سوانح هوائي در ايران پس از انقلاب

[aircraft300600]

از زمان دوره پهلوی که ایران نخستین تاسیسات هوانوردی خود را گشود، سانحه‌های متعدی گاه ناگاه گریبانگیر این صنعت گردیده، و امروزه این صنعت در ایران یکی از بالاترین میزان وقوع حوادث را در جهان داراست.
از دلایل ارائه شده برای تحلیل میزان بسیار بالای تعداد سوانح هوایی در ایران می‌توان تحریم‌های اقتصادی غرب علیه ایران، عدم آموزش استاندارد خلبانان و کنترل کیفی میزان خطای آنان، ضعف در عمل به معیارهای ایمنی هواپیماها، و سو مدیریت و برنامه ریزی نادرست دانست.

اساس آمار شبکه ایمنی هوانوردی ایران، یک هزار و ۵۳۰ سانحه هوایی در میان هواپیماهای ایران رخ داده‌است که بین پنجاه تا هفتاد سانحه آن مرگبار بوده‌اند.۴۰ حادثه هوایی از سال ۱۹۴۴ میلادی تا انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ ثبت شده‌است پس از انقلاب سال ۱۳۵۷، بیش از هزار و ۴۰۰ صد نفر جان خود را در سوانح هوایی ایران از دست داده‌اند. سقوط هواپیمای نظامی در کرمان با ۲۷۶ کشته بزرگترین سانحه هوایی جهان بین سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۴ میلادی بوده‌است.[۲] اولین حادثه هوایی پس از انقلاب در یکم تیر سال ۱۳۵۹ (۲۱ ژوئن ۱۹۸۰) رخ داده‌است و پس از آن تا خردادماه سال ۱۳۸۳ تعداد ۲۳۳ سانحه غیر نظامی رخ داده‌است. که از میان آنها ۶۷ سانحه مرگبار، منجر به ۹۹۸ کشته و ۹۷ مجروح شده‌است.[نیازمند منبع] بر اساس آمارهای دیگر تعداد کشته‌های سانحه‌های هوایی ایران ۲ اردیبهشت ۱۳۸۴ به ۱۳۴۵ نفر رسیده‌است.[۳] که اگر تعداد ۱۲۸ کشته حادثه ۱۵ آذر ۱۳۸۴ و ۱۱کشته هواپیمای فالکن-۲۰ سپاه را به آن بیافزاییم این آمار تا آغاز شهریور ۱۳۸۵ به ۱۴۸۴ نفر می‌رسد. همچنین در ظهر روز چهاشنبه ۸۸/۴/۲۴ نیز یک فروند هواپیمای مسافربری از نوع توپولف متعلق به شرکت هواپیمایی کاسپین که عازم ارمنستان بود دقایقی پس از بلند شدن از فرودگاه امام تهران در حوالی قزوین سقوط کرد که منجر به کشته شدن تمامی ۱۶۹ سرنشین (مسافر و خدمه) این هواپیما شد.
بر اساس اطلاعات شبکه ایمنی هوانوردی، تعداد ۱۷۲۰ نفر تا مرداد ۱۳۸۸ بر اثر سانحه‌های هوایی در ایران جان خود را از دست داده‌اند.[۴]


[ویرایش] فهرست سانحه‌های هوایی مهم ایران پس از انقلاب

[ویرایش] سال ۱۳۸۹

• ۲۶ تیر یک فروند فانتوم اف-۴ نیروی هوایی ارتش ایران که از برازجان راهی بوشهر بود به دلیل نقص فنی در حوالی شهرک صنعتی بوشهر سقوط کرد. دو نفر از سرنشینان هواپیما نجات یافتند

[۵]
[ویرایش] سال ۱۳۸۸

• ۴ بهمن ۱۳۸۸:یک فروند توپولف تی یو-۱۵۴ با ۱۵۷ مسافر پس از فرود روی باند فرودگاه مشهد آتش گرفت. در اثر این حادثه داخل هواپیما به کل سوخته و بال سمت راست و دم و چرخ هواپیما جدا شدند و ۴۲ تن از مسافران به بیمارستان منتقل شدند.[۶]

۲۴ تیر ۱۳۸۸:سانحه مرگبار توپولف تی یو-۱۵۴ متعلق به هواپیمایی کاسپین ۱۶۸ کشته برجای گذاشت.

• ۳۱ شهریور ۱۳۸۸:یک فروند هواپیمای نظامی ایلیوشین دارای سیستم آواکس در حین مانور هوایی ارتش در جنوب قرچک در نزدیکی ورامین سقوط کرد. بر اثر این سانحه هفت نفر کشته شدند. گفتنی است این هواپیما تنها هواپیمای مجهز آواکس در ایران بود[۷].
• ۱۰ شهریور ۱۳۸۸:سقوط یک فروند هواپیمای آموزشی از نوع تک نام به علت نقص فنی در موتور هواپیما در چند مایلی فرودگاه پیام که منجر به آسیب دیده گی شدید خلبان زن از ناحیه سر و فوت وی به علت مرگ مغزی بعد از بیست و چهار ساعت شد. این هواپیما متعلق به شرکت هواپیمایی آموزشی ایران زمین و از رشت عازم فرودگاه پیام کرج بود.
• ۲۵ مرداد ۱۳۸۸: یک فروند بالگردآموزشی نظامی متعلق به هوانیروز در شهرک اندیشه شهرستان شهریار واقع در ۴۵ کیلومتری غرب تهران سقوط کرد و سه سرنشین آن کشته شدند.این هلیکوپتر قبل از اصابت به زمین هنگام پرواز در آسمان دچار نقص فنی و آتش سوزی شده بود.[۸]
• ۲۴ مرداد ۱۳۸۸: یک فروند هواپیمای تک موتوره آموزشی صبح شنبه۲۴ مرداد۱۳۸۸ پشت پمپ بنزین منطقه «پلنگ آباد» ماهدشت کرج سقوط کرد.براساس اعلام سازمان آتش نشانی کرج، در این حادثه هر دو سرنشین این هواپیما جان خود را از دست دادند.این هواپیما که از فرودگاه پیام کرج برخاسته بود پس از سقوط در نزدیکی همین فرودگاه دچار آتش سوزی شد که توسط آتش نشانان خاموش گردید.به گزارش سازمان آتش نشانی، این حادثه ساعت هشت و۱۲ دقیقه صبح به این سازمان اطلاع داده شد و ماموران آتش نشانی و دستگاههای مسوول بلافاصله در محل حادثه حضور یافتند.
• ۲۰ مرداد ۱۳۸۸: یک فروند هواپیمای فوکر ۱۰۰ در پرواز شماره ۷۲۹ هواپیمایی آسمان در فرودگاه اصفهان دچار سانحه شد. به علت فرود نامناسب عوامل پرواز یکی از چرخ‌ها ترکیده و آتش گرفت. درهای این هواپیما بسته بوده و در حالی که مسافران داخل بودند ماموران فرودگاه به اطفای حریق مشغول شدند و سرانجام پس از خاموش کردن آتش مسافران از هواپیما خارج شدند.[۹]
• ۱۹ مرداد ۱۳۸۸: بر اثر سقوط بالگرد نیروی انتظامی سه نفر از سرنشینان آن کشته شدند. این بالگرد در حین بازگشت از ماموریت حدود ساعت ۱۶ روز دوشنبه ۱۹ مرداد در ۳۰ کیلومتری ارتفاعات شرق کرمان به دلیل نقص فنی در حوالی «ده‌مرتضی سیرچ» با زمین برخورد کرد.این بالگرد در بازگشت از عملیات گشت و تعقیب اشرار در منطقه سیرچ کرمان به دلیل نقص فنی دچار مشکل شده‌است و با زمین برخورد کرده که در این حادثه خلبان و دو نفر از سرنشینان بالگرد کشته شدند. کمک خلبان به همراه دو سرنشین دیگر مجروح شدند و برای درمان به مراکز درمانی منتقل شدند.[۱۰]
• ۲ مرداد ۱۳۸۸: پرواز شماره ۱۵۲۵ هواپیمایی آریا تور که از تهران به مشهد حرکت می‌کرد ساعت ۱۸ و ۵ دقیقه دوم مرداد ماه در فرودگاه مشهد، در نتیجه باز نشدن چرخ جلو و همچنین اشکال در چرخ‌های عقب در هنگام فرود از باند خارج شد و به دیوار فرودگاه برخورد نمود. در این حادثه حداقل ۱۷ نفر (۳ مسافر و ۱۴ خدمه پرواز) کشته و ۲۰ نفر نیز مجروح شدند.این هواپیما از نوع ایلیوشین-۶۲ و مجموع مسافران و خدمه آن ۱۶۰ نفر بوده‌است.[۱۱] خبرگزاری فارس، به نقل از سخنگوی سازمان هواپیمایی، سرعت بالای هواپیما را علت سانحه عنوان نمود.[۱۲] (ر.ک. پرواز شماره ۱۵۲۵ هواپیمایی آریا تور)
• ۲۴ تیر ۱۳۸۸:یک فروند هواپیمای مسافربری از نوع توپولف تی یو-۱۵۴ متعلق به شرکت هواپیمایی کاسپین که عازم ارمنستان بود دقایقی پس از بلند شدن از فرودگاه امام خمینی تهران در در ۱۲ کیلومتری جنوب قزوین بین منطقه فارسیان و جنت‌آباد در بخش مرکزی قزوین سقوط کرد که منجر به کشته شدن تمامی ۱۶۸ نفر سرنشین (مسافر و خدمه)این هواپیما شد.[۱۳] (ر.ک. پرواز شماره ۷۹۰۸ هواپیمایی کاسپین)