*62*
*62*
پکان یا گردوی آمریکایی
گردوي پكــان ( PECAN ) كه نام علمــي آن ( Carya Illinoinensis ) از خـــانوادهGuglandaceae ) ) است با وجوديكه اين نبات از ابتداي نيمه اول قرن نوزدهم در آمريكا كاشته شدهاین كشور بزرگترين توليد كننده اين نوع گردو است .
كشت گردوي پكان در كشورهاي آفريقاي جنوبي ، استراليا و مراكش و پرو در مقياس كمتريانجام شده است .
درخت گردو پكان درختي است كه خيلي دير به بار مي نشيند و در شرايط مطلوب اين دورهحدود 8 سال بعد از كاشت محصول دارد .
با وجوديكه قسمت اعظم انواع پكان بوسيله بذر تكثيريافته اند ( اغلب در اثر خود گشني بوجودآمده اند ) اما كشت و تكثير آن بطريق بذري باعث پائين آمدن كميت و كيفيت محصول ميگردد . امروزهروش معمول تكثير بوسيله اندامهاي سبز هزينه اي گياهي است . خرانه هاي تكثير تجارتي بايستي دارايمشخصات زير باشند :
( Van der meulen , joubert , 1966 )
1 -نهالها بايستي نسبت به بيماري ( scab ) و شرايط اقليمي و خاكهاي مختلف مقاوم باشند .
2 -بلافاصله بعد از كاشت ببار بنشينند و محصول دهي مستمر و پر بار داشته باشند .
3 -اندازه گردوها يكنواخت و بازار پسند و خاصيت پوست كني مكانيكي مطلوبي داشته باشند .
4 -خاصيت انبارداري مطلوبي دارابوده و مغز گردو بلافاصله قهوه اي و يا فاسد نگردد .
نظر به اينكه قطر تاج درختان مسن به 40 متر ميرسد بنابراين فاصله كاشت درختان بايستيحداقل 12 ‚ 12 متر و يك خط در وسط كه پس از انبوه شدن براي ايجاد تهويه مناسب درختهاي وسط راقطع مينمايند .
مواظبتهاي زراعي مطلوب باعث محصول دهي رضايت بخش مستمر در باغهاي انبوه كاشتخواهد بود . در شــرايط مطلوب كشت و نگهداري ، عملكــرد ارقام خوب نسبت به سن رشد به شرح زيراست :
سن درخت - سال عملكرد - كيلوگرم در هر درخت
8 - 10 10 - 30
11 - 3515 - 50
16 - 5020 - 75در آفريقاي جنوبي ( 1966 - Joubert and vander meulen ) گزارش دادند كه عملكردي تاحدود 150 كيلوگرم از هردرخت بدست آمده است در حاليكه در آمريكا استمرار محصول دهي بين 200تا 300 كيلو در هر درخت از درختان مسن نيز بدست آمده است .
در آمريكا درخت پكان در محيط پرورش طبيعي خود در كناره هاي رودخانه ها يافت ميشود .اين درخت در خاكهائي كه داراي طبقه سطح الارضي شني لوم ( sandy loam ) و طبقه تحت الارضيداراي زهكشي طبيعي كافي و قابليت نگهداري رطوبت كافي باشد بهترين نتيجه را ميدهد در اراضي كهداراي زهكشي ضعيف باشند نبايد كاشته شود . مواظبتهاي زراعي خوب در اراضي ماسه اي عميق ياخاكهاي سنگين در بالابردن عملكرد اين محصول بسيار مؤثر است .
كشت ميان درختي نباتاتي كه داراي ارتفاع كمي باشند ( باغات جوان ) كه در حذب مواد غذائيرقيبي براي درخت نباشند مفيد است . درآمريكا در باغات بارده كشت لگومهاي زمستانه معمول استعلف چمن ( Bermuda sod ) مخلوط با نباتات خانواده بقولات ( لگومينوز ) توصيه ميشود و در پائيزبايستي قبل از كشت بقولات زمستانه كودپاشي انجام گيرد و پوشش مرغ با دستگاه هرس ( Harrow )شكسته شود و بذر لگوم كشت شود و بوسيله دستگاه ( cultipacker ) سطح باغ هموار شود چرانيدنسطح باغ بوسيله دام مانعي ندارد . در خاكهائيكه ميزان PH اسيدي آنها بالااست مصرف آهكاز منبعدولوميت مفيد بوده اما بايستي احتياط نمود كه مصرف زياد آهك باعث كم شدن قابليت جذب عنصرروي نشود زيرا كمبود عنصر روي باعث جاروئي شدن برگها ( Rosette ) ميشود كه اغلب عامل بحرانيدر آفزيقاي جنوبي و آمريكا است . لكه لكه اي زرد شدن يا كلروز ( Yellow mottling and chlorosis)و پيچيدگي ( Crinklnig ) برگهاي تاج درخت از علائم اوليه جاروئي شدن برگها است . در حالتهايپيشرفته برگها كم رشد و ميان گره ها كوتاه و شاخه هاي تاج درخت به تدريج ميميرند . علائم زودرس بهسهولت قابل تشخيص نيستند و ممكنست كه خسارت قبل از ظهور عارضه به وجود آيد بنابراين درآمريكا مصرف كودهاي روي به مقدار كم در هر دوره كوددهي معمول است حتي اگر علائم كمبود رويديده نشود . مقدار كودي روي توصيه شده 225 تا 900 گرم براي هر سال سن درخت تا حداكثر 4/5 تا6/8 كيلوگرم براي هر درخت از منبع سولفات روي در بهمن ماه يا اسفندماه ( فوريه - مارس ) به همراهساير كودها كافي است .
اگر علائم كمبود حاد باشند دوبار كوددهي يكسال در ميان كافي خواهد بود . در خاكهاي قليائيمصرف سولفات روي تأثير كمي خواهد داشت مگر اينكه كودهاي اسيد كننده در همان موقع مصرفشوند . در مناطقي از آمريكاي جنوبي كه داراي تابستانهاي باراني هستند پس از انجام محلول پاشيسولفات روي 2% كليه علائم كمبود روي از بين ميرود .
در مناطقي كه داراي بارانهاي زمستانه باشند درختان با محلول سولفات روي 0/4 درصد بامخلوط 0/2 درصد آب آهك 2 Ca (OH) بلافاصله بعد از گلدهي محلول پاشي شوند مقدار PHتوصيهشده در ايالت جورجيا - آمريكا 5/5 تا 6/5 است .
ازت تأثير قابل ملاحظه اي بر روي رشد و عملكرد درخت پكان در هر شرايط دارد . اما بايد درنظر داشت كه ممكنست چند سالي طول بكشد تا تأثير كوددهي بر افزايش عملكرد محصول مشاهدهگردد .
درآفريقــاي جنوبي مقدار كود توصيــه شده 30 گــــرم ازت ( N ) و 70 گرم فسفات ( O5 P2 ) و35 - 55 گرم پتاس ( K2O ) براي هرسال سن درخت ( مقدار 2 1 ازت + مقدار كل فسفر + مقدار كل پتاس )در اوائل بهار و نصف باقيمانده ازت در اواسط تابستان مصرف شود . بنابراين به درختان 15 سالهبايستي مقدار 450 گرم ازت ( در دو مرحله هركدام 2 1 مقدار ) داده شود . به درختاني كـــه در خاكهايكمتر از حـد مطلوب از نظر حاصلخيـزي كاشته شده اند بايستــــي مقادير بيشتـــري كــــود داده شود( Jaubert and Van der meulen 1966 ) .
در باغهائيكه كود حيواني از هرنوع مصرف شود بايستي به همان نسبت كودهاي شيميائي راتقليل داد . در آمريكا در باغهاي جوان بايستي مقدار 900 تا 1350 گرم به نسبت 1 : 1 : 1 از مخلوطكودهاي ازت و فسفر و پتاس ساليانه به ازاء هرسال سن درخت اضافه بر كود لازم براي محصول مياندرختي بايستي مصرف نمود درختان بالغ نياز به 3/5 - 4/5 كيلوگرم ازت خالص دارند كه مقداري درموقع كاشت محصول بقولات پوشش زمستانه و بقيه بصورت سرك NPKمصرف شود .
هنگام برنامه ريزي مصرف كود در باغات مخصوصاپ باغات مسن بايستي تجزيه برگ وتحزيه خاك انجام گيرد . دامنه معمولي تغييرات عناصر تغذيه اي در برگهاي درخت پكان بر مبناي نمونهگيري در ماه ( اوت = مرداد ) و انتخاب جفت برگچه هاي وسط از برگهاي وسطي انتهاي ساقه هاي جانبيدرخت طبق دستورالعمل ( Georgia Pecan Analysis , Worley 1971 ) به شرح زير است :
نتايج تجزيه نمونه هاي برگ تحويل شده به آزمايشگاه تجزيه برگ ايالت جورجيا - آمريكا :
( Georgia coastal Plain Experiment Station , Tifton , )
مقدار 37% نمونه ها داراي كمتر از 2/5 درصد ماده ازته ( N ) بـــوده اند مقدار فسفر اغلبنمونه ها در حد كافي بود . تغييرات مقدار فسفر برگ در درخت پكان صرفنظر از مقدار فسفر كه بعنوانكود مصرف ميشود بسيار كم است .
فقط 11% از نمونه ها داراي مقدار پتاسيم كمتر از حد معيار بودند در حاليكه 55% از نمونه هاداراي مقدار پتاسيم بيش از حد معيار بودند . اين موضوع نشان ميدهد كه كشاورزان ميتوانند با مصرفپتاس كمتر هزينه هاي اضافي را صرفه جوئي نمايند .
كمبود منيزيم ( mg ) در بعضي نواحي مشكلاتي بوجود آورده و مقدار 26% نمونه ها كمتر ازحد معيار منيزيم داشته اند .
مقدار روي ( Zn ) بعلت عدم تعادل نيز مشكلاتي بوجود آورده و مقدار 30% نمونه ها كمتر ازحد معيار در حاليكه 30% نمونه ها نيز بيشتر از حد معيار روي ( Zn ) داشته اند .
فقط 4% از نمــونه ها كمتر از حد معيار منگنز داشته اند كمبود منگنز باعث بوجود آمدنعارضه ( mouse ear) ميشود .
مقدار 3% نمونه ها داراي مقدار آهن پائين تر از حد معيار بوده اند . بعضي اوقات در بهار حالتزردي كلروتيك( chlorotic condition ) شبيه كمبود آهن در برگچه ها ظاهر ميشود .اما در ادامهفصل اين عارضه از بين ميرود .
از لحاظ تجزيه خاك نتايج زيربدست آمده است :
وضعيت عناصر تغذيه اي خاك باغات پكان كه جهت تجزيه برگ آناليز شده است ( worly 1971 )
تذكر : دامنه تغييرات PH بين 5/5 تا 6/5 مقدار متوسط تا كافي شناخته شده است . مقدار فسفرخاك در اغلب نمونه هاي خاك باغات بسيار زياد بوده و نشان ميدهد كه در گذشته مقدار فسفر زياديمصرف شده است و مقدار 91% نمونه ها مقادير فسفر زيادي داشته اند . همچنين مقدار پتاسيم نمونه هادر حد متوسط تا زياد بوده است . بنابراين با كمتر مصرف كردن عناصر فسفر و پتاس ميتوان هزينه هارا صرفه جوئي كرد .
ضريب همبستگي مثبت معني داري كه بين منيزيم خاك و برگ وجود داشت نشان ميداد كهمنيزيم خاك بوسيله نبات جذب شده و ممكنست بر روي مصرف آهك دلوميت ( Dolomitic limestone )محتوي منيزيم يا منزيمي كه از منابع ديگري حاصل شده است تاثير گذارد . آزمايشات تعيين همبستگيبين عناصر تغذيه اي انجام شده رقابتي را بين مقدار پتاسيم و منيزيم برگ در هر سال از سال 1965 بهبعد نشان ميدهد .
مقدار متوسط عنصر روي 55/2 كيلوگرم در هكتار بوده در حالي كه فقط مقدار 5 تا 6 كيلوگرمدر هكتار براي پرورش مطلوب اغلب محصولات كافي است . بنابراين به نظر ميرسد كه مقدار عنصرروي موجود در خاك در حد 5 تا 6 كيلوگرم در هكتار براي درخت پكان كافي است ( Worly 1971 )
با وجوديكه رقابت بين عناصر فسفر و روي يك پديده معمولي براي ساير محصولات است بهنظر ميرسد كه اين دو عنصر براي درخت پكان مكمل يكديگر باشند . مقدار فسفر خاك داراي همبستگيمثبتي با مقدار عنصر روي ( Zn ) خاك و برگ و مقدار عنصر فسفر و عنصر روي برگ داراي همبستگيمثبت بودند . در باغائيكه زمين آنها بوسيله برمودا گراس پوشيده شده بود بايستي مقدار ازت بيشتريدر فصل تابستان اضافه شود مخصوصاپ اگر زمين باغ بوسيله دام چريده شود .