رنگ لباس عروس در میان اقوام مختلف جهان

[mr_samyar]

​

رسم پوشیدن لباس عروس به رنگ سفید، به دوران ملكه ویكتوریا برمیگردد. پیش از آن عروس ها، بسته به موقعیت اجتماعی خود، انواع متنوعی از رنگ ها و مواد را برای لباس عروس انتخاب میكردند. در آن روزگار رنگ سفید نشانه پاكی و عفت نبود، بلكه رنگ آبی دارای این معنا بود. در حقیقت بسیاری از زنان به همین دلیل رنگ آبی را برای لباس عروسی خود انتخاب میكردند. از طرفی رنگ سفید نشانه ثروت و توانگری بود.

رنگی به زیبایی عروس
رنگ سفید نمادی از پاكی و عفت و نشانهای از قلب سالم و دستنخوردهای است كه به همسرش تقدیم میشود
در كنار تولد و مراسم تدفین، ازدواج یكی از سه موقعیت مهم و عظیم در زندگی هر شخص است و تنها موردی است كه شخص در تعیین چگونگی و عظمت و شكوه برگزاری آن نقش اصلی را برعهده دارد. این روز برای عروس از اهمیت بسزایی برخوردار است. روز بزرگ زندگی اوست. روزی كه با لباس سفید ورود به زندگی جدیدی آغاز میشود. ورود به زندگی كه آرزو میشود با همین رنگ سفید به پایان برسد.


پیراهن سفید عروسی
در قرون وسطی، ازدواج بیشتر از پیوند میان دو نفر معنا داشت و در بسیاری موارد حتی اتحاد و پیوند بین دو خانواده، دو تجارت و حرفه و همچنین اتحاد بین دو كشور به شمار میآمد. بنابراین عروس باید به شكلی لباس میپوشید كه به بهترین شكل معرف خانواده خود باشد. لباس او تنها معرف شخص او نبود.
در آن زمان ازدواجهای سلطنتی دارای اهمیت سیاسی بسیاری بود و برای ایجاد اتحاد و پیمانی محكم بین دو كشور انجام میشد. بنابراین لازم بود تا عروس جوان، عالی و باشكوه به نظر برسد تا اعتبار و حیثیت كشور خود را تقویت كند و با نشان دادن ثروت و توانگری ملت خود، بر كشور داماد تاثیر بگذارد.
خانوادههای سلطنتی و ثروتمند از عالیترین پارچههایی كه ممكن بود، استفاده میكردند و گرانترین پارچهها از قبیل مخمل، ابریشم، حریر گلدار، خز و پارچههای بافته شده از نخ طلا و نقره را به كار میبردند.
در دوران باستان نیز عروسها برای نشان دادن شادی خود، از رنگهای شاد و روشن برای لباس عروس استفاده میكردند و رنگ سفید خاص لباس عروس آنها نبود. رنگ سفید مدتی است كه به عنوان رنگی مرسوم و رایج برای پیراهن عروس پذیرفته شده است، در حالی كه در گذشته پیراهن عروس همیشه به رنگ سفید نبوده است.
رسم پوشیدن لباس عروس به رنگ سفید، به دوران برمیگردد. پیش از آن عروسها بسته به موقعیت اجتماعی خود، انواع متنوعی از رنگها و مواد را برای لباس عروس انتخاب میكردند. در آن روزگار رنگ سفید نشانه پاكی و عفت نبود، بلكه چنین معنی را در رنگ آبی جستجو میكردند. به همین دلیل بود كه در گذشته بسیاری از زنان رنگ آبی را به عنوان لباس عروسی خود انتخاب میكردند. از طرفی رنگ سفید به معنای ثروت و توانگری نیز تلقی میشد.
ازدواج ملكه ویكتوریا با پسر عموی خود شاهزاده آلبرت در سال 1840، بیشترین تاثیر را بر مراسم عروسی گذاشت. در آن زمان رنگ سفید، رنگ مرسوم برای مراسم سوگواری سلطنتی بود و اگرچه همیشه به این عنوان استفاده نمیشد، اما به عنوان رنگی مناسب برای مراسم عروسی شاهانه هم محسوب نمیشد، ولی ملكه ویكتوریا با ازدواج در لباس سفید، چرخها را به حركت درآورد. در كتابی مربوط به بانوان، در سال 1849 این جمله چاپ شد: «براساس رسم و سنت و عرف، از چندین سال قبل رنگ سفید به عنوان مناسبترین رنگ برای لباس عروسی انتخاب شده است. این رنگ نمادی از پاكی و خلوص و عفت دخترانه است و نشانهای از قلب سالم و دستنخوردهای است كه به همسر آینده خود تقدیم میكند.»
درباره انتخاب رنگ لباس عروس روایتها مختلف است. یكی از این روایتها از این قرار است: «ازدواج در لباس سفید یعنی بسیار خوب و صحیح انتخاب كردهاید، ازدواج در رنگ خاكستری یعنی به راه دوری خواهید رفت، ازدواج در رنگ آبی، یعنی شما همواره خالص، پابرجا و راستگو خواهید بود، ازدواج در رنگ سبز یعنی شما از دیده شدن خجالت میكشید. ازدواج در رنگ زرد، یعنی شما از مرد خود خجالت میكشید. ازدواج در رنگ قهوهای یعنی شما در خارج شهر زندگی خواهید كرد و ازدواج در رنگ صورتی یعنی روح شما غرق خواهد شد.»

تاثیر جنگ جهانی بر لباس عروس
مدها و مدلهای لباس در دوره ادوارد هفتم بود كه روزبهروز تحمیلیتر و پرخرجتر میشد، با آغاز جنگ جهانی اول این روند متوقف شد و سبك لباسها سادهتر شد. پس از جنگ جهانی اول، یك دوره پررونق و مرفه آغاز شد و این موضوع در لباسهای عروسی هم منعكس شد. لباسهای بلند سفید عروسی رسمی، مجددا رایج شد و به مد بازگشت. رنگ مایل به سفید مانند كرم، زرد بسیار كمرنگ و عاجی رنگ، همگی به عنوان رنگ لباس عروس قابل قبول بود، در حالی كه رنگهای روشنی از قبیل آبی، سبز یا صورتی كمتر استفاده میشد. ازدواج در لباس سیاه رنگ، نشانه بدبختی و بخت بد محسوب میشد.
ایران در گذشته یك كشور قومی و قبیلهای بوده است؛ از این رو هر قوم براساس باورها، سنتها و وضعیت اقلیمی خود رنگ لباس عروس را انتخاب میكرده است.
كمكم با انعكاس تغییر نقش زنان در جامعه، دامن لباسها كوتاهتر شد، كوكو شانل نیروی قدرتمندی در تغییر مد زنان بود و نخستین كسی بود كه در دهه 1920 رسما لباس عروسی كوتاه را معرفی كرد. این لباس، پیراهن سفیدی تا زانو بود با یك دنباله بلند. این رنگ سفید سیمانی به عنوان رنگ جهانی و همگانی لباس عروس مورد توجه قرار گرفت.

رنگ لباس در میان اقوام آسیایی
ژاپنیها در مراسم ازدواجشان لباس سنتی خود «كیمونو» را به تن میكنند. كیمونو پارچهای ابریشمی است كه در اندازه 13 متر و در 8 قطعه بریده میشود. لباس كیمونو زنانه توسط شالهای پهن ابریشمی مهار میگردد. كیمونو مشكی برای داماد و كیمونو سفید برای عروس استفاده میشود، زیرا رنگ سفید در فرهنگ این كشور نشانه آغاز یك سفر است.
در هند همه چیز حال و هوای دیگری دارد. رنگ لباس عروس قرمز است. قرمز در فرهنگ و سنت هندوستان نشان از مباركی و خوشیمنی دارد. در هند به لباس عروسی «Shadi Sari» گفته میشود.
«Shadi» در زبان هندی به معنای «مراسم عروسی» است و ساری همان لباس معمول زنان هندی است. ساری پارچهای معمولا ابریشمی است كه روی آن جواهر، سنگ یا كریستالدوزی میشود و دوركمر بسته میشود و اضافه آن از پشت روی شانه قرار میگیرد. بلندی این پارچه پنج متر و نود سانتیمتر است كه چهارده مرتبه دور كمر، بدون استفاده از دكمه پیچیده میشود.
در هندوستان به علت تعدد فرقه و مذاهب، آیینهای عروسی كاملا متفاوت هستند و اما در مذهب هندو كه بیشترین طرفدار را دارد از لباس قرمز برای عروس استفاده میكنند.

لباس عروس در ایران
آتوسا مظفری، طراح پارچه و لباس در مورد رنگ لباس عروس در ایران چنین میگوید: «ایران در گذشته یك كشور قومی قبیلهای بوده است و از این رو هر قوم براساس باورها، سنتها و وضعیت اقلیمی خود رنگ لباس عروس را انتخاب میكرده است.
به عنوان مثال لباس عروس تركمنها قرمز بوده و هنوز هم گمان میكنم از این رنگ برای مراسم ازدواج استفاده میكنند. لباس عروس زنان زرتشتی سبز بوده است. همچنین رنگ لباس عروس در دوره هخامنشیان بسته به طبقه اجتماعی فرد بوده است.»
شیرین بزرگ مهر، عضو هیات علمی دانشگاه هنر و مترجم كتاب تاریخ لباس (نوشته: روت ترنرویل كاكس) میگوید: «اساسا در مورد رنگ غالب لباس عروس و ویژگیهای آن اطلاعاتی در دست نیست. حتی از دوران قاجار هم چیزی به دست نیامده است.
فرض بر این است كه زنان روستایی، عموما در مراسم ازدواجشان لباسهای مرسوم و به اصطلاح «محلی» به تن میكردهاند و در شهرها بخصوص تهران، لباسها از اروپا به دربار ایران راه پیدا كرده است و بعد استفاده از آن بین مردم متداول شد. كلا لباس عروس سفید به شكل و شمایل امروز آن از غرب وارد ایران شده است.» وی همچنین به لباس عروس مادربزرگ خود اشاره میكند و میگوید: «لباس مادر بزرگ من متعلق به قرن نوزده و اوایل قرن بیستم است از تافته سفید و خام تهیه شده و دارای بالا تنه تنگ، یقه بزرگ و دامن پفدار و توری سفید است. در طراحی كفشهای او از ساتن سفید مرواریددوزی استفاده شده است و این مشخصات یك لباس كاملا غربی است. لباس عروسی او بسیار كوچك است، زیرا در زمان ازدواج او 9 سال بیشتر نداشته و به دلیل سنگین بودن لباس و چراغهایی كه روی موها و تورش كار گذاشته بودند و مدام خاموش و روشن میشده، مادربزرگم شب عروسی از شدت خستگی خوابش میبرد.»
در ادامه باید گفت طبق اطلاعات موجود لباس عروس در ایران به شیوه كاملا غربی طراحی شده كه این شیوه تا امروز نیز ادامه دارد.
برگرفته شده از سایت چپق