لامپ کم مصرف
سهم روشنایی از كل مصرف الكتریسته خصوصاً در زمان اوج مصرف چشمگیر است به عنوان مثال در ایران حدود۳۰ درصد از كل انرژی مصرفی و حدود۴۵ تا ۵۰ درصد از مصرف پیك صرف تأمین روشنایی میشود. در دو دهه اخیر پس از ظهور لامپهای كممصرف تعداد زیادی از دولتها و شركتهای تأمینكننده انرژی، با مشاهده فاصله قابل ملاحظه هزینه احداث تأسیسات تولید و شبكههای برقرسانی و هزینه نسبتاً كم جایگزینی لامپهای رشتهای با كممصرف، ۵۰ تا ۹۶ درصد از بهای لامپها را به صورت یارانه پرداخت نمودهاند. با جایگزینی لامپهای مذكور میتوان با هزینه احداث و تولید یك كیلووات حدود۲۶ كیلووات از ظرفیت تولید و ۱۶ كیلووات از ظرفیت شبكه توزیع برق صرفهجویی كرد.
در كشورهای غربی با اینكه ظاهراً مشكلی برای تولید انرژی الكتریكی وجود ندارد، لامپهای كممصرف جانشین لامپهای معمولی گردیده و با پیكسایی مناسب و در نتیجه كاهش سرمایهگذاری برای احداث نیروگاهها سود زیادی بدست آمده است. (كاهش آلودگی محیط زیست نیز از فواید جنبی این جایگزینی است)
فواید جایگزینی لامپ كممصرف با لامپ رشتهای و لامپ مهتابی :
۱ـ انرژی مصرفی در لامپ كممصرف حدود ۲۰ درصد لامپهای رشتهای است.
۲ـ طول عمر متوسط لامپهای رشتهای حدود ۹۰۰ ساعت و طول عمر لامپهای كممصرف ۱۰۰۰۰ ساعت است (حدود ۱۱ برابر طول عمر لامپهای رشتهای)
۳ـ لامپ كممصرف در مقابل تغییرات ولتاژ برق ورودی حساس نیست ( با ولتاژ ۷۰ تا ۲۵۰ ولت بدون تغییر محسوس در كیفیت نور كار میكند)
۴ـ افزایش ولتاژ در طول عمر لامپ كممصرف اثر چندانی ندارد ولی در لامپ رشتهای باعث كم شدن طول عمر آن میشود.
۵ـ میزان نوردهی لامپ كممصرف و لامپ رشتهای تقریباً برابر است.
۶ـ افت نوردهی لامپ كممصرف در اواخر عمر به مراتب كمتر از لامپ رشتهای است.
۷ـ لامپهای كممصرف در اثر كار گرم نمیشوند، درمقابل سرما و تغییرات درجه حرارت مقاوم بوده (تا ۳۰ درجه زیر صفر به خوبی كار میكند) و در اثر ریزش باران نمیشكند
۸ـ ضریب قدرت لامپ كممصرف ۹۶/۰ ولی در لامپ مهتابی ۵/۰ میباشد.
۹ـ مصرف انرژی الكتریكی لامپ كممصرف ۳۰ درصد كمتر از لامپ مهتابی است.
۱۰ـ عمر لامپ كممصرف حدود ۵۰ درصد بیشتر از لامپ مهتابی است.
۱۱ـ لامپ كممصرف نیازی به اتصالات متعدد نداشته و حجم لامپ مهتابی را ندارد.
نکاتي چند در رابطه با مزايا و استفاده از لامپهاي کم مصرف
از آنجايي که روشنايي ؛ بخش عمده اي از مصرف برق بخش خانگي را شامل مي شود؛ استفاده از لامپهاي کم مصرف توسعه زيادي پيدا کرده است و سه هدف اصلي را دنبال مي کند:
1- کاهش صورتحساب مصرف کنندگان
2- کاهش ميزان سرمايه گذاري جهت تأمين تاسيسات توليد و توزيع برق
3- کاهش آلودگي زيست محيطي
مزاياي استفاده از لامپهاي کم مصرف :
1- ميزان نوردهي هر لامپ کم مصرف ۱۸ وات؛ برابر نور حاصل از يک لامپ رشته اي معمولي ۱۰۰ وات مي باشد.
2- مصرف انرژي الکتريکي هر لامپ کم مصرف حدود ۲۰ درصد مصرف برق لامپ رشته اي مشابه است.
3- طول عمر متوسط يک لامپ کم مصرف؛ حدود ۱۰ برابر عمر متوسط بهترين نوع يک لامپ رشته اي مي باشد.
4- امکان انتخاب رنگ نور آفتابي ؛ مهتابي ؛ رنگي بر اساس کاربرد و نياز مصرف کنندگان.
5- کاهش هزينه هاي تعويض لامپ به واسطه عمر طولاني لامپهاي کم مصرف.
6- کاهش مصرف برق دستگاههاي سرمايشي خودکار کولر گازي و .. به دليل عدم توليد گرماي مزاحم.
7- ايجاد نور کاملاً يکنواخت و بدون لرزش به علت فرکانس کار بالا و در نتيجه خستگي کمتر چشم.
8- براي نصب لامپهاي کم مصرف الکترونيکي حتماً از سرپيچهاي سالم و مرغوب و داراي نشان استاندارد ملي ايران استفاده نماييد.
9- لامپهاي کم مصرف جديد؛ به صورت يکپارچه است و بالاست آن از لامپ جدا نمي شود؛ لذا از کشيدن لامپ به منظور جداسازي؛ خودداري نماييد.
10- براي جلوگيري از اعمال فشار غيرعادي به قسمت شيشه اي لامپ جهت هر نوع جابجايي و نصب ؛ بدنه پلاستيکي لامپ را در دست گرفته و سپس آن را داخل سرپيچ بپيچانيد.
11- بايد توجه داشت که امکان بکارگيري ديمر الکترونيکي براي تنظيم شدت نور و کم سو سازي اين نوع لامپ کم مصرف الکترونيکي وجود ندارد و موجب صدمه به آن خواهد شد.
12- لامپهاي کم مصرف ضد آب نمي باشند و چکيدن يا نفوذ آب يا بخار آب به آن آسيب جدي مي رساند؛ بنابراين فقط در فضاهاي سرپوشيده و يا زير سقف بايد از آن استفاده شود.
13- هنگام روشن کردن ؛ نور لامپ کم مصرف به تدريج افزايش مي يابد و در دماي محيط 25 درجه و پس از گذشت حدود ۴ دقيقه به حداکثر خود مي رسد.
استفاده از لامپهاي کم مصرف در مکانهاي زير توصيه نمي شود:
· محيط هاي با حرارت بالا 48 + درجه و کمتر از ۱۰- درجه سلسيوس
· قاب هاي کاملاً بسته و بدون جريان هوا
· مکانهايي با رطوبت زياد مانند گلفروشي ؛ گلخانه؛ حمام ؛ سونا و ...
· محلهايي با دفعات روشن و خاموش شدن زياد نظير دستشويي؛ مدارهاي چشمک زن و ...
ميزان نور لامپ کم مصرف از شرايط نصب و دماي محيط متاثر است . از اين رو حداکثر نور در داخل اتاقي با دماي حدود ۲۵ درجه ؛ زماني حاصل مي شود که لامپ به صورت آويز نصب گردد.