مقدمه :
استفاده وسیع از چرم بین اقوام مختلف به دلیل سهل‌الوصول بودن آن در کنار امور دامداری و با توجه به قابلیت‌های ویژه، استحکام و دوام آن همواره معمول بوده است و کاربرد وسیع آن را می‌توان در ساخت انواع تجهیزات نظامی نظیر پوشاک جنگی، پای‌افزارها، زین و یراق آلات مرکب، سپر و کمربند و نیز ظروف آب، طومارها، جلد کتب نفیس، روکش صندلیها و جعبه‌های مختلف و ... در اغلب مقاطع تاریخی مشاهده کرد.
بدیهی است کاربرد وسیع چرم یکی از اصلی‌ترین علل بهره‌گیری از آن در خلق آثار هنری در دستان هنرمندان از جمله نقاشان، صحافان، خطاطان و تولیدکنندگان صنایع دستی بوده و هست. از جمله هنرهایی که چرم کاربرد وسیع و موفقی در آن داشته می‌توان به هنر جلدسازی کتب اشاره کرد که گفته می‌شود در دستان هنرمندان خوش‌ذوق ایرانی به اوج شکوفایی خود رسیده است.
هنر سوخت روی چرم :
هنر سوخت روی چرم یعنی کاربرد رنگهای تیره از چرم بر روی بوم مورد نظر و نصب و چسباندن آنها در کنار همدیگر . درحال حاضر ازاستادان پیش کسوت در این هنر چند تن باقی مانده اند. دراین نوع هنر، گاهی از همه تزئینات رایج روی چرم نیز استفاده می شود. هنر سوخت از زمان صفویه درایران وجودداشته است .درآن دوران این هنر روی جلد قرآن وکتابهای نفیس خطی کار می شد. درفاصله انقراض سلسله صفویه تادوره قاجاریه این هنربه بوته فراموشی سپرده شد . وجه تسمیه هنر سوخت را به دو دلیل دانسته اند اول کاربرد رنگهای سوخته یعنی رنگهای غیر شفاف و پخته در هنر سوخت چرم بر خلاف هنر مینیاتور و نقاشی ایرانی ،این امر از مبانی و اصول اصلی هنر سوخت چرم است.
دوم به دلیل ایجاد نقوش برجسته بر روی قطعات چرم تیماج که به دو روش ضربی و یا توسط ابزار های گداخته می باشد. ار آنجا که معمولا کتب ، واجد نسخه های متعددی هستند،مگر در موارد استثنائی امکان جلد سازی به شیوه سوخت چرم با ابزار های گداخته وهمچنین خلق آثار پرکار روی آن معمول نبوده و به همین علت جلد سازان بیشتر با تهیه مهرهای فلزی نقش بر جسته مختلف جلد هارا به روش ضربی آماده می کردند .
هنر سوخت احتیاج به تسلط و مهارت در چندین رشته متفاوت دارد از جمله صحافی و کاغذ سازی ،چرم سازی، رنگرزی ،طلاکوبی ،خطاطی ،تذهیب ،تشعیرو مینیاتورکه تسلط به هر یک از آنها نیازمند تجارب متفاوت و گوناگون است. یک تابلوسوخت مجموعه هنرهای اصیل ایرانی به همراه ترکیبی ازچندصنعت میباشد وعبارت است ازبرش چرم نازک پوست گوسفند وبه کاربردن آن برای پیاده کردن نقوش وتصاویروطراحی ختائی درحواشی صوروسپس طلا پوش کردن وصحافی وتشعیر وتذهیب آن، به نحوی که یک تابلوی مینیاتوربوسیله الصاق قطعات چرم های بریده شده شکل می گیرد ودرچهارطرف آن اشعاری باهمان چرم ها البته به رنگ سیاه وسفیدکه به شکل حروف درآمده ،سطر بندی شده وبا هم پیوند می خورد.
کیفیت یک اثر سوخت به کاربرد مواد اصیل و طبیعی در رنگها ،استفاده از طلای خالص وپرورده شده ونیز استفاده از چرمهای مرغوب ودرست دباغی شده در آن می باشد.همچنین زیبائی واصالت طرح مورد استفاده نکته حائز اهمیت دیگری در این زمینه می باشد.
● مراحل کار
هنر سوخت چرم تنها یک تکنیک و روش منحصر به فرد حرفه‌ای نیست بلکه هنرمند باید با شمار قابل توجهی از هنرها و حرفه‌ها آشنایی کامل داشته باشد. مراحلی که این هنر طی می‌کند عبارتند از: طراحی: طرحهای مورد استفاده در هنر سوخت چرم عمدتاً مشتمل بر مینیاتورهائی است که یا از آثار نقاشان برجسته و متقدم و یا نقاشان متاخر اقتباس می‌شود و یا شخص هنرمند خالق آن است.
غالباً طراحی سوخت چرم مشتمل بر تصویری اصلی است که در متن کار قرارمی‌گیرد و حواشی آن توسط تشعیر و تذهیب زینت داده می‌شود.استفاه از طلا به صورت <زرورق و زرحل> بویژه در تذهیب تابلوهای سوخت چرم مرسوم است که روی آن ضمن قلم‌گیری با طرحهای زیبایی مزین می‌شود.تهیه متن و زمینه کار: زمینه کار در هنر سوخت چرم سطحی است که از چسباندن حداقل ۳۰ صفحه کاغذ مجزا بر روی یکدیگر و در نهایت به صورت مقوائی ضخیم به دست می‌آید.
● تهیه پوستهای مورد نیاز:
پوستهای مورد استفاده در هنر سوخت چرم تنوع قابل توجهی دارند و هر یک به شیوه‌ای ویژه و یا از نوع خاص از پوست تهیه می‌شوند که عبارتند از رخ پوست، پوست تیماج و پوست میشن.آماده‌سازی پوست ▪ برای کار:
پوستهای تهیه شده برای هنر سوخت چرم باید در عملیات مختلفی آماده شود که شامل رنگ‌آمیزی، پرزگیری و صاف کردن است.
انتقال طرح:
برای انتقال طرح بر روی پوست بویژه در قطعاتی که در تابلو زیاد تکرار می‌شوند از روش مرسوم به <گرده> استفاده می‌شود. در این روش طرح بر روی کاغذ پوستی منتقل و با سوزن خطوط اصلی آن سوراخ سوراخ می‌شود.
▪ برش:
کار برش چرم از کارهای بسیار دقیق است که نیاز به دقت بالایی دارد بویژه در ارتباط با معرق چرم و نیز طرحهای مشبک ظریف اینکار به مراتب دشوارتر است.
