شناخت فرايند شكل گيري كالبد روستاي سنگان (شهرستان تهران)

[DDDIQ]

شناخت فرايند شكل گيري كالبد روستاي سنگان (شهرستان تهران)



سعيد ميررياحي */ رومينا مجيدي**

* دكتراي معماري، استاديار دانشگاه شهيد بهشتي.
** كارشناس آباداني روستاها، دانشگاه شهيد بهشتي.
​

چكيده
بهرغم روند سريع شهرگرايي در ايران طي دهه هاي گذشته كشور ما هنور جامعه اي شهري روستايي شناخته م ي شود و بسياري از شهرهاي كوچك كشور بهرغم تغييرات ظاهري، از جهت مناسبات اجتماعي اقتصادي و ويژگ يهاي فرهنگي به روستا شبي هتر م ي باشند . روستاها سكونتگاههايي پويا در ابعاد اجتماعي اقتصادي و كالبدي فضايي هستند كه نگرش ها ، علايق و پاسخگويي به نيازها يا رويا رويي با عوامل محدود كننده در آنها در ساخت كالبد و شكل دادن به فضا مشاهده مي شود. پويايي مستلزم تغييرات دائمي اما بطئي و كند در كالبد روستا بوده است. با توجه به عوامل مؤثر در شكل گيري و فرايند زندگي روستايي، اين دگرگوني ها م ي تواند رمز توسعه آن ها براي آينده باشد. معماري روستايي ايران به لحاظ ماهيت كاركردي و پاسخگويي به نيازهاي انساني، فعاليت هاي مردمي، عناصر توليدي و محيط زيست، مجموعه اي همگن از ارتباطات و كاركردها و نقش چند عملكردي فضاهاي آن مي باشد . روستاي سنگان از اين قاعده مستثني نيست و كليت آن متشكل از مجموعه اجزايي است كه با رابطهاي منطقي بين مجموعه فعاليتها، رفتارها و كالبد روستا بهگونه اي انسجام يافته ادراك مي شوند. كالبد سنگان طي فرايندي ارگانيك براساس تعامل بين عوامل طبيعي و انساني شكل گ رفته و تكامل يا فته است. بافت و مسكن روستاي سنگان متأثر از اين فرايند و توسط معماران بومي شكل گرفته است. سنگان از توابع بخش كن در حاشيه تهران است كه با توجه به موقعيت آن در كنار پايتخت و دخالت هايي كه طي سالهاي اخير در معماري و بافت آن انجام شده تبي ين و تدوين الگوها و ضوابط طراحي و ساخت و ساز در زمينه بهسازي بافت و مسكن مبتني بر كالبد بومي ميتواند در تثبيت هويت كالبدي
آن مفيد واقع شود.

واژگان كليدي:
سنگان، بافت، مسكن، توسعه كالبدي.