ندا احمدلو/دکتر بهروز باريک‌بين مي‌گويد تغيير دادن رنگ پوست به هر شيوه‌اي، حتي با استفاده از محصولات اتوبرنزه، خطرناک است
سلامت: شما به‌عنوان يک متخصص پوست استفاده از کرم‌پودر را توصيه مي‌کنيد يا پنکيک را؟
توصيه من ارتباط زيادي با نوع پوست هر فرد دارد. يعني بهتر است کساني که پوستي چرب و زمينه آکنه و جوش صورت را دارند از مواد آرايشي سبک‌تري مانند پنکيک استفاده کنند.
به طور کلي کرم‌پودرها نسبت به پنکيک‌ها سنگين‌تر هستند اما افرادي با پوست خشک يا آنهايي که از پوشانندگي پنکيک رضايت ندارند، مي‌توانند براي ساعت‌هاي کوتاهي از کرم‌پودر هم استفاده کنند.
البته بهتر است افرادي با پوست چرب، انواع بدون چربي (oil free) کرم‌پودرها را انتخاب کنند. ضمن اينکه استفاده از هيچ نوع پنکيک يا کرم‌پودر ايراني و خارجي بدون مهر استاندارد و تاييديه وزارت بهداشت به هيچ فردي توصيه نمي‌شود. محصولات غيراستاندارد مي‌توانند حاوي فلزات سنگين و مضري باشند که با جذب از طريق پوست باعث ايجاد مشکلات فراواني از جمله لک و جوش روي پوست صورت شوند. ضمن اينکه استفاده از کرم‌هاي ضدآفتاب رنگي مي‌توانند هم پوشانندگي مناسبي براي پوست ايجاد کنند و هم ضرر کمتري نسبت به پنکيک و کرم‌پودر داشته باشند.
سلامت: بعضي‌ها مي‌گويند ضدآفتاب‌هاي رنگي خاصيت ضدآفتاب‌هاي ساده و بدون رنگ را ندارند. نظر شما در اين مورد چيست؟
متاسفانه اين تصور غلط بين خيلي از افراد شايع است، در حالي که هيچ ارتباطي بين مواد رنگي موجود در ضدآفتاب‌ها و عيار حفاظتي آنها (SPF) وجود ندارد. يعني تمام کساني که مايل هستند ضدآفتابشان پوشانندگي لازم را هم داشته باشد، مي‌توانند بدون دغدغه از ضدآفتاب‌هاي رنگي بدون چربي يا با چربي (با توجه به نوع پوستشان) استفاده کنند.
سلامت: بعضي‌ها به جاي ضدآفتاب از پنکيک يا کرم‌پودرهاي داراي عيار حفاظتي (SPF) 15 تا 25 استفاده مي‌کنند. آيا اين کار درست است؟
نه. به‌طور کلي يکي از اشتباه‌هايي که برخي از افراد مرتکب و بعد از آن دچار لک‌هاي پوستي مي‌شوند، استفاده از مواد آرايشي نامناسب است. نامناسب به اين معنا که چنين لوازم آرايشي در حد ادعاهايي که کارخانه توليدکننده آنها مي‌کنند، نيستند.
به عبارت ساده‌تر بسياري از کارخانه‌هاي توليد لوازم آرايش به‌خصوص انواع کرم و پنکيک، براي جلب نظر مشتري از مقداري ترکيب‌هاي ضدآفتابي در محصول خود استفاده مي‌کنند و با اين روش سعي در فروش بيشتر کالاي خود دارند. متاسفانه برخي از افراد هم فکر مي‌کنند که چنين محصولي با اين SPF پايين مي‌تواند جايگزين کرم‌هاي ضدآفتاب شود در حالي که اين تصور اصلا درست نيست.
حذف ضدآفتاب و جايگزين کردن کرم‌پودرها و پنکيک‌هاي حاوي ضدآفتاب به جاي آن مي‌تواند باعث ايجاد عوارض ناشي از تابش نور آفتاب مانند لک يا تشديد بيماري‌هاي پوستي شود.
سلامت: بسياري از خانم‌ها معتقدند كه استفاده از انواع كرم، لوسيون يا روغن‌هاي اتوبرنزه براي تيره کردن رنگ پوست خطري ندارد و آنها ترجيح مي‌دهند به جاي گرفتن حمام آفتاب يا برنزه کردن با سولاريوم از اين محصولات استفاده کنند. نظر شما در اين مورد چيست؟
به‌طورکلي کرم‌ها، لوسيون‌ها، اسپري‌ها و تمام محصولات اتوبرنزه حاوي ماده‌اي به نام دي‌هيدروکسي‌استون هستند. در گذشته نه چندان دور، تمام توليدکنندگان و مصرف‌کنندگان محصولات اتوبرنزه تصور مي‌کردند که خطر استفاده از چنين کالاهايي به مراتب از سولاريوم يا حمام آفتاب کمتر است و حتي برخي از توليدکنندگان مدعي بودند که اتوبرنزه‌ها هيچ ضرري براي بدن ندارند. امروزه و با توجه به نتيجه تحقيقات بسياري که محققان در اين زمينه انجام داده‌اند، معلوم شده که استفاده بي‌رويه و مداوم از محصولات اتوبرنزه مي‌تواند مشکلاتي مانند مقاومت به انسولين، ابتلا به ديابت، ايجاد اختلال‌هاي هورموني در بدن يا حتي نازايي را به وجود آورد. ضمن اينکه مصرف افراطي چنين محصولاتي، امکان ابتلا به سرطان را هم افزايش مي‌دهد. با توجه به تمام اين موارد استفاده از اتوبرنزه‌ها به هيچ عنوان به خانم‌هاي باردار و شيرده توصيه نمي‌شود.
سلامت: منظورتان اين است که حمام آفتاب و سولاريوم به اتوبرنزه‌ها ارجحيت دارند؟
نه. عوارضي که ما عنوان کرديم براي مصرف بي‌رويه و افراطي اتوبرنزه‌ها بود. يعني استفاده از چنين محصولاتي براي مدت کوتاه و در دفعه‌هاي محدود مشکلي ايجاد نمي‌کند. در مقايسه بين نور آفتاب، نور فرابنفش سولاريوم و محصولات اتوبرنزه هم بايد گفت که به طور حتم خطر نور آفتاب و دستگاه سولاريوم به مراتب بيشتر از اتوبرنزه‌هاست. از بين نور آفتاب و اشعه سولاريوم هم نور آفتاب کم‌خطرتر است.
سلامت: چرا؟
زيرا آفتاب واکنش‌هاي حفاظتي پوست را نسبت به مقابله با عوارض نورآفتاب تحريک و پوست را ضخيم‌تر مي‌کند. در صورتي که اشعه ماوراي‌بنفش ساطع‌شده از کابين‌هاي سولاريوم اين کار را نمي‌کنند و خطر بيشتري را براي فرد به دنبال دارند.
سلامت: مادر يکي از دوستانم که به گرفتن حمام آفتاب علاقه زيادي دارد، مي‌گفت که به چنين کاري اعتياد پيدا کرده است. به نظر شما اصلا چنين چيزي ممکن است؟
بله. معمولا ميزان ترشح آندروفين (ماده‌اي شادي‌آور) در خون افرادي که حمام آفتاب مي‌گيرند يا با دستگاه‌هاي سولاريوم اقدام به برنزه کردن پوستشان مي‌کنند، بيشتر مي‌شود. به همين دليل خيلي از افراد به صورت ناخواسته و براي افزايش مجدد سطح آندروفين خونشان گرايش دوباره‌اي به سمت گرفتن حمام آفتاب يا دستگاه‌هاي سولاريوم پيدا مي‌کنند تا بتوانند نشاط ناشي از اين کار را دوباره تجربه کنند.
سلامت: اين کار ضرري هم دارد؟
صددرصد. ابتلا به سرطان پوست در اثر تابش بيش از اندازه نور آفتاب يا اشعه‌هاي مضر دستگاه سولاريوم يکي از بدترين عوارض چنين کاري است. ضمن اينکه ابتلا به سوختگي يا ايجاد لک‌هاي پوستي در افرادي که هفته‌اي چند مرتبه اين کار را مي‌کنند هم در کوتاه‌مدت دور از انتظار نخواهد بود.
سلامت: حرف آخر؟
به‌عنوان حرف آخر بايد بگويم که بهتر است که همه ما به رنگ پوستمان احترام بگذاريم و براي پيشگيري از عوارض خطرناکي که تغيير رنگ پوست (به هر روشي که آن را انجام بدهيم) به دنبال دارد، بايد به داشته‌هايمان، از جمله رنگ پوستمان، قانع باشيم.
