنفلوانزاي مرغ ي
▪ آنسفالوميليت مرغ ي
▪ آلودگي با مايکوپلاسماگالي سپتيکوم
▪ مرباي مرغ ي
▪ کوريزاي عفوني
▪ رسيدگي به مشکلات ديگر :
● براي جلوگيري ازکاهش بارز در توليد تخم مرغ به موارد زير دقت کنيد :
▪ خوردن تخم مرغ به وسيله مرغ ان ديگر .
▪ شکستگي بيش از حد تخم مرغ
▪ برخي مرغ ان به جاي تخم گذاري در لانه ها در نقاط مرتفع اقدام به تخم گذاري مي کنند .