غفلت از گردشگري خريد
گردشگری با محوریت خرید در بسیاری از کشورهای توریستی عاملی برای جذب گردشگر به شمار می‌آید. در این میان گسترش مراکز خرید از جمله اقداماتی است که کشورهای مختلف مانند ترکیه ، چین، تایلند و مالزی از آن به عنوان محورهای جلب توریست یاد کرده و هر سال در برنامه ریزی‌های خود مبلغی را برای سرمایه گذاری در آن اختصاص می‌دهند. بد نيست بدانيد وزارت گردشگری مالزی در نظر دارد 35 درصد از درآمد خود را تا سال 2020 از بخش خرید به دست آورد. در حال حاضر کشورهای هنگ کنگ و سنگاپور در بین مناسب‌ترین مقصدهای خرید برای گردشگران قرار گرفته و تقریبا 35 در صد از درآمد گردشگری خود را از این بخش به دست می‌آورند . ايران با وجود بهره بردن از جاذبه هاي تاريخي و طبيعي فراوان سهم چنداني از اين نوع گردشگري ندارد. تمام آنچه وجود دارد گردشگران داخلي هستند که در طول مسافرت خود اقبالي نيز به معدود بازارچه هاي مرزي و مراکز خريد موجود دارند. نکته اي که بايد به آن توجه کرد اين است که يک گردشگر خارجي تنها براي يک بار علاقه مند به ديدار از شهري مانند اصفهان و آثار تاريخي آن است. سفرهاي بعدي او به اين مکان تکراري و ملال‌آور مي شود. يکي از راه‌هاي جذب توريست به اين گونه شهرها ايجاد مراکز خريد مدرني است که کالاهاي مورد نياز گردشگران و صنايع دستي وطني را به قيمت مناسب ارائه نمايند. نکته ديگر اينکه همين تعداد محدود بازارچه هاي مرزي نيز به دليل بي‌توجهي و نداشتن زير ساخت‌هاي مورد نياز در حال تعطيلي هستند.
بازارچه هاي مرزي مملو از مشتري مي شوند
هياهوي خريد در بـانـه
چند سالی می‌شود که بازارچه‌‌های مرزی ساخت شده در نقاط مرزی کشور مورد استقبال مردم قرار گرفته است. برخی از مردم ترجیح می‌دهند مسافرت خود را به مناطقی انجام بدهند که در آنها بازارچه مرزی وجود داشته باشد تا ضمن عوض کردن آب و هوا و دیدار از جاذبه‌‌های گردشگری، اجناس مورد نیاز خود را نیز از این بازارچه‌‌های مرزی به قیمتی پايین‌تر از قیمت‌‌های موجود در محل سکونتشان خریداری کنند! این‌گونه سفر کردن به قول معروف هم فال است و هم تماشا! مسافرت‌‌های نوروزی امسال هم جدا از این مسأله نیست. در صفحه امروز «راه بلد» ترجیح دادیم نگاهی مختصر داشته باشیم به برخی از بازارچه‌‌های مرزی موجود در کشور و ارائه اطلاعاتی در خصوص آنها.
بازارچه‌‌های مرزی بانه
بازارچه‌‌های مرزی بانه در سالهای اخیر نقل صحبت‌‌های محافل خانوادگی بوده است. فاصله بانه تا تهران 700 کیلومتر است. می‌توانید این مسیر را با اتوبوس یا خودرو شخصی طی کنید. در تعطیلات عید برای گرفتن بلیت اتوبوس باید زودتر اقدام کنید. اتوبوس‌‌ها برای حمل بعضی از کالاها، کرایه اضافه دریافت می‌کنند. مسیر بانه – تهران در نوروز شلوغ است.
جاده 58 کیلومتری بانه - سقز پر پیچ و خم است. در حالت عادی طی این مسیر 50 دقیقه طول می‌کشد اما در نوروز شاید
4 ساعتی دراین جاده معطل شوید. برای اقامت در بانه هم قبل از شروع سفر فکر کنید. تعداد هتلها و مسافرخانه‌‌ها در بانه به 10 عدد هم نمی‌رسد. اگر دوست دارید در چادر بیتوته کنید سردی هوا و احتمال بارش باران را جدی بگیرید.
بیشتر ادارات و ارگان‌‌ها هم پذیرای مسافران نوروزی هستند. همچنین تعداد بسیار زیادی اتاق و سوئیت اجاره‌ای در بانه وجود دارد که از طرف محلیها به مسافران اجاره داده می‌شود. فروشگاه‌‌های بانه برای فروش جنس به مشتریان، در ایام نوروز تا 12 شب باز هستند.
بانک‌‌های بانه در نوروز بشدت شلوغ هستند. تعداد بانک‌‌ها و خودپرداز‌‌ها در این شهر محدود است. بیشتر فروشگاهها دستگاه کارتخوان ندارند. پیشنهاد ما به شما این است که حداقل برای خرید روز اول پول نقد به همراه داشته باشید تا وقت شما صرف ایستادن در صف بانک نشود. برای خورد و خوراک هم به فکر باشید. تعداد غذاخوری‌‌ها در شهر محدود است و حجم مسافران زیاد. پیشنهاد می‌کنیم رستورانی را در فاصله دورتر از مراکز خرید شناسایی کنید تا مجبور نشوید برای خوردن ناهار و شام وقت زیادی صرف کنید.
در مورد خرید از بازارهای بانه چند نكته را هم مد نظر داشته باشید. به رسم مرسوم سالهای اخیر بیشتر اجناس چینی هستند. خود اجناس چینی هم درجه بندی دارند و به قول معروف هر چقدر پول بدي آش می‌خوری! نکته دوم تفاوت قیمت اجناس نسبت به محل سکونت شما است. این امر به فاکتور‌‌های زیادی بستگی دارد. در مورد کالا‌‌هایی که گمرک زیادی می‌خورند تفاوت قیمت بالاست. اما در بعضی کالا‌‌های دیگر تفاوت قیمت در فروش تکی زیاد نیست.
بهترین راه این است که قبل از مسافرت لیستی از کالا‌‌های مورد نیاز خود را تهیه کنید و در شهر خودتان از نمایندگیهای معتبر برندهای مختلف، قیمت بگیرید. در بانه این قیمتها را مقایسه کنید سپس خرید کنید. البته به یاد داشته باشید در چند ماه اخیر به دلیل گران شدن ارز قیمتها در بانه نیز بشدت بالا رفته است. مسئله دیگر گارانتی اجناسی است که می‌خرید. بخصوص در مورد وسایل برقی و الکترونیک.
شماری از کالاها مانند لپ تاپ، گارانتی دارند اما این گارانتی برای کشور امارات است. شرکت‌‌هایی در تهران این کالاها را به شرطی که مدل اصلی باشند با دریافت هزینه، گارانتی می‌کنند. شماری دیگری از کالاها هم گارانتی دارند که همراه کالا کارت گارانتی داخلی را دریافت می‌کنید. تعداد دیگری از کالاها گارانتی ندارند اما شرکت‌‌های داخلي با دریافت هزینه‌ای آنها را گارانتی می‌کنند و حتی اعلام می‌کنند که خسارت شکستگی و سوختگی بعضی وسایل الکتریک را هم پرداخت می‌کنند. اما اکثر کالاها گارانتی ندارند و یکی از دلایل قیمت پائین این نوع کالاها نبود گارانتی است.
موقع خرید به فکر حمل آنها هم باشید. اگر دیدید ماشین شما ظرفیت همه جنس‌‌هایی که خریده‌اید را ندارد، در مرکز بازار بانه، شماری فروشنده باربند را می‌توانید پیدا کنید که باربند مناسب وسیله نقلیه شما را برایتان نصب می‌کنند و می‌توانید حجم زیادی از وسایلی را که خریده‌اید روی باربند قرار دهید. نکته‌ای که باید به خاطر داشته باشید این است که روی هوای بهاری آن هم در کردستان نمی‌توان حساب کرد در صورتی که وسیله‌ای الکتریک مانند LCD را می‌خواهید روی باربند قرار دهید حتماً آن را در یک نایلون بپیچید(نایلون و چسب مخصوص برای این کار وجود دارد) تا در مسیر خیس نشود.
یک مسئله مهم را هم فراموش نکنید: مسئولان استان کردستان و شهرستان بانه، هر سال برای خرید نوروزی مسافران، سقفی تعیین می‌کنند و بیشتر از آن را نمی‌توانید قانونی از شهر خارج کنید. برای مثال یک خانواده نمی‌تواند دو عدد LCD را از بانه خارج کند. (این فقط یک مثال است) در خروجی بانه به سقز یک ایست بازرسی وجود دارد که مانع از خروج کالا‌‌های قاچاق و خرید بالاتر از سقف مجاز می‌شود. ترافیک این قسمت هم در روز‌‌های پایانی تعطیلات نوروزی بسیار زیاد است و گاهی تا یک ساعت باید در صف بازرسی بمانید.
