مطالعه درباره ی رنگ ملاحظاتی را در زمینه های فیزیک، فیزیولوژی و روانشناسی پیش می آورد. شناخت و درک کردن بهتر رنگ ها می تواند در زندگی روزمره و یا شغلی شما تأثیرات فراوانی داشته باشد. آیا تا به حال دقت کرده اید که چرا شرکت های تبلیغاتی و طراحان خودرو از اشکال و شمایل به خصوصی استفاده می کنند؟ دلیلش این است که یک تأثیر روانی در ورای رنگ ها وجود دارد که شما را جذب آن می کند.
▪ ماهیت رنگ:
هررنگ محصول بازتاب محدوده ای از طیف نور سفید به چشم ماست. به طور مثال همه رنگ های طیف نورسفید پس از تابیدن به گل سرخ جذب می شوند به جز رنگ قرمز که به سوی چشم ما منعکس می شود.
• رنگ ها چگونه به وجود می آیند؟
رنگ ها در نور به وجود می آیند. نور خورشید بی رنگ است و رنگین کمان نشان می دهد که تمام رنگ های در نور سفید وجود دارند. نور از خورشید می آید و به اشیاء برخورد می کند و از شیء به چشم و بعد از آن به مغز می رسد. دقیق ترین تعریف علمی رنگ این است که رنگ یک انعکاس مرئی است که در اثر عبور یا انتشار یا بازتاب ترکیب رنگ ها توسط اشیا به وجود می آید.
▪ اقسام رنگ:
به طور کلی رنگ ها به سه دسته اصلی تقسیم می شوند:
۱) رنگ های خنثی
۲) رنگ های گرم
۳) رنگ های سرد
▪ رنگ های خنثی:
رنگ های خنثی رنگ هایی هستند که در طیف رنگی وجود نداشته و از ترکیب رنگ های دیگر به وجود می آیند و می توانند اثرات مثبت یا منفی داشته باشند. سیاه، سفید، خاکستری، بژ و قهوه ای رنگ های خنثی هستند.
▪ رنگ های گرم:
رنگ های گرم محرک سیستم عصبی بوده و احساسات را تشدید می کنند. این دسته از رنگ ها به وضوح قابل رویت بوده و موجب جلب توجه می گردند. رنگ های قرمز، نارنجی، زرد، سبز و ارغوانی رنگ های گرم هستند.
▪ رنگ های سرد:
رنگ های سرد رنگ های آرامش بخش هستند و هارمونی آن ها در محیط های مختلف بیش تر است و زیاد درچشم نیستند. رنگ های آبی، نیلی، سبز از جمله رنگ های سرد هستند.
.رنگهاى اصلى (اولیه)
رنگهاى اصلى شامل سه رنگ زرد، آبى و قرمز است که با این سه رنگ مى‌توان همهٔ رنگهاى موجود در طبیعت را – حتى رنگ سیاه – به‌دست آورد. البته حضور رنگ سفید الزامى است.
از ترکیب رنگهاى اصلى رنگهاى ثانویه به دست مى‌آید:
.رنگهاى مکمل:
رنگهاى مکمل در واقع نوعى تضاد هستند که به هنگام مشاهده همدیگر را طلب مى‌کنند و در کنار هم ایجاد تحرک مى‌کنند و یکدیگر را کامل مى‌کنند. هرگاه دو رنگ مکمل باهم ترکیب شوند نتیجه خاکسترى خواهد بود و تحرک آن از بین خواهد رفت و رنگى خنثیٰ بدست خواهد آمد.
اما دو رنگ مکمل در کنار هم موجب درخشانى و جلوه یکدیگر هستند. در طبیعت رنگهاى مکمل در کنار هم به زیبایى مشاهده مى‌شوند چنان‌که گل سرخ در میان انبوهى از برگ‌هاى سبز قرار دارد. تضاد رنگهاى مکمل از ساده‌ترین تضادهاست.
رؤیت یک رنگ باعث مى‌شود تا مکمل آن رنگ بر روى رنگ همجوار آشکار گردد. مى‌توان همهٔ رنگهاى مکمل را دو به دو با نسبت‌هاى نامساوى و مساوى با هم ترکیب نمود و طیف وسیعى از خاکسترى‌هاى رنگى به‌دست آورد.