توصيه من ارتباط زيادي با نوع پوست هر فرد دارد. يعني بهتر است کساني که پوستي چرب و زمينه آکنه و جوش صورت را دارند از مواد آرايشي سبک‌تري مانند پنکيک استفاده کنند.
به طور کلي کرم‌پودرها نسبت به پنکيک‌ها سنگين‌تر هستند اما افرادي با پوست خشک يا آنهايي که از پوشانندگي پنکيک رضايت ندارند، مي‌توانند براي ساعت‌هاي کوتاهي از کرم‌پودر هم استفاده کنند.
البته بهتر است افرادي با پوست چرب، انواع بدون چربي (oil free) کرم‌پودرها را انتخاب کنند. ضمن اينکه استفاده از هيچ نوع پنکيک يا کرم‌پودر ايراني و خارجي بدون مهر استاندارد و تاييديه وزارت بهداشت به هيچ فردي توصيه نمي‌شود. محصولات غيراستاندارد مي‌توانند حاوي فلزات سنگين و مضري باشند که با جذب از طريق پوست باعث ايجاد مشکلات فراواني از جمله لک و جوش روي پوست صورت شوند. ضمن اينکه استفاده از کرم‌هاي ضدآفتاب رنگي مي‌توانند هم پوشانندگي مناسبي براي پوست ايجاد کنند و هم ضرر کمتري نسبت به پنکيک و کرم‌پودر داشته باشند.
سلامت: بعضي‌ها مي‌گويند ضدآفتاب‌هاي رنگي خاصيت ضدآفتاب‌هاي ساده و بدون رنگ را ندارند. نظر شما در اين مورد چيست؟
متاسفانه اين تصور غلط بين خيلي از افراد شايع است، در حالي که هيچ ارتباطي بين مواد رنگي موجود در ضدآفتاب‌ها و عيار حفاظتي آنها (SPF) وجود ندارد. يعني تمام کساني که مايل هستند ضدآفتابشان پوشانندگي لازم را هم داشته باشد، مي‌توانند بدون دغدغه از ضدآفتاب‌هاي رنگي بدون چربي يا با چربي (با توجه به نوع پوستشان) استفاده کنند.
سلامت: بعضي‌ها به جاي ضدآفتاب از پنکيک يا کرم‌پودرهاي داراي عيار حفاظتي (SPF) 15 تا 25 استفاده مي‌کنند. آيا اين کار درست است؟
نه. به‌طور کلي يکي از اشتباه‌هايي که برخي از افراد مرتکب و بعد از آن دچار لک‌هاي پوستي مي‌شوند، استفاده از مواد آرايشي نامناسب است. نامناسب به اين معنا که چنين لوازم آرايشي در حد ادعاهايي که کارخانه توليدکننده آنها مي‌کنند، نيستند.
به عبارت ساده‌تر بسياري از کارخانه‌هاي توليد لوازم آرايش به‌خصوص انواع کرم و پنکيک، براي جلب نظر مشتري از مقداري ترکيب‌هاي ضدآفتابي در محصول خود استفاده مي‌کنند و با اين روش سعي در فروش بيشتر کالاي خود دارند. متاسفانه برخي از افراد هم فکر مي‌کنند که چنين محصولي با اين SPF پايين مي‌تواند جايگزين کرم‌هاي ضدآفتاب شود در حالي که اين تصور اصلا درست نيست.
حذف ضدآفتاب و جايگزين کردن کرم‌پودرها و پنکيک‌هاي حاوي ضدآفتاب به جاي آن مي‌تواند باعث ايجاد عوارض ناشي از تابش نور آفتاب مانند لک يا تشديد بيماري‌هاي پوستي شود.
سلامت: بسياري از خانم‌ها معتقدند كه استفاده از انواع كرم، لوسيون يا روغن‌هاي اتوبرنزه براي تيره کردن رنگ پوست خطري ندارد و آنها ترجيح مي‌دهند به جاي گرفتن حمام آفتاب يا برنزه کردن با سولاريوم از اين محصولات استفاده کنند. نظر شما در اين مورد چيست؟
به‌طورکلي کرم‌ها، لوسيون‌ها، اسپري‌ها و تمام محصولات اتوبرنزه حاوي ماده‌اي به نام دي‌هيدروکسي‌استون هستند. در گذشته نه چندان دور، تمام توليدکنندگان و مصرف‌کنندگان محصولات اتوبرنزه تصور مي‌کردند که خطر استفاده از چنين کالاهايي به مراتب از سولاريوم يا حمام آفتاب کمتر است و حتي برخي از توليدکنندگان مدعي بودند که اتوبرنزه‌ها هيچ ضرري براي بدن ندارند. امروزه و با توجه به نتيجه تحقيقات بسياري که محققان در اين زمينه انجام داده‌اند، معلوم شده که استفاده بي‌رويه و مداوم از محصولات اتوبرنزه مي‌تواند مشکلاتي مانند مقاومت به انسولين، ابتلا به ديابت، ايجاد اختلال‌هاي هورموني در بدن يا حتي نازايي را به وجود آورد. ضمن اينکه مصرف افراطي چنين محصولاتي، امکان ابتلا به سرطان را هم افزايش مي‌دهد. با توجه به تمام اين موارد استفاده از اتوبرنزه‌ها به هيچ عنوان به خانم‌هاي باردار و شيرده توصيه نمي‌شود.
سلامت: منظورتان اين است که حمام آفتاب و سولاريوم به اتوبرنزه‌ها ارجحيت دارند؟
نه. عوارضي که ما عنوان کرديم براي مصرف بي‌رويه و افراطي اتوبرنزه‌ها بود. يعني استفاده از چنين محصولاتي براي مدت کوتاه و در دفعه‌هاي محدود مشکلي ايجاد نمي‌کند. در مقايسه بين نور آفتاب، نور فرابنفش سولاريوم و محصولات اتوبرنزه هم بايد گفت که به طور حتم خطر نور آفتاب و دستگاه سولاريوم به مراتب بيشتر از اتوبرنزه‌هاست. از بين نور آفتاب و اشعه سولاريوم هم نور آفتاب کم‌خطرتر است.
سلامت: چرا؟
زيرا آفتاب واکنش‌هاي حفاظتي پوست را نسبت به مقابله با عوارض نورآفتاب تحريک و پوست را ضخيم‌تر مي‌کند. در صورتي که اشعه ماوراي‌بنفش ساطع‌شده از کابين‌هاي سولاريوم اين کار را نمي‌کنند و خطر بيشتري را براي فرد به دنبال دارند.
سلامت: مادر يکي از دوستانم که به گرفتن حمام آفتاب علاقه زيادي دارد، مي‌گفت که به چنين کاري اعتياد پيدا کرده است. به نظر شما اصلا چنين چيزي ممکن است؟
بله. معمولا ميزان ترشح آندروفين (ماده‌اي شادي‌آور) در خون افرادي که حمام آفتاب مي‌گيرند يا با دستگاه‌هاي سولاريوم اقدام به برنزه کردن پوستشان مي‌کنند، بيشتر مي‌شود. به همين دليل خيلي از افراد به صورت ناخواسته و براي افزايش مجدد سطح آندروفين خونشان گرايش دوباره‌اي به سمت گرفتن حمام آفتاب يا دستگاه‌هاي سولاريوم پيدا مي‌کنند تا بتوانند نشاط ناشي از اين کار را دوباره تجربه کنند.
سلامت: اين کار ضرري هم دارد؟
صددرصد. ابتلا به سرطان پوست در اثر تابش بيش از اندازه نور آفتاب يا اشعه‌هاي مضر دستگاه سولاريوم يکي از بدترين عوارض چنين کاري است. ضمن اينکه ابتلا به سوختگي يا ايجاد لک‌هاي پوستي در افرادي که هفته‌اي چند مرتبه اين کار را مي‌کنند هم در کوتاه‌مدت دور از انتظار نخواهد بود.
سلامت: حرف آخر؟
به‌عنوان حرف آخر بايد بگويم که بهتر است که همه ما به رنگ پوستمان احترام بگذاريم و براي پيشگيري از عوارض خطرناکي که تغيير رنگ پوست (به هر روشي که آن را انجام بدهيم) به دنبال دارد، بايد به داشته‌هايمان، از جمله رنگ پوستمان، قانع باشيم.