بندر گناوه ،خريد در ساحل گرم
آرشیو عکس شخصی خودم (مهرماه 1389 )
شاید خیلی از خوانندگان از مراکز خرید بندر گناوه اطلاعی نداشته باشند. بندر گناوه از شهر‌های استان بوشهر است. فاصله این شهر تا بوشهر 150 و تا برازجان 90 کیلومتر است. آب و هوای آن در ایام نوروز گرم است و مشکلی بابت سردی هوا نخواهید داشت. البته باید مواظب بارش باران باشید. اگر باران بیاید تردد در مسیر گناوه- بوشهر کمی دشوار است. شاید تعجب کنید اما نوروز سال گذشته نزدیک به 5 میلیون نفر از این بندر دیدن کرده‌اند. می‌توانید یک روزه به گناوه بروید و برگردید اما اگر خواستید اقامت کنید می‌توانید از برخی خانه‌های شخصی یا حسینیه‌ها و چند هتل و مسافرخانه موجود استفاده کنید. مراکز خرید گناوه بیشتر به فروش پوشاک و لوازم آرایشی و تنقلات خوراکی اختصاص دارند. بیشتر وسایل چینی هستند. قیمتها هم نسبت به کیش و قشم ارزان‌تر است. در گناوه می‌توانید سراغ لوازم برقی را هم بگیرید اما توجه داشته باشید که برندهای اصل در آنجا پیدا نمی‌شود. بیشتر مارک‌ها مشابه مارک‌های خارجی هستند. برخی مغازه‌ها هم تاناکورا هستند و اجناس دست دوم می‌فروشند. در بندر گناوه همه ساله در ایام نوروز جشنواره ساخت مجسمه‌های شنی هم برپا می‌شود. اگر در هنگام گشت و گذار در مراکز خرید دست‌تان پر شد می‌توانید اجناس خود را در حسینیه‌ها به امانت بگذارید و بعد از پایان خرید به سراغ آنها بروید.
لذت خرید از جزيره
بازارهای خرید کیش زبانزد خاص و عام است. در گذشته نه‌چندان دور مسافران زیادی برای خرید از کیش وارد این جزیره می‌شدند. مزیت بازارهای کیش به ارزان بودن اجناس آن و همچنین کیفیت بالای اجناس ارائه شده بود.کیش دارای بازارها و مجتمع‌های خرید مدرن زیادی است. یک بازار معروف هم دارد که به بازار عرب‌ها معروف است. در این بازار قیمتها نسبت به سایر مجتمع‌های خرید پايین‌تر است. به هر حال اگر برای خرید یا تفریح به کیش می‌روید این نکات را مدنظر داشته باشید:
1- اگر با قصد خرید به جزیره کیش سفر می‌کنید بهتر است قبل از سفر و در شهر محل سکونت خودتان، قیمت موارد خریدتان را سوال کنید. ممکن است خرید برخی از اجناس در جزیره به سود شما نباشد.
2- پیشنهاد می‌کنیم در روز اول سفرتان خرید عمده‌ای انجام ندهید. ممکن است بعد از خرید یک جنس، در بازار دیگری آن جنس را با کیفیت بالاتر یا قیمت مناسب‌تر پیدا کنید.
3- قیمت بعضی از محصولات خانگی در نمایندگیهای معتبر کیش بعضاً تا 30 درصد پايین‌تر از نمایندگیهای تهران است.
4- قیمت وسايل الکترونیک مانند لپ‌تاپ، دوربین عکاسی و... تفاوتی با شهر‌های دیگر ندارد. از فروشنده مهلت تست 24 ساعته بگیرید.
5- قیمت پوشاک تقریباً 10 تا 20 درصد ارزان‌تر از شهر‌های دیگر بوده و بدون در نظر گرفتن مارک و برند ممکن است نسبت به قیمت‌شان کیفیت خوبی داشته باشند.
6- لوازم آرایشی، بهداشتی، عطر و ادکلن را حتماً از فروشگاهها و نمایندگیهای معتبر بخرید. قیمت این لوازم بعضاً تا 30 درصد ارزان‌تر از نمایندگیهای تهران هستند.
7- قیمت شکلات و برخی مواد خوراکی در کیش نسبت به شهر‌های دیگر پايین‌تر است. هنگام خرید این محصولات حتماً به تاریخ مصرف درج شده روی کالا دقت کنید.
8- در روز آخر مسافرت حتی‌المقدور از بازارها خرید نکنید که در صورت نیاز به تعویض کالا یا بازگشت به فروشگاه مربوطه دچار مشکل نشوید.
9- با خرید از غرفه‌های هر یک از بازارها، بسته به میزان خریدتان، باید یک یا چند برگه شرکت در مراسم قرعه‌کشی همان بازار، توسط فروشنده در اختیار شما قرار گیرد.
10- زمان قرعه‌کشی بازارها بعد از غروب آفتاب است. حتماً از فروشنده ساعت قرعه‌کشی بازار را بپرسید. بعضی از بازارها در دو نوبت ظهر و عصر مراسم قرعه‌کشی جوایز دارند.
تخته بازار لب ساحل
بیشتر خانواده‌های ایرانی با نام بازارهای مرزی آستارا آشنا هستند و کمتر خانواده‌ای پیدا می‌شود که به این منطقه سفر کرده و از این بازارها خرید نکرده باشد. یکی از دلایل رونق بازارهای آستارا قرار گرفتن این شهر بر سر راه اردبیل و منطقه توریستی سرعین است. مسافران آستارا در ایام نوروز به یک میلیون تن هم می‌رسد.
فاصله آستارا تا تهران 520 کیلومتر است. این شهر تا تبریز 300 و تا اردبیل 75 کیلومتر فاصله دارد. بین آستارا و اردبیل گردنه زیبای حیران قرار گرفته است. جاده رشت تا آستارا دو طرفه است و به دلیل حجم زیاد تردد در آن در ایام نوروز عبور از آن نیاز به دقت و حوصله فراوان دارد. آب و هوای آستارا در ایام نوروز نسبتاً سرد است. شاید حداکثر دما از 15 درجه تجاوز نکند و در شب‌ها برودت هوا به 4 یا 5 درجه برسد. از همه اینها مهمتر بارش باران در این ایام است که احتمال آن بسیار زیاد است. همه این عوامل باعث می‌شود تا به امکان اقامت در چادر با شک و تردید نگاه کرد.
در آستارا نزدیک به 13 هتل وجود دارد که البته در ایام نوروز جای خالی ندارند. از این تعداد، یک هتل 5 ستاره و بین‌المللی است که جنب پلیس راه آستارا – رشت قرار گرفته است. بقیه هتلها هم 2 یا 3 ستاره هستند. در شهر تعداد زیادی خانه و سوئیت شخصی وجود دارد که از طرف مردم محلی به گردشگران اجاره داده می‌شود.
برای خورد و خوراک در آستارا هم مشکل چندانی ندارید. تعداد زیادی رستوران و فست‌فود در شهر وجود دارد. روبه‌روی بازار بزرگ ساحلی هم تعداد زیادی ساندویچ فروش دوره گرد به بچشم می‌خورند که ساندویچ‌های خود را روی چرخ دستی درست کرده و به مشتریان عرضه می‌کنند. البته از کیفیت و بهداشت آنها غفلت نکنید.
یک مشکل آستارا باریک بودن خیابان‌های آن است. بخصوص خیابان‌های اطراف بازار بزرگ ساحلی که اگر در ترافیک آن گیر کنید ساعت‌ها وقت شما تلف خواهد شد. بنابراین سعی کنید حتی‌الامکان خودروي خود را دور از این منطقه پارک کنید. معروف‌ترین بازار آستارا بازار بزرگ ساحلی است که محلیها به آن بازار بساط یا تخته بازار هم می‌گویند. این بازار در سال 68 ساخته شده است و تعداد زیادی مغازه دارد. در تمام این مغازه‌ها می‌توانید انواع البسه، لباس ورزشی، آرایشی و بهداشتی، لوازم خانگی، وسایل تزئینی خانه و اسباب بازی را پیدا کنید. بیشتر جنس‌ها چینی، پاکستانی، ترک، هند، اندونزی و گاه روسی هستند. در مورد مواد خوراکی مانند انواع کاکائو دقت کنید که تاریخ مصرف آنها نگذشته باشد. روبه‌روی بازار بزرگ ساحلی از پل فارابی تا پارکینگ بازار بزرگ ساحلی تعداد زیادی از پاساژ‌ها و مجتمع‌های خرید ساخته شده‌اند که دارای مغازه‌های متعددی هستند. یک نکته مهم را از یاد نبرید و آن این که ضلع شمالی بازارچه ساحلی به دریا ختم می‌شود. با توجه به علاقه بچه‌ها به دریا مواظب آنها باشید تا از سرگرم بودن شما سوء استفاده نکرده و بی‌گدار به آب نزنند. در غیر این صورت احتمال دارد اتفاق تلخی برای شما روی دهد. به غیر از بازار بزرگ ساحلی، در آستارا تعداد زیادی مرکز خرید نیز وجود دارد که بیشتر آنها تازه‌ساز هستند. مجموعه بازارهای نور در مرکز شهر، پاساژ ولیعصر، پاساژ سیدان و پاساژ ایده آل از جمله این مراکز خرید است. این مجموعه‌ها در نزدیکی هم قرار گرفته‌اند. همچنین در سالهای اخیر بیشتر برندهای معروف لوازم خانگی اقدام به تاسیس نمایندگی فروش در آستارا کرده‌اند.
منبع
روزنامه ایران 24 اسفند 1391 شماره 5323 صفحه 10