مکمل رنگ قرمز <- رنگ سبز (آبى + زرد)
مکمل رنگ زرد <- رنگ بنفش (آبى + قرمز)
مکمل رنگ آبى <- رنگ نارنجى (زرد + قرمز)
کنتراست صد در صد رنگ -این تضاد مبین کنتراست صد در صد حاصله از رنگ مى باشد (جدا از کنتراست تیره-روشنی) و در عین حال همان کنتراست همجوارى دو رنگ مکمل اند که از طرفى در مورد بعضى رنگها در تضاد با تاثیرات هماهنگى قرار مى گیرند.
تصویر گامى هماهنگ از خاکسترى هایى است که از ترکیب رنگهاى مکمل بوجود آمده اند.گام مزبور ترکیب شده از دو جفت رنگ مکمل نزدیک به هم مى باشد که خاکستری-در همین گام-بر دو جفت دیگر غالب است.
.رنگ و کنتراست:
کنتراست به معنای تضاد است و یکی از اصل‌های پایه‌ای رشته‌های گوناگون هنر است
تضاد و کشمکش متقابل عناصر اثر هنری موجب برقرار شدن ارتباطی منطقی ولی متضاد بین اجزا می‌شود و در تاثیرگذاری اثر بسیار موثر است، چرا که درک انسان از بسیاری چیزها با تجربه و مقایسهٔ شکل، کیفیت، و معناهای آنها به دست می‌آید
تغییر تدریجی مقدار کنتراست در یک عکس
در هنرهای تجسمی نظیر نقاشی، عکاسی و گرافیک کنتراست‌های رنگ، تیرگی-روشنی، اندازه، جهت، بافت، پهنی-باریکی، هندسی-غیرهندسی و … به کار می‌رود و اثر هنری را تاثیرگذار می‌کند
برای نمونه، رامبراند معمولا از کنتراست شدید تیرگی-روشنی بهره گرفته و با تابانیدن نور در بخش‌های مورد نظرش که در میان سایه‌های تیره وسیع در تابلو قرار گرفته‌اند، بر این بخش‌ها تاکید می‌کند.
.تأثیر روانى رنگها:
از دیرباز تأثیر روانى رنگها در اشخاص مختلف مورد توجه دانشمندان بوده است؛ مثلاً ثابت شده که اتاق‌هاى آبى در بیمارستان‌ها یا شیشه‌هاى آبى رنگ روى بیماران تأثیر مثبتى به‌جاى مى‌گذارد و یا رنگهاى سبز و آبى خستگى را کاهش مى‌دهند. رنگهاى سبز و آبى از رنگهاى سردند و آبى رنگ آرامش است.
رنگهاى بنفش و ارغوانى از رنگهاى مجلل و فاخرند و بنفش رنگ وقار و عفت‌نفس است. قرمز تیره و بنفش تیره و سیاه قابلیت دید کمترى دارند و فضا را محدودتر نشان مى‌دهند. قرمز سمبل زندگی، قدرت و نشاط است اما براى اشخاص عصبى مناسب نیست. نارنجى سمبل انرژى است و لیموئى اشتهاآور است و براى اشخاص عصبى مناسب مى‌باشد. رنگ سبز و آبى توأماً باعث شادى مى‌شوند، براى همین است که دریا و سبزه موجب تسکین اعصاب و رفع خستگى روان است.
تلفیق رنگ سیاه، و زرد تأثیر بصرى زیادى دارد و براى مشخص کردن موانع و محدوده‌هاى خطر استفاده مى‌شود.
در روانشناسى نوین، رنگها یکى از معیارهاى سنجش شخصیت به‌شمار مى‌آیند؛ چرا که هر یک تأثیر خاصى در روح و جسم هر فرد باقى مى‌گذارند و نشانگر وضعیت روانى و جسمى وى هستند انسان از روزگاران دور تحت نفوذ و تأثیر رنگهاى پیرامون خویش بوده و در طى صد و چند سال گذشته که صنعت رنگ‌سازى به اوج تحول خود رسیده، این تأثیر دو چندان شده و در همهٔ ارکان زندگى انسان‌ها رخنه کرده است. این استفاده روزافزون از رنگها تحول زیادى در زمینهٔ روانشناسى رنگ پدید آورده است.
.ترکیب رنگها:
با استفاده از ترکیب رنگهاى اصلى و رنگهاى ثانویه و سفید و سیاه، ترکیبات رنگى متعددى به‌دست مى‌آید – رنگهاى اصلى قرمز، زرد، آبى و رنگهاى میانى سبز، نارنجی، بنفش و رنگهاى خنثى سیاه و سفید.
علاوه بر این ترکیبات، مى‌توان از مخلوط کردن هر رنگى با رنگ یا رنگهاى دیگر، بسته به مقادیر مخلوط کردن هر رنگ، ترکیبات بى‌شمارى بدست آورد، که شکل استاندارد نداشته باشد.
هماهنگ کردن رنگها یعنى تلفیق یک رنگ با رنگهاى دیگر و یا تلفیق بین چند رنگ به قصد ایجاد کلیتى دلپذیر براى روح و روان بیننده و ایجاد نظم با تقلید از طبیعت. از این‌رو هماهنگى رنگها باید در نظر گرفته شود. در این هماهنگى غالب بودن یک رنگ به‌طور نسبى الزامى است.
ترکیب رنگ ها
(قرمز+ زرد)= نارنجی. (صورتی+ زرد)= کرم. (قرمز+ سفید)= صورتی. (قرمز+ مشکی)= زرشکی. (آبی+ مشکی)= سورمه ای. (آبی+ سفید)= آبی کمرنگ. (سبز+ مشکی)= سبز یشمی. (نارنجی+ قهوه ای)= حنایی. (سفید+ سیاه)= خاکستری. (قرمز+ آبی)= بنفش. (قهوه ای+ قرمز)= گلبهی. (سفید+ زرد)= شیری. (قرمز+ مشکی+ زرد)= قهوه ای روشن. (بنفش+ قرمز)= سرخابی. (قرمز+ سبز)= قهوه ای
▪ کاربرد رنگ در ارگونومی:
رنگ ها بخشی از زندگی ما هستند. تأثیر رنگ بر زندگی بیش از حد تصور انسان است، تنها گوشه ای از اثر آن را در روحیات، کار، خستگی، حوادث، هنر و ادراک انسان مشاهده می کنیم. باتوجه به اثرات بسیار رنگ در سیستم های مختلف و نقش آن در طراحی و توسعه سیستم های انسانی، ارگونومی و مطالعه ی ویژگی های رنگ ها، اثرات آن بر انسان و روانشناسی او و فرآیند دریافت و تحلیل رنگ ها، برای مهندسان صنایع و طراحان سیستم های صنعتی-خدماتی لازم است. پژوهش دانشمندان نشان می دهد، رنگ ها همان گونه که بر روح و روان آدمی تأثیرات گوناگونی می گذارند، جسم او را نیز تحت تأثیر قرار می دهند.
▪ رنگ و زندگی حرفه ای:
الف) رنگ و لباس های اداری: لباسی به رنگ خاکستری تیره، مشکی یا آبی سیر بپوشید تا شخصی موفق، آگاه و جدی بنظر برسید. پیراهن سفید و ساده احترام و رسمیت را برای شما به ارمغان خواهد آورد. پیراهن بژ و یا غیر سفید، چهره محافظه کارانه ملایم تری را از شما ارائه خواهد نمود.
ب) رنگ و دفتر کار: دیوارهای آبی کمرنگ نسبت به سفید بیشتر تولید آرامش نموده و بیشتر جلب توجه می کند. اسباب اثاثیه زرشکی یا ارغوانی تیره محیط کارشما رامجلل جلوه خواهد داد.
پ) ارتباط و وابستگی: اگر دقت کرده باشید لباس افراد پلیس و نظامی معمولاً برنگ آبی یا سبز تیره انتخاب می شود چون این رنگ ها نشانه قدرت و ابهت می باشند. در بیمارستان ها معمولا" از ملافه و البسه سبز کمرنگ استفاده می شود. چرا که این رنگ اثری تسکین دهنده و آرامش بخش دارد.
ت) مزایای تبلیغاتی: رستوران ها و اغذیه فروشی ها اغلب برای جلب توجه بیشتر از رنگ های قرمز و زرد استفاده می کنند. این گونه رنگ ها به وضوح دیده می شوند و بیشتر به یاد مردم می مانند.
▪ رنگ و طراحی:
معمولاً دکمه های حساس و اعلان خطر و یا اهرم های توقف اضطراری، به رنگ قرمز می باشند. برعکس رنگ سبز نشانه عبور و امنیت است. در طراحی بسیاری از وسایل به کاربردن رنگ های مختلف در قسمت های گوناگون برای گویاتر ساختن وظایف، امری اجتناب ناپذیر است.
▪ رنگ و ساختمان:
به کاربردن رنگ های سرد برای اجزای اتاق خواب مکانی به دور از تنش و آرامش بخش را برای خوابی شیرین برای شما فراهم می کند. دیوارهای اتاق خواب را برای ایجاد آرامش به رنگ های سرد و ملایم مانند آبی رنگ آمیزی کنید. رنگ سفید و یا کرمی برای قسمت پذیرایی و نشیمن می تواند موجب راحتی اعصاب گردد.
- در نمای بیرونی ساختمان ها اگر از دو رنگ متضاد (روشن و تیره) استفاده شود موجب زیبا تر شدن نما می شود.
- درساختمان های تجاری و اداری استفاده از رنگ سفید، قرمز تیره و نارنجی توصیه می شود.
▪ رنگ و خودرو:
اتومبیل مشکی نشانه تمایل به گمنامی است. برخی رنگ های به خصوص، به ویژه آبی و قرمز حاکی از خودنما بودن راننده است. انتخاب رنگ نقره ای یا طلایی می تواند بیانگر ثروت و دارایی باشد. رنگ سفید نشانه ی صلح و آرامش و شادی است و رنگ سبز نشانه ی آرامش و احتیاط شما می باشد.
▪ رنگ و زنان:
خانم ها همواره در هر زمینه ای به دنبال فانتزی ترین رنگ هستند: خودروی آلبالویی قرمز، جعبه کادوی صورتی، عروسک سفید و.... زنان نسبت به افرادی که به رنگ آبی لباس می پوشند احساس راحتی و اعتماد بیشتری می کنند. به خانم ها یک شاخه رز قرمز به نشانه عشق و علاقه بدهید تا بهترین تأثیر را از لحاظ عاطفی بر آنان بگذارید.
▪ رنگ در طراحی وب:
یک صفحه وب نیز باید بتواند علاوه بر انتقال مطالب، احساس طراح وب آن صفحه را نیز بیان کند. این کار را رنگ ها در طراحی وب انجام می دهند. آراستگی ظاهری جسم اکثر اجسام در معرض عوامل مخرب محیطی، نظیر شرایط جوی و آلودگی هوا، مواد ساینده، روغن و گرد وغبار، هستند. دراغلب موارد نمی توان از آلودگی سطح اجسام جلوگیری کرد، در این شرایط می توان با بهره گیری از ترکیب مناسب رنگ ها، اثر آلودگی و کثیفی را در جسم کم کرد. سه روش برخورد با رنگ دراین مواقع وجود دارد:
۱) رنگی را انتخاب کنیم که با رنگ عوامل آلوده کننده، سازگار باشد؛ در این روش، هدف این است تا جسم مستعمل به نظرنیاید.
۲) رنگی انتخاب شود که حتی درصورت اختلاط جسم با عوامل آلوده کننده، همچنان ظاهری قابل قبول داشته باشد. رنگ های یشمی و خاکستری از این دسته رنگ ها هستند.
۳) رنگی انتخاب شود که به محض آلوده شدن، ظاهری ناخوشایند پیدا کند و استفاده کننده را مجبور کند که جسم را به سرعت تمیز کند. هویت و شناسایی اجسام خاصی تنها با برخی رنگ ها شناخته می شوند؛ مثلاً درخودروها، رنگ زرد اغلب تداعی کننده ی تاکسی، در ذهن بیننده است. در طراحی اجسام این مورد بسیار مهم است. رنگ درمانی رنگ درمانی یا درمان دردها به وسیله رنگ ها مقوله ایست که به علم پزشکی پیشرفته امروزی مربوط می شود، درد در بدن انسان ایجاد می شود و و درمانش نیز در خود انسان و در جهان هستی است. لذا تأثیر پذیری از رنگ ها برای درمان مشکلات فیزیکی و روانی مقوله ایست که امروزه درمیان روانشناسان تثبیت شده و از این طریق بسیاری از مشکلات را درک می نمایند و تلاش وافری در رفع آن می کنند.