▪ نصب قطعات:
در این مرحله قطعات رنگ‌آمیزی و بریده شده متن طرح به ترتیب و با رعایت تقدم و تاخر نقوش به روی زمینه کار می‌چسبند و اینکار باید با مهارت و دقت و با نظارت هنرمند صورت گیرد.
http://iran-eng.com/image/jpeg;base64,/9j/4AAQSkZJRgABAQAAAQABAAD/2wCEAAkGBhQSEBUUExMVFRQWFhoYGBgYFxcXGRQXGRcVFxcVFBUXHCYfGB0kHBQUHy8hJCcpLC0sFx4xNTAqNSYsLCkBCQoKDgwOGg8PGikkHiUpKS0pKSwpKSkpLCwsLCwpLCkpKSwpLCwpKSwpLCkpLCwpKSwpNSwpKSwpLC0sLDQpLv/AABEIAJgAyAMBIgACEQEDEQH/xAAcAAACAgMBAQAAAAAAAAAAAAAEBQMGAAIHAQj/xAA8EAABAwIEAwUFBgYCAwEAAAABAAIRAyEEBRIxQVFhBhMicZGBobHR8CMyQnLB4RQzUmJzsgfxFoKSFf/EABsBAAIDAQEBAAAAAAAAAAAAAAMEAQIFAAYH/8QAKhEAAgIBBAIBAwQDAQAAAAAAAAECEQMEEiExIkETBYGRUWHh8KGx8TL/2gAMAwEAAhEDEQA/ALfi5Di5gkn79Pg7bxs69ENqFRpcwGAZI/Ew8wDeOiLxWWPou8R1U5seLPI8uiKGEBcHt8L4gkbP5auRRhYFw2YvMtqAbC42dPHzSTMDqcdJ2MefRP30C7YRG45Hml+IwoYwzsJJPWN1zOEzaJO60riajRwapW4xpbIO60dYE8UMgpXbgF1Iuk2qT7DLVRHE8z6q/wDagzh3jp8CPmVQ0OXYWPKOkdhc11UmgmxGn/2b8x709rUCHeExxaeR5Houf9h6kmpSmCQHN6EFXvB4/W2HWe3f5okXwDfYzwmO1i9nj7w/UdF7iaphAPeJDh97n81L/Eat7H4+StZBDQZoa5x3N1zLtLVJxLjJuAfeulY98MPkVzLtE77c9Gt/VDn0Xx9gDXmd107/AIn7PnS7EOBlx0snbQLlw8z8AuZ4emHOAmJMTvE8bXsu9dlcyw3dspsqjwtDQHeEmBGx5qIVYWd0W7CMgIsG26HomQpC5MAjSsfZ1VYzvBtjvIhzbyLT5qx1Xqr9q8X3eHquH4WOPnAJXPoqzhHaXN3V8RUdqOnUQ0TYRa0eqVazzPqvHGV60JZhEbSeZ9Vms8z6r0rwqC5s1xkb+q8Xrdx5rxcQfXFepJS2pQLSS0SOITR7LmFBXxIaN7poELy4G83Pr7QoquHLhfYbnh+6mwrg/U7ZoNz/AFf2tRFTgAL8G8up6riCj5nlQpv1Ns08OR/dL67zEe0q+Y/KZa4G5PxVMzTAOYDPGYPQKjVHFPzXxU6nPSfn8lRGroj2WPVUGrR0uI5Ej3oMgsAnIa5ZiWEGJkLoROoCo3f8QXOcvb9qzz/RXzCPIPX3EK0WVmuQ4PJuOKLoGfL4dUNTeAZG/EKU1+SsDMzKpAhc2z7+e7yCv+I8SqOb4LvHNIG7nNPlNj8VWXQXH2Z2ayyR3jhMfdH6q20qYIEifrghMBhtLAANhH7p5g8HFx9eqTcm3wakIqMeRhlWYvw0HW4UWU5LQC91RwPhALrNVgods6YqNpVx3VVxIDZ1X4atN2zPl1VVq17Rt8+IISetiSwuqUw0VC3SHkS5kW8B4WJTUM3pik9PfMTq9SsCJBBEWIMg+1Uf/kPGaMDXJO7dI83HSqX2a7Q1aAfocQA6O7dLmvO/i/pnhHJSf8idoTUw7KcaXOeC9u8QA4QeIMj4I260J+6OcpllGXio4ap0zw3PQFAsZzVhylnhbHmgWGihjSyWhBhg/X1SPOcoFLxMnTyPBWtmHAEyZ+t0mzWtqBBBIhciWVpguFiNqYUQC0RHDmsV3BoEppn0rjMxgkAgn63Syg7vZcSdANzxef6W/VlV+zPaNuLY/UdNQPOuOABOnT6J+/EkODWDxGwAEhg58pKNdgxq7FOLmsYBr2DRtTHPqVYcBgtDb3cdylmUYNtNtruO5O6d0326LmWBsVQ4BV3tRlPeUtDbO58OMq1nifrzS/E058vioOOJ5hh3U3aHCCD6+SomZD7Wp+Yrq/bHHsqVQKbZ0TLxxPIcwFy7N6RFZ3W/uQJV6Cwi0+SHLrVWfmCujasaZ9h/RUrBj7RvmF0LAvDmBrmgg8V0OiMvDNWYgfiFuBUxdHUc+XnzW4y1zBNMyOLTdR16rWiY0niJsiAjHVwAUnoDU8D+ke8qWtiwdlBl7x3hANyULK6iM6aKcyw5dRmBCdaIAhL8C2OqmxeJI8O9r338kpHg0JcsHxBk24hK8WL/ABRz3wJS3Ftm6hBFwVnM8R3FVr2jeCQSYeWnd3sIHsKWtpuqvdUqlxc5xN+tyjc2Z3la5s2PbK0qPvA3Wnhh4pyMPUSqbUTVtFo4D681Dhcwh55Sp3OmRxW+XYYAhpAO5PVTqGq4K4E7DqmaHSlVXEl71pm9ANktkeR/RC4BhM/UoGNW7C5G0qDm7+SxSUWRAssT6VrkSv8AQEwWcVMNiTUpmCHOtwI1GxXY+xfalmIphwhr/wATdyCuH41sVHfmd8SjezmfOwtYVG7bOHMJKE6Y20fTOExNuc/V0wZiZjkqb2fzxtWm17IIdsZ+rqwUHymOyo2ZU1eX1sqx2rzvwmlTN9nkf6j9Vp2g7WCkO6ZeodyNmD59OCq9GvJvJP1cpPNlrhDmHA35MAr4SNlXM8yTvBIgOG3XorrVpwR1S3E4e5BSilQ80pI5pTpltVoIghwVxweaBg0m4+CizPLROoASEv0rR08FP2ZOqbg+htiu0johm3NKauMe68jziVgZ7Vq5idWGK7EPkfohdqJu4lOsiwhAJAuT9XQGDwpe6Btx+SumW4ZtMAHfeEjq3GKUImpoISv5JfYIYzS2Om/whA1zfz+KOYzW6xXlXBhgc48B7ztCz30anFibvCbFB13e9GueLwkGZ5k1oIm+wHEngpjG2ROSirYlc0lz72Lj6LzurWN+q3DS0DoLr10AcZK2Ekltfo87JuUty9kdClJk3je3HhHNMcNTAuhWOgATsjnQG2SWSVuh3HHahTjWhzoOyjFOBYQFM4XK0JPD/tExukByLcz2mbgkcYWLaiINxxWJhAKFmZN+2qf5H/7FCEJnmNMGrUn+t/8AsUvrUoSSY5KDRZ+wnaY4es2m932TzH5TwvyXRcy7cCO7oO1O2c4XDOjeZ+C4dKd9msVDi2d7j9VZydHY0t3JfGVCbzxk/OUyoVJvOySYGpLTzCOwFcTpKRZr3xSHQqgjr8ELi6UxzWtWpBHRS02626ibzDR05qKsqlQmxzbEEIKvkx0Ne3jYja/BO8xwXrzRGGoa6Eb3Mjy/ZXx5JQdonLiWSFMr3/i+Iie7G0/eHp5oXG5NVovAdHiAiLg9J6K/ZbjddITdzfC6d5Gx9u6S9osXL2sb+DxHzNoTi10n2ZS0K3Uj3I8oDW6jaBPmgc/z5lAa3GXE2aNzyC2xOfd3RNtuA3J4AKmvY+pUNWtvwafweY5oUIPM/wDY3nyLAuPsi29n+1FOs0gE95uQdx+yYZhjfBBNzJ9FUsnpDvS4Aag0iR15wnub14pgbEBVy41GdItgyOUFN/2hZmWINOkTu7gOp2Cr9DAEO1vOp/uHkiMbjnVXgR4WmTwk8l7qkjgPrindNjSVvsztXmc5VHpHm62fShkmC47f2j5r11II9lIPp+z/ALRtRJpC+CKbFlBl7qWvUAEeikbTgqKo2eCzx/0BCmbnqpGbbX+tkS2gNDrXkQoWUevl+6cwrjgTy98kQeQfr23WKcUpIkfXksRHCRTfD2hdiv5j/wAzviVA9sojFfzH/md8SoSs41asBq0oK2wdfRUa7kfcinU5CBqsg3Vk7F5R2u0X7LcWLHgQjRVg+1VPIcX4I4j6Cs1C7ZQZofxStDyC5oi5KmbV7sidh7kNkeNB8B3G3mmWMoBzdRQ6oLdMl1tqQRbmPkgsNX7qtJ+4fCfbxQ2ExQu2Tbp1siMSzU3e/wCi7vkva+xO+oKNYuP3HiCfeD9c0vpUBV8c3JJI5ckK/FEs0Hh90nlKb4zLQ0N7swSIMcdr+xDa4spJKL/cDyzK9dQ1DdrDDRzdxd7Fp2jyLUO8YPGPvD+sc/NMMH4IbwCK72d1THnlCSlEUywWTso/Z8DvTHMTba/FOO1jAKb7XMDlIngif4FoxEtbGsSY2JB3CC7TnUCONvYm9/yT3V2WjBQxV+zKvTbAtA6LcwSRN/P65r17Bp5xyt8FDhxaeu62k+oow2rTZrUPQ24rfCYw0zzb7/Mc1lR42mY+K8px7PhKXnHdLsNB7VdDJtZrhIIWoA4pe+hEx8jfqFE/UBcnylBlikmHjlTQXXrCYUFRxQ+iApKRHQo2KdeIHLG/ImpHbqsW7V4m10KMV4r+Y/8AM74lQOKlxQ8bvzO+JURCxTeR7Cjq0gZUilbhHETEDmTHpO6i0i2zcqoBwOL7p87jYq25VmzTYGxtCr3/AOE91wHHkWscR6wvKeVVmGzKhv8A0Ot1U74S4srGGXFzXBdKFfTUF+oVmZV1Nv5qnYGtrpS6NQ3iOHPkn2X4iQhPnoafXJXM/wA2q08S1rANLRMDd8zInoOHNPsszMVWhzdj7uYPVLu0mBD2OdF2eIHjtceirWT480Hah/LcfF15PA6cVZeUeADlsnUui/YnDgjw7R7xc/BOMNWFSmCLHiORSiljxUaNP4hvwPkpMPihSJLidMeLjEcUHJANNXGxi+iQV4GqfD4ynUANNzXjoZ9RupCydkptaF9wqrnTXp+R+KWdo6feOdoBJnUQOIHJMsyae9p22BPoRKGGo1rWMEj0CahJxjYfapQ+zKe2meG0/VlM+lNk/wAyyQu+0p2d+JvPkRyKSuaRIIuN5kQtrSZoTjS7/Qw9TjnF8gD8JaZWYesBZEhwLokH2bdVA3DHVpaC48miT5wF2XwalA7F5LbIIMFaaE5yzsjiXie70N5vOn3bp9huwQF6lUn+1g/U/JHWaNXIF8UrpFCqs6LbDZZVqkCnSc4cwLb8/wBV1HDdm8PTu2mJ5u8R99vcjv4TqY93ySmTLb8UMRxUvJnPsB2FrG9QtYJ56j6Cy8XQ6NE7cJ4cuqxUWSbO+OBwnHtIqP8Azu/2KiYwuMASSis1/n1f8j/93Jj2ey0Pe3ULGSfyjYdJPuCSyZFCO41sOL5JbSbs/wBmu8HeVJDd23gnrHJWzA5HSBMMEtaXFxubdUbgMLrqNYBvNhxgEgD0TvAUgzQDSf8Aaw0tJaHEgS57SbNbqAieSw/kyaiW5ukb6x49PHbFWwCvhW06Q8A1OY2QbuYZJNSBZoNhBQ1NjdBP4piOW9wjcxzHvASBpLzqdPGLASNxv1JWuGwmmlUqbg0/Dvt3jGkn1QpR3TqPVBovbDy7tA1PI6T6Tqj6jWESA0DxOMT6GwSUYA04EzNhzJ4bKz0MC11N1WqS2IDWwftZa6w4wCGyeSGe692hmkS0AXBJ3ujwyyx7b6/P/AMoRybvf+Pt+4kzLDgM6EEHz4hVDGYFrHDTYG0clY+0WY6aha50WkgTJ4T6g7Kv4oOqxpECZk2k8BHJbuCLmlKHR57VShC4S7MyDMu6f3ZsxxsP6Xch0VsfWBCoxpageBBjqDyViyPVWhpMEb/MBTkhzZTT5lVMAxFPu3mCWmZBEg32uEwwvafEUwPEHib6xPod1FneGAr6QdWlok9d4K1Yy0KWlXKAS/8AT2ljwObirUYXM0xM8QAYk8+Ca4hjXVS5pkcxyS3snhrOdw2Tqq2OgSuTxW1INGfBGxlkurZOzGVYZUaC0eOxMjhHUILNs6LpZT+7sXc+g+ahyLG9zXY78M6XctLrH9D7E9pNHOMfkfAjn1EW9pZ8F2KoU/vB1Q/3WH/yE5w2DaweBjWj+0Ae8ItnNbIrbb5OSSXAM9sX+rKGmRZxty5mUyOG9/SfcvDhgDfjzP6BRs/UncAF/Q/XRe9w48fryRbmxsLKB743PsVtqK2RtogHeen7LFKxwPD3LxdZBwDM3zWq/wCR/wDuVbuwNJri7WeDNPN24DZ4CVUcyH21T/I//Yph2czt1BxLILtJDQdjPD9QszUQ3wo29JPZOzplbBFrxpBa77zYPK/sO6CxGIdUdqe4uPEkz8fgpw77Gm5wILxqB3s5ptzBW9DAd5TJZBdIEagCBckwYBHDmsCcZPxX4PRwkq3P8huX0ajBRqMoGqCHW0khxJLYMCwECxsisHiqlOq2iyk2qRSc11MwR4nayJ28Ph4ICnmGJw9PQHaGuJsCxx6wQSQg6LXtaagcWyCPvQXj8cc+vFGWVRpK79/wAeNztyar1/IwqVKjXPfVqfaU3hoZvEkk6RsAIFggcbiA4y2wPtUOIoObBdufceIM+Y9UNXqQ2UFuWSSgl2FSjii5t9C7N4JHEx+oS4U0TXcXG+60DF7/AOn4HhwRg+z5/wDUc6zaiUo9CvHUIOscbO/QrKTCLtJDtpBuPRMqmHBEHbYoOk3SS3iLeY4IepxU9yKYMlraRhnGT7ePVSNNwOXx5KRrIN0bk7WMqhzwS0GTHPh5pJRcnURpyUVbLdluE7miAbWl3ITzSTOs71jQz7vE8Xft8VmaZw6rYSG8uJ/MlQbM8xwTWDRU9+Tv0v77F8upvxh0RjmPryWwMiwsVu2meS11SYtb6stBiaOldm8b32GYSZc3wu8x+0JmGEG3t/ZUrsPjdNY0ibPEgf3Db1CvRongszLDbIfxS3RJaYkQoXjl6CwPmt6YI4LHulU3BNoO+ShzTE/FEvYVEWqrdk0atCxegHyWLrJo4BmlE99Vsf5j+H97kIKLuAK8WJYdHuA7Q1mwHFzgNgdpNrwrVl3aqmWaXtDWkjV4S6LQXNPCxKxYk82CE3bXJpaXPOmr9DepnGGe4UwaembvbqBvt97YCR6LzF9oaTPC19M6YE7hxAuQOp+CxYkZY0m0OQyuUU2KM17YsdfQ50SS4buJAtf8qByzGuxDS6CL7chyWLFufSdPD5HNq3RhfV9RP49idIIODOxCz+FPJeLF6ZHl7tGfwx5KKtg76tJMe9YsQssU4uy2OTUlR62hqGxhb08IdwIWLFTDCMYragmWbk3ZIMMeS0Zhd+c3WLEegKfBucMeq0dhATtdYsXNWSmTYVxpVWVALscDPQG4XZGlpAc3ZwB9RKxYs/VrlDmlZsKUqB2FjckrFiRHQerTAUbqDiPurxYoJIXYY+S8WLFxx//Z
▪ قلم‌گیری و اجرای جزئیات طرح:
پس از نصب قطعات رنگ‌آمیزی و صاف شده و برش خورده طرح بر روی زمینه کار، نقوش پیش‌زمینه با قلم‌موهای بسیار ظریف که عمدتاً توسط هنرمند و با استفاده از موی‌گربه تهیه می‌شود قلم‌گیری می‌شود.
▪ تذهیب و تشعیر:
تذهیب مشتمل بر نقوش هندسی و پاره‌ای از نقوش اسلیمی، خطائی، سرترنج و غیره است که در حواشی کار بویژه حواشی آثار خط به چشم می‌خورد. تشعیر نیز مشتمل بر نقوش حیوانات و پرندگان، ابر، آب و غیره است که در مجاورت آثار مختلف مینیاتور و خطاطی‌های نفیس بسیار دیده می‌شود و در سوخت چرم این دو هنر کاربرد فراوانی دارد و با طی این مراحل یک اثر سوخت چرم تهیه می‌شود.احمد ادیب معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان در باره هنرمندان این رشته می‌گوید: هنر سوخت چرم در اصفهان در حال حاضر تنها توسط دو استاد <علی خوشنویس‌زاده و خانم زینت‌السادات امامی> ک این هنر را از پدران خود آموخته‌اند، ارائه می‌شود.وی می‌افزاید: معاونت صنایع دستی سازمان پس از مستندسازی هنر سوخت اقدام به برگزاری دوره مقدماتی هنر سوخت چرم کرد که در این دوره حدود ۳۰ نفر نام‌نویسی کردند و تنها ۳ نفر این دوره را به طور کامل گذراندند.
به گفته وی سحر سمندریان، هاجر مهیاری و عاطفه بساک بختیاری ۳ هنرمندی هستند که با فراگرفتن هنر سوخت چرم قرار است این هنر را زنده نگه دارند.استاد علی خوشنویس‌زاده که نیم قرن است در زمینه هنر سوخت چرم فعالیت دارد نیز می‌گوید: برای هنر سوخت چرم هنرمند باید ۱۰ رشته از هنرهای سنتی را بداند تا موفق شود.
وی با اشاره به این که تنها وی هنر طلاکوبی را در هنر سوخت معرق چرم انجام می‌دهد، می‌افزاید: این کار بر روی جلد قرآن صورت می‌گیرد.به گفته استاد خوشنویس هنر سوخت از دوره تیموریان و از هرات و سمرقند شکل گرفت و سپس به دربار صفویه در ایران راه یافت.
استاد حاج میرزا آقاامامی، حاج میرمحمد معلم، خوشنویس‌زاده، استاد آقاتقی کرباسی و استاد ختائی، از جمله استادان و هنرمندانی بوده‌اند که هنر سوخت چرم فعالیت می‌کردند و شاگردانی نیز در این رشته تربیت کرده‌اند.
امید است این هنرهای اصیل همچنان در فهرست آثار هنری ایران باقی بماند. و شاهد رونق میراث فرهنگی غنی این مرز و بوم باشیم.
منابع:
http://vista.ir
http://www.irandeserts.com
روزنامه اطلاعات .
