ابوعبدالله جعفر، متخلص به رودکی استاد شاعران فارسی زبان است. رودکی نخستین شاعری است که به زبان فارسی شعر گفته و از این رو به پدر شعر فارسی معروف است.رودکی را همچنین مبتکر قالب شعری رباعی می‌دانند. مقبره پدر شعر فارسی در روستای زادگاهش «پنج رود» در شمال تاجیکستان قرار دارد.
آرامگاه رودکی در میان محوطه زیبا و سرسبزی قرار دارد. در طرف دیگر جاده و در نزدیک آرامگاه، رودخانه قرار دارد. بنای اصلی ارامگاه رودکی که در شمال محوطه و بر روی سکویی قرار گرفته است. بنایی است آجری و هشت‌ضلعی که گنبد کاشی‌کاری شده‌ای بر روی خود دارد. کاشی‌های این گنبد آبی یک‌دست است. آرامگاه دارای درب چوبی و منبت‌کاری شده استد. کف آرامگاه سنگ‌فرش است. با سنگ سفید مرمر. قبر رودکی که در وسط قرار گرفته، به‌صورت پلکان دوطبقه با مرمر سیاه درست شده و به سادگی هرچه تمام‌تر. همین سادگی زیبایی و جلوه خاصی به آن بخشیده. دیوارها و سقف به زیبایی با گچ‌بری تزئین شده است. هشت ستون هم در میان صحن آرامگاه زده‌اند.
البته بنای آرامگاه رودکی ناشناخته بود. صدرالدین عینی که یکی از اندیشمندان معاصر تاجیکستان بود، در سال 1940 بر اساس شواهدی که از تذکره‌ها به جای مانده، به دنبال آرامگاه وی گشت و آنرا در قبرستانی قدیمی در پنج‌رود یافت. در سال 1965 گروهی باستان‌شناس روسی این قبر را شکافته و اسکلت وی را بیرون آورده و مورد آزمایش و بررسی قرار دادند. نتایج نشان می‌داد که صورت وی را پیش از مرگ، بر هُرم آتش نگاه داشته بودند و تعدادی از استخوانهایش هم شکسته بود. بر اساس اسکلت وی توانستند چهره‌اش را ترسیم کنند. تصاویری از اسکلت و شیوه ترسیم چهره او در آثارخانه (موزه) اش همانجا نگاه‌داری می‌شود.
مقبره رودکی تاکنون دو بار در سال‌های 1999 و 2007 مرمت شده است. از سال 2002 هر ساله 22 سپتامبر، روز رودکی مراسم گرامیداشت این شاعر در آرامگاهش برگزار می‌شود.
منبع:
anthropology.ir
jamejamonline.ir
wikipedia