منبع :
▪ ماهیت رنگ:
هررنگ محصول بازتاب محدوده ای از طیف نور سفید به چشم ماست. به طور مثال همه رنگ های طیف نورسفید پس از تابیدن به گل سرخ جذب می شوند به جز رنگ قرمز که به سوی چشم ما منعکس می شود.
• رنگ ها چگونه به وجود می آیند؟
رنگ ها در نور به وجود می آیند. نور خورشید بی رنگ است و رنگین کمان نشان می دهد که تمام رنگ های در نور سفید وجود دارند. نور از خورشید می آید و به اشیاء برخورد می کند و از شیء به چشم و بعد از آن به مغز می رسد. دقیق ترین تعریف علمی رنگ این است که رنگ یک انعکاس مرئی است که در اثر عبور یا انتشار یا بازتاب ترکیب رنگ ها توسط اشیا به وجود می آید.
▪ اقسام رنگ:
به طور کلی رنگ ها به سه دسته اصلی تقسیم می شوند:
۱) رنگ های خنثی
۲) رنگ های گرم
۳) رنگ های سرد
▪ رنگ های خنثی:
رنگ های خنثی رنگ هایی هستند که در طیف رنگی وجود نداشته و از ترکیب رنگ های دیگر به وجود می آیند و می توانند اثرات مثبت یا منفی داشته باشند. سیاه، سفید، خاکستری، بژ و قهوه ای رنگ های خنثی هستند.
▪ رنگ های گرم:
رنگ های گرم محرک سیستم عصبی بوده و احساسات را تشدید می کنند. این دسته از رنگ ها به وضوح قابل رویت بوده و موجب جلب توجه می گردند. رنگ های قرمز، نارنجی، زرد، سبز و ارغوانی رنگ های گرم هستند.
▪ رنگ های سرد:
رنگ های سرد رنگ های آرامش بخش هستند و هارمونی آن ها در محیط های مختلف بیش تر است و زیاد درچشم نیستند. رنگ های آبی، نیلی، سبز از جمله رنگ های سرد هستند.
.رنگهاى اصلى (اولیه)
رنگهاى اصلى شامل سه رنگ زرد، آبى و قرمز است که با این سه رنگ مى‌توان همهٔ رنگهاى موجود در طبیعت را – حتى رنگ سیاه – به‌دست آورد. البته حضور رنگ سفید الزامى است.
از ترکیب رنگهاى اصلى رنگهاى ثانویه به دست مى‌آید:
| | نارنجى <- زرد + قرمز | |
| .رنگهاى ثانویه: | بنفش <- قرمز + آبى | |
| | سبز <- آبى + زرد |
.رنگهاى مکمل:
رنگهاى مکمل در واقع نوعى تضاد هستند که به هنگام مشاهده همدیگر را طلب مى‌کنند و در کنار هم ایجاد تحرک مى‌کنند و یکدیگر را کامل مى‌کنند. هرگاه دو رنگ مکمل باهم ترکیب شوند نتیجه خاکسترى خواهد بود و تحرک آن از بین خواهد رفت و رنگى خنثیٰ بدست خواهد آمد.
اما دو رنگ مکمل در کنار هم موجب درخشانى و جلوه یکدیگر هستند. در طبیعت رنگهاى مکمل در کنار هم به زیبایى مشاهده مى‌شوند چنان‌که گل سرخ در میان انبوهى از برگ‌هاى سبز قرار دارد. تضاد رنگهاى مکمل از ساده‌ترین تضادهاست.
رؤیت یک رنگ باعث مى‌شود تا مکمل آن رنگ بر روى رنگ همجوار آشکار گردد. مى‌توان همهٔ رنگهاى مکمل را دو به دو با نسبت‌هاى نامساوى و مساوى با هم ترکیب نمود و طیف وسیعى از خاکسترى‌هاى رنگى به‌دست آورد.