استفاده وسیع از چرم بین اقوام مختلف به دلیل سهل‌الوصول بودن آن در کنار امور دامداری و با توجه به قابلیت‌های ویژه، استحکام و دوام آن همواره معمول بوده است و کاربرد وسیع آن را می‌توان در ساخت انواع تجهیزات نظامی نظیر پوشاک جنگی، پای‌افزارها، زین و یراق آلات مرکب، سپر و کمربند و نیز ظروف آب، طومارها، جلد کتب نفیس، روکش صندلیها و جعبه‌های مختلف و ... در اغلب مقاطع تاریخی مشاهده کرد.
بدیهی است کاربرد وسیع چرم یکی از اصلی‌ترین علل بهره‌گیری از آن در خلق آثار هنری در دستان هنرمندان از جمله نقاشان، صحافان، خطاطان و تولیدکنندگان صنایع دستی بوده و هست. از جمله هنرهایی که چرم کاربرد وسیع و موفقی در آن داشته می‌توان به هنر جلدسازی کتب اشاره کرد که گفته می‌شود در دستان هنرمندان خوش‌ذوق ایرانی به اوج شکوفایی خود رسیده است.
هنر سوخت روی چرم :
هنر سوخت روی چرم یعنی کاربرد رنگهای تیره از چرم بر روی بوم مورد نظر و نصب و چسباندن آنها در کنار همدیگر . درحال حاضر ازاستادان پیش کسوت در این هنر چند تن باقی مانده اند. دراین نوع هنر، گاهی از همه تزئینات رایج روی چرم نیز استفاده می شود. هنر سوخت از زمان صفویه درایران وجودداشته است .درآن دوران این هنر روی جلد قرآن وکتابهای نفیس خطی کار می شد. درفاصله انقراض سلسله صفویه تادوره قاجاریه این هنربه بوته فراموشی سپرده شد . وجه تسمیه هنر سوخت را به دو دلیل دانسته اند اول کاربرد رنگهای سوخته یعنی رنگهای غیر شفاف و پخته در هنر سوخت چرم بر خلاف هنر مینیاتور و نقاشی ایرانی ،این امر از مبانی و اصول اصلی هنر سوخت چرم است.
دوم به دلیل ایجاد نقوش برجسته بر روی قطعات چرم تیماج که به دو روش ضربی و یا توسط ابزار های گداخته می باشد. ار آنجا که معمولا کتب ، واجد نسخه های متعددی هستند،مگر در موارد استثنائی امکان جلد سازی به شیوه سوخت چرم با ابزار های گداخته وهمچنین خلق آثار پرکار روی آن معمول نبوده و به همین علت جلد سازان بیشتر با تهیه مهرهای فلزی نقش بر جسته مختلف جلد هارا به روش ضربی آماده می کردند .
هنر سوخت احتیاج به تسلط و مهارت در چندین رشته متفاوت دارد از جمله صحافی و کاغذ سازی ،چرم سازی، رنگرزی ،طلاکوبی ،خطاطی ،تذهیب ،تشعیرو مینیاتورکه تسلط به هر یک از آنها نیازمند تجارب متفاوت و گوناگون است. یک تابلوسوخت مجموعه هنرهای اصیل ایرانی به همراه ترکیبی ازچندصنعت میباشد وعبارت است ازبرش چرم نازک پوست گوسفند وبه کاربردن آن برای پیاده کردن نقوش وتصاویروطراحی ختائی درحواشی صوروسپس طلا پوش کردن وصحافی وتشعیر وتذهیب آن، به نحوی که یک تابلوی مینیاتوربوسیله الصاق قطعات چرم های بریده شده شکل می گیرد ودرچهارطرف آن اشعاری باهمان چرم ها البته به رنگ سیاه وسفیدکه به شکل حروف درآمده ،سطر بندی شده وبا هم پیوند می خورد.
کیفیت یک اثر سوخت به کاربرد مواد اصیل و طبیعی در رنگها ،استفاده از طلای خالص وپرورده شده ونیز استفاده از چرمهای مرغوب ودرست دباغی شده در آن می باشد.همچنین زیبائی واصالت طرح مورد استفاده نکته حائز اهمیت دیگری در این زمینه می باشد.
● مراحل کار
هنر سوخت چرم تنها یک تکنیک و روش منحصر به فرد حرفه‌ای نیست بلکه هنرمند باید با شمار قابل توجهی از هنرها و حرفه‌ها آشنایی کامل داشته باشد. مراحلی که این هنر طی می‌کند عبارتند از: طراحی: طرحهای مورد استفاده در هنر سوخت چرم عمدتاً مشتمل بر مینیاتورهائی است که یا از آثار نقاشان برجسته و متقدم و یا نقاشان متاخر اقتباس می‌شود و یا شخص هنرمند خالق آن است.
غالباً طراحی سوخت چرم مشتمل بر تصویری اصلی است که در متن کار قرارمی‌گیرد و حواشی آن توسط تشعیر و تذهیب زینت داده می‌شود.استفاه از طلا به صورت <زرورق و زرحل> بویژه در تذهیب تابلوهای سوخت چرم مرسوم است که روی آن ضمن قلم‌گیری با طرحهای زیبایی مزین می‌شود.تهیه متن و زمینه کار: زمینه کار در هنر سوخت چرم سطحی است که از چسباندن حداقل ۳۰ صفحه کاغذ مجزا بر روی یکدیگر و در نهایت به صورت مقوائی ضخیم به دست می‌آید.
● تهیه پوستهای مورد نیاز:
پوستهای مورد استفاده در هنر سوخت چرم تنوع قابل توجهی دارند و هر یک به شیوه‌ای ویژه و یا از نوع خاص از پوست تهیه می‌شوند که عبارتند از رخ پوست، پوست تیماج و پوست میشن.آماده‌سازی پوست ▪ برای کار:
پوستهای تهیه شده برای هنر سوخت چرم باید در عملیات مختلفی آماده شود که شامل رنگ‌آمیزی، پرزگیری و صاف کردن است.
انتقال طرح:
برای انتقال طرح بر روی پوست بویژه در قطعاتی که در تابلو زیاد تکرار می‌شوند از روش مرسوم به <گرده> استفاده می‌شود. در این روش طرح بر روی کاغذ پوستی منتقل و با سوزن خطوط اصلی آن سوراخ سوراخ می‌شود.
▪ برش:
کار برش چرم از کارهای بسیار دقیق است که نیاز به دقت بالایی دارد بویژه در ارتباط با معرق چرم و نیز طرحهای مشبک ظریف اینکار به مراتب دشوارتر است.
▪ نصب قطعات:
در این مرحله قطعات رنگ‌آمیزی و بریده شده متن طرح به ترتیب و با رعایت تقدم و تاخر نقوش به روی زمینه کار می‌چسبند و اینکار باید با مهارت و دقت و با نظارت هنرمند صورت گیرد.
http://iran-eng.com/image/jpeg;base64,/9j/4AAQSkZJRgABAQAAAQABAAD/2wCEAAkGBhQSEBUUExMVFRQWFhoYGBgYFxcXGRQXGRcVFxcVFBUXHCYfGB0kHBQUHy8hJCcpLC0sFx4xNTAqNSYsLCkBCQoKDgwOGg8PGikkHiUpKS0pKSwpKSkpLCwsLCwpLCkpKSwpLCwpKSwpLCkpLCwpKSwpNSwpKSwpLC0sLDQpLv/AABEIAJgAyAMBIgACEQEDEQH/xAAcAAACAgMBAQAAAAAAAAAAAAAEBQMGAAIHAQj/xAA8EAABAwIEAwUFBgYCAwEAAAABAAIRAyEEBRIxQVFhBhMicZGBobHR8CMyQnLB4RQzUmJzsgfxFoKSFf/EABsBAAIDAQEBAAAAAAAAAAAAAAMEAQIFAAYH/8QAKhEAAgIBBAIBAwQDAQAAAAAAAAECEQMEEiExIkETBYGRUWHh8KGx8TL/2gAMAwEAAhEDEQA/ALfi5Di5gkn79Pg7bxs69ENqFRpcwGAZI/Ew8wDeOiLxWWPou8R1U5seLPI8uiKGEBcHt8L4gkbP5auRRhYFw2YvMtqAbC42dPHzSTMDqcdJ2MefRP30C7YRG45Hml+IwoYwzsJJPWN1zOEzaJO60riajRwapW4xpbIO60dYE8UMgpXbgF1Iuk2qT7DLVRHE8z6q/wDagzh3jp8CPmVQ0OXYWPKOkdhc11UmgmxGn/2b8x709rUCHeExxaeR5Houf9h6kmpSmCQHN6EFXvB4/W2HWe3f5okXwDfYzwmO1i9nj7w/UdF7iaphAPeJDh97n81L/Eat7H4+StZBDQZoa5x3N1zLtLVJxLjJuAfeulY98MPkVzLtE77c9Gt/VDn0Xx9gDXmd107/AIn7PnS7EOBlx0snbQLlw8z8AuZ4emHOAmJMTvE8bXsu9dlcyw3dspsqjwtDQHeEmBGx5qIVYWd0W7CMgIsG26HomQpC5MAjSsfZ1VYzvBtjvIhzbyLT5qx1Xqr9q8X3eHquH4WOPnAJXPoqzhHaXN3V8RUdqOnUQ0TYRa0eqVazzPqvHGV60JZhEbSeZ9Vms8z6r0rwqC5s1xkb+q8Xrdx5rxcQfXFepJS2pQLSS0SOITR7LmFBXxIaN7poELy4G83Pr7QoquHLhfYbnh+6mwrg/U7ZoNz/AFf2tRFTgAL8G8up6riCj5nlQpv1Ns08OR/dL67zEe0q+Y/KZa4G5PxVMzTAOYDPGYPQKjVHFPzXxU6nPSfn8lRGroj2WPVUGrR0uI5Ej3oMgsAnIa5ZiWEGJkLoROoCo3f8QXOcvb9qzz/RXzCPIPX3EK0WVmuQ4PJuOKLoGfL4dUNTeAZG/EKU1+SsDMzKpAhc2z7+e7yCv+I8SqOb4LvHNIG7nNPlNj8VWXQXH2Z2ayyR3jhMfdH6q20qYIEifrghMBhtLAANhH7p5g8HFx9eqTcm3wakIqMeRhlWYvw0HW4UWU5LQC91RwPhALrNVgods6YqNpVx3VVxIDZ1X4atN2zPl1VVq17Rt8+IISetiSwuqUw0VC3SHkS5kW8B4WJTUM3pik9PfMTq9SsCJBBEWIMg+1Uf/kPGaMDXJO7dI83HSqX2a7Q1aAfocQA6O7dLmvO/i/pnhHJSf8idoTUw7KcaXOeC9u8QA4QeIMj4I260J+6OcpllGXio4ap0zw3PQFAsZzVhylnhbHmgWGihjSyWhBhg/X1SPOcoFLxMnTyPBWtmHAEyZ+t0mzWtqBBBIhciWVpguFiNqYUQC0RHDmsV3BoEppn0rjMxgkAgn63Syg7vZcSdANzxef6W/VlV+zPaNuLY/UdNQPOuOABOnT6J+/EkODWDxGwAEhg58pKNdgxq7FOLmsYBr2DRtTHPqVYcBgtDb3cdylmUYNtNtruO5O6d0326LmWBsVQ4BV3tRlPeUtDbO58OMq1nifrzS/E058vioOOJ5hh3U3aHCCD6+SomZD7Wp+Yrq/bHHsqVQKbZ0TLxxPIcwFy7N6RFZ3W/uQJV6Cwi0+SHLrVWfmCujasaZ9h/RUrBj7RvmF0LAvDmBrmgg8V0OiMvDNWYgfiFuBUxdHUc+XnzW4y1zBNMyOLTdR16rWiY0niJsiAjHVwAUnoDU8D+ke8qWtiwdlBl7x3hANyULK6iM6aKcyw5dRmBCdaIAhL8C2OqmxeJI8O9r338kpHg0JcsHxBk24hK8WL/ABRz3wJS3Ftm6hBFwVnM8R3FVr2jeCQSYeWnd3sIHsKWtpuqvdUqlxc5xN+tyjc2Z3la5s2PbK0qPvA3Wnhh4pyMPUSqbUTVtFo4D681Dhcwh55Sp3OmRxW+XYYAhpAO5PVTqGq4K4E7DqmaHSlVXEl71pm9ANktkeR/RC4BhM/UoGNW7C5G0qDm7+SxSUWRAssT6VrkSv8AQEwWcVMNiTUpmCHOtwI1GxXY+xfalmIphwhr/wATdyCuH41sVHfmd8SjezmfOwtYVG7bOHMJKE6Y20fTOExNuc/V0wZiZjkqb2fzxtWm17IIdsZ+rqwUHymOyo2ZU1eX1sqx2rzvwmlTN9nkf6j9Vp2g7WCkO6ZeodyNmD59OCq9GvJvJP1cpPNlrhDmHA35MAr4SNlXM8yTvBIgOG3XorrVpwR1S3E4e5BSilQ80pI5pTpltVoIghwVxweaBg0m4+CizPLROoASEv0rR08FP2ZOqbg+htiu0johm3NKauMe68jziVgZ7Vq5idWGK7EPkfohdqJu4lOsiwhAJAuT9XQGDwpe6Btx+SumW4ZtMAHfeEjq3GKUImpoISv5JfYIYzS2Om/whA1zfz+KOYzW6xXlXBhgc48B7ztCz30anFibvCbFB13e9GueLwkGZ5k1oIm+wHEngpjG2ROSirYlc0lz72Lj6LzurWN+q3DS0DoLr10AcZK2Ekltfo87JuUty9kdClJk3je3HhHNMcNTAuhWOgATsjnQG2SWSVuh3HHahTjWhzoOyjFOBYQFM4XK0JPD/tExukByLcz2mbgkcYWLaiINxxWJhAKFmZN+2qf5H/7FCEJnmNMGrUn+t/8AsUvrUoSSY5KDRZ+wnaY4es2m932TzH5TwvyXRcy7cCO7oO1O2c4XDOjeZ+C4dKd9msVDi2d7j9VZydHY0t3JfGVCbzxk/OUyoVJvOySYGpLTzCOwFcTpKRZr3xSHQqgjr8ELi6UxzWtWpBHRS02626ibzDR05qKsqlQmxzbEEIKvkx0Ne3jYja/BO8xwXrzRGGoa6Eb3Mjy/ZXx5JQdonLiWSFMr3/i+Iie7G0/eHp5oXG5NVovAdHiAiLg9J6K/ZbjddITdzfC6d5Gx9u6S9osXL2sb+DxHzNoTi10n2ZS0K3Uj3I8oDW6jaBPmgc/z5lAa3GXE2aNzyC2xOfd3RNtuA3J4AKmvY+pUNWtvwafweY5oUIPM/wDY3nyLAuPsi29n+1FOs0gE95uQdx+yYZhjfBBNzJ9FUsnpDvS4Aag0iR15wnub14pgbEBVy41GdItgyOUFN/2hZmWINOkTu7gOp2Cr9DAEO1vOp/uHkiMbjnVXgR4WmTwk8l7qkjgPrindNjSVvsztXmc5VHpHm62fShkmC47f2j5r11II9lIPp+z/ALRtRJpC+CKbFlBl7qWvUAEeikbTgqKo2eCzx/0BCmbnqpGbbX+tkS2gNDrXkQoWUevl+6cwrjgTy98kQeQfr23WKcUpIkfXksRHCRTfD2hdiv5j/wAzviVA9sojFfzH/md8SoSs41asBq0oK2wdfRUa7kfcinU5CBqsg3Vk7F5R2u0X7LcWLHgQjRVg+1VPIcX4I4j6Cs1C7ZQZofxStDyC5oi5KmbV7sidh7kNkeNB8B3G3mmWMoBzdRQ6oLdMl1tqQRbmPkgsNX7qtJ+4fCfbxQ2ExQu2Tbp1siMSzU3e/wCi7vkva+xO+oKNYuP3HiCfeD9c0vpUBV8c3JJI5ckK/FEs0Hh90nlKb4zLQ0N7swSIMcdr+xDa4spJKL/cDyzK9dQ1DdrDDRzdxd7Fp2jyLUO8YPGPvD+sc/NMMH4IbwCK72d1THnlCSlEUywWTso/Z8DvTHMTba/FOO1jAKb7XMDlIngif4FoxEtbGsSY2JB3CC7TnUCONvYm9/yT3V2WjBQxV+zKvTbAtA6LcwSRN/P65r17Bp5xyt8FDhxaeu62k+oow2rTZrUPQ24rfCYw0zzb7/Mc1lR42mY+K8px7PhKXnHdLsNB7VdDJtZrhIIWoA4pe+hEx8jfqFE/UBcnylBlikmHjlTQXXrCYUFRxQ+iApKRHQo2KdeIHLG/ImpHbqsW7V4m10KMV4r+Y/8AM74lQOKlxQ8bvzO+JURCxTeR7Cjq0gZUilbhHETEDmTHpO6i0i2zcqoBwOL7p87jYq25VmzTYGxtCr3/AOE91wHHkWscR6wvKeVVmGzKhv8A0Ot1U74S4srGGXFzXBdKFfTUF+oVmZV1Nv5qnYGtrpS6NQ3iOHPkn2X4iQhPnoafXJXM/wA2q08S1rANLRMDd8zInoOHNPsszMVWhzdj7uYPVLu0mBD2OdF2eIHjtceirWT480Hah/LcfF15PA6cVZeUeADlsnUui/YnDgjw7R7xc/BOMNWFSmCLHiORSiljxUaNP4hvwPkpMPihSJLidMeLjEcUHJANNXGxi+iQV4GqfD4ynUANNzXjoZ9RupCydkptaF9wqrnTXp+R+KWdo6feOdoBJnUQOIHJMsyae9p22BPoRKGGo1rWMEj0CahJxjYfapQ+zKe2meG0/VlM+lNk/wAyyQu+0p2d+JvPkRyKSuaRIIuN5kQtrSZoTjS7/Qw9TjnF8gD8JaZWYesBZEhwLokH2bdVA3DHVpaC48miT5wF2XwalA7F5LbIIMFaaE5yzsjiXie70N5vOn3bp9huwQF6lUn+1g/U/JHWaNXIF8UrpFCqs6LbDZZVqkCnSc4cwLb8/wBV1HDdm8PTu2mJ5u8R99vcjv4TqY93ySmTLb8UMRxUvJnPsB2FrG9QtYJ56j6Cy8XQ6NE7cJ4cuqxUWSbO+OBwnHtIqP8Azu/2KiYwuMASSis1/n1f8j/93Jj2ey0Pe3ULGSfyjYdJPuCSyZFCO41sOL5JbSbs/wBmu8HeVJDd23gnrHJWzA5HSBMMEtaXFxubdUbgMLrqNYBvNhxgEgD0TvAUgzQDSf8Aaw0tJaHEgS57SbNbqAieSw/kyaiW5ukb6x49PHbFWwCvhW06Q8A1OY2QbuYZJNSBZoNhBQ1NjdBP4piOW9wjcxzHvASBpLzqdPGLASNxv1JWuGwmmlUqbg0/Dvt3jGkn1QpR3TqPVBovbDy7tA1PI6T6Tqj6jWESA0DxOMT6GwSUYA04EzNhzJ4bKz0MC11N1WqS2IDWwftZa6w4wCGyeSGe692hmkS0AXBJ3ujwyyx7b6/P/AMoRybvf+Pt+4kzLDgM6EEHz4hVDGYFrHDTYG0clY+0WY6aha50WkgTJ4T6g7Kv4oOqxpECZk2k8BHJbuCLmlKHR57VShC4S7MyDMu6f3ZsxxsP6Xch0VsfWBCoxpageBBjqDyViyPVWhpMEb/MBTkhzZTT5lVMAxFPu3mCWmZBEg32uEwwvafEUwPEHib6xPod1FneGAr6QdWlok9d4K1Yy0KWlXKAS/8AT2ljwObirUYXM0xM8QAYk8+Ca4hjXVS5pkcxyS3snhrOdw2Tqq2OgSuTxW1INGfBGxlkurZOzGVYZUaC0eOxMjhHUILNs6LpZT+7sXc+g+ahyLG9zXY78M6XctLrH9D7E9pNHOMfkfAjn1EW9pZ8F2KoU/vB1Q/3WH/yE5w2DaweBjWj+0Ae8ItnNbIrbb5OSSXAM9sX+rKGmRZxty5mUyOG9/SfcvDhgDfjzP6BRs/UncAF/Q/XRe9w48fryRbmxsLKB743PsVtqK2RtogHeen7LFKxwPD3LxdZBwDM3zWq/wCR/wDuVbuwNJri7WeDNPN24DZ4CVUcyH21T/I//Yph2czt1BxLILtJDQdjPD9QszUQ3wo29JPZOzplbBFrxpBa77zYPK/sO6CxGIdUdqe4uPEkz8fgpw77Gm5wILxqB3s5ptzBW9DAd5TJZBdIEagCBckwYBHDmsCcZPxX4PRwkq3P8huX0ajBRqMoGqCHW0khxJLYMCwECxsisHiqlOq2iyk2qRSc11MwR4nayJ28Ph4ICnmGJw9PQHaGuJsCxx6wQSQg6LXtaagcWyCPvQXj8cc+vFGWVRpK79/wAeNztyar1/IwqVKjXPfVqfaU3hoZvEkk6RsAIFggcbiA4y2wPtUOIoObBdufceIM+Y9UNXqQ2UFuWSSgl2FSjii5t9C7N4JHEx+oS4U0TXcXG+60DF7/AOn4HhwRg+z5/wDUc6zaiUo9CvHUIOscbO/QrKTCLtJDtpBuPRMqmHBEHbYoOk3SS3iLeY4IepxU9yKYMlraRhnGT7ePVSNNwOXx5KRrIN0bk7WMqhzwS0GTHPh5pJRcnURpyUVbLdluE7miAbWl3ITzSTOs71jQz7vE8Xft8VmaZw6rYSG8uJ/MlQbM8xwTWDRU9+Tv0v77F8upvxh0RjmPryWwMiwsVu2meS11SYtb6stBiaOldm8b32GYSZc3wu8x+0JmGEG3t/ZUrsPjdNY0ibPEgf3Db1CvRongszLDbIfxS3RJaYkQoXjl6CwPmt6YI4LHulU3BNoO+ShzTE/FEvYVEWqrdk0atCxegHyWLrJo4BmlE99Vsf5j+H97kIKLuAK8WJYdHuA7Q1mwHFzgNgdpNrwrVl3aqmWaXtDWkjV4S6LQXNPCxKxYk82CE3bXJpaXPOmr9DepnGGe4UwaembvbqBvt97YCR6LzF9oaTPC19M6YE7hxAuQOp+CxYkZY0m0OQyuUU2KM17YsdfQ50SS4buJAtf8qByzGuxDS6CL7chyWLFufSdPD5HNq3RhfV9RP49idIIODOxCz+FPJeLF6ZHl7tGfwx5KKtg76tJMe9YsQssU4uy2OTUlR62hqGxhb08IdwIWLFTDCMYragmWbk3ZIMMeS0Zhd+c3WLEegKfBucMeq0dhATtdYsXNWSmTYVxpVWVALscDPQG4XZGlpAc3ZwB9RKxYs/VrlDmlZsKUqB2FjckrFiRHQerTAUbqDiPurxYoJIXYY+S8WLFxx//Z
▪ قلم‌گیری و اجرای جزئیات طرح:
پس از نصب قطعات رنگ‌آمیزی و صاف شده و برش خورده طرح بر روی زمینه کار، نقوش پیش‌زمینه با قلم‌موهای بسیار ظریف که عمدتاً توسط هنرمند و با استفاده از موی‌گربه تهیه می‌شود قلم‌گیری می‌شود.
▪ تذهیب و تشعیر:
تذهیب مشتمل بر نقوش هندسی و پاره‌ای از نقوش اسلیمی، خطائی، سرترنج و غیره است که در حواشی کار بویژه حواشی آثار خط به چشم می‌خورد. تشعیر نیز مشتمل بر نقوش حیوانات و پرندگان، ابر، آب و غیره است که در مجاورت آثار مختلف مینیاتور و خطاطی‌های نفیس بسیار دیده می‌شود و در سوخت چرم این دو هنر کاربرد فراوانی دارد و با طی این مراحل یک اثر سوخت چرم تهیه می‌شود.احمد ادیب معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان در باره هنرمندان این رشته می‌گوید: هنر سوخت چرم در اصفهان در حال حاضر تنها توسط دو استاد <علی خوشنویس‌زاده و خانم زینت‌السادات امامی> ک این هنر را از پدران خود آموخته‌اند، ارائه می‌شود.وی می‌افزاید: معاونت صنایع دستی سازمان پس از مستندسازی هنر سوخت اقدام به برگزاری دوره مقدماتی هنر سوخت چرم کرد که در این دوره حدود ۳۰ نفر نام‌نویسی کردند و تنها ۳ نفر این دوره را به طور کامل گذراندند.
به گفته وی سحر سمندریان، هاجر مهیاری و عاطفه بساک بختیاری ۳ هنرمندی هستند که با فراگرفتن هنر سوخت چرم قرار است این هنر را زنده نگه دارند.استاد علی خوشنویس‌زاده که نیم قرن است در زمینه هنر سوخت چرم فعالیت دارد نیز می‌گوید: برای هنر سوخت چرم هنرمند باید ۱۰ رشته از هنرهای سنتی را بداند تا موفق شود.
وی با اشاره به این که تنها وی هنر طلاکوبی را در هنر سوخت معرق چرم انجام می‌دهد، می‌افزاید: این کار بر روی جلد قرآن صورت می‌گیرد.به گفته استاد خوشنویس هنر سوخت از دوره تیموریان و از هرات و سمرقند شکل گرفت و سپس به دربار صفویه در ایران راه یافت.
استاد حاج میرزا آقاامامی، حاج میرمحمد معلم، خوشنویس‌زاده، استاد آقاتقی کرباسی و استاد ختائی، از جمله استادان و هنرمندانی بوده‌اند که هنر سوخت چرم فعالیت می‌کردند و شاگردانی نیز در این رشته تربیت کرده‌اند.
امید است این هنرهای اصیل همچنان در فهرست آثار هنری ایران باقی بماند. و شاهد رونق میراث فرهنگی غنی این مرز و بوم باشیم.
منابع:
http://vista.ir
http://www.irandeserts.com
روزنامه اطلاعات .
آخرین ویرایش:
