faezeh_asal
عضو جدید
سونوتراپی عبارت است از درمان دردها و سایر مشکلات با استفاده از امواج اولتراسوند. استفاده از امواج اولتراسوند در درمان پیش از استفادة آن در تشخیص مطرح بوده است. همانطور که می‌دانید امواج اولتراسوند امواجی مکانیکی می‌باشند و لذا این ارتعاشات مکانیکی درون بافت باعث تولید حرارت می‌شوند و این حرارت است که می‌تواند تسکین دهنده باشد. با استفاده از روش سونوتراپی ما می‌توانیم بافتهای نیمه عمقی نظیر مفاصل، تاندون‌ها، لیگامان‌ها، عضلات و ... را درمان کنیم. همچنین این روش در ترمیم شکستگی استخوان نیز کاربرد زیادی دارد. از مواردی که سونوتراپی به صورت درمان اختصاصی به کار می‌رود می‌توان به درمان فلج عضلات صورت اشاره کرد. در این بیماری به دلیل اینکه استفاده از روشهای معمول فیزیوتراپی باعث تبخیر آب چشم می‌شوند می‌توان به راحتی با استفاده از سونوتراپی حرارت را فقط در عمق مورد نظر ایجاد نمود.
قبل از اینکه وارد بحثهای فیزیکی سونوتراپی شویم باید اشاره کنیم که آخرین گزارشAIOM (American Institute of Medicine) که کمیته بین المللی روشهای اولتراسوند است اعلام می‌دارد که شدتهای تشخیصی و درمانی که در حال حاضر استفاده می‌شوند هیچ گونه اثر قابل توجه بر بیماران ندارند. البته شاید در آینده آثاری مشخص شوند ولی در هر صورت استفاده محتاطانه از این امواج در حال حاضر بی‌خطر است.
همانطور که گفتیم موج صوتی در بافت فشارصوتی ایجاد می‌کند یعنی باعث تولید انقباضات و انبساطاتمختلف در بافت می‌شود. لذا دو فشار تعریف می‌شود: فشارMax فشاری است که باعث انقباض می‌شود و فشارMin فشاری است کهانبساط ایجاد می‌کند. فشار انقباض می‌تواند باعث ایجادپدیده حفره‌سازی شود. لذا دو فشار داریم:
قبل از اینکه وارد بحثهای فیزیکی سونوتراپی شویم باید اشاره کنیم که آخرین گزارشAIOM (American Institute of Medicine) که کمیته بین المللی روشهای اولتراسوند است اعلام می‌دارد که شدتهای تشخیصی و درمانی که در حال حاضر استفاده می‌شوند هیچ گونه اثر قابل توجه بر بیماران ندارند. البته شاید در آینده آثاری مشخص شوند ولی در هر صورت استفاده محتاطانه از این امواج در حال حاضر بی‌خطر است.
قبل از اینکه وارد بحثهای فیزیکی سونوتراپیشویم باید اشاره کنیم که آخرین گزارشAIOM (American Institute of Medicine) که کمیته بین المللی روشهایاولتراسوند است اعلام می‌دارد که شدتهای تشخیصی و درمانیکه در حال حاضر استفاده می‌شوند هیچ گونه اثر قابل توجه بربیماران ندارند. البته شاید در آینده آثاری مشخص شوند ولیدر هر صورت استفاده محتاطانه از این امواج در حال حاضربی‌خطر است.
پارامترهای تابش‌دهی:
همانطور که دربالا نیز اشاره کردیم امواج اولتراسوند امواجی مکانیکیهستند. معمول‌ترین راه برای سنجش امواج اولتراسوند تراکمفضایی توان صوتی یا شدت صوت است ولی به دلیل اینکه امواجاولتراسوند در دو حالت یا مد(mode) پیوسته و پالس استفادهمی‌شوند لذا شدت صوتی در هر یک از این دو مد متفاوت خواهدبود. در مد پیوسته امواج به صورت دائم در زمان معین منتشرمی‌شوند و انتشار این امواج در بافت تغییرات کمی ایجادمی‌کند. در این مد شدت متوسط فضایی بیم و بیشترین شدتبیم(Max peak) مورد توجه هستند.
مد پیوسته در سیستمهایسونوکیت ( برای بررسی ضربان قلب جنین)، داپلر پیوسته،سونوتراپی و دانسیتومتری استخوان استفاده می‌شود.
در مدپالسی، در یک محدوده زمانی موج داریم و سپس امواج قطعمی‌شوند. در این مد دو پارامترPD(Pulse Duration) وPRF (Pulse Reapeatation Frequency) مهم هستند.
در این حالتبا گذشت زمان شکل موج فرق می‌کند لذا متوسط زمانی باریکهمهم است.
سیستمهای پالس را به صورت دیگر، زمان روشن وخاموش نیز معرفی می‌کنند. اغلب دامنه موجهای ما یکسان نیستبلکه یک فرکانس مرکزی دارند. در سیستمهای پالس عمق نفوذامواج بهPRF بستگی دارد. هر چه این فرکانس بیشتر باشد عمقکمتری قابل بررسی است. فرکانس مورد استفاده در درمانحدوداً 10000 است که عمق حدودcm 5/7 را درمانمی‌کند.