مکمل رنگ قرمز <- رنگ سبز (آبى + زرد)
مکمل رنگ زرد <- رنگ بنفش (آبى + قرمز)
مکمل رنگ آبى <- رنگ نارنجى (زرد + قرمز)
کنتراست صد در صد رنگ -این تضاد مبین کنتراست صد در صد حاصله از رنگ مى باشد (جدا از کنتراست تیره-روشنی) و در عین حال همان کنتراست همجوارى دو رنگ مکمل اند که از طرفى در مورد بعضى رنگها در تضاد با تاثیرات هماهنگى قرار مى گیرند.
تصویر گامى هماهنگ از خاکسترى هایى است که از ترکیب رنگهاى مکمل بوجود آمده اند.گام مزبور ترکیب شده از دو جفت رنگ مکمل نزدیک به هم مى باشد که خاکستری-در همین گام-بر دو جفت دیگر غالب است.
.رنگ و کنتراست:
کنتراست به معنای تضاد است و یکی از اصل‌های پایه‌ای رشته‌های گوناگون هنر است
تضاد و کشمکش متقابل عناصر اثر هنری موجب برقرار شدن ارتباطی منطقی ولی متضاد بین اجزا می‌شود و در تاثیرگذاری اثر بسیار موثر است، چرا که درک انسان از بسیاری چیزها با تجربه و مقایسهٔ شکل، کیفیت، و معناهای آنها به دست می‌آید
تغییر تدریجی مقدار کنتراست در یک عکس
در هنرهای تجسمی نظیر نقاشی، عکاسی و گرافیک کنتراست‌های رنگ، تیرگی-روشنی، اندازه، جهت، بافت، پهنی-باریکی، هندسی-غیرهندسی و … به کار می‌رود و اثر هنری را تاثیرگذار می‌کند
برای نمونه، رامبراند معمولا از کنتراست شدید تیرگی-روشنی بهره گرفته و با تابانیدن نور در بخش‌های مورد نظرش که در میان سایه‌های تیره وسیع در تابلو قرار گرفته‌اند، بر این بخش‌ها تاکید می‌کند.
.تأثیر روانى رنگها:
از دیرباز تأثیر روانى رنگها در اشخاص مختلف مورد توجه دانشمندان بوده است؛ مثلاً ثابت شده که اتاق‌هاى آبى در بیمارستان‌ها یا شیشه‌هاى آبى رنگ روى بیماران تأثیر مثبتى به‌جاى مى‌گذارد و یا رنگهاى سبز و آبى خستگى را کاهش مى‌دهند. رنگهاى سبز و آبى از رنگهاى سردند و آبى رنگ آرامش است.
رنگهاى بنفش و ارغوانى از رنگهاى مجلل و فاخرند و بنفش رنگ وقار و عفت‌نفس است. قرمز تیره و بنفش تیره و سیاه قابلیت دید کمترى دارند و فضا را محدودتر نشان مى‌دهند. قرمز سمبل زندگی، قدرت و نشاط است اما براى اشخاص عصبى مناسب نیست. نارنجى سمبل انرژى است و لیموئى اشتهاآور است و براى اشخاص عصبى مناسب مى‌باشد. رنگ سبز و آبى توأماً باعث شادى مى‌شوند، براى همین است که دریا و سبزه موجب تسکین اعصاب و رفع خستگى روان است.
تلفیق رنگ سیاه، و زرد تأثیر بصرى زیادى دارد و براى مشخص کردن موانع و محدوده‌هاى خطر استفاده مى‌شود.
در روانشناسى نوین، رنگها یکى از معیارهاى سنجش شخصیت به‌شمار مى‌آیند؛ چرا که هر یک تأثیر خاصى در روح و جسم هر فرد باقى مى‌گذارند و نشانگر وضعیت روانى و جسمى وى هستند انسان از روزگاران دور تحت نفوذ و تأثیر رنگهاى پیرامون خویش بوده و در طى صد و چند سال گذشته که صنعت رنگ‌سازى به اوج تحول خود رسیده، این تأثیر دو چندان شده و در همهٔ ارکان زندگى انسان‌ها رخنه کرده است. این استفاده روزافزون از رنگها تحول زیادى در زمینهٔ روانشناسى رنگ پدید آورده است.
.ترکیب رنگها:
با استفاده از ترکیب رنگهاى اصلى و رنگهاى ثانویه و سفید و سیاه، ترکیبات رنگى متعددى به‌دست مى‌آید – رنگهاى اصلى قرمز، زرد، آبى و رنگهاى میانى سبز، نارنجی، بنفش و رنگهاى خنثى سیاه و سفید.
