اشاره:
درباره حروف مقطعه قرآن ، در فواتح سور تا کنون ديدگاههاي مختلفي مطرح شده اما در اين ميان نظريه جالب و در خور تاملي از سوي يک دانشمند مصرى ابراز شده که از نظر اهميت موضوع، چکيده آن را در اينجا مى آوريم .البته قضاوت درباره صحت و سقم نظريه ياد شده نيازمند بررسى فراوانى است که شايد بر عهده آيندگان باشد و ما آن را فقط به عنوان يک (نظر) ذکر مى کنيم .
کشف مفهوم حروف مقطعه قرآن با کامپيوتر
سالياني قبل ، مجله معروف مصرى آخر ساعة که از بزرگترين مجله هاى مصور خاورميانه محسوب مى گردد، گزارشى درباره تحقيقات يک دانشمند مسلمان مصرى در مورد تفسير پاره اى از آيات قرآن مجيد به کمک مغزهاى الکترونيکى منتشر ساخت که اعجاب همگان را در نقاط مختلف جهان برانگيخت .
اين تحقيقات محصول سه سال کوشش پيگير و کار مداوم (دکتر رشاد خليفه ) دانشمند شيميدان مصرى بود.
نسبت حرف (ق ) در سوره (ق ) از تمام سوره هاى قرآن بدون استثناء بيشتر است يعنى آياتى که در طى 23 سال ، دوران نزول قرآن ، در 113 سوره ديگر قرآن آمده آن چنان است که حرف قاف در آنها کمتر به کار رفته است ، و اين راستى حيرت آور است.
دکتر رشاد اين تحقيقات را در آمريکا در شهر (سانت لويس ) در ايالت (ميسورى ) انجام داد. او هم اکنون به عنوان مستشار يک شرکت غذا سازى در امريکا کار مى کند، او براى تکميل تحقيقات خود مدتها از مغزهاى الکترونيکى استفاده نمود که اجاره آنها در هر دقيقه 10 دلار بود که با کمک جمعى از مسلمانان آن ديار پرداخت مى شد!
تمام کوشش استاد مزبور براى کشف معانى حروف مقطعه قرآن يعنى حروفى مانند (ق - الم - يس ، و...) صورت گرفته است ، او به کمک محاسبات پيچيده اى ثابت کرده که رابطه نزديکى ميان حروف مزبور، با حروف سوره اى که در آغاز آن قرار گرفته است ، وجود دارد - دقت کنيد.
بنابراين از مغز الکترونيکى تنها براى انجام محاسبه تعداد حروف سوره ها و به دست آوردن نسبت (و به اصطلاح (درصد)) هر يک از آن حروف کمک گرفته است نه اين که تفسير آيات قرآن را از ماشين خواسته باشد.
ولى مسلما اگر اين ماشينها نبودند هيچ بشرى قادر نبود به وسيله قلم و کاغذ اين محاسبات را به آسانى انجام دهد!
اکنون به سراغ شرح کشف مزبور مى رويم .
دکتر رشاد مى گويد:
مى دانيم قرآن مجيد 114 سوره دارد که از ميان آنها86 سوره در مکه نازل گرديده و 28 سوره در مدينه ، و از ميان مجموع سوره هاى قرآن 29 سوره است که در آغاز آنها حروف مقطعه آمده است .
جالب اين که اين حروف مجموعا درست نصف حروف بيست و هشت گانه الفباى عربى را تشکيل مى دهد و اين حروف مقطعه عبارتند از: (ا - ح - ر - س - ص - ط - ع - ق - ک - ل - م - ن - ه - ى ) که گاهى آنها را حروف نورانى نيز مى نامند.
او مى گويد: سالها بود که من مى خواستم بدانم معنى اين (حروف به ظاهر از هم بريده ) در آغاز سوره هاى قرآن چيست ؟ و هر قدر به تفاسير مفسران بزرگ و آراء مختلفى که در اين زمينه داده بودند مراجعه کردم قانع نشدم ، از خداوند بزرگ يارى جستم و به مطالعه دست زدم ؛ ناگهان به اين فکر افتادم که شايد ميان اين حروف ، و حروف همان سوره اى که آنها در آغازش قرار گرفته است رابطه اى وجود داشته باشد.
اما بررسى تمام حروف چهارده گانه نورانى در 114 سوره قرآن و تعيين نسبت هر يک از آنها و محاسبات فراوان ديگرى که مى بايد در اين زمينه بشود چيزى نبود که بدون استخدام کامپيوتر امکان پذير باشد.
لذا قبلا تمام حروف مزبور را در 114 سوره قرآن به طور جداگانه و همچنين مجموع حروف هر سوره را دقيقا تعيين کرده ، با شماره هر سوره ، به کامپيوتر (براى انجام محاسبات بعدى ) سپردم اين کار و مقدمات ديگر در مدت دو سال عملى شد.
سپس اين مغز الکترونيکى را يک سال تمام براى انجام محاسباتى که به آن اشاره شد به کار گرفتم . نتيجه اين محاسبات بسيار درخشان بود و براى نخستين بار در تاريخ اسلام پرده از حقايق شگفت انگيزى برداشت که اعجاز قرآن را از نظر رياضى (علاوه بر جنبه هاى ديگر) کاملا روشن مى ساخت .
مغز الکترونيکى با محاسبات خود براى ما روشن ساخت که ميزان هر يک از حروف چهارده گانه در هر سوره از 114 سوره قرآن به نسبت مجموع حروف آن سوره ، چند درصد است .
فى المثل ، پس از محاسبه مى يابيم که نسبت حرف قاف که يکى از حروف نورانى قرآن (حروف مقطعه ) است در سوره (فلق ) بزرگترين رقم را دارد (700 / 6 درصد) و در درجه اول در ميان سوره هاى قرآن است (البته به استثناى سوره ق )! بعد از آن سوره قيامت قرار دارد که تعداد قافهاى آن نسبت به حروف سوره مزبور (907 / 3 درصد) مى باشد و پس از آن سوره (الشمس ) است (906 / 3 درصد).
و همانطور که ملاحظه مى کنيم تفاوت سوره (قيامت ) و (الشمس ) فقط يک هزارم درصد است !
و به همين ترتيب اين نسبت را در تمام 114 سوره قرآن به دست مى آوريم (نه تنها درباره اين يک حرف بلکه درباره تمام حروف چهارده گانه نورانى ) و به اين ترتيب نسبت مجموع حروف هر يک از سوره ها با يکايک اين حروف روشن مى گردد.
اکنون به نتايج جالبى که از اين محاسبات به دست آمده توجه فرمائيد:
1 - نسبت حرف (ق ) در سوره (ق ) از تمام سوره هاى قرآن بدون استثناء بيشتر است يعنى آياتى که در طى 23 سال ، دوران نزول قرآن ، در 113 سوره ديگر قرآن آمده آن چنان است که حرف قاف در آنها کمتر به کار رفته است ، و اين راستى حيرت آور است که انسانى بتواند مراقب تعداد هر يک از حروف سخنان خود در طول 23 سال باشد، و در عين حال آزادانه مطالب خود را بدون کمترين تکلفى بيان کند. مسلما چنين کارى از عهده يک انسان بيرون است ، حتى محاسبه آن براى بزرگترين رياضيدانها بدون کمک مغزهاى الکترونيکى ممکن نيست .
اينها همه نشان مى دهد که نه تنها سوره ها و آيات قرآن بلکه حروف قرآن نيز روى حساب و نظام رياضى خاصى است که فقط خداوند، قادر بر حفظ آن مى باشد.
همچنين محاسبات نشان داد که حرف (ص ) در سوره (ص ) نيز همين حال را دارد. يعنى مقدار آن به تناسب مجموع حروف سوره ، از هر سوره ديگر قرآن بيشتر است .
و نيز حرف (ن ) در سوره (ن و القلم ) بزرگ ترين رقم نسبى را در 114 سوره قرآن دارد. تنها استثنائى که در اين زمينه وجود دارد، سوره حجر است که تعداد نسبى حرف (ن ) در آن بيشتر از سوره (ن و القلم ) است ، اما جالب اين است که سوره حجر يکى از سوره هائى است که آغاز آن (الر) مى باشد و بعدا خواهيم ديد اين سوره ها که آغاز آنها (الر) است بايد همگى در حکم يک سوره محسوب گردد، و اگر چنين کنيم نتيجه مطلوب به دست خواهد آمد يعنى نسبت تعداد (ن ) در مجموع اينها از سوره (ن و القلم ) کمتر خواهد شد!
2 - چهار حرف (المص ) را در آغاز سوره اعراف در نظر بگيريد، اگر الفها، ميم ها، و صادهائى که در اين سوره وجود دارد با هم جمع کنيم ، و نسبت آن را با حروف اين سوره بسنجيم ، خواهيم ديد که از تعداد مجموع آن در هر سوره ديگر قرآن بيشتر است !
همچنين چهار حرف (المر) در آغاز سوره رعد همين حال را دارد، و نيز پنج حرف (کهيعص ) در آغاز سوره مريم اگر روى هم حساب شوند، از مجموع اين پنج حرف در هر سوره ديگر قرآن فزونى دارند!
در اينجا به چهره تازه ترى از مسئله برخورد مى کنيم که نه تنها يک حرف جداگانه در اين کتاب آسمانى روى حساب و نظم خاصى گسترده شده ، بلکه حروف متعدد آن نيز چنين وضع حيرت آورى را دارد - دقت کنيد.
3 - تا کنون بحث درباره حروفى بود که تنها در آغاز يک سوره قرآن قرار داشت ، اما حروفى که در آغاز چند سوره قرار دارد (مانند المر و الم ) شکل ديگرى به خود مى گيرد؛ و آن اينکه بر طبق محاسبات کامپيوترى مجموع اين سه حرف مثلا (ا - ل - م ) اگر در مجموع سوره هائى که با (الم ) آغاز مى گردد حساب شود، و نسبت آن با مجموع حروف اين سوره ها بدست آيد، از ميزان آن در هر يک از سوره هاى ديگر قرآن بيشتر است .
در اينجا باز مسئله صورت جالبترى به خود گرفته و آن اينکه نه تنها حروف هر سوره قرآن تحت ضابطه و حساب معينى است ، بلکه مجموع حروف سوره هاى مشابه نيز ضابطه و نظام واحدى دارند.
تمام اين محاسبات در صورتى صحيح است که به رسم الخط اصلى و قديمى قرآن دست نزنيم (مثلا اسحق و زکوة و صلوة را به همين صورت بنويسيم ، نه اسحاق و زکات و صلاة ) در غير اين صورت محاسبات ما به هم خواهد خورد.
ضمنا نکته اين موضوع نيز روشن مى شود که از چه رو چند سوره مختلف قرآن با (الم ) يا با (المر) آغاز شده و اين يک موضوع تصادفى و بى دليل نيست .
(دکتر رشاد سپس محاسبات پيچيده ترى روى سوره هاى مشتمل بر (حم ) انجام داده است که براى اختصار از آن صرف نظر مى کنيم ).
استاد مزبور ضمن اين مطالعات به نکات ديگرى نيز دست يافته که به ضميمه نکات تازه اى که مى توان از آن استنتاج کرد از نظر خوانندگان مى گذرانيم :
1 - رسم الخط اصلى قرآن را حفظ کنيد
او مى گويد تمام اين محاسبات در صورتى صحيح است که به رسم الخط اصلى و قديمى قرآن دست نزنيم (مثلا اسحق و زکوة و صلوة را به همين صورت بنويسيم ، نه اسحاق و زکات و صلاة ) در غير اين صورت محاسبات ما به هم خواهد خورد.
2 - دليل ديگرى بر عدم تحريف قرآن
اين تحقيقات نشان مى دهد که در قرآن مجيد حتى يک حرف هم کم و زياد
نشده ، و الا بطور مسلم محاسبات ما روى قرآن کنونى صحيح از آب درنمى آمد.
3 - اشارات پر معنى
در بسيارى از سوره هاى قرآن که با حروف مقطعه آغاز مى شود پس از ذکر اين حروف ، اشاره به حقانيت و عظمت قرآن شده مانند:
(الم ذلک الکتاب لا ريب فيه ).
و امثال آن . و اين خود اشاره لطيفى به ارتباط حروف مزبور با اعجاز قرآن است .
نتيجه بحث - از مجموع بحث فوق چنين نتيجه مى گيريم که حروف قرآن مجيد که در طى 23 سال بر پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) نازل شده حساب بسيار دقيق و منظمى دارد و هر يک از حروف الفبا با مجموع حروف هر سوره داراى يک نسبت رياضى کاملا دقيق است که حفظ و نگهدارى چنين نسبتى براى بشر - بدون استفاده از مغزهاى الکترونيکى - امکان پذير نيست .
شک نيست که بررسيهاى دانشمند مزبور چون در آغاز راه است خالى از نقايصى نيست که بايد با حوصله تمام به وسيله دانشمندان ديگر تکميل گردد، به همين دليل ما هيچگونه تضمينى بر صحت و سقم (درستى و نادرستى ) آن نمى دهيم تا مطالعات ديگرى روى آن انجام شود
تفسير نمونه، جلد اول،ذيل ايه 1سوره مبارکه بقره
درباره حروف مقطعه قرآن ، در فواتح سور تا کنون ديدگاههاي مختلفي مطرح شده اما در اين ميان نظريه جالب و در خور تاملي از سوي يک دانشمند مصرى ابراز شده که از نظر اهميت موضوع، چکيده آن را در اينجا مى آوريم .البته قضاوت درباره صحت و سقم نظريه ياد شده نيازمند بررسى فراوانى است که شايد بر عهده آيندگان باشد و ما آن را فقط به عنوان يک (نظر) ذکر مى کنيم .
کشف مفهوم حروف مقطعه قرآن با کامپيوتر
سالياني قبل ، مجله معروف مصرى آخر ساعة که از بزرگترين مجله هاى مصور خاورميانه محسوب مى گردد، گزارشى درباره تحقيقات يک دانشمند مسلمان مصرى در مورد تفسير پاره اى از آيات قرآن مجيد به کمک مغزهاى الکترونيکى منتشر ساخت که اعجاب همگان را در نقاط مختلف جهان برانگيخت .
اين تحقيقات محصول سه سال کوشش پيگير و کار مداوم (دکتر رشاد خليفه ) دانشمند شيميدان مصرى بود.
نسبت حرف (ق ) در سوره (ق ) از تمام سوره هاى قرآن بدون استثناء بيشتر است يعنى آياتى که در طى 23 سال ، دوران نزول قرآن ، در 113 سوره ديگر قرآن آمده آن چنان است که حرف قاف در آنها کمتر به کار رفته است ، و اين راستى حيرت آور است.
دکتر رشاد اين تحقيقات را در آمريکا در شهر (سانت لويس ) در ايالت (ميسورى ) انجام داد. او هم اکنون به عنوان مستشار يک شرکت غذا سازى در امريکا کار مى کند، او براى تکميل تحقيقات خود مدتها از مغزهاى الکترونيکى استفاده نمود که اجاره آنها در هر دقيقه 10 دلار بود که با کمک جمعى از مسلمانان آن ديار پرداخت مى شد!
تمام کوشش استاد مزبور براى کشف معانى حروف مقطعه قرآن يعنى حروفى مانند (ق - الم - يس ، و...) صورت گرفته است ، او به کمک محاسبات پيچيده اى ثابت کرده که رابطه نزديکى ميان حروف مزبور، با حروف سوره اى که در آغاز آن قرار گرفته است ، وجود دارد - دقت کنيد.
بنابراين از مغز الکترونيکى تنها براى انجام محاسبه تعداد حروف سوره ها و به دست آوردن نسبت (و به اصطلاح (درصد)) هر يک از آن حروف کمک گرفته است نه اين که تفسير آيات قرآن را از ماشين خواسته باشد.
ولى مسلما اگر اين ماشينها نبودند هيچ بشرى قادر نبود به وسيله قلم و کاغذ اين محاسبات را به آسانى انجام دهد!
اکنون به سراغ شرح کشف مزبور مى رويم .
دکتر رشاد مى گويد:
مى دانيم قرآن مجيد 114 سوره دارد که از ميان آنها86 سوره در مکه نازل گرديده و 28 سوره در مدينه ، و از ميان مجموع سوره هاى قرآن 29 سوره است که در آغاز آنها حروف مقطعه آمده است .
جالب اين که اين حروف مجموعا درست نصف حروف بيست و هشت گانه الفباى عربى را تشکيل مى دهد و اين حروف مقطعه عبارتند از: (ا - ح - ر - س - ص - ط - ع - ق - ک - ل - م - ن - ه - ى ) که گاهى آنها را حروف نورانى نيز مى نامند.
او مى گويد: سالها بود که من مى خواستم بدانم معنى اين (حروف به ظاهر از هم بريده ) در آغاز سوره هاى قرآن چيست ؟ و هر قدر به تفاسير مفسران بزرگ و آراء مختلفى که در اين زمينه داده بودند مراجعه کردم قانع نشدم ، از خداوند بزرگ يارى جستم و به مطالعه دست زدم ؛ ناگهان به اين فکر افتادم که شايد ميان اين حروف ، و حروف همان سوره اى که آنها در آغازش قرار گرفته است رابطه اى وجود داشته باشد.
اما بررسى تمام حروف چهارده گانه نورانى در 114 سوره قرآن و تعيين نسبت هر يک از آنها و محاسبات فراوان ديگرى که مى بايد در اين زمينه بشود چيزى نبود که بدون استخدام کامپيوتر امکان پذير باشد.
لذا قبلا تمام حروف مزبور را در 114 سوره قرآن به طور جداگانه و همچنين مجموع حروف هر سوره را دقيقا تعيين کرده ، با شماره هر سوره ، به کامپيوتر (براى انجام محاسبات بعدى ) سپردم اين کار و مقدمات ديگر در مدت دو سال عملى شد.
سپس اين مغز الکترونيکى را يک سال تمام براى انجام محاسباتى که به آن اشاره شد به کار گرفتم . نتيجه اين محاسبات بسيار درخشان بود و براى نخستين بار در تاريخ اسلام پرده از حقايق شگفت انگيزى برداشت که اعجاز قرآن را از نظر رياضى (علاوه بر جنبه هاى ديگر) کاملا روشن مى ساخت .
مغز الکترونيکى با محاسبات خود براى ما روشن ساخت که ميزان هر يک از حروف چهارده گانه در هر سوره از 114 سوره قرآن به نسبت مجموع حروف آن سوره ، چند درصد است .
فى المثل ، پس از محاسبه مى يابيم که نسبت حرف قاف که يکى از حروف نورانى قرآن (حروف مقطعه ) است در سوره (فلق ) بزرگترين رقم را دارد (700 / 6 درصد) و در درجه اول در ميان سوره هاى قرآن است (البته به استثناى سوره ق )! بعد از آن سوره قيامت قرار دارد که تعداد قافهاى آن نسبت به حروف سوره مزبور (907 / 3 درصد) مى باشد و پس از آن سوره (الشمس ) است (906 / 3 درصد).
و همانطور که ملاحظه مى کنيم تفاوت سوره (قيامت ) و (الشمس ) فقط يک هزارم درصد است !
و به همين ترتيب اين نسبت را در تمام 114 سوره قرآن به دست مى آوريم (نه تنها درباره اين يک حرف بلکه درباره تمام حروف چهارده گانه نورانى ) و به اين ترتيب نسبت مجموع حروف هر يک از سوره ها با يکايک اين حروف روشن مى گردد.
اکنون به نتايج جالبى که از اين محاسبات به دست آمده توجه فرمائيد:
1 - نسبت حرف (ق ) در سوره (ق ) از تمام سوره هاى قرآن بدون استثناء بيشتر است يعنى آياتى که در طى 23 سال ، دوران نزول قرآن ، در 113 سوره ديگر قرآن آمده آن چنان است که حرف قاف در آنها کمتر به کار رفته است ، و اين راستى حيرت آور است که انسانى بتواند مراقب تعداد هر يک از حروف سخنان خود در طول 23 سال باشد، و در عين حال آزادانه مطالب خود را بدون کمترين تکلفى بيان کند. مسلما چنين کارى از عهده يک انسان بيرون است ، حتى محاسبه آن براى بزرگترين رياضيدانها بدون کمک مغزهاى الکترونيکى ممکن نيست .
اينها همه نشان مى دهد که نه تنها سوره ها و آيات قرآن بلکه حروف قرآن نيز روى حساب و نظام رياضى خاصى است که فقط خداوند، قادر بر حفظ آن مى باشد.
همچنين محاسبات نشان داد که حرف (ص ) در سوره (ص ) نيز همين حال را دارد. يعنى مقدار آن به تناسب مجموع حروف سوره ، از هر سوره ديگر قرآن بيشتر است .
و نيز حرف (ن ) در سوره (ن و القلم ) بزرگ ترين رقم نسبى را در 114 سوره قرآن دارد. تنها استثنائى که در اين زمينه وجود دارد، سوره حجر است که تعداد نسبى حرف (ن ) در آن بيشتر از سوره (ن و القلم ) است ، اما جالب اين است که سوره حجر يکى از سوره هائى است که آغاز آن (الر) مى باشد و بعدا خواهيم ديد اين سوره ها که آغاز آنها (الر) است بايد همگى در حکم يک سوره محسوب گردد، و اگر چنين کنيم نتيجه مطلوب به دست خواهد آمد يعنى نسبت تعداد (ن ) در مجموع اينها از سوره (ن و القلم ) کمتر خواهد شد!
2 - چهار حرف (المص ) را در آغاز سوره اعراف در نظر بگيريد، اگر الفها، ميم ها، و صادهائى که در اين سوره وجود دارد با هم جمع کنيم ، و نسبت آن را با حروف اين سوره بسنجيم ، خواهيم ديد که از تعداد مجموع آن در هر سوره ديگر قرآن بيشتر است !
همچنين چهار حرف (المر) در آغاز سوره رعد همين حال را دارد، و نيز پنج حرف (کهيعص ) در آغاز سوره مريم اگر روى هم حساب شوند، از مجموع اين پنج حرف در هر سوره ديگر قرآن فزونى دارند!
در اينجا به چهره تازه ترى از مسئله برخورد مى کنيم که نه تنها يک حرف جداگانه در اين کتاب آسمانى روى حساب و نظم خاصى گسترده شده ، بلکه حروف متعدد آن نيز چنين وضع حيرت آورى را دارد - دقت کنيد.
3 - تا کنون بحث درباره حروفى بود که تنها در آغاز يک سوره قرآن قرار داشت ، اما حروفى که در آغاز چند سوره قرار دارد (مانند المر و الم ) شکل ديگرى به خود مى گيرد؛ و آن اينکه بر طبق محاسبات کامپيوترى مجموع اين سه حرف مثلا (ا - ل - م ) اگر در مجموع سوره هائى که با (الم ) آغاز مى گردد حساب شود، و نسبت آن با مجموع حروف اين سوره ها بدست آيد، از ميزان آن در هر يک از سوره هاى ديگر قرآن بيشتر است .
در اينجا باز مسئله صورت جالبترى به خود گرفته و آن اينکه نه تنها حروف هر سوره قرآن تحت ضابطه و حساب معينى است ، بلکه مجموع حروف سوره هاى مشابه نيز ضابطه و نظام واحدى دارند.
تمام اين محاسبات در صورتى صحيح است که به رسم الخط اصلى و قديمى قرآن دست نزنيم (مثلا اسحق و زکوة و صلوة را به همين صورت بنويسيم ، نه اسحاق و زکات و صلاة ) در غير اين صورت محاسبات ما به هم خواهد خورد.
ضمنا نکته اين موضوع نيز روشن مى شود که از چه رو چند سوره مختلف قرآن با (الم ) يا با (المر) آغاز شده و اين يک موضوع تصادفى و بى دليل نيست .
(دکتر رشاد سپس محاسبات پيچيده ترى روى سوره هاى مشتمل بر (حم ) انجام داده است که براى اختصار از آن صرف نظر مى کنيم ).
استاد مزبور ضمن اين مطالعات به نکات ديگرى نيز دست يافته که به ضميمه نکات تازه اى که مى توان از آن استنتاج کرد از نظر خوانندگان مى گذرانيم :
1 - رسم الخط اصلى قرآن را حفظ کنيد
او مى گويد تمام اين محاسبات در صورتى صحيح است که به رسم الخط اصلى و قديمى قرآن دست نزنيم (مثلا اسحق و زکوة و صلوة را به همين صورت بنويسيم ، نه اسحاق و زکات و صلاة ) در غير اين صورت محاسبات ما به هم خواهد خورد.
2 - دليل ديگرى بر عدم تحريف قرآن
اين تحقيقات نشان مى دهد که در قرآن مجيد حتى يک حرف هم کم و زياد
نشده ، و الا بطور مسلم محاسبات ما روى قرآن کنونى صحيح از آب درنمى آمد.
3 - اشارات پر معنى
در بسيارى از سوره هاى قرآن که با حروف مقطعه آغاز مى شود پس از ذکر اين حروف ، اشاره به حقانيت و عظمت قرآن شده مانند:
(الم ذلک الکتاب لا ريب فيه ).
و امثال آن . و اين خود اشاره لطيفى به ارتباط حروف مزبور با اعجاز قرآن است .
نتيجه بحث - از مجموع بحث فوق چنين نتيجه مى گيريم که حروف قرآن مجيد که در طى 23 سال بر پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) نازل شده حساب بسيار دقيق و منظمى دارد و هر يک از حروف الفبا با مجموع حروف هر سوره داراى يک نسبت رياضى کاملا دقيق است که حفظ و نگهدارى چنين نسبتى براى بشر - بدون استفاده از مغزهاى الکترونيکى - امکان پذير نيست .
شک نيست که بررسيهاى دانشمند مزبور چون در آغاز راه است خالى از نقايصى نيست که بايد با حوصله تمام به وسيله دانشمندان ديگر تکميل گردد، به همين دليل ما هيچگونه تضمينى بر صحت و سقم (درستى و نادرستى ) آن نمى دهيم تا مطالعات ديگرى روى آن انجام شود
تفسير نمونه، جلد اول،ذيل ايه 1سوره مبارکه بقره
و شاید اگه نمودار کنترلش رو ترسیم کنید ، شامل مشاهدات منفرد بشه ) ولی در باره قرآن توزیع نرمال هست!
[چون گفتید آمار پاس کردید من با زبان آماری براتون توضیح دادم البته دو واحد هم حسابداری صنعتی پاس کردم ، می خواید براتون با اون بیان هم توضیح بدم
