امروزه سيستم انتقال قدرت دستي MT) )(موسوم به گيربكس دستي) كه به وسيله راننده از طريق سيستم تعويض دنده وعملكرد كلاچ كنترل ميشود، در حال تغيير و تحول ميباشد. در سالهاي گذشتهتعداد نسبت تبديلها از چهار به پنج رشد يافته و براي خودروهاي ورزشي اينتعداد حتي به 6 دنده (مستقيم يا جلو) نيز ميرسد. اين افزايش تعداددندهها در كاهش مصرف سوخت موثر ميباشد. در حال حاضر صنايع سيستم انتقالقدرت متعارف در جهت افزايش كاربرد مواد سبك، افزايش تعداد نسبت تبديلها،كاهش تعداد قطعات متحرك و افزايش كنترل الكترونيكي در حال تغيير است.
سيستمهاي انتقال قدرت در حالت كلي به چند نوع تقسيمبندي ميشوند:
- سيستم انتقال قدرت دستي (گيربكس دستي)- سيستم انتقال قدرت اتوماتيك (AT)
- سيستم انتقال قدرت دستي با كلاچ اتوماتيك (MTAC)
-سيستم انتقال قدرت دستي اتوماتيك شده (AMT)
- سيستم انتقال قدرت با تغييرات نسبت تبديل پوسته (CVT)
- سيستم انتقال قدرت متغير نامحدود (IVT) سالهاي متمادي اروپاييها فقط از دو نوع گيربكس استفاده ميكردند
گيربكساتوماتيك مرسوم و گيربكس متداول دستي. اما در اين ايام امريكاييها وژاپنيها بيشتر از گيربكسهاي اتوماتيك مرسوم به عنوان گيربكس استانداردبرروي خودروها استفاده مينمودند. علت اين موضوع اين بود كه اروپاييهامعتقد بودند كه سيستم انتقال قدرت اتوماتيك گران و پرهزينه است. گذشت زمانسبب تغيير اين برداشت از گيربكس اتوماتيك شد. موضوعاتي مثل قابليترانندگي، اقتصادي بودن، همچنين افزايش سطح درآمد مردم در اروپا باعث شد كهمردم اروپا پيش از پيش به گيربكس اتوماتيك گرايش پيدا كنند.
از ديگر دلايل اين تغيير عقيده ميتوان مسئله نياز به كاهش آلايندههايخروجي خودرو و نيز نياز به بهينهسازي مصرف سوخت با توجه به افزايش قيمتسوخت و مسئله حفظ محيطزيست اشاره كرد.
صنعت گيربكس و سيستم انتقال قدرت امروزه توسط سازندگان توانمند در اروپا،آمريكا و ژاپن تقريباً به همه دنيا راه پيدا كرده است. در امريكا و ژاپنهمانگونه كه اشاره شد اكثر خودروها مجهز به گيربكس اتوماتيك هستند. درصورتي كه در اروپا فقط %15 خودروها مجهز به گيربكس اتوماتيك هستند و بقيهبازار اختصاص به گيربكسهاي دستي دارد. در اروپا جائيكه پايه طراحي و ساختسيستمهاي انتقال قدرت دستي استوار است، تحقيقات وسيعي در زمينه اتوماتيككردن گيربكسهاي دستي در حال انجام است. نمونههاي موفق و خوبي را نيزبرروي خودروها سوار كردهاند. اين گيربكسها ابتدا برروي خودروهاي ميني وسبك سوار شده است ولي در آينده نزديك اين نوع سيستم انتقال قدرت بررويخودروهاي لوكس با حجم بالا نصب خواهد شد. در زمينه گيربكس CVT نيز اروپائيها كارهاي ارزشمندي را كردهاند اما هزينه بالا و نيز كارايي كم نسلهاي اول CVT در جهت انتقال گشتاور مانع از توسعه لازم اين نوع سيستم انتقال قدرت شدهاست. گيربكسهاي اتوماتيك در اروپا براي ماشينهاي سنگين و لوكس با حجم خيليبالا استفاده ميشود و در اين كلاس از خودرو از جايگاه ويژهاي برخورداراست. انديشه كلي توسعه سيستم انتقال قدرت بهبود بخشيدن به كاهش مصرف سوخت،كاهش انتشار آلايندهها و عملكرد بهتر و در عين حال افزايش قابليت رانندگيو افزايش راندمان خودرو وهمچنين كاهش هزينهها براي مشتري ميباشد. يكي ازابزارهاي موثر در دستيابي به اين اهداف استفاده از الكترونيك براي كنترلبهتر سيستم انتقال قدرت ميباشد. به همين خاطر امروزه مشاهده ميشود كهگيربكس سازان قدمت دار جهان چه در زمينه گيربكسهاي اتوماتيك و چه دستي درطراحي محصولات جديد خودشان ارتباط تنگاتنگ با شركتهاي بزرگ الكترونيكبرقرار كردهاند تا از اين طريق سختگيريهاي دولتها را در جهت كاهش مصرفسوخت و كاهش ميزان آلودگي و نيازهاي مشتريان خودشان را پاسخگو باشند


.



