saraataebi
عضو جدید
به نام خدا
کرمان
استان کرمان:
استانكرمان پهناور ترين استان كشور است ايران به شمارمي‌رود.و مساحت آن معادل 181معادل 181,714كيلومتر مربع مي‌باشد كه حدود 11 درصد ازخاك ايران را در بر گرفته است.
جمعیتاین استان در سال ۱۳۸۵وبراساس آمار مرکز آمار ایران برابر با ۲.652.413 نفر بودهاست. نام کرمان ازنام یکی از 10 شاخه ی اصلی پارسیان که به جنوب ایران آمدند گرفتهشده است.
استان کرمان از جمله مهمترین استان هایکشور از جهت وجود مناطق حفاظت شده وگونه های کمیاب است،بطوری که در حال حاضر بیشاز 19درصد از پرندگان و 46درصد از پستانداران حمایت شده کشور در این استان زندگیمی کنند که برخی از آن ها در سطح جهان دارای اهمیت هستند.
باغ‌های پسته ی رفسنجان، موزستان های جیرفت، باغ‌های گردوی بافت، نخلستان های بم همهاز کشتگاه‌های بزرگ ایرانند. کرومیت فاریاب، مس سرچشمه، مس میدوک و خاتون آبادشهربابک، فروکروم بافت، مناطق آزاد بم و سیرجان و شهر کرمان هم از مناطق صنعتی ایناستان هستند. استان کرمان مهمترین تولید کننده ی مس در کشور است.
بافت را بهدلیل ارتفاع زیاد آن از سطح دریا(سومین شهر مرتفع ایران) بام کویر ایران و سیبریجنوب می‌گویند. باستان شناسان ایران و جهان استان کرمان را به سبب دارا بودن آثارتاریخی ماقبل میلاد وبسیار تاریخی (که در برخی موارد قدیمیترین آثار جهان محسوبمی‌شوند)از جمله تمدن هلیل رود جیرفت، تپه یحیی بافت و تل ابلیس و دژهای ساسانیکرمان گهواره تمدن نامیده‌اند. به دلیل تنوع زمین‌شناسی و فراوانی معدن، این استانرا بهشت زمین شناسان و معدن کاران نیز گفته‌اند.
بیش از %40 باغ های کشور در این استان قرار دارند. هم اکنون در سند توسعه این استان رسیدن به عنوان سومین استانتوسعه یافته کشور پس از تهران و اصفهان برنامه‌های قابل توجهی در حال اجراست که درصورت تامین منابع مالی مناسب تا سال ۱۳۹۵ محقق خواهد شد.
شهداد از کانونهای مرکبات درایران است. پسته، گردو، سیب درختی، عسل،زیره، گل محمدی و گلاب، خرما، مرکبات، محصولات جالیزی، پنبه و ذرت از سایر محصولاتکشاورزی مهم استان میباشد. استان کرمان بزرگترین تولید کننده ی پسته ی جهان میباشد.
آداب و رسوم:
جشن سده:
مراسمجشنسده که از سنت های قديم خاص کرمان است بدين گونه است که پنجاه روز قبل از عيدنوروزدر محله باغچه بوداغ آباد جشنی از طرف زرتشتيان کرمان ترتيب داده می شود ورسماًاز رجال و شخصيت ها دعوت می کنند و با شيرينی و ميوه از آنها پذيرايی مینمايند.
دراول غروب آفتاب چند تن از موبدان زرتشتی درحاليکه لباس سفيد وکلاهسفيد دارند ، هر کدام دست به دست هم داده و با خواندن اورادی به گرد توده عظيمبوتههای جمع شد که به اصطلاح محلی «درمون» می گويند به طواف مشغول می شوند و پس ازچندمرتبه گردش يکی از آنها با لاله روشنی که در دست دارد در مسير وزش باد بوته هاراآتش می زند و با وزش باد به اندک مدت تمام آن توده عظيم به آتش انبوه توليد میگرددو موبدان هم از آنجا دور می شوند درحاليکه در تمام طول اين مراسم موزيک باآهنگهایشاد نواخته می شود و تماشاچيان شعله های عظيم آتش را در پهنه آسمان با لذتفراوانمی نگرند ، سپس اندک اندک شعله ها فرو می نشيند و تماشاچيان نيز محوطه باغچهراترک می کنند ، عده ای بر اين عقيده اند که بعد از سده به اصطلاح محلی پناه بادگرماست ، يعنی درجائيکه حافظ و ديواری باشد که مانعی جلو وزش باد باشد و از گزندسوزسرما در امان است ، زارعين می گويند بعد از سده حتی پناه يک پشکل گوسفند هم گرماستو زرتشتيان نيز در اين موضوع معترفند و درباره سده و موقع فرارسيدن آناصطلاحاتیدارند ، که به اين ترتيب بيان می کنند: صد سده ، ده گله ، پنجاه به نوروز، در اين روز پختنيهایمخصوص زرتشتيان صورت می گيرد به نام سيرو سدو و سيرگ و يکنانیهم پخته می شود.
درهر حال اين رسم از ديربازدر کرمان برجا مانده و همهساله در روز دهم بهمن ماه برگزار می شده و نه تنهازرتشتيانبلکه گروه کثيری از مسلمانان حضور بهم می رسانند و بوسيله جوانان زرتشتیموردپذيرايی قرار می گيرند.
جشنچهارشنبه سوری:
درشبچهارشنبه آخر سال (آخرينچهارشنبه سال) در بيشتر خانواده ها و دهات اطراف کرمان رسماستدر يک خانه دور هم جمع می شوند (مرد و زن ، دختر و پسر) و به شادی می پردازند. درروستاها که دوبيتی هايی حفظ می کنند و در صدر مجلس می نشينند و اول اشعاری درمدحخداوند و پيغمبران و امامها می خوانند و بعد از گرم شدن مجلس روی به نفر اول مینمايندو می گويند نيت کن ، آن شخص در قلب خود چيزی را بنظر می آورد و خواننده بيتیکهبه زبانش آمد جهت او می خواند بعد نوبت به نفر کناری می رسد و همين طريق تاآخريننفرکه آواز و رقص و با نقل و کشمش و نخودچی و آجيل مخصوص (به مشکل گشا معروف است(ازخود پذيرايی می کنند.
موسیقیاستان کرمان: در کرمان افرادی انار تازه و قرمز را از درخت می گیرند و با یک سوراخدر پوستش تمام دانه هایش را خالی می کنند و چند سوراخ هم به تنش میزنند. آن وقت ازانار خالی شده صدایی در می آید شبیه صدای نی و کسانی هستند در کرمان که به نوازندههای انار یا به اصطلاح سازسوتاکو معروفند. استان کرمان 25 نوع ساز سنتی دارد که درحال فراموش شدن هستند. ساز چغور تنها ساز چهارگوش در دنیاست که با دو طرف آن را مینوازند و ساز ساز دیگر، جاریگ است که سازی استوانه ای با بدنه ی چوبی است. داخلساز پر از سنگ ریزه است و وقتی ساز نواخته می شود صدای سنگ ریزه ها مثل حلقه هایدف شنیده می شود.
کرمان که نام سابقش گواشیر بوده، نامش را از همین کوهاردشیر گرفته. این قلعه کاربرد نظامی داشته و با وجود این که عملیات باستان شناسیدقیقی در این منطقه انجام نشده، ولی بقایای ظروف سفالین و کاشی های کشف شده نشاناز مجلل بودن بخشی از قلعه می دهد. گویا از قسمتی از بنا جهت برگزاری مراسم و جشنهای آیینی استفاده می شده است.
افرادی به طمع پیدا کردن گنج، قسمت هایی از این قلعه ها را تخریبکرده اند و نصب دکل های مخابراتی از زیبایی این مکان کاسته.
یخدان مویدی: در گذشته برای تهیه ی یخ 2ماه زمان صرف میشد تا از آبحوضچه های مخصوص این یخدان که شبهای زمستان لایه یخ روی آنها میبسته و روزها آنیخها خرد و با آب دوباره ترکیب میشده یخی ساخته شود و این روند تا دو ماه ادامهمیافته تا یخی خالص و با دوام تولید و سپس توی گودال یخدان لایه لایه بین پوشالهاجاسازی میشده و درب گودال گل اندود میشده تا تابستان که در بعد از ظهرهای گرم وسوزان صحرا و نخلستانها قمقمه مردان از آن آب خنک وگوارا پر شود و عطش آنها رافروکش کند.
پس از بازدید از این دو مکان به مهمانسرای جهانگردیبازمیگردیم و ناهار را در آنجا صرف می کنیم و ساعت 14 حرکت می کنیم.
مجموعه ی گنجعلی خان: این مجموعه شامل حمام،مدرسه، بازار، مسجد و ضراب خانه می شود که گنجعلی خان از امرای معروف دوره ی صفویکه نزدیک به 30 سال در کرمان حکومت کرد از خود به یادگار گذاشته است.
حمام گنجعلی خان: یکی از بناهای مجموعهگنجعلیخان است و در ضلع جنوبی بازار تاریخی کرمان واقع شدهاست. معماری و ظرافتکاری‌های خاصی در بنای این مجموعه وجود دارد. به استناد کتیبهٔ سردر آن، این حمامبیش از۴ قرن پیش و دردوره صفویه ساخته شدهاست. معمار آن سلطان محمد معمار بوده‌استکه آن را متناسب با شرایط فرهنگی شهرکرمان ساخته‌است. گچ بری‌ها، مقرنس کاری‌ها ونقاشی‌های درون این حمام مثال زدنی است وآمیزه‌ای از خلاقیت هاست. جالب اینجاست کهدرساخت این حمام زیبا تزئینات سنگی به کارگرفته شده و نیزآب این حمام هم از طریققناتی بوده که در میدان وجود داشته و به لحاظ بهداشتی جوانب آن در نظر گرفته شدهاست.
حمام گنجعلیخان کرمان شامل سردر، دالان، ورودی، رختکن،هشتی، خزینه، حوض، قسمت خصوصی و تون میباشد. ایوان‌ها وایوانچه‌های این حمامقرینه هستند ونوری از بالا و به صورتی زیبا بر وسط حوض آن می‌تابد. کاشی‌های اینحمام از نقوش اسلیمی برخوردارند.موزه مردم شناسی کرمان نیز در این مکان قرار دارد.
مسجدگنجعلیخان: این مسجد درضلع شمال شرقی میدان گنجعلیخانواقع شده است.این مسجد بسیار کوچک است و همین امر جلوه ای خاص به آن بخشیدهاست.مهمترین دلیل اهمیت این مسجد ظرافت های معماری در فضایی محدود است.سنگ کاری هاو کاشی کاری های آن منحصر به فرد است.
آتشکده ی زرتشتیان: تنها موزه ی مردم شناسیزرتشتیان جهان درآتشکده ی شهر کرمان جای دارد. این موزه در جشن تیرگان سال 1384 بهطور رسمی و از سوی سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری گشایش یافت. از کهنترین اشیاء این مجموعه یک جلد کتاب دست نویس گات ها با پیشینه ی بیش از 200 سال ویک آتشدان دستی با تاریخ حک شده 1207 است.بخشی از این موزه به انواع آتشدان، روغنسوز، پیه سوز و چراغ لاله اختصاص داده شده.لباس های زنانه ای با دیرینگی 50 تا 150سال و پیشینه ای که در اسناد هخامنشی تا ساسانی دیده می شود، گویای پوشش بانوانزرتشتی است. جایگاه بازدید افراد غیر زرتشتی از جایگاه نیایش آنان جدا شده تاپیروان این دین کهن بتوانند در محیطی آرامتر به نیایش بپردازند.
اینباغ در سال ۱۳۵۷ مرمت شد ولی درزلزله سال ۱۳۶۰ آسیب هاییدید که سرانجام بعد از خریداری توسط اداره فرهنگ و هنر درفهرستآثار ملی ثبت شده و مورد بازسازی و ترمیم قرار گرفت و در سال 90 در یونسکو ثبت شدهاست.سردر این باغ به صورتحجمی شفاف، فضای داخلی باغرا قاب گرفته است به طوری که وقتی در زیر طاق آن قرار میگیری،باچشم انداز زیبایی مواجه می شوی که باغ ، کوشک اصلی و حوض ها و فواره هایباغتشکیل دهنده آن هستند.
نکتهجالبی که درباره فواره های حوضچه ایباغ و دو استخر که در بدو ورود به چشم می آیندوجود دارد این است که این فواره هاهیچ کدام با برق کار نمی کنند بلکه در زمانساخته شدن بنا ، این فواره ها با لولهکشی از نهر جاری در باغ ، به وسیله خمره هاییایجاد شده اند که با وصل شدن به همنقش لوله های ساختمان را ایفا می کنند.آب نهروارد این خمره ها شده و سپس بعد ازرسیدن به یکی از خمره هایی که نقش « زانو» رادر لوله کشی های امروز به عهده داردبهصورت فواره وار بیرون می زند. مردم محلی دربارهصاحب این بنا _ عبد الحمید میرزاناصرالدوله _ قصه های فراوانی دارند . قصه هااغلب از ظلم و جور این شاهزاده حکایتمی کنند یکی از افراد محلی که سابقه خدمت درسازمان میراث فرهنگی را داشته و مدتیهم بعنوان مسئول باغ شاهزاده مشغول بکار بودهدرباره ساخته شدن این بنا می گوید: هنگامی که این باغ در دست ساخت بوده ،کارگرانبه سنگ بزرگی بر می خورند که خرد کردنآن تقریبا کاری لا محال بوده است. شاهزادهدستور می دهد که به هر قیمتی شده این کارانجام شود و کارگران بعد از تلاش های بی ثمر بهشاهزاده می گویند که خرد کردن اینسنگ فقط کار یک نفر است . او دستور می دهد تافرد مورد نظر را به حضورش بیاورند. اما با دیدن او که فردی نحیف و لاغر بوده استعصبانی می شود و فکر می کند کارگرانقصد تمسخر او را داشته اند. اما سرانجام میفهمد که این فرد به اصطلاح چشم های شوریدارد که می تواند به سنگ اثر کند.
آنفرد از شاهزاده امان می خواهد که بعداز چشم زدن سنگ به او کاری نداشته باشد وشاهزاده نیز امان می دهد. اما بعد ازاینکه او بعد از مدتی گردیدن ، به دور سنگ بهاصطلاح او را چشم می زند و سنگ نرمشده به راحتی خرد می شود شاهزاده دستور می دهدتا چشم های او را در بیاورند.
ازاین دست روایت ها و قصه ها درباره باغ و خود این شاهزاده قاجار بسیاراست.پس از طی کردن حیاط که با مخلوطیاز قلوه سنگ و ملات سیمان سنگفرش شده است وپساز پشت سر گذاشتن حوضچه ایی که به زیبایی طبقه به طبقه بر روی هم سوار شده اند ،بهکوشک اصلی می رسیم . این بنا در بالاترین تخت قرار دارد و بنای سر در خانه دربخشورودی و سایر بناهای خدماتی مماس به دیوار اصلی و خارج از آن واقع شده اند. سطحبنایبالاخانه ۴۸۷ متر مربع و فاصله اش از سر در خانه ۳۲۵ متر می باشد. با این کهدرپشت این کوشک قسمتی از حیاط واقع است اما از آنجا که حیاط اهمیت حیاط اصلی راندارداین حجم از بنا رابطه حیاط اصلی را با حیاط پشت قطع می کند. به طور کلیانتخابو آرایش گیاهان در باغ شاهزاده ماهان نقش تعیین کننده ای در هویت باغ دارند. درباغ انواع و اقسام درختان به چشم می خورد. ازدرختان سوزنی مثل کاج و سرو گرفته تا درخت چنار وسپیدار . درختان میوه هم هستند که در کرته هاکاشته می شوند و به گفته افراد محلیدر فصولی که میوه دارند منظره جالب و رنگارنگیرا به وجود می آورند. این باغ باسرنوشت غم انگیزصاحب اش پیوند خورده است تا با همه زیباییهایش، به چشم ناظر مسافران،حسرتی را بهتماشا بگذارد که در تار و پودش خانه کرده است.حسرت شاهزاده ای که هنگام مرگ شایداز بین تمام دل مشغولی هایش فقط به این باغ فکرمی کرده است. باغی که تا ابد ازحضور اوخالی مانده است.
برای رسیدن به کلوت هایشهداد از جاده ای باریک بین کوه هایی بلند با قله هایی پوشیده از برف عبور می کنیم. در این مسیر دهکده هایی ییلاقی با بافت کویری همچنین نخلستان ها و غارهای دستکنددر دل کوه دیده می شوند.
شهداد، شش هزار سال قدمتدارد و همان شهر باستانی آراتا است که زمانی یکی از ایالات امپراطوری بزرگ عیلامیها بوده است. یکی از کهن ترین تمدن های بشری در این دشت گرم و سوزان پدید آمدهاست.
از آسیاب و آب انبار قدیمیشهداد دیدن میکنیم. آبی که از دل زمین میجوشیده از طریق کانال هایی به این آبانبار وارد می شده تا عطش مردم را در ظهر های داغ کویر فرو نشاند.
خانهحاج آقا علی در گذشته به خانه وقفی شهرت داشته است. این خانه دارای ۱۲۰۰۰ متر مربعمساحت و ۷۰۰۰ متر مربع زیر بنا است.این مجموعهنمونه‌ایزیباوباشکوه از معماری عصرقاجاراستکه مشتمل بر ۸ قسمت بازار، آب انبار (تامین کننده آب اهالی که دارای سردری باآجرهای گلدار تزئین شده و دیوارهای آن دارای نقوش آجری و کاشیکاریهای زیبا است)،مسجد ،کاروانسرا،حمام ،حسینیه ، یخدان (که در ۲ کیلومتری قاسم آباد و در روستای عباس آباد حاجی است وتامین کننده یخ مورد نیاز اهالی بود) است که هر یک کاربری خاصی داشته اند .این خانه توسطحاج آقا علی معروف به زعیم الله رفسنجانی (بزرگترین تاجر ایرانی آن دوره) در سال۱۱۳۶ هجری خورشیدی بنا گردیده است.در ساخت خانهیاد شده اصول و شیوه‌های معماری ایرانی به کار گرفته شده است. در هماهنگی با اقلیممنطقه و با وجود گرمای نسبتا زیاد، خشکی هوا، بادهای متغیر و وجود شن‌های روان بناحالتی درونگرا داشته و با دیوار چینه ای نسبتا بلندی محصور گردیده است. دروازه‌ای بلندو با عظمت ورودی این خانه با شکوه است.بطور کلیقرینه سازی و حفظ تقارن از اصولی بوده که مد نظر معمار ساختمان قرار گرفته است.خانه دارای ۸۶ اتاق (هفت دری، پنج دری، سه دری و پستو) بوده که در ۴ بخش اصلیساختمان حوضخانه، شاه نشین، پاییزی و زمستانی احداث گردیده‌اند.یک آشپزخانهبزرگ و انبار بزرگ وظیفه تامین نیازهای این مجموعه را بر عهده داشته است. ۴ حیاط،راهروهای سرپوشیده و روباز و ۳ هشتی نیز ارتباط قسمت‌های مختلف این خانه را تامینمی نموده است.تالارحوضخانه: وسیعترین فضای سرپوشیده خانه است سقف آن در ارتفاع طبقه دوم با گنبدی بزرگپوشانده شده است. در زمینه مستطیل کار بندی شده و در مرکز آن کلاه فرنگی قرارگرفته است که نور فضای حوضخانه را تامین می‌نماید.در وسطحوضخانه حوض مستطیل شکلی قرار دارد که در گذشته با حوض‌های حیات‌های جانبی درارتباط بوده است و آب آن از طریق قنات تأمین میشده است . حوضخانه در دو طبقهساخته شده که در طبقه بالای آن تعدادی اتاق و دو تالار در ضلع شمالی و جنوبی قرارگرفته است.نمای داخلیحوضخانه با با اندود گچ و گچبری‌های برجسته با طرح های اسلیمی تزیین گردیده است.تالار شاه نشین یا بهاره در مرکز ضلع جنوبی ایوانی نسبتا رفیع قرار دارد که درطرفین آن با حفظ تقارن دو راهرو دسترسی ایجاد گردیده است.در این بخشایوان به ارتفاع دو طبقه بالا کشیده شده است و دسترسی به طبقه بالا از راه پلهانتهایی دو راهرو می باشد.چون ارسی‌هادر اندرونی معمولا محل پذیرایی از مهمانهای خودی و وابستگان بوده در زیباسازی آننهایت دقت به عمل آمده است که در ضلع شرقی و غربی آن بخاری‌های گچبری شده ساختهفضای داخل را بسیار زیبا و دلنشین نموده است.تالارهایپاییزی و زمستانی در گوشه های غربی و شمالی بنا قرار گرفته اند و نسبت به تالارشاه نشین و حوضخانه کمی ساده تر اجرا گردیده اند.روستای میمند: میمند، صخره ای با 2هزار و560 اتاق دستکند در 36 کیلو متری شهر بابک قرار دارد.این روستای تاریخی را یکی 12هزار ساله میداند و یکی 2 هزار و چند ساله. این روستا به تازگی قرار است برای ثبتجهانی از طرف سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری به یونسکو معرفی شود.سازندگان ناشناخته ی این روستا، خانه و کاشانه شان را در دل سنگ و خاک بنا کردندتا دور از هیاهوی دوران و در دامن طبیعت رام شده دور هم جمع شوند و از عقاید ورسوم بکرشان پاسداری کنند. پایبندی اهالی این روستا به خانه و کاشانه سنگی شانجایزه ی 20 هزار دلاری "ملینا مرکوری" که جایزه ای برای حفظ میراث استرا از آن خود کرده است.
اطراف میمند را تپه ای از سنگ های رسوبی گرفته است و تپه بایکلایه سنگ آذرین سخت پوشانده شده و با همین لایه از گزند فرسایش و دشمن در امانمانده است.
در اتاق ها، دوده همه جا را گرفته. نور کمی که از قاب کوچکدر داخل میشود در تاریکی اتاقک گم شده. رنگ های شاد پوستر های نقاشی همه جای دیوارپخش شده اند تا از سنگینی فضا بکاهند. همه ی خانم های میمندی چارقدی سفید و بلندسرشان می کنند. میمند، کوچه ندارد. کیچه دارد; دالان هایی که در شیب تپه ها جلو رفته اند تا به عمقی برسند کهبشود در آن ها خانه ساخت. بیشتر 406 کیچه ی میمند به چند خانه ی سنگی ختم می شوند; خانه هایی با چند اتاقکوچک و بزرگ که همه یک اجاق در میانشان دارند. "دیدان"، اجاق سنگیمیمندی است که خانه هایشان را گرم می کند. میمندی ها سنگ های "کچ" را کنارهم می نشانند و دیدان برپا می کنند. ایوان، کیچه، کپر، مرخانه و هرجایی که قراراست زندگی کنند باید یک یا چند دیدان داشته باشد. دوده ای که از دیدان بلند می شودروی سقف می نشیند تا نگذارد خاک سقف بریزد و عمر خانه کم شود. دوده، گند زدا همهست و حشرات را هم فراری می دهد.
میمند یک مسجد دارد که آخرین بنای دستکند این روستاست و 192سال پیش کنده شده است.این مسجد محراب، طاقچه، و 3 ستون سنگی و همچنین جا کفشی هاییدارد که در دیوار های ورودی کنده شده است. درهای چوبی روستا، تنها راه ورود هوا ونور به تاریکی اتاق های سنگی اند و وقتی بسته و قفل شوند، کسی جز صاحبخانه نمیتواند بازشان کند.
بیشتر میمندی ها 4ماه اول سال را در "گمبه" میگذرانند و دامداری می کنند. گمبه ها خانه هایی هستند با دیوارهای سنگ چین و سقفیاز چوب و شاخه های درخت و در دشتی بنا می شوند که فاصله ی چندانی با میمند ندارد.میمندی ها 4ماه دوم سال به ییلاق می روند و در خانه های تابستانی شان زندگی میکنند. خانه هایی که کپر نام دارند و از شاخه های درختان محلی برپا می شوند. 4 ماهسوم و 2ماه اول سال وقت روان شدن به سمت میمند و خانه های گرمش است.
پرده دشتی، از دانه های اسپند بافته می شود و ارزان ترینسوغاتی میمندی هاست. قالی هایی که به ریز نقشی معروف است و نمد های با کیفیت هم ازسوغاتی های میمند است.
شب را می توان در مهمانخانه ی سنگی میمند ماند. پشتی هایرنگارنگ، نمد، پرده دشتی و قالی های خوش نقش و کوزه های آب و هرچه که یک مهمانممکن است نیاز داشته باشد در مهمانسرای سنگی میمند پیدا می شود.
بادگیر چپقی: این بادگیر، یکی از منحصر به فرد ترینبادگیرهای ایران و جهان است که برای خانه ی سید علی اصغر رضوی ساخته شده است. این بادگیردر دوران رضا شاه توسط معماری به‌نام سید محمد شجاعی و به تقلید از دودکش‌ها وهواکش‌های کشتی‌های قدیمی ساخته شدهاست.گفته می شود سيدمهديشجاعي اهل سيرجان در راه بازگشت از سفری ، که با کشتی می پیموده، توجه وی به خنکبودن استراحتگاه کشی جلب می شود که علت آن را در معماری خاص دودکشهای کشتی مییابد. وی با تلفیق از این ایده به فکر ساختن بادگیری به شکل دودکشهای کشتی در شهر خودافتاد که جهت خنک نگه داشتن داروهای منزل طبیبی مورد استفاده قرار گرفت.
باغ سنگی: خالق این اثر که بیش تر جنبه ی هنری دارد،پیرمردی کرو لال به نام درویش خان گنگ اسفندیارپور که به کشاورزی اشتغال داشته،بوده که دیگر در قید حیات نیست.
وی که یکی از زمین داران سیرجان بود، چند سال بعد ازاصلاحات ارضی در سال 1340 که بسیاری از زمین هایش را از دست داد، به نشانه یاعتراض درخت های باغش را که همه ی آن ها خشک شده بود با آویزان کردن سنگ زینتبخشید.
درویش خان اسفندیار پور کشاورز در آن دوران نه تنها مکنتحاصل از کشاورزی مکانیزه و خودکفایی برایش به ارمغان نیامد، بلکه به سبب ضربه هاییکه از برخوردهای دولتی بر روح و روانش وارد شده بود به کوه و صحرا زد و مجنونیپیشه کرد.
برای ناهار به رستوران هتل کهکشان سیرجان میرویم. بعد ازناهار به سمت بردسیر حرکت میکنیم.
تحقیقات دانشگاه هاروارد نشان می دهد که در بردسیر، مردمي زندگي مي كرده اند كه بيش از5000 سال پيش،براي نخستين مرتبه به صنعت ذوب مس دست يافتندودر محل "تل ابليس" اين كوره ها را فعال كردهو باعث رونق اقتصادی در آن زمان شدند.
جاهای دیدنی بردسیر آسیاب حنیفه، رودخانه ی ترشاب و خانههای سنگی است.
کرمان
استان کرمان:
استانكرمان پهناور ترين استان كشور است ايران به شمارمي‌رود.و مساحت آن معادل 181معادل 181,714كيلومتر مربع مي‌باشد كه حدود 11 درصد ازخاك ايران را در بر گرفته است.
جمعیتاین استان در سال ۱۳۸۵وبراساس آمار مرکز آمار ایران برابر با ۲.652.413 نفر بودهاست. نام کرمان ازنام یکی از 10 شاخه ی اصلی پارسیان که به جنوب ایران آمدند گرفتهشده است.
محله یپامنار در کرمان یاد آور فاجعه ی پامنار است که توسط نادر شاه افشار رخ داده. اوکه پس از مرگ فرزندش رضاقلی میرزا دچار جنون آدمکشی شده بود مردم کرمان را که درآن روزگار دراین محله ساکن بودند از دم تیغ گذراند. کرمان در طول تاریخ فاجعه هایبزرگتری را نیز تجربه کرده از جمله حمله « آغا محمد خان قاجار » و بیست هزار جفتچشمی که او از حدقه مردم کرمان به خاطر حمایت از لطفعلی خان در آورد.
کوه هزار، چهارمین کوه مرتفع ایران باارتفاع 4501 متر در کرمان واقع شده است.استان کرمان از جمله مهمترین استان هایکشور از جهت وجود مناطق حفاظت شده وگونه های کمیاب است،بطوری که در حال حاضر بیشاز 19درصد از پرندگان و 46درصد از پستانداران حمایت شده کشور در این استان زندگیمی کنند که برخی از آن ها در سطح جهان دارای اهمیت هستند.
باغ‌های پسته ی رفسنجان، موزستان های جیرفت، باغ‌های گردوی بافت، نخلستان های بم همهاز کشتگاه‌های بزرگ ایرانند. کرومیت فاریاب، مس سرچشمه، مس میدوک و خاتون آبادشهربابک، فروکروم بافت، مناطق آزاد بم و سیرجان و شهر کرمان هم از مناطق صنعتی ایناستان هستند. استان کرمان مهمترین تولید کننده ی مس در کشور است.
بافت را بهدلیل ارتفاع زیاد آن از سطح دریا(سومین شهر مرتفع ایران) بام کویر ایران و سیبریجنوب می‌گویند. باستان شناسان ایران و جهان استان کرمان را به سبب دارا بودن آثارتاریخی ماقبل میلاد وبسیار تاریخی (که در برخی موارد قدیمیترین آثار جهان محسوبمی‌شوند)از جمله تمدن هلیل رود جیرفت، تپه یحیی بافت و تل ابلیس و دژهای ساسانیکرمان گهواره تمدن نامیده‌اند. به دلیل تنوع زمین‌شناسی و فراوانی معدن، این استانرا بهشت زمین شناسان و معدن کاران نیز گفته‌اند.
بیش از %40 باغ های کشور در این استان قرار دارند. هم اکنون در سند توسعه این استان رسیدن به عنوان سومین استانتوسعه یافته کشور پس از تهران و اصفهان برنامه‌های قابل توجهی در حال اجراست که درصورت تامین منابع مالی مناسب تا سال ۱۳۹۵ محقق خواهد شد.
شهداد از کانونهای مرکبات درایران است. پسته، گردو، سیب درختی، عسل،زیره، گل محمدی و گلاب، خرما، مرکبات، محصولات جالیزی، پنبه و ذرت از سایر محصولاتکشاورزی مهم استان میباشد. استان کرمان بزرگترین تولید کننده ی پسته ی جهان میباشد.
صنایع دستیکرمان اوازه جهانی داردو عبارتند از پته دوزی، فرش و قالی کرمان، منسوجات دستبافمانند ترمه، شال بافی. سوغات کرمان شامل زیره، پسته، عطر و عرقیات بافت وبردسیر،گردوی بافت، گلاب بردسیر، خرما و مرکبات و حناو داروهای گیاهی،قاووت یا قوتو وشیرینی‌های خاصی مثل کماج سهن، کلمپه،حلوا، خرما، حاج بادام و حاج پسته و مسقطی سیرجان.
کرمان همانندساير شهرهای ايران ،از انواع غذاهای سنتی و خوش طعم برخوردار است كه برخی از آن‌هادر مناسبت‌های ويژه و تعداد بسياری نيز به شكل عادی در طی سال تهيه میشود .حلیمبادمجان معروف ترین و مهم ترین غذای استان کرمان است .انواع آش چون : آش آماج ، آششلغم ، آش شولی ، آش جو (به طريقه كرمانی) ، آش مخلوط ، آش كدو ، توكی ، گندم شيری، كاكل كنف شادانه ، قاتق تخمه ، قاتق ، زير جوش ، كشک گردو ، كشک يونجه ، سردوش ،اشكنه ، كشک كدو ، ماست ، كشک سيب ، گورماست ، آب بنه يا سيراب بنه ، كله جوش ،بزقورمه ، كشک و بادمجان ، حليم بادمجان ، نان پز ، كاچی ، كماچ سهن ، قاتق شير ،نان چرب و شيرين و چنگ مال از جمله غذاهای محلی کرمان است.
كرمان با داشتن بخش عمده‌اي ازدشت لوت، مهد شگفتيهاي كويرياست. منطقه شهداد و كلوت جزء گرم ترين نقاط كره زمينمحسوبمي‌شود. گرما چنان است كه لاشه حيوانات تجزيه نمي شود. قدرت تبخير آب بهگونه‌اي است كه پيش از تجزيه شدن لاشه توسط باكتريها، خشك مي شود. این منطقه، راشعبهای از کره ماه در روی زمین می دانند. کرمان همانندساير شهرهای ايران ،از انواع غذاهای سنتی و خوش طعم برخوردار است كه برخی از آن‌هادر مناسبت‌های ويژه و تعداد بسياری نيز به شكل عادی در طی سال تهيه میشود .حلیمبادمجان معروف ترین و مهم ترین غذای استان کرمان است .انواع آش چون : آش آماج ، آششلغم ، آش شولی ، آش جو (به طريقه كرمانی) ، آش مخلوط ، آش كدو ، توكی ، گندم شيری، كاكل كنف شادانه ، قاتق تخمه ، قاتق ، زير جوش ، كشک گردو ، كشک يونجه ، سردوش ،اشكنه ، كشک كدو ، ماست ، كشک سيب ، گورماست ، آب بنه يا سيراب بنه ، كله جوش ،بزقورمه ، كشک و بادمجان ، حليم بادمجان ، نان پز ، كاچی ، كماچ سهن ، قاتق شير ،نان چرب و شيرين و چنگ مال از جمله غذاهای محلی کرمان است.
آداب و رسوم:
جشن سده:
مراسمجشنسده که از سنت های قديم خاص کرمان است بدين گونه است که پنجاه روز قبل از عيدنوروزدر محله باغچه بوداغ آباد جشنی از طرف زرتشتيان کرمان ترتيب داده می شود ورسماًاز رجال و شخصيت ها دعوت می کنند و با شيرينی و ميوه از آنها پذيرايی مینمايند.
دراول غروب آفتاب چند تن از موبدان زرتشتی درحاليکه لباس سفيد وکلاهسفيد دارند ، هر کدام دست به دست هم داده و با خواندن اورادی به گرد توده عظيمبوتههای جمع شد که به اصطلاح محلی «درمون» می گويند به طواف مشغول می شوند و پس ازچندمرتبه گردش يکی از آنها با لاله روشنی که در دست دارد در مسير وزش باد بوته هاراآتش می زند و با وزش باد به اندک مدت تمام آن توده عظيم به آتش انبوه توليد میگرددو موبدان هم از آنجا دور می شوند درحاليکه در تمام طول اين مراسم موزيک باآهنگهایشاد نواخته می شود و تماشاچيان شعله های عظيم آتش را در پهنه آسمان با لذتفراوانمی نگرند ، سپس اندک اندک شعله ها فرو می نشيند و تماشاچيان نيز محوطه باغچهراترک می کنند ، عده ای بر اين عقيده اند که بعد از سده به اصطلاح محلی پناه بادگرماست ، يعنی درجائيکه حافظ و ديواری باشد که مانعی جلو وزش باد باشد و از گزندسوزسرما در امان است ، زارعين می گويند بعد از سده حتی پناه يک پشکل گوسفند هم گرماستو زرتشتيان نيز در اين موضوع معترفند و درباره سده و موقع فرارسيدن آناصطلاحاتیدارند ، که به اين ترتيب بيان می کنند: صد سده ، ده گله ، پنجاه به نوروز، در اين روز پختنيهایمخصوص زرتشتيان صورت می گيرد به نام سيرو سدو و سيرگ و يکنانیهم پخته می شود.
درهر حال اين رسم از ديربازدر کرمان برجا مانده و همهساله در روز دهم بهمن ماه برگزار می شده و نه تنهازرتشتيانبلکه گروه کثيری از مسلمانان حضور بهم می رسانند و بوسيله جوانان زرتشتیموردپذيرايی قرار می گيرند.
جشنچهارشنبه سوری:
درشبچهارشنبه آخر سال (آخرينچهارشنبه سال) در بيشتر خانواده ها و دهات اطراف کرمان رسماستدر يک خانه دور هم جمع می شوند (مرد و زن ، دختر و پسر) و به شادی می پردازند. درروستاها که دوبيتی هايی حفظ می کنند و در صدر مجلس می نشينند و اول اشعاری درمدحخداوند و پيغمبران و امامها می خوانند و بعد از گرم شدن مجلس روی به نفر اول مینمايندو می گويند نيت کن ، آن شخص در قلب خود چيزی را بنظر می آورد و خواننده بيتیکهبه زبانش آمد جهت او می خواند بعد نوبت به نفر کناری می رسد و همين طريق تاآخريننفرکه آواز و رقص و با نقل و کشمش و نخودچی و آجيل مخصوص (به مشکل گشا معروف است(ازخود پذيرايی می کنند.
موسیقیاستان کرمان: در کرمان افرادی انار تازه و قرمز را از درخت می گیرند و با یک سوراخدر پوستش تمام دانه هایش را خالی می کنند و چند سوراخ هم به تنش میزنند. آن وقت ازانار خالی شده صدایی در می آید شبیه صدای نی و کسانی هستند در کرمان که به نوازندههای انار یا به اصطلاح سازسوتاکو معروفند. استان کرمان 25 نوع ساز سنتی دارد که درحال فراموش شدن هستند. ساز چغور تنها ساز چهارگوش در دنیاست که با دو طرف آن را مینوازند و ساز ساز دیگر، جاریگ است که سازی استوانه ای با بدنه ی چوبی است. داخلساز پر از سنگ ریزه است و وقتی ساز نواخته می شود صدای سنگ ریزه ها مثل حلقه هایدف شنیده می شود.
مکان های دیدنی:
قلعه دختر و قلعه اردشیر: این دو قلعه از یادگارهای هنر پیش از اسلام است که از قدیمیترین آثار تاریخی کرمان به شمار می روند. ساختمان های این قلعه روی هم به دو قسمتمجزا تقسیم می شود. قسمتی که بر فراز قلعه ی نسبتا̋ مرتفع جنوب شرقی قرار دارد وسابقا̋ قلعه کوه نامیده می شد و کاملا̋ به علت وضعیت طبیعی از قلعه ی دیگرمجزاست.قسمت دوم بر تپه ی کوتاه تری قرار دارد و به قلعه دختر یا آتشکده آناهیتاموسوم است. آناهیتادر باور ایرانیان باستان ایزد بانوی آبها و زن و باروری بوده و ایرانیان باستانمعابد زیادی برای ستایش او برپا میکردند.
دیوارهای قلعه ازخشت های بسیار ضخیم ساخته شده است.قلعه دختر و قلعه اردشیر: این دو قلعه از یادگارهای هنر پیش از اسلام است که از قدیمیترین آثار تاریخی کرمان به شمار می روند. ساختمان های این قلعه روی هم به دو قسمتمجزا تقسیم می شود. قسمتی که بر فراز قلعه ی نسبتا̋ مرتفع جنوب شرقی قرار دارد وسابقا̋ قلعه کوه نامیده می شد و کاملا̋ به علت وضعیت طبیعی از قلعه ی دیگرمجزاست.قسمت دوم بر تپه ی کوتاه تری قرار دارد و به قلعه دختر یا آتشکده آناهیتاموسوم است. آناهیتادر باور ایرانیان باستان ایزد بانوی آبها و زن و باروری بوده و ایرانیان باستانمعابد زیادی برای ستایش او برپا میکردند.
کرمان که نام سابقش گواشیر بوده، نامش را از همین کوهاردشیر گرفته. این قلعه کاربرد نظامی داشته و با وجود این که عملیات باستان شناسیدقیقی در این منطقه انجام نشده، ولی بقایای ظروف سفالین و کاشی های کشف شده نشاناز مجلل بودن بخشی از قلعه می دهد. گویا از قسمتی از بنا جهت برگزاری مراسم و جشنهای آیینی استفاده می شده است.
افرادی به طمع پیدا کردن گنج، قسمت هایی از این قلعه ها را تخریبکرده اند و نصب دکل های مخابراتی از زیبایی این مکان کاسته.
یخدان مویدی: در گذشته برای تهیه ی یخ 2ماه زمان صرف میشد تا از آبحوضچه های مخصوص این یخدان که شبهای زمستان لایه یخ روی آنها میبسته و روزها آنیخها خرد و با آب دوباره ترکیب میشده یخی ساخته شود و این روند تا دو ماه ادامهمیافته تا یخی خالص و با دوام تولید و سپس توی گودال یخدان لایه لایه بین پوشالهاجاسازی میشده و درب گودال گل اندود میشده تا تابستان که در بعد از ظهرهای گرم وسوزان صحرا و نخلستانها قمقمه مردان از آن آب خنک وگوارا پر شود و عطش آنها رافروکش کند.
پس از بازدید از این دو مکان به مهمانسرای جهانگردیبازمیگردیم و ناهار را در آنجا صرف می کنیم و ساعت 14 حرکت می کنیم.
مجموعه ی گنجعلی خان: این مجموعه شامل حمام،مدرسه، بازار، مسجد و ضراب خانه می شود که گنجعلی خان از امرای معروف دوره ی صفویکه نزدیک به 30 سال در کرمان حکومت کرد از خود به یادگار گذاشته است.
حمام گنجعلی خان: یکی از بناهای مجموعهگنجعلیخان است و در ضلع جنوبی بازار تاریخی کرمان واقع شدهاست. معماری و ظرافتکاری‌های خاصی در بنای این مجموعه وجود دارد. به استناد کتیبهٔ سردر آن، این حمامبیش از۴ قرن پیش و دردوره صفویه ساخته شدهاست. معمار آن سلطان محمد معمار بوده‌استکه آن را متناسب با شرایط فرهنگی شهرکرمان ساخته‌است. گچ بری‌ها، مقرنس کاری‌ها ونقاشی‌های درون این حمام مثال زدنی است وآمیزه‌ای از خلاقیت هاست. جالب اینجاست کهدرساخت این حمام زیبا تزئینات سنگی به کارگرفته شده و نیزآب این حمام هم از طریققناتی بوده که در میدان وجود داشته و به لحاظ بهداشتی جوانب آن در نظر گرفته شدهاست.
حمام گنجعلیخان کرمان شامل سردر، دالان، ورودی، رختکن،هشتی، خزینه، حوض، قسمت خصوصی و تون میباشد. ایوان‌ها وایوانچه‌های این حمامقرینه هستند ونوری از بالا و به صورتی زیبا بر وسط حوض آن می‌تابد. کاشی‌های اینحمام از نقوش اسلیمی برخوردارند.موزه مردم شناسی کرمان نیز در این مکان قرار دارد.
مسجدگنجعلیخان: این مسجد درضلع شمال شرقی میدان گنجعلیخانواقع شده است.این مسجد بسیار کوچک است و همین امر جلوه ای خاص به آن بخشیدهاست.مهمترین دلیل اهمیت این مسجد ظرافت های معماری در فضایی محدود است.سنگ کاری هاو کاشی کاری های آن منحصر به فرد است.
آتشکده ی زرتشتیان: تنها موزه ی مردم شناسیزرتشتیان جهان درآتشکده ی شهر کرمان جای دارد. این موزه در جشن تیرگان سال 1384 بهطور رسمی و از سوی سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری گشایش یافت. از کهنترین اشیاء این مجموعه یک جلد کتاب دست نویس گات ها با پیشینه ی بیش از 200 سال ویک آتشدان دستی با تاریخ حک شده 1207 است.بخشی از این موزه به انواع آتشدان، روغنسوز، پیه سوز و چراغ لاله اختصاص داده شده.لباس های زنانه ای با دیرینگی 50 تا 150سال و پیشینه ای که در اسناد هخامنشی تا ساسانی دیده می شود، گویای پوشش بانوانزرتشتی است. جایگاه بازدید افراد غیر زرتشتی از جایگاه نیایش آنان جدا شده تاپیروان این دین کهن بتوانند در محیطی آرامتر به نیایش بپردازند.
گنبد جبلیه: گنبدجبلیه یک بنای هشت وجهی مزین به طاق ها و قوس ها در نمای خارجی اش و گنبدی آجریاست.مصالح به کار رفته در آن سنگ است و ملات گچ. گویا در ساخت ملات به جای آب از شیرشتر استفاده شده تا بنا استحکام بیشتری یابد این بنا که به گنبد گبری هم معروف استدر دوره ساسانی ساخته شده و از آن به عنوان عبادتگاه (آتشکده زرتشتی ) استفادهمیشده. گنبد آجری آن در زمان سلجوقیان به آن اضافه شده و فضای چهارضلعی داخل آننیز چندین بار مورد بازسازی واقع شده .
از بنایجبلیه امروز به عنوان موزه سنگ استفاده میشود و سنگهای متعددی در قالب کتیبه و سنگقبر و نقاشی و ... را میتوان در آن یافت از جمله این سنگ که رویش طرح یک بز کوهینقاشی شده و هیچ باستان شناسی تا امروز نتوانسته قدمت واقعی آن را تخمین بزند برخیقدمت آن را به سه هزار سال قبل و برخی بین ده تا چهل هزار سال تخمین زده اند اینسنگ از غاری در « ارنان کوه » یزد که چنین نقوش عجیبی از انسانهای غارنشین ماقبلتاریخ را در دل خود حفظ کرده یافت و به این موزه منتقل شده .
آرامگاه شاهنعمت اله ولی: شاه نعمت الله ولی از عارفان، شاعران و پیشگویان بنام استکه در ابتدا در شهرهای سمرقند، هرات و یزد زندگیمی کرد. او بیست و پنج سال از عمر خود را در ماهان به سر برد و پس از مرگش نیز درهمانجا دفن گردید. زیارتگاه او در اراضی وقفی در ناحیه ای دور از روستا قرار گرفتهو شامل سه حیاط در راستای محور قبله است که به تدریج طراحی شده، بناهای متعددتشکیل دهنده این مجموعه شامل ورودی، صحن، حسینیه، رواق، حرم، مرقد، گنبد، چله خانهشیخ، آرامگاه شاه خلیل و مقابر متعدد دیگری هستند که قدیمی ترین آنها گنبد خانه ایاست که صندوقه شاه نعمت الله ولی در آن قرار دارد و مربوط به دوره تیموریان بوده واغلب دیگر بناهای آن متعلق به دوره صفویه با افزوده هایی از روزگار قاجاراست.مقبره شامل سه حیاط و ساختمان های اطراف آن است که بر روی یک محور مرکزی احداثشده اند. هر یک از این حیاط ها دارای یک حوض و تعدادی درخت است. حیاط جلو بادروازه ای که بر بالای آن گنبدی تعبیه شده، از دو حیاط دیگر زیباتر است و حوض آن،که دارای طرح صلیبی است در مرکز واقع شده است.در اطراف حوض درختان سرو و کاج کاشتهو شاخه های پایین آنرا زده اند. بوته های گل سرخ به درختان تیره و آب استخر، کهدرختان بر آن سایه افکنده اند، حالت با نشاط تری می دهد. استخر این باغ با استخرسایر باغ های ایران تفاوت بسیاری دارد؛ به این ترتیب که یک حوض هشت گوش در وسطاستخر، که طرح چلیپایی دارد، تعبیه کرده اند. این حوض هشت گوش کوچک در سطح مرتفعتری قرار گرفته است و در برابر نسیم عکس العمل متفاوتی از خود نشان می دهد وهنگامی که فواره های آنرا به کار می اندازند، آب به شکل مخروطی در می آید.از بنایجبلیه امروز به عنوان موزه سنگ استفاده میشود و سنگهای متعددی در قالب کتیبه و سنگقبر و نقاشی و ... را میتوان در آن یافت از جمله این سنگ که رویش طرح یک بز کوهینقاشی شده و هیچ باستان شناسی تا امروز نتوانسته قدمت واقعی آن را تخمین بزند برخیقدمت آن را به سه هزار سال قبل و برخی بین ده تا چهل هزار سال تخمین زده اند اینسنگ از غاری در « ارنان کوه » یزد که چنین نقوش عجیبی از انسانهای غارنشین ماقبلتاریخ را در دل خود حفظ کرده یافت و به این موزه منتقل شده .
ارگ تاریخیراین:
ارگ رایِن یکی از بزرگ‌ترینبناهای خشتی جهان است[SUP]. [/SUP]این بنای تاریخی بزرگ با مساحتی بیش از بیست ودو هزار مترمربع، دومین بنای خشتی بزرگ جهان بعد از ارگ بم است.اینبنای خشتی تا حدودی به ارگ تاریخی بم شبیه‌است و بر بالای تپه‌ای قرار دارد. قدمتآن به دوره ی ساسانیان بازمیگردد. قلعه هایی با قدمت بیش تر در این مکان قرارداشته که بر اثر حوادث طبیعی از بین رفته اند. ارگ راین یک از دژهای فرمانرواییمیرزا حسین خان(راینی)بوده که در زمان نادر شاه افشار و پسر او محمد علی خان درزمان زندیه بودهاست. این ارگ پس از سرنگونی زندیه به دست آغا محمد خان قاجار جایزندگی نوادگان میرزا حسین خان نامی به میرحسینی بوده که هنوز گروهی از آنان در اینشهر هستند.
باغ شازدهماهان: اینباغ چون معجزه ای در قلب کویر ساخته شده تا بهت و حیرت هرمسافریرا برانگیزد و در زیر سایه درختان کهنسال آن و نجوای نهری که در آن جاری استخستگیدرکند و به شاهزاده ای بیندیشد که یازده سال وقت صرف ساختن این باغ کرد تاسرانجامبدون اینکه از آن بهره ای ببرد به تهران فراخوانده شد تا بخاطر بدگوییاطرافیاندر ضیافت مرگ شاه میهمان شود.ارگ رایِن یکی از بزرگ‌ترینبناهای خشتی جهان است[SUP]. [/SUP]این بنای تاریخی بزرگ با مساحتی بیش از بیست ودو هزار مترمربع، دومین بنای خشتی بزرگ جهان بعد از ارگ بم است.اینبنای خشتی تا حدودی به ارگ تاریخی بم شبیه‌است و بر بالای تپه‌ای قرار دارد. قدمتآن به دوره ی ساسانیان بازمیگردد. قلعه هایی با قدمت بیش تر در این مکان قرارداشته که بر اثر حوادث طبیعی از بین رفته اند. ارگ راین یک از دژهای فرمانرواییمیرزا حسین خان(راینی)بوده که در زمان نادر شاه افشار و پسر او محمد علی خان درزمان زندیه بودهاست. این ارگ پس از سرنگونی زندیه به دست آغا محمد خان قاجار جایزندگی نوادگان میرزا حسین خان نامی به میرحسینی بوده که هنوز گروهی از آنان در اینشهر هستند.
اینباغ در سال ۱۳۵۷ مرمت شد ولی درزلزله سال ۱۳۶۰ آسیب هاییدید که سرانجام بعد از خریداری توسط اداره فرهنگ و هنر درفهرستآثار ملی ثبت شده و مورد بازسازی و ترمیم قرار گرفت و در سال 90 در یونسکو ثبت شدهاست.سردر این باغ به صورتحجمی شفاف، فضای داخلی باغرا قاب گرفته است به طوری که وقتی در زیر طاق آن قرار میگیری،باچشم انداز زیبایی مواجه می شوی که باغ ، کوشک اصلی و حوض ها و فواره هایباغتشکیل دهنده آن هستند.
روی طاق کاشی کاری شده باغ شاهزاده جای ۳ قطعه کاشیخالی است . می گویند وقتی که خبر مرگ شاهزاده به ماهان میرسد معمار بنا در حالساختن سر در باغ بوده است. وقتی کاشی کار می شنود کهشاهزاده را در تهران کشته اندفقط ۳ قطعه کاشی مانده بوده تا کاشی کاری سردر تمام شود.اواز خوشحالی کارش را رهامی کند و می رود و از آن زمان تا بحال جای آن ۳ قطعه کاشیهنوز خالی مانده است.
در بدو ورود به باغ ، کل فضای باغ در راستایمحور اصلی و در ارایه آن مناظرارتفاعات جوپار (کوهی که باغ در دامنه آن ساخته شده ) دیدهمی شود، این چشم اندازطولانی با حجم بالا خانه در انتها بسته می شود و با حضوردرختان در دو جانب محور کهدر هر فصل رنگی تازه به خود می گیرند آذین می شود. بنای باغبه سه دسته تقسیم شدهاست : بنای اصلی، بنای سردر خانه در بخش ورودی و سایربناهای خدماتی که مماس بهدیوار اصلی و خارج از آن قرار دارند.
بنای سردر خانه در مدخل باغ در دو طبقهبناگردیده است که طبقه فوقانی دارای اطاق هایی است که برایپذیرایی از میهمانان پیشبینی شده اند.
جریان آب به ویژه حوض ها علاوهبرتاکید محورها و آب نمای سراسری به صورت آب شره ها سطوح شفافی را بر روی زمینبرایانعکاس عناصر ارایه داده است و درخت های سایه افکن ویژگی های معماری فضایباغرا تأکیدو تشدید می کنند.در بدو ورود به باغ ، کل فضای باغ در راستایمحور اصلی و در ارایه آن مناظرارتفاعات جوپار (کوهی که باغ در دامنه آن ساخته شده ) دیدهمی شود، این چشم اندازطولانی با حجم بالا خانه در انتها بسته می شود و با حضوردرختان در دو جانب محور کهدر هر فصل رنگی تازه به خود می گیرند آذین می شود. بنای باغبه سه دسته تقسیم شدهاست : بنای اصلی، بنای سردر خانه در بخش ورودی و سایربناهای خدماتی که مماس بهدیوار اصلی و خارج از آن قرار دارند.
بنای سردر خانه در مدخل باغ در دو طبقهبناگردیده است که طبقه فوقانی دارای اطاق هایی است که برایپذیرایی از میهمانان پیشبینی شده اند.
نکتهجالبی که درباره فواره های حوضچه ایباغ و دو استخر که در بدو ورود به چشم می آیندوجود دارد این است که این فواره هاهیچ کدام با برق کار نمی کنند بلکه در زمانساخته شدن بنا ، این فواره ها با لولهکشی از نهر جاری در باغ ، به وسیله خمره هاییایجاد شده اند که با وصل شدن به همنقش لوله های ساختمان را ایفا می کنند.آب نهروارد این خمره ها شده و سپس بعد ازرسیدن به یکی از خمره هایی که نقش « زانو» رادر لوله کشی های امروز به عهده داردبهصورت فواره وار بیرون می زند. مردم محلی دربارهصاحب این بنا _ عبد الحمید میرزاناصرالدوله _ قصه های فراوانی دارند . قصه هااغلب از ظلم و جور این شاهزاده حکایتمی کنند یکی از افراد محلی که سابقه خدمت درسازمان میراث فرهنگی را داشته و مدتیهم بعنوان مسئول باغ شاهزاده مشغول بکار بودهدرباره ساخته شدن این بنا می گوید: هنگامی که این باغ در دست ساخت بوده ،کارگرانبه سنگ بزرگی بر می خورند که خرد کردنآن تقریبا کاری لا محال بوده است. شاهزادهدستور می دهد که به هر قیمتی شده این کارانجام شود و کارگران بعد از تلاش های بی ثمر بهشاهزاده می گویند که خرد کردن اینسنگ فقط کار یک نفر است . او دستور می دهد تافرد مورد نظر را به حضورش بیاورند. اما با دیدن او که فردی نحیف و لاغر بوده استعصبانی می شود و فکر می کند کارگرانقصد تمسخر او را داشته اند. اما سرانجام میفهمد که این فرد به اصطلاح چشم های شوریدارد که می تواند به سنگ اثر کند.
آنفرد از شاهزاده امان می خواهد که بعداز چشم زدن سنگ به او کاری نداشته باشد وشاهزاده نیز امان می دهد. اما بعد ازاینکه او بعد از مدتی گردیدن ، به دور سنگ بهاصطلاح او را چشم می زند و سنگ نرمشده به راحتی خرد می شود شاهزاده دستور می دهدتا چشم های او را در بیاورند.
ازاین دست روایت ها و قصه ها درباره باغ و خود این شاهزاده قاجار بسیاراست.پس از طی کردن حیاط که با مخلوطیاز قلوه سنگ و ملات سیمان سنگفرش شده است وپساز پشت سر گذاشتن حوضچه ایی که به زیبایی طبقه به طبقه بر روی هم سوار شده اند ،بهکوشک اصلی می رسیم . این بنا در بالاترین تخت قرار دارد و بنای سر در خانه دربخشورودی و سایر بناهای خدماتی مماس به دیوار اصلی و خارج از آن واقع شده اند. سطحبنایبالاخانه ۴۸۷ متر مربع و فاصله اش از سر در خانه ۳۲۵ متر می باشد. با این کهدرپشت این کوشک قسمتی از حیاط واقع است اما از آنجا که حیاط اهمیت حیاط اصلی راندارداین حجم از بنا رابطه حیاط اصلی را با حیاط پشت قطع می کند. به طور کلیانتخابو آرایش گیاهان در باغ شاهزاده ماهان نقش تعیین کننده ای در هویت باغ دارند. درباغ انواع و اقسام درختان به چشم می خورد. ازدرختان سوزنی مثل کاج و سرو گرفته تا درخت چنار وسپیدار . درختان میوه هم هستند که در کرته هاکاشته می شوند و به گفته افراد محلیدر فصولی که میوه دارند منظره جالب و رنگارنگیرا به وجود می آورند. این باغ باسرنوشت غم انگیزصاحب اش پیوند خورده است تا با همه زیباییهایش، به چشم ناظر مسافران،حسرتی را بهتماشا بگذارد که در تار و پودش خانه کرده است.حسرت شاهزاده ای که هنگام مرگ شایداز بین تمام دل مشغولی هایش فقط به این باغ فکرمی کرده است. باغی که تا ابد ازحضور اوخالی مانده است.
برای رسیدن به کلوت هایشهداد از جاده ای باریک بین کوه هایی بلند با قله هایی پوشیده از برف عبور می کنیم. در این مسیر دهکده هایی ییلاقی با بافت کویری همچنین نخلستان ها و غارهای دستکنددر دل کوه دیده می شوند.
شهداد، شش هزار سال قدمتدارد و همان شهر باستانی آراتا است که زمانی یکی از ایالات امپراطوری بزرگ عیلامیها بوده است. یکی از کهن ترین تمدن های بشری در این دشت گرم و سوزان پدید آمدهاست.
از آسیاب و آب انبار قدیمیشهداد دیدن میکنیم. آبی که از دل زمین میجوشیده از طریق کانال هایی به این آبانبار وارد می شده تا عطش مردم را در ظهر های داغ کویر فرو نشاند.
اینجا سالیانسال میعادگاه تشنگان بوده حالا هم به شکلی دیگر همین نقش را بازی میکند . حالا یکچایخانه سنتی است تا تشنگی و خستگی مسافران کویر را فرو نشاند. برای خنک نگه داشتنفضای داخل آب انبار روی سقف آن شش بادگیر تعبیه شده.
شهر را بهقصد دیدن منطقه ای باستانی موسوم به شهر لی لی پوت ها ترک می کنیم. این شهر همانندجزیره ای است که در "سفرهای گالیور" دیده ایم. خانه هایی با دیوارهاییکوتاه ،اتاقهایی به ابعاد یک در یک متر با درگاهی و طاقچه و پنجره و تنورهایی بهابعاد کوچک برای آدمهایی حداکثر نیم متری این معماری عجیب و غریب باعث شد کهباستان شناسان فرضیه کوتوله بودن ساکنین اینجا را مطرح کنند اینکه آدمهایی باحداکثر قامت نیم متر 5000 سال قبل اینجا میزیسته اند که بنا به دلایل نامعلومی درخانه ها را گل گرفته و دیارشان را ترک و دیگر هرگز بازنگشته اند البته در این بارهاختلاف نظرهای زیادی وجود دارد و مخالفان این فرضیه کوچک بودن سازه های این شهر رابه این دلیل دانسته اند که مسقف کردن خانه هایی با دیوارهای بلند کاری دشوار بوده.البته فرضیه آدم کوتوله ها با پیدا شدن یک جنازه مومیایی شده 25 سانتیمتری متعلقبه یک جوان 17 ساله در گورستان باستانی دوباره قوت گرفت. در عملیات کاوشگری که درسال 1346 انجام گرفته تعدادی اشیاء عتیقه از جمله اولین درفش فلزی ایران ،25 مجسمهو پیکره گلی زن و مرد، جامهای سفالین، کوره های ذوب فلزات ،تصاویرحک شده ای ازالهه رستنیها بر روی یک مهر و... متعلق به هزاره سوم قبل از میلاد بدست آمده کهتعدادی از آنها در موزه ایران باستان نگهداری میشود.
به سمت کلوتها، اعجاز طبیعت کویری حرکت می کنیم. در راه، طبیعت دائم رنگ عوض می کند و نخل هاجایشان را به درختچه های کوتاه می دهندو بعد به دشتی پر از نبکا( گلدان های طبیعیدرختان گز) می رسیم و در آنجا توقف کرده و ناهار را در رستوران شهداد صرف می کنیم.
بعد از ناهاربه شهر خیالی کلوت ها می رویم. سازه هایی عجیب و زیبا که ساخته ی دست طبیعت اند.این زیبایی زمانی به اوج خود می رسد که این سازه ها را بر روی سراب شناور میبینیم. اینجا بزرگترین شهر بی سکنه جهان ،بزرگترین عارضه کلوخی طبیعی و منحصر بهفردترین و زیباترین آنهاست. کلوت از دو واژه کل به معنای آبادی و لوت تشکیل شده کهروی هم معنی آبادی لوت را میدهد کلوتهای شهداد با وسعت 11000کیلومتر مربع حاشیهغربی کویر لوت را پوشانده اند. در تمامی این منطقه هیچ موجود زنده ای قادر بهادامه حیات نیست و جالب اینکه گرمترین نقطه کره زمین موسوم به «گندم بریان» هم درهمین نزدیکی است جایی که رنگ خاک به تیرگی میزند ودمای هوا به 70 درجه میرسد و هیچموجود زنده ای حتی از نوع تک سلولی قادر به ادامه حیات نیست و هیچ لاشه ای در آنجاتجزیه نمیشود.
پسته یکهنسال رفسنجان: این درخت، کهنسال ترین درخت پسته ی جهان با قدمت 1500 سالاست و 15 متر ارتفاع و 5/3 متر قطر دارد.
خانه ی حاجآقا علی:
خانه یحاجآقاعلی بزرگترین بنای خشتی سقف‌دار جهان در سال ۱۱۳۶ ساخته شده است.شهر را بهقصد دیدن منطقه ای باستانی موسوم به شهر لی لی پوت ها ترک می کنیم. این شهر همانندجزیره ای است که در "سفرهای گالیور" دیده ایم. خانه هایی با دیوارهاییکوتاه ،اتاقهایی به ابعاد یک در یک متر با درگاهی و طاقچه و پنجره و تنورهایی بهابعاد کوچک برای آدمهایی حداکثر نیم متری این معماری عجیب و غریب باعث شد کهباستان شناسان فرضیه کوتوله بودن ساکنین اینجا را مطرح کنند اینکه آدمهایی باحداکثر قامت نیم متر 5000 سال قبل اینجا میزیسته اند که بنا به دلایل نامعلومی درخانه ها را گل گرفته و دیارشان را ترک و دیگر هرگز بازنگشته اند البته در این بارهاختلاف نظرهای زیادی وجود دارد و مخالفان این فرضیه کوچک بودن سازه های این شهر رابه این دلیل دانسته اند که مسقف کردن خانه هایی با دیوارهای بلند کاری دشوار بوده.البته فرضیه آدم کوتوله ها با پیدا شدن یک جنازه مومیایی شده 25 سانتیمتری متعلقبه یک جوان 17 ساله در گورستان باستانی دوباره قوت گرفت. در عملیات کاوشگری که درسال 1346 انجام گرفته تعدادی اشیاء عتیقه از جمله اولین درفش فلزی ایران ،25 مجسمهو پیکره گلی زن و مرد، جامهای سفالین، کوره های ذوب فلزات ،تصاویرحک شده ای ازالهه رستنیها بر روی یک مهر و... متعلق به هزاره سوم قبل از میلاد بدست آمده کهتعدادی از آنها در موزه ایران باستان نگهداری میشود.
به سمت کلوتها، اعجاز طبیعت کویری حرکت می کنیم. در راه، طبیعت دائم رنگ عوض می کند و نخل هاجایشان را به درختچه های کوتاه می دهندو بعد به دشتی پر از نبکا( گلدان های طبیعیدرختان گز) می رسیم و در آنجا توقف کرده و ناهار را در رستوران شهداد صرف می کنیم.
بعد از ناهاربه شهر خیالی کلوت ها می رویم. سازه هایی عجیب و زیبا که ساخته ی دست طبیعت اند.این زیبایی زمانی به اوج خود می رسد که این سازه ها را بر روی سراب شناور میبینیم. اینجا بزرگترین شهر بی سکنه جهان ،بزرگترین عارضه کلوخی طبیعی و منحصر بهفردترین و زیباترین آنهاست. کلوت از دو واژه کل به معنای آبادی و لوت تشکیل شده کهروی هم معنی آبادی لوت را میدهد کلوتهای شهداد با وسعت 11000کیلومتر مربع حاشیهغربی کویر لوت را پوشانده اند. در تمامی این منطقه هیچ موجود زنده ای قادر بهادامه حیات نیست و جالب اینکه گرمترین نقطه کره زمین موسوم به «گندم بریان» هم درهمین نزدیکی است جایی که رنگ خاک به تیرگی میزند ودمای هوا به 70 درجه میرسد و هیچموجود زنده ای حتی از نوع تک سلولی قادر به ادامه حیات نیست و هیچ لاشه ای در آنجاتجزیه نمیشود.
پسته یکهنسال رفسنجان: این درخت، کهنسال ترین درخت پسته ی جهان با قدمت 1500 سالاست و 15 متر ارتفاع و 5/3 متر قطر دارد.
خانه ی حاجآقا علی:
خانهحاج آقا علی در گذشته به خانه وقفی شهرت داشته است. این خانه دارای ۱۲۰۰۰ متر مربعمساحت و ۷۰۰۰ متر مربع زیر بنا است.این مجموعهنمونه‌ایزیباوباشکوه از معماری عصرقاجاراستکه مشتمل بر ۸ قسمت بازار، آب انبار (تامین کننده آب اهالی که دارای سردری باآجرهای گلدار تزئین شده و دیوارهای آن دارای نقوش آجری و کاشیکاریهای زیبا است)،مسجد ،کاروانسرا،حمام ،حسینیه ، یخدان (که در ۲ کیلومتری قاسم آباد و در روستای عباس آباد حاجی است وتامین کننده یخ مورد نیاز اهالی بود) است که هر یک کاربری خاصی داشته اند .این خانه توسطحاج آقا علی معروف به زعیم الله رفسنجانی (بزرگترین تاجر ایرانی آن دوره) در سال۱۱۳۶ هجری خورشیدی بنا گردیده است.در ساخت خانهیاد شده اصول و شیوه‌های معماری ایرانی به کار گرفته شده است. در هماهنگی با اقلیممنطقه و با وجود گرمای نسبتا زیاد، خشکی هوا، بادهای متغیر و وجود شن‌های روان بناحالتی درونگرا داشته و با دیوار چینه ای نسبتا بلندی محصور گردیده است. دروازه‌ای بلندو با عظمت ورودی این خانه با شکوه است.بطور کلیقرینه سازی و حفظ تقارن از اصولی بوده که مد نظر معمار ساختمان قرار گرفته است.خانه دارای ۸۶ اتاق (هفت دری، پنج دری، سه دری و پستو) بوده که در ۴ بخش اصلیساختمان حوضخانه، شاه نشین، پاییزی و زمستانی احداث گردیده‌اند.یک آشپزخانهبزرگ و انبار بزرگ وظیفه تامین نیازهای این مجموعه را بر عهده داشته است. ۴ حیاط،راهروهای سرپوشیده و روباز و ۳ هشتی نیز ارتباط قسمت‌های مختلف این خانه را تامینمی نموده است.تالارحوضخانه: وسیعترین فضای سرپوشیده خانه است سقف آن در ارتفاع طبقه دوم با گنبدی بزرگپوشانده شده است. در زمینه مستطیل کار بندی شده و در مرکز آن کلاه فرنگی قرارگرفته است که نور فضای حوضخانه را تامین می‌نماید.در وسطحوضخانه حوض مستطیل شکلی قرار دارد که در گذشته با حوض‌های حیات‌های جانبی درارتباط بوده است و آب آن از طریق قنات تأمین میشده است . حوضخانه در دو طبقهساخته شده که در طبقه بالای آن تعدادی اتاق و دو تالار در ضلع شمالی و جنوبی قرارگرفته است.نمای داخلیحوضخانه با با اندود گچ و گچبری‌های برجسته با طرح های اسلیمی تزیین گردیده است.تالار شاه نشین یا بهاره در مرکز ضلع جنوبی ایوانی نسبتا رفیع قرار دارد که درطرفین آن با حفظ تقارن دو راهرو دسترسی ایجاد گردیده است.در این بخشایوان به ارتفاع دو طبقه بالا کشیده شده است و دسترسی به طبقه بالا از راه پلهانتهایی دو راهرو می باشد.چون ارسی‌هادر اندرونی معمولا محل پذیرایی از مهمانهای خودی و وابستگان بوده در زیباسازی آننهایت دقت به عمل آمده است که در ضلع شرقی و غربی آن بخاری‌های گچبری شده ساختهفضای داخل را بسیار زیبا و دلنشین نموده است.تالارهایپاییزی و زمستانی در گوشه های غربی و شمالی بنا قرار گرفته اند و نسبت به تالارشاه نشین و حوضخانه کمی ساده تر اجرا گردیده اند.روستای میمند: میمند، صخره ای با 2هزار و560 اتاق دستکند در 36 کیلو متری شهر بابک قرار دارد.این روستای تاریخی را یکی 12هزار ساله میداند و یکی 2 هزار و چند ساله. این روستا به تازگی قرار است برای ثبتجهانی از طرف سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری به یونسکو معرفی شود.سازندگان ناشناخته ی این روستا، خانه و کاشانه شان را در دل سنگ و خاک بنا کردندتا دور از هیاهوی دوران و در دامن طبیعت رام شده دور هم جمع شوند و از عقاید ورسوم بکرشان پاسداری کنند. پایبندی اهالی این روستا به خانه و کاشانه سنگی شانجایزه ی 20 هزار دلاری "ملینا مرکوری" که جایزه ای برای حفظ میراث استرا از آن خود کرده است.
اطراف میمند را تپه ای از سنگ های رسوبی گرفته است و تپه بایکلایه سنگ آذرین سخت پوشانده شده و با همین لایه از گزند فرسایش و دشمن در امانمانده است.
در اتاق ها، دوده همه جا را گرفته. نور کمی که از قاب کوچکدر داخل میشود در تاریکی اتاقک گم شده. رنگ های شاد پوستر های نقاشی همه جای دیوارپخش شده اند تا از سنگینی فضا بکاهند. همه ی خانم های میمندی چارقدی سفید و بلندسرشان می کنند. میمند، کوچه ندارد. کیچه دارد; دالان هایی که در شیب تپه ها جلو رفته اند تا به عمقی برسند کهبشود در آن ها خانه ساخت. بیشتر 406 کیچه ی میمند به چند خانه ی سنگی ختم می شوند; خانه هایی با چند اتاقکوچک و بزرگ که همه یک اجاق در میانشان دارند. "دیدان"، اجاق سنگیمیمندی است که خانه هایشان را گرم می کند. میمندی ها سنگ های "کچ" را کنارهم می نشانند و دیدان برپا می کنند. ایوان، کیچه، کپر، مرخانه و هرجایی که قراراست زندگی کنند باید یک یا چند دیدان داشته باشد. دوده ای که از دیدان بلند می شودروی سقف می نشیند تا نگذارد خاک سقف بریزد و عمر خانه کم شود. دوده، گند زدا همهست و حشرات را هم فراری می دهد.
میمند یک مسجد دارد که آخرین بنای دستکند این روستاست و 192سال پیش کنده شده است.این مسجد محراب، طاقچه، و 3 ستون سنگی و همچنین جا کفشی هاییدارد که در دیوار های ورودی کنده شده است. درهای چوبی روستا، تنها راه ورود هوا ونور به تاریکی اتاق های سنگی اند و وقتی بسته و قفل شوند، کسی جز صاحبخانه نمیتواند بازشان کند.
بیشتر میمندی ها 4ماه اول سال را در "گمبه" میگذرانند و دامداری می کنند. گمبه ها خانه هایی هستند با دیوارهای سنگ چین و سقفیاز چوب و شاخه های درخت و در دشتی بنا می شوند که فاصله ی چندانی با میمند ندارد.میمندی ها 4ماه دوم سال به ییلاق می روند و در خانه های تابستانی شان زندگی میکنند. خانه هایی که کپر نام دارند و از شاخه های درختان محلی برپا می شوند. 4 ماهسوم و 2ماه اول سال وقت روان شدن به سمت میمند و خانه های گرمش است.
پرده دشتی، از دانه های اسپند بافته می شود و ارزان ترینسوغاتی میمندی هاست. قالی هایی که به ریز نقشی معروف است و نمد های با کیفیت هم ازسوغاتی های میمند است.
شب را می توان در مهمانخانه ی سنگی میمند ماند. پشتی هایرنگارنگ، نمد، پرده دشتی و قالی های خوش نقش و کوزه های آب و هرچه که یک مهمانممکن است نیاز داشته باشد در مهمانسرای سنگی میمند پیدا می شود.
بادگیر چپقی: این بادگیر، یکی از منحصر به فرد ترینبادگیرهای ایران و جهان است که برای خانه ی سید علی اصغر رضوی ساخته شده است. این بادگیردر دوران رضا شاه توسط معماری به‌نام سید محمد شجاعی و به تقلید از دودکش‌ها وهواکش‌های کشتی‌های قدیمی ساخته شدهاست.گفته می شود سيدمهديشجاعي اهل سيرجان در راه بازگشت از سفری ، که با کشتی می پیموده، توجه وی به خنکبودن استراحتگاه کشی جلب می شود که علت آن را در معماری خاص دودکشهای کشتی مییابد. وی با تلفیق از این ایده به فکر ساختن بادگیری به شکل دودکشهای کشتی در شهر خودافتاد که جهت خنک نگه داشتن داروهای منزل طبیبی مورد استفاده قرار گرفت.
باغ سنگی: خالق این اثر که بیش تر جنبه ی هنری دارد،پیرمردی کرو لال به نام درویش خان گنگ اسفندیارپور که به کشاورزی اشتغال داشته،بوده که دیگر در قید حیات نیست.
وی که یکی از زمین داران سیرجان بود، چند سال بعد ازاصلاحات ارضی در سال 1340 که بسیاری از زمین هایش را از دست داد، به نشانه یاعتراض درخت های باغش را که همه ی آن ها خشک شده بود با آویزان کردن سنگ زینتبخشید.
درویش خان اسفندیار پور کشاورز در آن دوران نه تنها مکنتحاصل از کشاورزی مکانیزه و خودکفایی برایش به ارمغان نیامد، بلکه به سبب ضربه هاییکه از برخوردهای دولتی بر روح و روانش وارد شده بود به کوه و صحرا زد و مجنونیپیشه کرد.
برای ناهار به رستوران هتل کهکشان سیرجان میرویم. بعد ازناهار به سمت بردسیر حرکت میکنیم.
تحقیقات دانشگاه هاروارد نشان می دهد که در بردسیر، مردمي زندگي مي كرده اند كه بيش از5000 سال پيش،براي نخستين مرتبه به صنعت ذوب مس دست يافتندودر محل "تل ابليس" اين كوره ها را فعال كردهو باعث رونق اقتصادی در آن زمان شدند.
جاهای دیدنی بردسیر آسیاب حنیفه، رودخانه ی ترشاب و خانههای سنگی است.
باغ هرندی: مجموعه‌ی باغ هرندی کرمان واقع در ابتدای خیابان فردوسی یکیاز ساختمان‌های عهد قاجار این شهر است که وجود دو موزه «باستان‌شناسی» و «سازهایسنتی» در آن باعث شده تا این بنا اعتباری بیش از گذشته برای کرمانی‌ها و علاقه‌مندانبه سازهای سنتی و آثار باستانی داشته باشد.این باغ در دوره‌ی قاجار توسط «عدل‌السلطنه»یکی از صاحب منصبان نظامی آن دوره بنا نهاده شد. این مجموعه به دلیل توقفچند روزه‌ی رضاخان در مسیر سفر تبعیدش مورد توجه قرار گرفت و در سال 1354 توسطمالک باغ به وزارت فرهنگ و هنر اهدا شد.
باغ هرندی مدتی نیز به عنوانساختمان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کرمان مورد استفاده قرار گرفتو در حال حاضر طبقه‌ی همکف ساختمان موجود در آن به‌عنوان موزه‌ی سازهای سنتی وطبقه‌ی اول آن به‌عنوان موزه‌ی باستان‌شناسی مورد بازدید علاقه‌مندان قرار می‌گیرد.موزه‌ی باستان‌شناسیهدف از ایجاد این موزه معرفیتمدن‌های کهن و باستانی استان کرمان و ارتباط تاریخی آنها با محوطه‌های تاریخیهمجوار میباشد.در این موزه آثار تاریخی ازتمدن‌های شهداد، حوزه‌ی فرهنگی هلیل‌رود، دوره‌ی تاریخی استان کرمان و بخش اسلامیبه نمایش درآمده است.اشیاء سفالی، مهره‌های سنگیو درفش فلزی از جمله اشیایی است که در بخش تمدن شهداد این موزه به چشم می‌خورد.کاوش‌های باستان‌شناسی نشان میدهد که هزاراه‌ی سوم و چهارم قبل از میلاد مسیح درشهداد ( با نام قدیمی خبیص) مردمانی صنعتگری زیسته‌اند که با وارد کردن مواد اولیهاز دور دست ابزار سنگی و فلزی ساخته و به مناطقی چون ترکستان، دره سند، سواحلجنوبی خلیج‌فارس و بین‌النهرین صادر می‌کرده‌اند.از حوزه‌ی فرهنگی هلیل رودنیز سفالینه‌های خاکستری رنگ بسیار ظریف با نقوش زیبای این حوزه به نمایش گذاشتهشده است که متعلق به حداقل 5هزار سال پیش است.همچنین آثار به نمایشگذاشته شده از دوره‌ی تاریخی جازموریان که متعلق به دوره‌ی هخامنشیان است شامل جام‌هایسفالین، بشقاب، کوزه، قمقمه و ریتون‌های منتهی به سرجانورانی چون اسب، قوچ و گاومی‌باشد. هجری در دوره‌ی صفاریان، آل‌بویه و نیز دوره‌ی سلجوقی به نمایش درآمدهاست.موزه سازهای سنتی موزه‌ی سازهای سنتی کرمان درسال 1381 افتتاح شده است و در آن سازهایی از قبیل قیچک، سنتور، قانون، رباب و عودکه از جمله کارهای هنرمندانه اساتیدی چون یحیی، نریمان و سعود میباشد به نمایشگذاشته شده است.به گفته‌ی مسوول موزه‌ی ساز باغ هرندی هدف اصلیاز ایجاد این موزه آشنا نمودن بازدیدکنندگان با سازهای بومی و سنتی ایران وهمسایگان کشور ایران است که موسیقی آنان با موسیقی کشور ما قرابت و نزدیکی بسیاردارد.250 ساز در موزه‌ی سازنگهداری می‌شوند. هم‌چنیناتومبیلی که عنوان میشود رضاخان در زمان حضورش در کرمان از آن استفاده می‌کردهاست پس از بازسازی در این باغ در معرض دید عموم قرار گرفته است.