در سیستم پالس پارامتر دیگری تحت عنوانDuty Factor داریم که عبارتست اززمانon بودن سیستم به زمان off بودن آن . در سیستمهای فعلی سونوتراپیDuty Factor در حدود3-10- 2-10 متغیر است یعنی مثلاً 1/0% روشن است و در بقهزمان خاموش می‌باشد.Duty Factor در برآورد آثار بیولوژیکمهم می‌باشد.
پارامترهای تابش‌دهی:
همانطور که دربالا نیز اشاره کردیم امواج اولتراسوند امواجی مکانیکیهستند. معمول‌ترین راه برای سنجش امواج اولتراسوند تراکمفضایی توان صوتی یا شدت صوت است ولی به دلیل اینکه امواجاولتراسوند در دو حالت یا مد(mode) پیوسته و پالس استفادهمی‌شوند لذا شدت صوتی در هر یک از این دو مد متفاوت خواهدبود. در مد پیوسته امواج به صورت دائم در زمان معین منتشرمی‌شوند و انتشار این امواج در بافت تغییرات کمی ایجادمی‌کند. در این مد شدت متوسط فضایی بیم و بیشترین شدتبیم(Max peak) مورد توجه هستند.
مد پیوسته در سیستمهایسونوکیت ( برای بررسی ضربان قلب جنین)، داپلر پیوسته،سونوتراپی و دانسیتومتری استخوان استفاده می‌شود.
در مدپالسی، در یک محدوده زمانی موج داریم و سپس امواج قطعمی‌شوند. در این مد دو پارامترPD(Pulse Duration) وPRF (Pulse Reapeatation Frequency) مهم هستند.
در این حالتبا گذشت زمان شکل موج فرق می‌کند لذا متوسط زمانی باریکهمهم است.
سیستمهای پالس را به صورت دیگر، زمان روشن وخاموش نیز معرفی می‌کنند. اغلب دامنه موجهای ما یکسان نیستبلکه یک فرکانس مرکزی دارند. در سیستمهای پالس عمق نفوذامواج بهPRF بستگی دارد. هر چه این فرکانس بیشتر باشد عمقکمتری قابل بررسی است. فرکانس مورد استفاده در درمانحدوداً 10000 است که عمق حدودcm 5/7 را درمانمی‌کند.
در سیستم پالس پارامتر دیگری تحت عنوانDuty Factor داریم که عبارتست اززمانon بودن سیستم به زمان off بودن آن . در سیستمهای فعلی سونوتراپیDuty Factor در حدود3-10- 2-10 متغیر است یعنی مثلاً 1/0% روشن است و در بقهزمان خاموش می‌باشد.Duty Factor در برآورد آثار بیولوژیکمهم می‌باشد.
همانطور که گفتیم موج صوتی در بافت فشارصوتی ایجاد می‌کند یعنی باعث تولید انقباضات و انبساطاتمختلف در بافت می‌شود. لذا دو فشار تعریف می‌شود: فشارMax فشاری است که باعث انقباض می‌شود و فشارMin فشاری است کهانبساط ایجاد می‌کند. فشار انقباض می‌تواند باعث ایجادپدیده حفره‌سازی شود. لذا دو فشار داریم:
- 1- قله فشار انقباض (Pc) کهMax فشار انقباض است.
شدت:
شدت عبارتست از تراکم فضایی توان. در سیستمهای تشخیصی توان بینmW 10-1 است. در کاربردهایدرمانی شدت در مد پالس3W/cm2 و در مد پیوستهW/cm2 2-0 می‌باشد. در سیستمهای متوسط زمانی توان تعریف می‌شود که بارابطه توان حداکثرDuty Factor مشخص می‌شود.
ترانسدیوسر:ترانسدیوسرها در سونوتراپی مشابه کاربردهایتشخیصی از کریستال پیزوالکتریک تشکیل شده‌اند. فرکانس‌هایمورد استفاده در درمان در حدودMHZ 3-2 می‌باشد. کریستالپیزوالکتریک در دو راستا ارتعاش می‌نماید: 1- ارتعاش درراستای جلو و عقب کهrebound نام دارد. 2- ارتعاش در کنارهکریستال کهSWR (Side Wall Radiation) نامیدهمی‌شود.
ترانسدیوسر:ترانسدیوسرها در سونوتراپی مشابه کاربردهایتشخیصی از کریستال پیزوالکتریک تشکیل شده‌اند. فرکانس‌هایمورد استفاده در درمان در حدودMHZ 3-2 می‌باشد. کریستالپیزوالکتریک در دو راستا ارتعاش می‌نماید: 1- ارتعاش درراستای جلو و عقب کهrebound نام دارد. 2- ارتعاش در کنارهکریستال کهSWR (Side Wall Radiation) نامیدهمی‌شود.