علاوه بر این ترکیبات، مى‌توان از مخلوط کردن هر رنگى با رنگ یا رنگهاى دیگر، بسته به مقادیر مخلوط کردن هر رنگ، ترکیبات بى‌شمارى بدست آورد، که شکل استاندارد نداشته باشد.
هماهنگ کردن رنگها یعنى تلفیق یک رنگ با رنگهاى دیگر و یا تلفیق بین چند رنگ به قصد ایجاد کلیتى دلپذیر براى روح و روان بیننده و ایجاد نظم با تقلید از طبیعت. از این‌رو هماهنگى رنگها باید در نظر گرفته شود. در این هماهنگى غالب بودن یک رنگ به‌طور نسبى الزامى است.
ترکیب رنگ ها
(قرمز+ زرد)= نارنجی. (صورتی+ زرد)= کرم. (قرمز+ سفید)= صورتی. (قرمز+ مشکی)= زرشکی. (آبی+ مشکی)= سورمه ای. (آبی+ سفید)= آبی کمرنگ. (سبز+ مشکی)= سبز یشمی. (نارنجی+ قهوه ای)= حنایی. (سفید+ سیاه)= خاکستری. (قرمز+ آبی)= بنفش. (قهوه ای+ قرمز)= گلبهی. (سفید+ زرد)= شیری. (قرمز+ مشکی+ زرد)= قهوه ای روشن. (بنفش+ قرمز)= سرخابی. (قرمز+ سبز)= قهوه ای
▪ کاربرد رنگ در ارگونومی:
رنگ ها بخشی از زندگی ما هستند. تأثیر رنگ بر زندگی بیش از حد تصور انسان است، تنها گوشه ای از اثر آن را در روحیات، کار، خستگی، حوادث، هنر و ادراک انسان مشاهده می کنیم. باتوجه به اثرات بسیار رنگ در سیستم های مختلف و نقش آن در طراحی و توسعه سیستم های انسانی، ارگونومی و مطالعه ی ویژگی های رنگ ها، اثرات آن بر انسان و روانشناسی او و فرآیند دریافت و تحلیل رنگ ها، برای مهندسان صنایع و طراحان سیستم های صنعتی-خدماتی لازم است. پژوهش دانشمندان نشان می دهد، رنگ ها همان گونه که بر روح و روان آدمی تأثیرات گوناگونی می گذارند، جسم او را نیز تحت تأثیر قرار می دهند.
▪ رنگ و زندگی حرفه ای:
الف) رنگ و لباس های اداری: لباسی به رنگ خاکستری تیره، مشکی یا آبی سیر بپوشید تا شخصی موفق، آگاه و جدی بنظر برسید. پیراهن سفید و ساده احترام و رسمیت را برای شما به ارمغان خواهد آورد. پیراهن بژ و یا غیر سفید، چهره محافظه کارانه ملایم تری را از شما ارائه خواهد نمود.
ب) رنگ و دفتر کار: دیوارهای آبی کمرنگ نسبت به سفید بیشتر تولید آرامش نموده و بیشتر جلب توجه می کند. اسباب اثاثیه زرشکی یا ارغوانی تیره محیط کارشما رامجلل جلوه خواهد داد.
پ) ارتباط و وابستگی: اگر دقت کرده باشید لباس افراد پلیس و نظامی معمولاً برنگ آبی یا سبز تیره انتخاب می شود چون این رنگ ها نشانه قدرت و ابهت می باشند. در بیمارستان ها معمولا" از ملافه و البسه سبز کمرنگ استفاده می شود. چرا که این رنگ اثری تسکین دهنده و آرامش بخش دارد.
ت) مزایای تبلیغاتی: رستوران ها و اغذیه فروشی ها اغلب برای جلب توجه بیشتر از رنگ های قرمز و زرد استفاده می کنند. این گونه رنگ ها به وضوح دیده می شوند و بیشتر به یاد مردم می مانند.
