شهر کاشان

[P O U R I A]

شهر کاشان


مرکز شهرستان کاشان در استان اصفهان است. جمعیت این شهر طبق سرشماری سال ۱۳۸۵ مرکز آمار ایران برابر با ۲۵۳٬۵۰۹ نفر بوده‌ که در بین دامنه کوه کرکس نطنز و دشت کویر اران سکنی دارند. کاشان در رده یازدهمین شهر صنعتی ایران قرار می‌گیرد که دلیل آن وجود کارخانجات فرش ماشینی (بیش از یکصد کارخانه)، کارخانه تولید ورق گالوانیزه و کارخانجات تولید قطعات خودرو و مونتاژ است. قدمت صنایع نساجی در این شهر به تولیدات شعر بافی شامل مخمل بافی، زر بافی و حریر بافی برمی‌گردد که هم اکنون بیش از چند هزار نفر در کارخانجات نساجی مشغول به کار می‌باشند.
شهرت این شهر بیشتر به واسطه گلاب و فرش دستباف آن است. از محصولات کشاورزی آن می‌توان به انواع غلات و میوه‌های فصلی اشاره نمود. غذای غالب، در بین مردم این شهر ابگوشت و بالاخص گوشت و لوبیا می‌باشد.
آثار تاریخی و دیدنی فراوانی در این شهر وجود دارد که از آن میان می‌توان به باغ فین، مسجد و مدرسه اقابزرگ، خانه عامریها، خانه عباسی ها، خانه طباطبایی، خانه بروجردی، حمام سلطان امیر احمد و قبر شاه عباس صفوی اشاره نمود

 

[P O U R I A]

وجه تسمیه
به عقیده دانشمندان زبان شناس، کاشان به خانه‌های تابستانی گفته می‌شود که از چوب و نی ساخته شده باشد. درمورد وجه تسميه کاشان سخن بسيار است.

قاسان و کاس رود
بر طبق حکایت تاریخ قم قاسان نام دو تن از پادشاهان داستانی (پسران خراسان) بوده، قاسان اصغر پسر آفریدون است که نام او را به رودخانه (که به فارسی کاسه می‌گویند) نهاده‌اند؛ و قاسان دریا بوده که آن را کاس رود خوانده‌اند.

چهل حصاران و کاه فشان
برخی از نویسندگان دوره‌های اسلامی گفته‌اند که کاشان در اصل چهل حصاران بوده، در زمان هارون الرشید عباسی به خواهش مردم آنجا، زبیده خاتون همسر خلیفه دستور ساختن شهر و برج و باروی آن چون کاه افشانی کرده‌اند و به تدریج کاشان نامیده شده است.

کی آشیان
این توجیه برخی از متاخرین، از آن نظر پیدا شد، که چون نخستین جایگاه آبادانی این ناحیه به امر پادشاهان داستانی ایران و در کنار چشمه فین برافراشته شده است، آن را کی‌اشیان (یعنی جایگاه ونشیمن پادشاه گفته‌اند)

کاشان و کاشانه
منظور، مصداق و معنی لغوی آن است. چنانکه ملک‌الشعرای بهار می‌گوید:
لفظ کاشان و کاشانه به لغتهای قدیم
معبد و جایگه جشن و دلاسائی بود
و در جای دیگر نیز چنین می‌گوید: کاش و کاشان و کاشانه نیز که از اسامی بتخانه‌ها است به معنی نوعی از مسکن شد، و نیز اسم خاص شهرها گردید.

 

[P O U R I A]

تاریخ باستان
کاشان یکی از اولین مراکز تشکیل تمدن انسانی بوده‌است. طبق حفاریهای باستان‌شناسی در تپه‌های سیلک کاشان، سابقه حضور بشر در این منطقه به هفت هزار سال پیش می‌رسد.

پس از اسلام
کاشان در زمان سلجوقیان روبه رونق نهاد و در زمان قره‌قویونلوها بیشتر ترقی کرد. تا جایی‌که محل توجه دانشمندان شد. در نیمه دوم سده نهم و نیمه اول سده دهم این شهر، شهرت بسیاری داشت و یک شهر پرجمعیت به شمار می‌رفت. در سده ۱۱ و در دوره صفویه برای دومین بار به همان درجه از ترقی نائل شد و مانند اصفهان با شهرتی بسیار همراه گردید، اما با بروز زلزله‌ای بسیار شدید در سال ۱۱۹۲ هجری قمری دوباره ویران شد. بعد از زلزله‌ای که در زمان قاجار رخ داد کاشان دستخوش نابسامانی و منازعات محلی شد و از این‌جهت زیانهای فراوان دید.

