نويسندگان:
[ دنا حسن آقايي ] -
[ فرنوش سقائي ] -
خلاصه مقاله:
اين نوشتار تأملي است بر نقش زنان در معماري فضاهاي زيستي قبيله هاي كوچ نشين ايراني. در كشور ما زندگي كوچ نشيني پيشينه اي بسيار قديمي دارد. نخستين بنيادهاي بسياري از آبادي هاي يكجانشين، اعم از روستايي و شهري بر يوردهاي عشايري بنا شده اند. لذا منطقي است آن شيوه ي زيست باستاني كه آخرين روزهاي خويش را سپري مي كند، مورد مطالعه و بررسي قرار گيرد. در زندگي عشايري اقتصادِ كارمحورِ شباني، نقش زنان را بسيار پررنگ مي نموده؛ و همراه با مسئوليت باقي مانده از اقتدار مادرسالارانه، ذهنيتي چند بعدي و پيچيده به آنان مي داده است. نمود انديشه ها و ذهنيت خلاق آنان بر روي صنايع دستي به ويژه بر دستبافت هايشان نقش بسته و باقي مانده است. به كاربردن آن دست بافت ها در چيدمان فضاهاي داخلي يوردها - كه بر حسب شرايط اقليمي متغيير بوده- نيز شاهدي ديگر بر تنوع مفاهيم ذهني و قدرت ايده پردازي آنان بوده است.اگرچه، به نظر مي رسد كه در جهان امروز فرصتي براي زندگي كوچ نشيني نيست، امّا نمي توان اثرات اين زندگي را بر ميراث هاي معماري ايران ناديده گرفت. كلمه ي يورد، كه در بسياري از ايلات ايران به معني مكان بيتوته ي چادرنشينان است، شايد قديمي ترين واژه اي باشد كه به سرآغازهاي اسكانِ آدمي اشاره دارد.در اين مقاله، به استناد شواهد عيني و انتزاعي، به دنبال نخستين يوردهاي آدمي مي گرديم. مستندترين راهنمايي كه در اختيار داريم دست بافت هاي عشايري است. آفرينندگان اين دست بافت ها، زنان عشايري اند، كه توسط آنان روح فضا در كالبد يوردها جاري مي شده است.
كلمات كليدي:
زنان عشايري- قبيله هاي كوچ نشين- معماري يورد- معماري ايراني- روح فضا- سازماندهي فضايي
SAMACOLLEGE01_006_1613722.pdf
[ دنا حسن آقايي ] -
[ فرنوش سقائي ] -
خلاصه مقاله:
اين نوشتار تأملي است بر نقش زنان در معماري فضاهاي زيستي قبيله هاي كوچ نشين ايراني. در كشور ما زندگي كوچ نشيني پيشينه اي بسيار قديمي دارد. نخستين بنيادهاي بسياري از آبادي هاي يكجانشين، اعم از روستايي و شهري بر يوردهاي عشايري بنا شده اند. لذا منطقي است آن شيوه ي زيست باستاني كه آخرين روزهاي خويش را سپري مي كند، مورد مطالعه و بررسي قرار گيرد. در زندگي عشايري اقتصادِ كارمحورِ شباني، نقش زنان را بسيار پررنگ مي نموده؛ و همراه با مسئوليت باقي مانده از اقتدار مادرسالارانه، ذهنيتي چند بعدي و پيچيده به آنان مي داده است. نمود انديشه ها و ذهنيت خلاق آنان بر روي صنايع دستي به ويژه بر دستبافت هايشان نقش بسته و باقي مانده است. به كاربردن آن دست بافت ها در چيدمان فضاهاي داخلي يوردها - كه بر حسب شرايط اقليمي متغيير بوده- نيز شاهدي ديگر بر تنوع مفاهيم ذهني و قدرت ايده پردازي آنان بوده است.اگرچه، به نظر مي رسد كه در جهان امروز فرصتي براي زندگي كوچ نشيني نيست، امّا نمي توان اثرات اين زندگي را بر ميراث هاي معماري ايران ناديده گرفت. كلمه ي يورد، كه در بسياري از ايلات ايران به معني مكان بيتوته ي چادرنشينان است، شايد قديمي ترين واژه اي باشد كه به سرآغازهاي اسكانِ آدمي اشاره دارد.در اين مقاله، به استناد شواهد عيني و انتزاعي، به دنبال نخستين يوردهاي آدمي مي گرديم. مستندترين راهنمايي كه در اختيار داريم دست بافت هاي عشايري است. آفرينندگان اين دست بافت ها، زنان عشايري اند، كه توسط آنان روح فضا در كالبد يوردها جاري مي شده است.
كلمات كليدي:
زنان عشايري- قبيله هاي كوچ نشين- معماري يورد- معماري ايراني- روح فضا- سازماندهي فضايي
SAMACOLLEGE01_006_1613722.pdf