ARC_2008
مدیر بازنشسته
.
.
.
جهت برقراري ارتباط بين کاربر و ادوات کنترل ( PLC ) ، نياز به وجود صفحه نمايشگر گرافيکي ( HMI ) به طور کامل در سيستم کنترل مرکزي احساس مي شود . از اين رو HMI ، يکي از ادوات جدانشدني و با اهميت در هر سيستم کنترل به شمار رفته و نه تنها نمي توان از نقش آن ها در کنترل پروسه گذشت ، بلکه چه بسا با طراحي مناسب برنامه و انتخاب صحيح نوع HMI ، مي توان به سطح کيفيت پروژه کمک نمود . آنچه سبب بهتر شدن اين کيفيت مي گردد ، در ذيل خلاصه شده است :
1- نوع صفحه نمايشگر : ممکن است در پروژه خود نتوانيد ( نخواهيد ) از يک PLC معروف استفاده نمائيد ( به ارزش دستگاه بسته است ! ) و يا شايد برنامه PLC آنقدر قوي کار نشده باشد . با انتخاب يک برند معروف و مناسب از نوع HMI ، اين کاستي ها را به خوبي برطرف سازيد . توصيه بنده اين است که هيچ گاه در پروژه هاي خود : به سمت اپراتور پنل هاي بي کيفيت نرويد .
انتخاب يک برند مناسب از صفحه نمايشگر که از لحاظ کيفيت ظاهري ، صفحه ، ابعاد صفحه ، ريزولوشن و حتي امکاناتي چون :
- داشتن امکان ذخيره اطلاعات ( هم به صورت data logger و هم به صورت recipes ) و نيز قابليت ذخيره در حافظه خارجي چون فلش يا کارت و ...
- داشتن نرم افزار با ابزارهاي بالا ، زيبا و با تغييرات داخلي زياد . اين ذهن شما را نامحدود مي سازد ! .
- دارا بودن امکان برنامه نويسي داخلي و نيز چند زبانه بودن ( حتي اگر چند زبانه هم نبود ، مي توان از راه هاي ديگر ( قابل بحث ) آن را اضافه نمود ) .
- قابليت نمايش منحني ها ( رجيستر بر حسب زمان ( trend graph ) و نيز دو رجيستر نسبت به هم ( xy chart ) .
- و ....
و اينکه هر چه در انتخاب نوع صفحه نمايشگر خود وسواس بيشتري به خرج دهيد ، در انتهاي انجام پروژه ، رضايت بيشتري داريد ! .
2- برنامه نويسي :
حال ديگر يکي از HMI هاي با برند قابل قبول را انتخاب کرده ايد . حال نوبت شماست که پروژه خود را بارور کنيد . با نوشتن و طراحي گرافيکي يک برنامه HMI خوب ، مي توانيد به پروسه خود يک جان ديگر ، يک رنگ ديگر دهيد . چه بسا ديده شده دستگاه هاي قديمي با تغيير برنامه صفحه نمايشگر با کيفيت بالاتر ، گويا لعاب ديگري به آن داده شده است . فرض کنيد ؛ مي خواهيد يک اثر خلق کنيد ، يک مجسمه . با ورود به اين قسمت از برنامه هايتان ، وارد حساس ترين بخش شده ايد . گفته شد ، اگر حتي برنامه PLC خود را خوب تمام نکرده ايد ، اين جا جبران سازيد . برنامه نويسان مي توانند قسمت هايي از برنامه را وارد HMI کنند (توضيح بيشتر در آينده ، ان شاء الله ) . در نوشتن برنامه رعايت نکات ذيل الزامي است (!) : 1- آرامش داشته باشيد ! .
قبل از شروع به نوشتن برنامه ، به آرامش نسبي ذهني برسيد . بدانيد وقتي در حال کار هستيد ، نياز به حوصله زياد و دقت بالا خواهيد داشت . هميسه به فکر زيبايي چهره مجسمه خود باشيد !
2- آيا بر پروژه خود تسلط داريد ؟
HMI کدام پروژه را مي خواهيد طراحي کنيد ؟ به پروژه ، عملکرد آن ، توالي آن ، کارکرد تک تک اجزا ( يا تجهيزات ) موجود در پروسه آشنا هستيد ؟ . قبل از شروع بدانيد چه مي خواهيد کنيد ؟ . نيز توصيه مي شود شماتيک صفحات را روي کاغذ – خيلي مقدماتي ، شايد – پياده سازيکنيد . روي مغزتان ، شايد .
3- تسلط بر نرم افزار
نرم افزار را خوب بشناسيد . نمي گويم تک تک منوها را . اگر در پروژه خود نياز به استفاده از امکانات خاصي داريد ( با آن آشنا شويد و يکي دو بار تمرينش کنيد ) . لکن ميبايست بر تمامي ابزارهاي نرم افزار آشنا باشيد .
4- چارچوب داشته باشيد .
از همان ابتدا يک قالب ، يک چاچوب مناسب براي پروژه خود انتخاب نمائيد . خيلي خوب است آن را خودتان با همان خطوط ابتدايي و امکانات داخلي HMI بسازيد . لازم نيست خيلي وسواس به خرج دهيد ولي خواهشا اين طور نباشد که هر صفحه براي خودش يک چارچوب داشته باشد ! . يک چارچوب براي تمامي صفحات .
5- انتخاب رنگ مناسب
در انتخاب رنگ مناسب دقت کنيد . سعي کنيد رنگ خود را متناسب با موقعيت پروژه انتخاب نمائيد . تنوع در رنگ بندي خوب است – آن هم براي کاربر - . اما زياده روي در آن نيز سبب از بين رفتن پروژه مي شود ! . ديده شده ، استفاده از رنگ هاي حدود خاکستري ، مشکي ونقره اي بسيار متداول است ( همان رنگ هاي صنعتي ) ! .
6- کادر علائم :
اگر اندازه صفحه نمايشگر پروژه اي که داريد آنقدر بزرگ است که بتوانيد . مي توان در بالاي تمامي صفجات يک کادر کوچک درست کرد . اين کادر را مي توانيد حتي به 100 بخش ريز و مرتب تقسيم بندي نمائيد . آلارم هاي موجود در سيستم ، حالات کاري پروسه ، تنظيمات مهم ، ساعت و تاريخ ، وضعيت هاي ممکن و ... ، براي همه يک آيکون در اين کادر در نظر بگيريد . ..... حال کاربر در صفحه ششم است . اين صفحه تنها داراي يک سري تنظيمات است ، اما کاربر پروسه را از طريق کادر بالاي صفحه ششم تحت نظر دارد .
7- تنوع در انتخاب ابزارها :
در جعبه ابزار نرم افزار HMI خود ، حدود 20 الي 50 ابزار داريد . قرار شد با تمامي اين ابزارها آشنا باشيد . در پروژه ي خود از چند ابزار استفاده مي کنيد ؟ . سعی کنيد به هر ترتيبي شده حداقل پروژه اي متشکل از 19 الي 49 ابزار داشته باشيد ! .
8- نمايش + تنظيمات :
خيلي از برنامه نويسان تصور مي کنند ، HMI يک دستگاه براي انجام تنظيمات PLC است ، تنها ! . در برنامه خود تنها به نوشتن صفحاتي اقدام مي کنند که اپراتور بتواند تنظيمات مورد نياز خود را از طريق آن وار PLC کند . خير ، بدانيد اگر به روي صفحه نمايشگر خود نتوانيد شکل گرافيکي تجهيزات تحت کنترل را بکشيد و همزمان با تغييرات در اجزاي تجهيز ، آن را به صورت شماتيکي پياده سازيد ، هنوز برنامه نويس نشده ايد ! .
9- کاربر خود را بشناسيد .
احتمالا ( ببخشيد ، حتما ) شما مهندس هستيد . ولي آگاه باشيد کسي که مي خواهد با برنامه شما کارکند ( آن هم در کشورهاي جهان سوم ) ، يک مهندس نيست . پس مراقب باشيد ، زياده روي نکنيد !!! .
10- صفحات را درست طبقه بندي نمائيد . دکمه هاي اتصال صفحات به هم را به طور کافي و راحت و در دسترس قرار دهيد .
11- وقت بگذاريد . کمي احساس مسئوليت و علاقه سبب مي شود اين گزينه را ديگر رعايت کنيد !
12- الهام بگيريد .
از دنياي طبيعي اطرافتان و محيطي که در آن هستيد ، الهام بگيريد . اين توصيه را زياد جدي نگيريد ، ولي اگر مي خواهيد ايده هاي جالبي بگيريد ، روي بازي هاي کامپيوتري هم ( بخصوص صفحات تنظيماتشان ) بيشتر تمرکز کنيد ! .
13 - و .... با فکر باز کار کنيد .
سربلند باشيد .
آخرین ویرایش:
