آمنوره و گياهان قاعده آور

["Pejman"]

با وجود سرعت و پيشرفت علوم پزشكي موجي فراگير در تمايل به طب مكمل(گياهي،سنتي،هوميوپاتي) در جامعه پزشكي و بيماران مشاهده ميگردد.
كتاب مخزن الادويه متعلق به محمد حسين عقيلي از حكيمان قرن 11هجري مي باشد كه در آن داروهاي گياهي،معدني،حيواني بطور كامل جمع آوري و خصوصيات ظاهري،منطقه كشت،نامهاي مختلف،طبيعت،خاصيت هاي در ماني،روش استفاده،مقدار مصرف،نكات احتياطي در مصرف و مشابه آن را به شكلي دقيق بيان نموده است.
در اين اثر از166داروي مفرد(ساده)بعنوان مدرطمث(قاعده آور) ياده شده.
با توجه به اينكه از مشكلات شايع زنان آمنوره،اليگو آمنوره مي باشد به نمونه اي چند كه بتواند در جهت برقراري Menss موثر واقع گردد مي پردازيم.

فهرست منابع

1. سيد محمد حسين عقيلي،مخزن الادويه ،چاپ 1380
2. سيد محمد حسين عقيلي،خلاصه الحكمه،تصحيح استاد اسماعيل ناظم،چاپ 1385
3. سيد محمد حسين عقيلي،معالجات،چاپ سنگش هند،كلكته،1274ه.ق
4. حكيم ناظم جهان،اكسير اعظم،چاپ هند
5. حسين مير حيدر،معارف گياهي،6جلد،1383دفترنشر فرهنگ اسلامي
6. دكتر علي زرگري،گياهان دارويي،5جلد،چاپ هفتم،1376انتشارات دانشگاه تهران
7. محمد ديني،اسامي علمي گياهان دارويي مورد مصرف در طب سنتي،1384وزارت جهاد كشاورزي
8. علي اكبر دهخدا،لغت نامه دهخدا،1380انتشارات دانشگاه تهران
9. موسسه مطالعات تاريخ پزشكي،قاموس القانون في طب
10. دكتر سيد علي ضيايي،دكتر بيتا مسگر پور،احتياط مصرف و تداخلات دارويي گياهان دارويي بر اساس شواهد و مستندات،1384،پژوهشكدهي گياهان دارويي جهاد دانشگاهي

 

["Pejman"]

اثلق-فنجگشت(Vitex agnus)

اثلق-فنجگشت(Vitex agnus)

اثلق-فنجگشت(Vitex agnus)
طبيعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:ميوه هاي بي هسته وبرگ
مورد مصرف:قاعده آور
روش مصرف:شياف واژينال تهيه شده ازبرگ وميوه-آشاميدن دم کرده برگ-بخوردستگاه تناسلي با برگ وميوه
مقدار مصرف: بيش از 5 گرم در24 ساعت مصرف نشود
منع مصرف: بارداري وشيردهي
احتياط: به علت خاصيت تنظيم کننده هورمون ها،همراه داروهاي هورموني وقرص هاي کنتراسپيتو مصرف نشود.

 

["Pejman"]

آريد بريد-ريشه سوسن سفيد يازنبق(Zbarbata Irisa germaica)

آريد بريد-ريشه سوسن سفيد يازنبق(Zbarbata Irisa germaica)

آريد بريد-ريشه سوسن سفيد يازنبق(Zbarbata Irisa germaica)
طبيعت:بسيار گرم وحاد
قسمت مورد استفاده:پياز ريشه
مورد مصرف:قاعده آور شديد
روش مصرف:آشاميدن دم کرده ريشه
مقدار مصرف:2تا3 گرم يک بار در روز
منع مصرف: بارداري وشيردهي

 

["Pejman"]

اسقورديون-موسير(Allium sativum)

اسقورديون-موسير(Allium sativum)

اسقورديون-موسير(Allium sativum)
طبيعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:ريشه پياز مانند
مورد مصرف:قاعده آور
روش مصرف:خوراکي از جرم گياه
مقدار مصرف:3تا5گرم يک باردر روز
منع مصرف: بارداري وشيردهي

 

["Pejman"]

افسنتين(Artemisia absinthium L)

افسنتين(Artemisia absinthium L)

افسنتين(Artemisia absinthium L)
طبيعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:گل،تخم،شاخه وبرگ
مورد مصرف:قاعده آور،افزايش ترشحات قاعدگي،محرک اعمال رحمي
روش مصرف:شياف واژينال ،دم کرده
مقدار مصرف:5تا 10 گرم بصورت دم کرده يا5 گرم از جرم آن به صورت شياف واژينال
منع مصرف:شيردهي وبارداري،مبتلايان زخم معده
احتياط: شياف واژينال همراه عسل استعمال شود.به مدت طولاني مصرف نشود.

 

["Pejman"]

اقحوان(Chrysahthemun parthenium)

اقحوان(Chrysahthemun parthenium)

اقحوان(Chrysahthemun parthenium)
طبيعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:تمام قسمتهاي گياه
مورد مصرف:قاعده آورقوي
روش مصرف:شياف واژينال(در اين مورد شکوفه آن قوي تر است)،دم کرده،روغن تهيه شده ازگياه
مقدار مصرف:دم کرده خوراکي 15گرم در1000 گرم آب جوش يک فنجان قبل از غذا ،5گرم بصورت شياف واژينال يا تزريق واژينال
منع مصرف:بارداري وشيردهي ،اختلالات انعقادي
احتياط: تداخل باداروهاي ضد انعقادي ،آنتاگونيست داروهاي ضد التهابي غيراستروئيدي

 

["Pejman"]

اکليل الملک –گياه قيصر(Trigonella grandif Boiss)

اکليل الملک –گياه قيصر(Trigonella grandif Boiss)

اکليل الملک –گياه قيصر(Trigonella grandif Boiss)
طبيعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:برگ،گل،ميوه
مورد مصرف:قاعده آور
روش مصرف:خوراکي به شکل دم کرده، برگ وشاخه هاي آن
مقدار مصرف:تا8 گرم درروز
منع مصرف:بارداري وشيردهي
احتياط: دم کرده آن همراه با انجير وعسل ميل شود

 

["Pejman"]

اکليل-الجبل-رزماري(Rosmurinus oflicinalis L)

اکليل-الجبل-رزماري(Rosmurinus oflicinalis L)

اکليل-الجبل-رزماري(Rosmurinus oflicinalis L)
طبيعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:برگ،ريشه
مورد مصرف:قاعده آور
روش مصرف:آشاميدن جوشانده ريشه وبرگ
مقدار مصرف:5 گرم در روز ازبرگ
منع مصرف:بارداري وشيردهي

 

["Pejman"]

انجره-گزنه(Urtica dioica)

انجره-گزنه(Urtica dioica)

انجره-گزنه(Urtica dioica)
طبيعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:برگها،تخم
مورد مصرف:قاعده آورقوي،سندرم پيش از قاعدگي،محرک رحم
روش مصرف:دم کرده ،شياف واژينال
مقدار مصرف:تا 17 گرم سه بار در روز
منع مصرف:بارداري وشيردهي
احتياط: مي تواند ايجاد افراط در خون ريزي کند،زياد خوردن آن موجب قطع ادرار مي گردد،شياف واژينال آن به صورت 2 گرم گزنه کوبيده همراه 2گرم مرمکي استعمال شود.آشاميدن بيش از 17 گرم در روزاز آن مي تواند کشنده باشد.همراه آب ميوه هاي سرد وخنک کننده ومواد لعابدار مانند کتيرا وصمغ عربي استفاده شود.

 

["Pejman"]

انيسون (Pimpinella anisum)

انيسون (Pimpinella anisum)

انيسون (Pimpinella anisum)
طبيعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:ميوه
مورد مصرف:قاعده آور
روش مصرف:جوشانده تهيه شده از دانه
مقدار مصرف:مصرف روزانه تخم بيش از 7گرم نباشد.
منع مصرف:بارداري وشيردهي،اطفال
احتياط: درحساسيت به آنتول مصرف نشود ،مصرف همزمان با آهن باعث افزايش اثرات آهن مي شود.

 

["Pejman"]

بابونه(Matricaria chamomilla)

بابونه(Matricaria chamomilla)

بابونه(Matricaria chamomilla)
طبيعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:گل وتمام قسمتهاي گياه
مورد مصرف:قاعده آور،درمان ديسمنوره،کاهش احتمال زايمان زودرس (دو خاصيت متضاد دارد)
روش مصرف:دم کرده گل
مقدار مصرف:20 گرم را در1000گرم آب دم کرده روزانه سه بار مصرف شود.
منع مصرف:بارداري وشيردهي
احتياط: به علت وجود تانن موجب کاهش جذب آهن مي شود. همراه باداروهاي ضد انعقادي مصرف نگردد.

 

["Pejman"]

بادرنجوبه(Mellissa ofticinalis L)

بادرنجوبه(Mellissa ofticinalis L)

بادرنجوبه(Mellissa ofticinalis L)
طبيعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:برگ،گلها،تخم
مورد مصرف:قاعده آور،منقبض کننده رحم،آنتي گونادوتروپيک
روش مصرف:دم کرده ،نشستن درsitz bathآن
مقدار مصرف:از خشک آن تا 30گرم روزانه،ازتازه آن 60گرم روزانه،ازتخم آن8 گرم
منع مصرف:بارداري،در فعاليت پائين تيروئيد به خاطر اثرات آنتي تيروتروپيک منع مصرف دارد.
احتياط: باداروهاي تيروئيدي دردوزهاي بالا تداخل دارد.

 

["Pejman"]

برنجاسف(Achillea millefoliumc)

برنجاسف(Achillea millefoliumc)

برنجاسف(Achillea millefoliumc)
طبيعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:ريشه،برگ،سرشاخه گلدار
مورد مصرف:قاعده اور
روش مصرف:دم کرده ، sitz bath ،ضماد تهيه شده از گياه زير شکم قرار داده شود.
مقدار مصرف:10 گرم از برگ گل در 500گرم آبجوش دم کرده دوبار در روز يا1تا 2 قاشق مربا خوري از گياه در 200گرم آب ريخته دم کرده سه پيمانه در روزميل شود.
منع مصرف:بارداري شيردهي ،اطفال زير دوسال
احتياط: مصرف زياد آن ادرار راقهوه اي مي کند

 

["Pejman"]

پیاز (Allium cepa L)

پیاز (Allium cepa L)

پیاز (Allium cepa L)
طبيعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:پيازوتخم
مورد مصرف:تسهيل جريان قاعدگي
روش مصرف:خوراکي به شکل خام يا پخته شده
مقدار مصرف:از آب آن تا40 گرم واز تخم آن تا4 گرم
منع مصرف: ابه اندازه مصرف خوراکي در بارداري وشيردهي مجاز است
احتياط: باعث افزايش ترشح صفرا وکاهش قند خون( FBS )مي شود.

 

["Pejman"]

تُرمس(Lupinus albus L)

تُرمس(Lupinus albus L)

تُرمس(Lupinus albus L)
طبيعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:ميوه
مورد مصرف:قاعده آور،ازدياد جريان قاعدگي
روش مصرف:جوشانده،شياف واژينال
مقدار مصرف:10 گرم ميوه پودر شده همراه مرمکي وعسل به شکل شياف واژينال،11تا12 گرم به شکل جوشانده همراه فلفل وسداب يا 7گرم جوشانده خود دانه به تنهائي
منع مصرف:بارداري وشيردهي
احتياط: زياده روي در مصرف رنگ صورت را زرد مي کند.

 

["Pejman"]

سير(Allium sativum)

سير(Allium sativum)

ثوم(Allium sativum)
طبيعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:پياز(bulb)
مورد مصرف:قاعده آور ،آمنوره ثانويه،فعاليت محرک رحمي،دردهاي دوران قاعدگي
روش مصرف:جوشانده برگ وساقه ،sitz bath تهيه شده از جوشانده برگ وساقه
مقدار مصرف:
منع مصرف:بارداري وشيردهي
احتياط: همراه اختلالات انعقادي باعث افزايش فعاليت فيبرينوليتيک مي شود.

 

["Pejman"]

جاوشير(Opoponax-ferula galbaniflua)

جاوشير(Opoponax-ferula galbaniflua)

جاوشير(Opoponax-ferula galbaniflua)
طبيعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:صمغ،ريشه گياه،تخم
مورد مصرف:قاعده آور قوي ،افزايش ترشحات قاعدگي
روش مصرف:جوشانده تخم،دم کرده ،شياف واژينال
مقدار مصرف:جوشانده 1 گرم تخم آن همراه آب مرزنجوش باعث ازدياد ترشح قاعدگي مي شود.خوردن 5 گرم (به اندازه يک فندق)از آن با آب گرم موجب برقراري قاعدگي است.شياف واژينال 5 گرم ميوه آن همراه عسل در بروز قاعدگي موثر است.دم کرده 2 گرم، تخم آن يا 2 گرم افسنتين جهت قاعدگي عقب افتاده –شياف واژينال تهيه شده از 2 گرم تخم آن قاعده آور شديد است.
منع مصرف:بارداري وشيردهي

 

["Pejman"]

تخم زردک (Daucus carota L)

تخم زردک (Daucus carota L)

تخم زردک (Daucus carota L)
طبيعت:گرم وخشک
قسمت مورد استفاده:تخم
مورد مصرف:قاعده آور قوي
روش مصرف:شياف واژينال ،دم کرده
مقدار مصرف:5 گرم
منع مصرف:بارداري وشيردهي

 

["Pejman"]

چوب چيني(China root)

چوب چيني(China root)

چوب چيني(China root)
طبيعت:گرم وتر
قسمت مورد استفاده:ريشه وساقه زيرزميني
مورد مصرف:قاعده آور
روش مصرف:به شکل قهوه،پودر شده،شربت،مربا،دم کرده،خيسانده
مقدار مصرف:چوب رنده کرده 20تا50 گرم در1000 گرم آبجوش سه ساعت دم کرده بعد از سرد شدن قسمت صافي روي آن برداشته شود.
منع مصرف:بارداري وشيردهي
احتياط: درفصل گرما،افراد گرم مزاج ،جوانان بهتر است مصرف نشود.

 

["Pejman"]

حلبه –شنبليله(Trigonella foenum graecum L)

حلبه –شنبليله(Trigonella foenum graecum L)

حلبه –شنبليله(Trigonella foenum graecum L)
طبيعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: برگ،تخم،دانه
مورد مصرف: قاعدهآور،محرک رحمي، افزايش ترشحات قاعدگي
روش مصرف: دم کرده خوردن برگ خام،جوشانده تخم
مقدار مصرف: 5 گرم
منع مصرف: بارداري وشيردهي
احتياط: مي تواند باعث کاهش قند خون شود.

 

["Pejman"]

حمص(Cicer arietinum L)

حمص(Cicer arietinum L)

حمص(Cicer arietinum L)
طبيعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: دانه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: پخته شده،پودر خام،آب پخته شده،آب ناشي ازخيسانيدن خام آن
مقدار مصرف: 5 گرم
منع مصرف:نوع سياه آن مي تواند باعث سقط جنين شود.
احتياط: دربارداري وشيردهي به علت نفاخ بودن (دير هضم بودن) مقدار کمتري مصرف شود.

 

["Pejman"]

حنظل-هندوانه ابوجهل(Citrullus colocynthis)

حنظل-هندوانه ابوجهل(Citrullus colocynthis)

حنظل-هندوانه ابوجهل(Citrullus colocynthis)
طبيعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: ميوه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: آب تازه،روغن تهيه شده ازآن،دم کرده،شياف واژينال،بخور دستگاه تناسلي
مقدار مصرف: 1 تا 3گرم
منع مصرف: بارداري ،شيردهي ، ورم روده
احتياط: حاوي کلونتين که مسهل قوي است مي باشد درخوردن آن بايد احتياط کرد.

 

["Pejman"]

خروع-بيدانجير-کرچک(Ricinus communis L)

خروع-بيدانجير-کرچک(Ricinus communis L)

خروع-بيدانجير-کرچک(Ricinus communis L)
طبيعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: دانه ،روغن آن
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: روغن آن درچاي،سوپ بي چربي،آب نارنج ميل شود.خوردن مغز دانه
مقدار مصرف: مصرف خوراکي مغزدانه بيش از5 عدد نباشد.خوراک روغن 15 تا 45 گرم بسته به وضع بدن وسن مصرف کننده،هرچه مقدار مصرف روغن کمتر باشد اثر بيشتري دارد.
منع مصرف: بارداري وشيردهي(در اواخر دوران بارداري بعنوان تحريک زايمان مصرف مي شود.)
احتياط: بيش از 8تا 10 گرم در روز مصرف نشود،به خاطر دفع الکتروليت هاي بدن.

 

["Pejman"]

خيري-شب بو(Cheiranthus cheiri L)

خيري-شب بو(Cheiranthus cheiri L)

خيري-شب بو(Cheiranthus cheiri L)
طبيعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: برگ،گل،ساقه گل دهنده،تخم،ريشه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: آشاميدن جوشانده تخم وريشه ،يا آب برگهاي تازه،شياف واژينال
مقدار مصرف: از آب تازه 10 گرم بصورت شياف واژينال 10 گرم
منع مصرف: بارداري شيردهي

 

["Pejman"]

دارچين(Cinnamomum cassia BS)

دارچين(Cinnamomum cassia BS)

دارچين(Cinnamomum cassia BS)
طبيعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: پوست درخت
مورد مصرف: قاعده آور،قابض(به خاطر تانن موجود درآن)
روش مصرف: دم کرده
مقدار مصرف: 3 تا10 گرم
منع مصرف: بارداري وشيردهي
احتياط: درحد مصرف خوراکي دربارداري مشکلي ايجاد نمي نمايد.

 

["Pejman"]

دارفلفل(Piper longum L)

دارفلفل(Piper longum L)

دارفلفل(Piper longum L)
طبيعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: ميوه،دانه ،ريشه ،گلها،ساقه جوان
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: خوراکي
مقدار مصرف: 5 گرم
منع مصرف: بارداري وشيردهي
احتياط: مصرف همزمان با تئوفيلين،پروپرانولول جذب آنها راسريعتر وکاملتر مي نمايد.

 

["Pejman"]

رازيانه(Foeniculum vulgare)

رازيانه(Foeniculum vulgare)

رازيانه(Foeniculum vulgare)
طبيعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: تخم وريشه واعضاي گياه
مورد مصرف: قاعده آور،افزايش ترشحات قاعدگي
روش مصرف: دم کرده ريشه وتخم،خوردن تازه آن
مقدار مصرف: يک قاشق سوپ خوري از ريشه در يک ليوان آب دم شود روزانه يک بار مصرف گردد. دم کرده 5تا 10 گرم از تخم آن دريک ليتر آب روزي يک بار ميل شود.
منع مصرف: بارداري
احتياط: خوردن آن باعث توليد شير در دوران شيردهي مي گردد.

 

["Pejman"]

رطبه –يونجه(Medicago sativa L)

رطبه –يونجه(Medicago sativa L)

رطبه –يونجه(Medicago sativa L)
طبيعت: گرم وخشک (خشک شده آن)گرم وتر(تازه آن)
قسمت مورد استفاده: تمام قسمتهاي گياه
مورد مصرف: قاعدهآور ،قابض،افزايش توليد شير
روش مصرف: دم کرده تخم
مقدار مصرف: 8 تا 20 گرم
منع مصرف: بارداري
احتياط: درلوپوس اريتماتوس سسيتميک منع مصرف دارد.باتوجه به مقادير زياد vitkاثر وارفارين ممکن است کاهش يابد.

 

["Pejman"]

سنبل (Angelica archangelica L)

سنبل (Angelica archangelica L)

سنبل (Angelica archangelica L)
طبيعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: بذر،ريشه
مورد مصرف: قاعده آور،قابض
روش مصرف: به صورت شياف واژينال ضدخونريزي رحم است.نشستن در sitz bathآن ومصرف خوراکي باعث باز شدن قاعدگي مي شود.
مقدار مصرف: 3 گرم
منع مصرف: بارداري وشيردهي ،زخم معده ،ديابتي،بيماري هاي خونريزي دهنده

 

["Pejman"]

شوید(Anethum graveolens L)

شوید(Anethum graveolens L)

شوید(Anethum graveolens L)
طبيعت: گرم وخشک
قسمت مورد استفاده: تخم
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: دم کرده
مقدار مصرف: 4 تا 18 گرم تخم آن در1000 گرم آب روازنه 2 تا 3 فنجان بعد از غذا مصرف شود.
منع مصرف: بارداري
احتياط: زياده روي درخوردن آن موجب کاهش بينائي مي شود.