زمین شناسی
منطقه کاشان که در غرب ایران مرکزی واقع شده است، بخشی از این واحد مهم زمین شناسی و ساختمانی ایران محسوب می‌گردد که به شکل مثلث در مرکز ایران قرار دارد. حد شرقی آن به بلوک لوت از شمال به ارتفاعات البرز مرکزی از جنوب به زون سنندج - سیرجان محدود شده است. واحد ایران مرکزی جزء بزرگترین و پیچیده ترین واحد زمین شناسی به شمار می‌رود. در این واحد قدیمی ترین سنگهای دگرگون شده (پرکامبرین) تا آتشفشان فعال و نیمه فعال امروزی وجود دارد. در واقع این منطقه را می‌توان محل قدیمی ترین قاره در ایران محسوب داشت. که حوادث زمین شناسی فراوانی به خود دیده است. سنگهای پرکامبرین پیشین در ایران مرکزی که خود از فرسایش سنگهای آذرین دوره‌های قبل به وجود آمده اند. براثر حرکات کوهزایی کاتانگایی شدیداً دگرگون شده و پلاتفرم ایران مرکزی را تشکیل داده اند. این پلاتفرم از دوران پالئوزوئیک به بعد در امتداد گسلهای بزرگ شکسته شده و حرکات قائم مداومی را متحمل گردیده است این تحولات در پیدایش آتشفشانهای بزرگ ترشیاری موثر بوده اند. بعد از حرکات کوهزایی کرتاسه پایانی (لارامید)، رسوبات تخریبی منطقه را پوشانیده و به دنبال فاز کششی بعدی فعالیت آتشفشانی شدیدی در این زون رخ می‌دهد.
از نظر زمین شناسی ساختمانی ارتفاعات جنوب غرب و جنوب کاشان جزء ارتفاعات ایران مرکزی بوده و جزء کمربند آتشفشانی بزمان-تبریز قرار دارند. و ارتفاعات شمالی تر، یعنی مجموعه کوههای لطیف، یخ آب نیز به موازات آن کشیده می‌شود و این دو مجموعه خود به موازات زاگرس و روراندگی بزرگ آن و در امتداد منطقه دگرگونی سنندج - سیرجان کشیده شده است. بین ارتفاعات جنوب غرب و جنوب کاشان و ارتفاعات قدامی آن(کوههای لطیف و یخ آب و ...) فرورفتگی عظیمی است که از قم تا جنوب اردکان کشیده شده است و در زمین شناسی ساختمانی ایران از آن به نام فرو رفتگی بزرگ قم - اردکان نام می‌برند. (اشتوکلین، هوبر و دیگران)(معتمد،1367) بنابراین منطقه کاشان بخش کوچکی از یک واحد طبیعی و مورفولوژی و زمین شناسی است که خود به دو بخش مجزا و متمایز منطقه کوهستانی و منطقه دشتی تقسیم می‌شود. منطقه کوهستانی از نظر لیتولوژی منحصراً شامل تشکیلات دوران سوم زمین شناسی است که عبارتند از، تشکیلات پالئوسن، تشکیلات ائوسن، تشکیلات الیگوسن، تشکیلات میوسن (میانی- فوقانی)، تشکیلات پلیوسن و همچنین تشکیلات دوران چهارم زمین شناسی (کواترنر) و منطقه دشت که از آبرفت های جوانتری از جمله آبرفتهای سری c که این آبرفتها به طور تقریباً افقی سراسر دشت کاشان را پوشانده و از شن، ماسه و رس تشکیل یافته‌اند، آبرفتهای سری d، این آبرفتها از جدیدترین تشکیلات دوران چهارم بوده و بیشتر مخروط افکنه‌های واقع در دامنه‌های جنوبی و غربی منطقه از این آبرفتها تشکیل گردیده است و همچنین بستر رودخانه‌های چم رود و برزه رود و بستر رودخانه قمصر در جنوب دشت تشکیل گردیده است.

 

[P O U R I A]

اب و هوا
به طور کلی شهرستان کاشان دارای دو حالت نسبتاً متفاوت اقلیمی است و در این امر بیش از هر چیز عامل ارتفاع مؤثر می‌باشد. این دو حالت عبارتند از شرایط اقلیمی پایکوه و شرایط اقلیمی دشت. دشت دارای اقلیمی بیابانی با تابستانهای بسیار گرم و خشک و زمستانهای نسبتاً معتدل می‌باشد و پایکوه دارای اقلیمی خشک و نیمه خشک با تابستانهای معتدل و خشک و زمستانهای سرد می‌باشد. میزان بارندگی چه در دشت چه در پایکوه کم است. شرایط اقلیمی حاکم بر منطقه شرایط اقلیمی دشت می‌باشد. که بارندگی بسیار کم و افزایش قابل ملاحظه میزان حرارت در تابستان مشکلات فراوانی را در این منطقه به وجود می‌آورد. خشکی فیزیکی شدید یکی از خصوصیات بارز شرایط آب و هوایی این منطقه است. در مقایسه بین ناحیه پایکوه و ناحیه دشت عامل تبخیر و تعرق قابل ملاحظه است زیرا در پایکوه به علت ارتفاع دما افت پیدا می‌کند و درنتیجه تبخیر و تعرق بالقوه نسبت به دشت کاستی می‌گیرد. و همین امر سبب می‌شود که خشکی فیزیکی در پایکوه دیرتر از دشت شروع ‌گردد و یا به شدت آن نرسد. از طرف دیگر اختلاف دما بین این دو ناحیه باعث می‌شود که زمان گل دادن درختان در پایکوه و دشت تغییر کند.

اقتصاد
کشاورزی در کاشان و پیرامون آن رونق دارد، و بخش بزرگ زمین های آن، هر ساله زیر کشت پنبه، غلات، صیفی کاری و سبزی است. همچنین گوجه درختی، سیب درختی، انگور، هویج، پیاز و... از دیگر محصولات کاشان است. علاوه بر آن پرورش گل در بخش قمصر، هندوانه و طالبی در آران و کشت سیب زمینی در حومه رونق خوبی دارد و در نهایت، انار فین و راوند و عطر و گلاب قمصر/ نیاسر/برزک/ و جوشقان کامو از شهرت ویژه‌ای برخوردار است. در کاشان معادنی مانند مس، آهن در نیاسر، سولفات باریم، زاج سبز، نمک طعام در آران و بیدگل، سنگهای مرمر و تراورتن وجود دارد که بعضی از آنها دست نخورده باقی مانده است. کاشان در زمینه صنایع دستی، از قدیم الایام زبانزد بوده و جایگاه و پایگاه اصلی صنایعی چون مخمل بافی، زری بافی، ابریشم بافی، پارچه بافی، شعر بافی، قالی بافی، کاشیگری، سفالگری، مسگری و هنرهای فراوان بوده است که به دلیل رشد روز افزون تکنولوژی ماشینی اکثراٌ رو به افول نهاده و اینک تنها در زمینه صادرات فرشهای دست بافت در عرصه اقتصادی کشور نقش مهمی ایفاء می‌کند. کاشان در زمره اولین شهرهای ایران است که صنایع کارخانه‌ای را در خود جای داده است. از مهمترین صنایع ماشینی کاشان می‌توان از چندین کارخانه ریسندگی و بافندگی، دهها کارخانه فرش ماشینی، قند سازی، پارچه بافی، باسکول سازی. بلورسازی،. پلاستیک سازی، چینی سازی و ملامین سازی و ... نام برد. کاشان هم اکنون با بیش از دهها واحد صنعتی پیشرفته و فعال یکی از مهمترین قطب های صنعتی کشور محسوب می‌شود.

 

[P O U R I A]

آثار تاریخی
کاشان یکی از شهرستانهایی است که در آنجا نمونه‌های جالبی از شاهکارهای هنر ایران یافت می‌شود. آثار معماری که دراین شهر باقیمانده معدودی از دوره صفویه و بقیه آثار دوره‌های قاجاریه است. بنا به مقتضیات جغرافیایی و موقعیت طبیعی این شهر معماری مخصوص به خود دارد. که همه ساله جهانگردان بسیاری از دورترین مناطق دنیا را به سوی خویش می‌کشاند.

آتشکده نیاسر
چهارتاقی نیاسر، یکی از آثار تاریخی شهر نیاسر در بیست کیلومتری غرب کاشان است. این آتشکده که متعلق به عصر اردشیر بابکان و از اولین احداثات عهد ساسانی است. این بنا در عصر ساسانی به عنوان محل نگهداری آتش استفاده می‌شد و مراسم مذهبی در کنار آن برگزاری می‌شد. ضمنا این بنا چون در ارتفاع قرار داشت و نور آتش آنها از فاصله دور دیده می‌شد، به عنوان راهنمایی برای کاروان‌ها، یا در هنگام جنگ برای اطلاع‌رسانی از آنها استفاده می‌شد.

خانه‌های بزرگ و قدیمی کاشان
این خانه‌ها که از نظر خصوصیات معماری محلی یکی از بهترین خانه‌های دو قرن اخیر شناخته شده است. خانه بروجردیها، خانه عامریها، خانه عباسیان، خانه شریفیان، خانه قدیمی حاجی سید آقا، خانه قدیمی میرزا ابوالفضل حکیم باشی،خانه تاج و هم چنین نظایر دیگر آنها در کوی و برزن‌های داخلی شهر قدیم کاشان کم و بیش باقیمانده است، از سبک معماری منطقه‌ای و نشان دادن سلیقه هنرنماییهای محلی بسیار جالب توجه بوده و اغلب نیز برازنده نگاهداری و ثبت در فهرست آثار باستانی است.

حمام های قدیمی
از جمله ابنیه مهم و آثار تاریخی کاشان گرمابه‌های بزرگ و عمومی آن شهر است؛ به طوریکه درعهد صفویه مورد توجه کامل و ستایش گردشگردان خارجی قرار گرفته است. تعداد این گرمابه‌های بزرگ و عمومی بر حسب تغییر و تحول اوضاع اجتماعی از 25 تا 30 باب به شمار آمده است. که می‌توان به این موارد اشاره کرد: حمام ملاقطب ،حمام عبدالرزاق خان ، حمام میرعماد ، حمام سربازار وحمام صفوی نیاسر.

برکه یا آب انبارهای قدیمی
نظر به وضع قدیمی کاشان در منطقه خشک و کم بارندگی کنار کویر مرکزی ایران، از قدیم الایام ساختن برکه‌های عمومی آب آشامیدنی در شهر و جاده‌های عمومی و دهات از جمله مبانی مهم خیرات و مبرات به شمار می‌رفته است. و چون آب این برکه‌ها به هنگام یخبندان زمستان از آبهای کوهستانی ذخیره می‌شد.در فصل گرمای سوزان تابستان آنجا بسیار خنک و گوارا بود. تا قبل از احداث خیابانها و لوله کشی در شهر کاشان بالغ بر هفتاد آب انبار بزرگ و متوسط وجود داشته که سالی یک دفعه در زمستان آنها را آبگیری می‌کردند. از آب انبارهایی که در عهد صفوی ساخته شده می‌توان به این موارد اشاره کرد: آب انبار می‌رسید علی (در مقابل جلوخان حبیب بن موسی)، آب انبار بزرگ کوی کوشک صفی، آب انبار جنب مسجد وزیر، آب انبار بزرگ ر کوی سرپله، آب انبار مسجد مثقال، آب انبار مسجد و مدرسه میان چال، آب انبار عبدالرزاق خان کاشی، آب انبار گذر نودر بازار، آب انبار جنب بقعه چهل تن، در ضمن قابل ذکر است که بیش از نصف از هفتاد آب انبار کاشان که در دو قرن اخیر ساخته شده دارای تزئینات مشابه می‌باشد.و همچنین امروزه با بکارگیری پمپهای آب از برخی از این آب انبارها استفاده می‌شود.

 

[P O U R I A]

بقاع و مساجد معروف
بقعه شاهزاده ابراهیم، بقعه حبیب بن موسی(ع) ، بقعه سلطان امیر احمد، بقعه پنجه شاه،بقعه بابا افضل مرقی، بقعه شاهزاده حسین علوی،(((( بقعه سلطان علی محمد باقر(ع) واقع در مشهد اردهال)))) ، بقعه طاهر و منصور، بقعه ابولؤلؤ، بقعه خواجه تاج الدین، بقعه میر نشانه، بقعه شاه یلان، بقعه پیر داود قمصر، آرامگاه شاه عباس در حبیب بن موسی .بقعه امامزادگانی همچون دختر امام حسن عسگری(ع) و ابوالفضل(ع) و دو تن دیگر به همراه زیارت حاج کمال الدین در کنار آبشارنیاسرقرار دارد .مسجد و مدرسه آقا بزرگ، مسجد گذر بابا ولی، مسجد جامع میدان کهنه، مسجد میر عماد معروف به مسجد میدان سنگ از آثار بقاع و مساجد معروف کاشان هستند.

