یکی از جاذبه های طبیعی و فصلی شهرستان شاهرود وجود دشت آفتابگردان ها در منطقه کالپوش است که در شهریور ماه رخ می نماید . جلوهاي طلایی از طبيعت زرفام مملو از گل هایی که آفتاب پرستش می کنند .
دشت آفتابگردان ها کالپوش در ۲۲۰ کیلومتری شمال شرق شاهرود واقع شده و مسیر آن به گونه ای است که پس از طی ۶۰ کیلومتر از مسیر شاهرود - مشهد با رسیدن به شهر میامی به سمت شمال تغییر مسیر داده و در نهایت به این منطقه منتهی می گردد .
این منطقه سرسبز و جنگلى با ۱۴ هزار هكتار جنگل ، ۳۰ هزار هكتار مرتع و ۳۴ هزار هكتار مزارع زير كشت آفتابگردان ، و گندم ديم و با بارندگى كافى و اراضى بسيار مستعد براى كشاورزى و جنگلكارى ، در مجاورت با پناهگاه حيات وحش خوش ييلاق و پارك ملى گلستان از موقعیت ممتاز گردشگری بسيار جالبى برخوردار است .در شهریور ماه زمین های زراعی و دامنه دشت های زیبای کالپوش به وسعت 5 هزار هکتار پوشیده از گل های آفتاب پرستی است که تلألوی آن از دور دستها قابل مشاهده است .
قبیله آفتابگردان ها را دوست بدار که قبله نمای خورشیدند وهمواره سر به آستانه او می سایند ! و اگر قدمی افرازند برای درک نور است و نه از سرغرور !
کاشت آفتابگردان در این منطقه در اوایل بهار به صورت دیم و آبی است که انواع مختلف آن را شامل می شود که از گونه های ژنتیکی جدید آن ، انواع پاکوتاه و درشت دانه را می توان نام برد .
هنگامی که از گياه آفتاب گردان (sunflower ) سخن به ميان می آيد معمولاً تخم آفتاب گردان در ذهن تداعی می شود زيرا که همه ما با تخم آن آشنايی داريم چه که بمصرف تغذيه پرندگان می رسد و يا خود از آن استفاده می کنيم ولی تمام قسمت های اين گياه آفتاب پرست از ريشه و ساقه و شاخه و گل آن گرفته تا مغز ساقه آن درای خواص بسياری است .
آفتاب گردان گياهی است يکساله و تا حدود سه متر رشد می کند . و نام علمی آن Helianthus annus است . گل آن درشت و زيبا و به قطر ٣٥ سانتيمتر می باشد . در وسط گل قرمز رنگ آن دايره ای قهوه ای رنگ وجود دارد که تخم های آفتاب گردان دورادور آنرا گرفته اند . اين گياه در اکثر نقاط دنيا وجود دارد . از تخم آفتاب گردان روغن گرفته می شود که اشباع نشده است و برا ی پخت و پز مناسب است .
آنچه این دشت را از نمونه های مشابه متمایز ساخته و از ویژگی های بارز آن محسوب می شود سطوح زیر کشت آن است که بر خلاف دیگر مزارع آفتابگردان که در زمین های هموار دیده می شود در اینجا در دشت های ناهموار و تپه های آبشارگونه است که تمایز رنگی بی نظیری را خلق می کند .
وجود آبشارها ، چشمه ها و گونه های درختان جنگلی در این محدوده ، دشت شقایق ها در اردیبهشت ماه و نیز مناطق زیبای قشقلته و سردار بَگ ، آبشار زو (نام نیک) ، آبشار حسین آباد در پیرامون آن و نیز با احداث سد كالپوش در آينده شهرت اين منطقه را دوچندان خواهد نمود و با توجه به تصویب دشت آفتابگردان ها به عنوان منطقه نمونه گردشگری در کنار هواي دل انگيز ، مناظر زيباي آبشار ، چشمهسارها و تپههاي تاريخي مجموعهاي از جاذبههاي كالپوش است كه ميتواند اين منطقه را به قطبي گردشگري در كشور مبدل نمايد.
آفتابگردان راهش را بلد است و كارش را ميداند . او جز دوست داشتن آفتاب و فهميدن خورشيد كاري ندارد . او همه زندگياش را وقف نور ميكند ، در نور به دنيا ميآيد و در نور ميميرد. نور ميخورد و نور ميزايد . دلخوشي آفتابگردان تنها آفتاب است. آفتابگردان با آفتاب آميخته است و انسان با خدا . برای دیدن آفتاب پرستی دسته جمعی آفتابگردان ها کافی است در یکی از روزهای اواسط شهریور ماه سری به این منطقه زیبا بزنید .
جاذبه های طبیعی این منطقه دشت های آفتابگردان در فصل تابستان جلوه ای دیگر از زیبایی را به دشت های ناهموار منطقه کالپوش عطا می کند . گردش گل آفتابگردان در طول روز همراه با حرکت خورشید نشانی از نظم آفرینش است همچون بوم نقاشی که استاد تغییری را در بطن آن رقم می زند . دانه های آفتابگردان گونه ای از رزق و معیشت مردمان سخت کوشی است که با تلاش بسیار نانی به کف آورده و به غفلت نمی خورند . چه زیباست نظاره طلوع و غروب خورشید آخرین ماه تابستان در دشت های گل آفتابگردان ...
علیرضا اسلام پناه
مسئول روابط عمومی اداره میراث فرهنگی ،
صنایع دستی و گردشگری شهرستان شاهرود