▪ رنگ و طراحی:
معمولاً دکمه های حساس و اعلان خطر و یا اهرم های توقف اضطراری، به رنگ قرمز می باشند. برعکس رنگ سبز نشانه عبور و امنیت است. در طراحی بسیاری از وسایل به کاربردن رنگ های مختلف در قسمت های گوناگون برای گویاتر ساختن وظایف، امری اجتناب ناپذیر است.
▪ رنگ و ساختمان:
به کاربردن رنگ های سرد برای اجزای اتاق خواب مکانی به دور از تنش و آرامش بخش را برای خوابی شیرین برای شما فراهم می کند. دیوارهای اتاق خواب را برای ایجاد آرامش به رنگ های سرد و ملایم مانند آبی رنگ آمیزی کنید. رنگ سفید و یا کرمی برای قسمت پذیرایی و نشیمن می تواند موجب راحتی اعصاب گردد.
- در نمای بیرونی ساختمان ها اگر از دو رنگ متضاد (روشن و تیره) استفاده شود موجب زیبا تر شدن نما می شود.
- درساختمان های تجاری و اداری استفاده از رنگ سفید، قرمز تیره و نارنجی توصیه می شود.
▪ رنگ و خودرو:
اتومبیل مشکی نشانه تمایل به گمنامی است. برخی رنگ های به خصوص، به ویژه آبی و قرمز حاکی از خودنما بودن راننده است. انتخاب رنگ نقره ای یا طلایی می تواند بیانگر ثروت و دارایی باشد. رنگ سفید نشانه ی صلح و آرامش و شادی است و رنگ سبز نشانه ی آرامش و احتیاط شما می باشد.
▪ رنگ و زنان:
خانم ها همواره در هر زمینه ای به دنبال فانتزی ترین رنگ هستند: خودروی آلبالویی قرمز، جعبه کادوی صورتی، عروسک سفید و.... زنان نسبت به افرادی که به رنگ آبی لباس می پوشند احساس راحتی و اعتماد بیشتری می کنند. به خانم ها یک شاخه رز قرمز به نشانه عشق و علاقه بدهید تا بهترین تأثیر را از لحاظ عاطفی بر آنان بگذارید.
▪ رنگ در طراحی وب:
یک صفحه وب نیز باید بتواند علاوه بر انتقال مطالب، احساس طراح وب آن صفحه را نیز بیان کند. این کار را رنگ ها در طراحی وب انجام می دهند. آراستگی ظاهری جسم اکثر اجسام در معرض عوامل مخرب محیطی، نظیر شرایط جوی و آلودگی هوا، مواد ساینده، روغن و گرد وغبار، هستند. دراغلب موارد نمی توان از آلودگی سطح اجسام جلوگیری کرد، در این شرایط می توان با بهره گیری از ترکیب مناسب رنگ ها، اثر آلودگی و کثیفی را در جسم کم کرد. سه روش برخورد با رنگ دراین مواقع وجود دارد:
۱) رنگی را انتخاب کنیم که با رنگ عوامل آلوده کننده، سازگار باشد؛ در این روش، هدف این است تا جسم مستعمل به نظرنیاید.
۲) رنگی انتخاب شود که حتی درصورت اختلاط جسم با عوامل آلوده کننده، همچنان ظاهری قابل قبول داشته باشد. رنگ های یشمی و خاکستری از این دسته رنگ ها هستند.
۳) رنگی انتخاب شود که به محض آلوده شدن، ظاهری ناخوشایند پیدا کند و استفاده کننده را مجبور کند که جسم را به سرعت تمیز کند. هویت و شناسایی اجسام خاصی تنها با برخی رنگ ها شناخته می شوند؛ مثلاً درخودروها، رنگ زرد اغلب تداعی کننده ی تاکسی، در ذهن بیننده است. در طراحی اجسام این مورد بسیار مهم است. رنگ درمانی رنگ درمانی یا درمان دردها به وسیله رنگ ها مقوله ایست که به علم پزشکی پیشرفته امروزی مربوط می شود، درد در بدن انسان ایجاد می شود و و درمانش نیز در خود انسان و در جهان هستی است. لذا تأثیر پذیری از رنگ ها برای درمان مشکلات فیزیکی و روانی مقوله ایست که امروزه درمیان روانشناسان تثبیت شده و از این طریق بسیاری از مشکلات را درک می نمایند و تلاش وافری در رفع آن می کنند.
منبع :
آخرین ویرایش:
