چشم‌هايتان را روي بدفهمي‌ها ببنديد

[AmiR_112]

تصورات نادرست در مورد سلامت و بيماري‌هاي مختلف كم و بيش در بين مردم مشاهده مي‌شود. بنابراين تعجب‌آور نيست كه در مورد مهمي همچون بينايي با اين تفكرات مواجه نشويم؛ بدفهمي‌هايي كه گاهي اوقات افتراق آنها از واقعيت بسيار دشوار است. شايد وقتي كودك بوديد از والدين خود مي‌شنيديد كه اگر چشم‌هايتان را به هم نزديك كنيد ممكن است چشمانتان چپ شوند! يا حتما شنيده‌ايد كه اگر نزديك تلويزيون بنشينيد به بينايي شما آسيب وارد مي‌شود يا اين‌كه اگر در نور كم مطالعه كنيد، چشم‌هايتان آسيب مي‌بيند و ... حالا شايد شما هم موافق باشيد كه تشخيص بدفهمي از واقعيت در اين گونه موارد دشوار است.

حقايقي در مورد عملكرد چشم ​

براي آن كه خيالتان راحت شود در همين ابتدا بگوييم با وجود آن كه چشم‌ها در طول زندگي هر فرد از فعال‌ترين اعضاي بدن او به شمار مي‌روند، ولي به عوامل استرس‌زاي محيطي بخوبي پاسخ مي‌دهند.
به عنوان مثال وقتي چشم‌هاي خود را براي مدت طولاني به هم نزديك مي‌كنيد، ماهيچه‌هاي چشم دچار خستگي مي‌شوند، اما اين خستگي باعث آسيب چشمي نمي‌شود. به همين ترتيب شايد نتوانيد در نور كم بخوبي مطالعه كنيد، اما هيچ قسمتي از چشم در اثر اين كار آسيب نمي‌بيند. البته دقت داشته باشيد كه اين موضوع به معناي توصيه انجام چنين كارهايي نيست. طبيعتا رعايت فاصله از تلويزيون و مطالعه در نور كافي براي شما ساده‌تر خواهد بود.
بيشتر اين بدفهمي‌ها در دوران كودكي از والدين به كودك منتقل مي‌شود مانند وقتي والدين ترجيح مي‌دهند كودك به جاي مطالعه ديروقت در نور كم، چراغ را خاموش كند و بخوابد. علت اصلي باور كردن چنين تصوراتي عدم آشنايي افراد با ساختار چشم‌هاست.
براي اين كه به طور مختصر با ساختار چشم آشنا شويد بايد بدانيد كه عملكرد چشم شما وابسته به گروه پيچيده‌اي از ماهيچه‌هاست. وقتي به جسمي نگاه مي‌كنيد، نور از طريق قرنيه شفاف در جلوي چشم وارد مي‌شود و پس از عبور از مردمك به پرده شبكيه مي‌رسد. شبكيه پيام‌ بينايي را از طريق اعصاب به مغز مي‌رساند.
اندازه مردمك شما توسط ماهيچه‌هاي كوچكي تنظيم مي‌شود كه بسته به ميزان نور ورودي تغيير مي‌كند. ماهيچه‌‌هاي تخصص يافته ديگري شكل عدسي و حركات چشم را تنظيم مي‌كند تا چشم‌ها به موقع تمركز كنند و حركات هماهنگي با هم داشته باشند. خوشبختانه اين ماهيچه‌هاي كوچك كه عملكرد چشم‌هايتان را تنظيم مي‌كنند، مانند ساير ماهيچه‌هاي بدن هستند،‌يعني با اين كه خستگي‌پذيرند، اما خاصيت ارتجاعي دارند.
بنابراين بايد گفت نه نزديك كردن چشم‌ها به هم باعث مي‌شود آنها به همين حالت بمانند و نه تماشاي تلويزيون از فاصله نزديك و مطالعه در نور كم مي‌توانند به چشم‌ها آسيب برسانند.
از ديگر مواردي كه امروزه بيشتر با آن مواجه مي‌شويم، استفاده كودكان از رايانه است. اين مساله وقتي والدين را نگران مي‌كند كه كودك يا نوجوان مدت طولاني را پاي رايانه صرف ‌كند. بايد گفت استفاده طولاني از رايانه براي چشم‌ها خطرناك نيست، اما از آنجا كه در اين مدت دفعات پلك زدن كاهش مي‌يابد امكان خشكي و خستگي چشم‌ها وجود دارد. بنابراين بهتر است در فواصل معيني به چشم‌ها استراحت دهيد و تعداد پلك‌زدن‌ها را بيشتر كنيد يا براي مدتي چشم‌ها را روي هم بگذاريد يا به دور دست خيره شويد.
دوربيني و نزديك‌بيني ناشي از شكل نامناسب كره چشم هستند. بايد بدانيد شكل كره چشم افرادي كه ضعف بينايي دارند، با ديگران متفاوت است. همچنين بايد بدانيد چشم‌ها هم مانند ساير اعضاي بدن در طول زندگي رشد مي‌كنند و اين تصور كه اندازه چشم‌ها پس از تولد ثابت مي‌ماند نادرست است.
برخي افراد با اين تصور كه عينك زدن زيادي باعث وابسته شدن چشم‌ها مي‌شوند، سعي مي‌كنند عينك خود را استفاده نكنند، اما بايد گفت استفاده از عينك هيچ تاثيري روي وابستگي يا پيشرفت ضعف بينايي ندارد و كار آن فقط اصلاح عيوب بينايي است. علاوه بر آن عينك زدن نمي‌تواند ضعف بينايي را درمان كند. اين بدفهمي به اين علت بروز مي‌كند كه افراد نزديك‌بين با افزايش سن احساس مي‌كنند كه بينايي‌شان بهتر شده است و اين بهبود بينايي را نتيجه استفاده از عينك مي‌دانند، ولي بايد گفت كه اين افراد چه از عينك استفاده كنند و چه نكنند با افزايش سن تا حدي بينايي‌‌شان بهبود مي‌يابد كه علت آن تغيير فيزيولوژيك عملكرد عدسي چشم در اين افراد است نه استفاده مداوم از عينك.

به نور خورشيد خيره نشويد​

اگر به ياد داشته باشيد از كودكي والدين‌تان به شما گوشزد مي‌كردند كه نبايد به نور خورشيد خيره شويد. آيا اين هم يك بدفهمي ديگر است يا اين كه حقيقت دارد؟ بايد گفت كه نور ماوراءبنفش خورشيد با وارد شدن به چشم باعث آسيب قرنيه، عدسي و شبكيه مي‌شود و گاهي اوقات آسيب‌هاي جدي را به بار مي‌آورد. بنابراين از خيره شدن به خورشيد خودداري كنيد و اگر شغل شما طوري است كه با اجسام نوراني سر و كار داريد حتما از عينك‌هاي محافظ استفاده كنيد.
از ديگر مواردي كه بايد به آن توجه كنيد استفاده از لنزهاي تماسي هنگام شناست. اگر مي‌خواهيد هنگام شنا سرتان را زير آب كنيد، بايد لنزهايتان را برداريد يا اين كه از عينك‌هاي شنا كه مانع رسيدن آب به چشم‌ها مي‌شوند استفاده ‌كنيد. چراكه در غير اين صورت باكتري‌ها و مواد خارجي در نزديكي چشم به دام مي‌افتند و موجب عفونت‌هاي چشمي مي‌شوند.
از ديگر بدفهمي‌هاي شايعي كه از نسلي به نسل ديگر منتقل مي‌شود مصرف آب هويج براي تقويت قدرت بينايي است. با وجود اين كه ويتامين A موجود در هويج براي بينايي مفيد است، ولي مقدار ويتامين A كه با خوردن هويج وارد بدن مي‌شود، بسيار اندك است. بعلاوه ويتامين A فقط محدود به هويج نمي‌شود و در ساير مواد همچون شير، پنير، زرده تخم‌مرغ و جگر نيز موجود است، بنابراين براي آن كه بينايي كودكتان را تقويت كنيد لازم نيست به او آب هويج بخورانيد!
داشتن زندگي سالم به داشتن اعضايي سالم كمك مي‌كند. اگر احساس كرديد كه هر گونه مشكلي با بينايي خود پيدا كرده‌ايد بهتر است هرچه سريع‌تر به پزشك مراجعه كنيد. شناسايي اختلالات بينايي ممكن است در كودكان دشوارتر باشد. براي اين كار بايد رفتارهاي روزانه كودك را زير نظر بگيريد. هر چه بيماري‌هاي چشمي زودتر شناخته شوند، درمان يا پيشگيري از پيشرفت آن آسان‌تر خواهد بود. از آنجايي كه هنوز پيوند چشم مقدور نيست اگر آسيب دائمي به چشم‌هاي شما وارد شود، ديگر شانسي براي بازگرداندن بينايي نخواهيد داشت بنابراين سلامت چشم‌ها را جدي بگيريد.

مترجم: دكتر اميرشيرواني
منابع: Medicinenet/ kidshealth​