باغات معروف کاشان
شامل باغ تاریخی فین: شامل حمام تاریخی که امیر کبیر در آن به قتل رسید. و چشمه سلیمانیه و موزه مردم شناسی .

باغ تاریخی تالار نیاسر
شامل غار تاریخی نیاسر و کوشک و چشمه اسکندریه وآبشار مرتفع آن.

باغ وکیلی در روستای علی آباد

برج و باروی شهر
به ویژه قلعه جلالی از بناهای ملک شاه سلجوقی که به سال 460 هجری قمری در جنوب کاشان ساخته شده است. همراه با دو یخچال دیده می‌شود.

برج تاریخی نیاسر
این برج در نقطه ای بلند در ابتدای شهر قرار دارد که به عنوان دژی در برابر دشمنان و برج دیدبانی به کار میرفته است.

بازار کاشان
این بازار در یک چشم انداز فضایی در مجموعه بافت تاریخی شهر به طول 3 کیلومتر واقع شده است قدمت بازار کاشان مربوط به دوره سلجوقی می‌باشد.

چارتاقی نیاسر
چهارتاقی نیاسر، یکی از آثار تاریخی شهر نیاسر در بیست وپنج کیلومتری شمال غرب کاشان قرار دارد این چارتاقی متعلق به عصر اردشیر بابکان و از اولین بناهای عهد ساسانی است. این بنا در عصر ساسانی به عنوان رصد خانه و تشخیص فصول (انقلاب زمستانی وتابستانی)استفاده می‌شود و به این گونه است که در طلوع آفتاب روزاول زمستان خورشید در هنگام طلوع از بین پایه های چارتاقی عبور میکندو این روز اول زمستان به شمار میرود که به این پدیده انقلاب زمستانی میگویند...
واینکه چار تاقی کاملا سالم و سازه ای باشکوه میباشد.

 

[P O U R I A]

آبشار نیاسر
این آبشار که از ارتفاع زیادی از باغ تاریخی تالار به زیر دست خود میریزد و فضای زیبایی را خلق میکند.این آبشار یکی از مرتفع ترین آبشارهای کشور به شمار میرود.

کاروانسرای مرنجاب
این کاروانسرا در دوران صفوی ساخته شده است و در 70 کیلومتری شرق شهرستان کاشان قرار دارد. این کاروانسرا به دلیل اینکه در مسیر حرکت گردشگران به تپه‌های ماسه‌ای اطراف کاشان واقع شده می‌تواند به عنوان محلی برای اقامت موقت گردشگران مورد استفاده قرار گیرد.

مذهب
مذهب مردم اين شهر، شيعه اثني عشري است چنان که بواسطه ايمان راسخ، زهد و تقواي بي نظير شيعيان آن از صدر اسلام تا کنون با نام دارالمومنين در صدر شهرهاي شيعه نشين قرار گرفته و به نيکي از آن ياد شده است. به طوري که در زمان صفويه کاشان پايتخت مذهبي ايران شناخته شده بود. از قرنها قبل عده اي از يهوديان نيز در کاشان ساکن بوده اند که از دوره صفوي تعداد آنها زياد بوده ليکن امروزه تعداد کمي از آنان در اين شهر اقامت دارند. ياقوت حموي نيز در معجم البلدان در مورد ايمان مردم کاشان مي نويسد:
«عده اي از علويان ساکن کاشان منتظرند که صبح فردا قائم آنان ظهور کند و در هر طلوع، مسلح سوار بر اسب به خارج از شهر مي روند و متاسف بر مي گردند.»

زبان:
زبان مردم اين شهرستان فارسي است. ولي در روستاهاي حاشيه شهر، زبان رايجي و تاتي رواج دارد که اصل آن در واژه هاي فارسي دري يا فرس قديم است. ضرابي در تاريخ کاشان مي نويسد: مردم بلوک (حومه) را زباني ديگر است که اهل شهر از فهم معاني آن بي خبرند و آن را زبان رايجي گويند که داراي واژه هاي دري فراواني است​

 

[P O U R I A]

گنجينه علمي و هنري


​

نام شهر كاشان در مآخذ اسلامی، ”قاشان“ یا ”قاسان“ ضبط شده و از شهرهای بسیار قدیمی ایران است. به استناد تحقیقات باستان شناسان در تپه های سیلك واقع در 4 كیلومتری غرب كاشان، این ناحیه یكی از نخستین مراكز تمدن و محل سكونت بشر ماقبل تاریخ شناخته شده است. كاشان در زمان ساسانیان منطقه ای آباد بوده است. این شهر در دوره اسلامی نیز یكی از شهرهای مهم و معروف عراق و عجم بود. به استناد جغرافی دانان اسلامی، نام قدیم كاشان ”چهل حصاران“‌ نیز بوده است. در سال 442 هـ . ق طغرل اول سلجوقی برشهرهای بزرگ جبال عجم مسلط شد. در سال 532 هـ .ق ملك سلجوق بن محمد بن ملكشاه با سپاهیان خود به كاشان حمله برد و خرابی های زیادی به بار آورد. درسال 594 هـ .ق یكی دیگر از سرداران سلطان تكش خوارزمشاه به نام میاجق كه حاكم ری بود اینتاج را كشت و برای دست اندازی به فرمانروایی او به كاشان حمله برد وشهر را محاصره كرد، بعد ازمدتی كه نتیجه ای حاصل نشد با مردم كاشان صلح كرد ولی سپاهیانش به روستاهای اطراف كاشان خسارت زیاد وارد كردند.
بعد از درگذشت تكش، به فرمان سلطان محمد خوارزمشاه (596 – 618 هـ .ق) فرزندش ركن الدین به حكومت ری، قم، و كاشان منصوب گردید. درسال 621 هـ .ق در هنگام تاخت و تاز سپاهیان هلاكوخان درحدود كاشان، خواجه نصیرالدین طوسی كه از ملتزمین ركاب خان مغول بود، به احترام وجود بابا افضل الدین مرقی كاشانی سپاهیان را از كشت و كشتار مردم كاشان بازداشت و درسال (663- 680 هـ .ق ) خواجه بهاء الدین محمد به حكومت اصفهان و كاشان منصوب شد. در سال 674 هـ .ق هندوشاه نخجوانی حاكم كاشان بود و درسال 757 و 768 این شهر جزو قلمرو آل مظفر بوده است. كاشان به كرات بر اثر زلزله ویران شده است. ازجمله در سال 1192 هـ .ق در دوره سلطنت كریم خان زند بر اثر زلزله خسارت بسیار دید. آخرین بار درسال 1260 هـ .ق زلزله سختی كاشان را لرزاند و باعث ویرانی روستاها و قصبات اطراف آن شد. شهر كاشان معماری ویژه بومی جالب توجهی دارد و آثار بناهای تاریخی ومذهبی فراوانی در آن به جا مانده است.
با روي كارآمدن حكومت صفوي در قرن دهم هجري، اهالي كاشان که شيعياني مومن بودند از حكومت آنان استقبال كردند. اگر چه زلزله ويرانگر سال 982 هـ . ق ضربه سختي به بناهاي شهر وارد آورد ليكن در اين دوره از تاريخ كاشان در شئون مختلف ترقي فراواني كرده و به منتها درجه شهرت دست يافت. صنعت و هنر بافندگي در اين شهر به اوج ترقي و شكوفايي رسيده و بهترين و زيبا ترين انواع پارچه هاي ابريشمي، كتان، مخمل، مرغوبترين قالي هاي پشم و ابريشم در كارگاههاي نساجي كاشان بافته مي شد. چنانكه شاردن سياح فرانسوي مي نويسد: اساس ثروت و حيات مردم كاشان از صنايع نساجي و ابريشم بافي و تهيه قطعات زربفت و نقره بافت تشكيل شده است. عصر صفوي بهترين دوره رونق و آباداني كاشان بوده است. دهها اثر تاريخي در شهر و حومه آن و ظهور دهها عالم و فقيه كاشاني در اين دوره همگي نشانگر عصر طلائي كاشان در اين دوره مي باشد. سلاطين شيعه صفوي پس از اينكه اصفهان را به عنوان پايتخت برگزيدند و به كاشان كه از مهمترين كانونهاي شيعه نشين بود توجه شاياني كرده و ضمن سفرهاي متعدد به اين شهر اماكن رفاهي و مذهبي بسياري را به يادگار گذاشتند. اهميت كاشان در اين دوره به حدي است كه سفرنامه نويسان از اين شهر به عنوان پايتخت مذهبي ايران ياد كرده اند.
كاشان در همه ادوار تاريخي و هنري از چنان غنا و تنوعي برخوردار شد كه نظري حتي به اجمال و اختصار بر آنها فرصتي طولاني را طلب مي كند. اين شهر عنوان دارالمومنين را براي خود به ارمغان آورد و آثار بازمانده، كاشان را در رديف پربارترين گنجينه هاي علمي و هنري جهان قرار داد.​

​