Pantalasa
عضو جدید
سالانه بلایای طبیعی موجب کشته ٬مجروح وبی خانمان شدن افراد زیادی در سراسر دنیا می شوند دراین میان زمین لغزش ها به عنوان یکی ازبلایای طبیعی سهم بسزایی درتلافات وخسارات دارند.علاوه براین در قرن اخیر با توسعه بیشتر شهرها ومناطق مسکونی٬صنعتی وشریان های حیاتی نظیر:راهها٬پلها٬تونلها٬خطوط انتقال (آب٬نفت و گاز)در نواحی شیبدار٬این خسارات افزایش یافته است. خسارت مستقیم وغیر مستقیم ناشی از زمین لغزش ها در بسیاری از کشورها محاسبه نشده است ولی آمار موجود درکشورهای توسعه یافته حکایت از خسارت مالی چندین میلیارد دلاری در سال دارد. به عنوان مثال به طور متوسط در ایالات متحده آمریکا سالانه25الی35نفر جان خودرادراثر حوادث ناشی ازلغزش لایه های زمین از دست می دهند.خسارت مستقیم حاصل از این حوادث حدود 5/3میلیارد دلاردرسال برآورد شده است. ژاپن کشوری است که بیشترین صدمات وخسارات ناشی از زمین لغزش دارد.خسارات سالیانه ناشی از زمین لغزش دراین کشور حدود4 میلیارد دلار برآورد می شود. تلفات وخسارات ناشی از این پدیده در سال های اخیر در اثر تغییرات آب و هوایی-به ویژه در کشورهایی با آب و هوای استوایی نظیر کشورهای آمریکای جنوبی وآسیای جنوب شرقی- به شدت روبه افزایش بوده است.
تعریف زمین لغزش
لغزش عبارت است از پایین افتادن و با حرکت یکپارچه و اغلب سریع حجمی از مواد رسوبی در امتداد دامنه ها.این پدیده بیشتر در سنگ های منفصل دانه دانه عمل می کند و حضور آب در پیدایش آن الزامی است چنانچه سنگ ها از طبقات سخت وسست تشکیل شده باشند٬ نفوذ آب در لایه ی سست حجم عظیمی از سنگ های سخت ویکپارچه فوقانی آنها را جابجا میکند
درطبیعت نمونه های فراوانی از لغزش وجود دارد ودر ابعاد بسیار متفاوت کوچک یا بزرگ عمل می کنند.همانند تمام حرکات یکپارچه٬ جا به جایی مواد و در امتداد سطح لغزش٬ به علت وجود آب دخالت نیروی جاذبه را آسان می سازد.گاهی در رسوب های منفصل دانه ریز این پدیده آنچنان آرام و غیر قابل پیش بینی عمل می کنند که عوارض انسانی داخل محدوده آن بدون آسیب چندانی پا برجای می ماند .نمونه مشخص آن در غرب ایران در جنوب غربی کامیاران است.در سری سنگ های رسوبی گاهی سطح لغزش منطبق برسطح چینه بندی موازی با شیب دامنه می باشد.چنین پدیده ای را لغزش صفحه ای می نامند. دراین صورت آشفتگی چندانی در توده ی لغزشی مشاهده نمی شود. توده لغزشی اغلب خشک است٬اما سطح لغزش همیشه مرطوب وحالت گلی دارد.بنابراین متناسب با لایه های تشکیل دهنده سنگ ها٬آبهای نفوذی می توانند یکی از عوامل مهم در پیدایش آن باشند در این حالت غالبآ سطح لغزش نیم رخ کاو و خمیده دارد این خمیدگی اغلب حرکتی چرخشی به توده لغزنده تحمیل می کند.
در سال1978 انجمن بین المللی زمین شناسی مهندسی وابسته به سازمان یونسکو پیرو طرح تهیه بانک اطلاعات زمین لغزش های جهان اقدام به ارائه تعاریف واحد برای زمین لغزش ٬اجزا وانواع آن نمود طبق تعریف این سازمان اصطلاح زمین لغزش به حرکت تودهای از مواد خاک و سنگ یا ترکیبی از آنها به سمت پایین شیب اطلاق می شود.نیروی وزن مواد ناپایدار دامنه شیب به دو مولفه تجزیه شده که یکی عامل حرکت توده بر روی شیب بوده ودیگری عامل باز دارنده می باشد.
توده خاک وسنگ ناپایدار در دامنه شیب جهت رسیدن به حالت پایدار به سمت پایین شیب حرکت کرده وباتوجه به هندسه٬جنس مواد انواع حرکت دامنه ای را ایجاد می کنند.عوامل مذکور سبب حرکت مواد به صورت لغزش٬واژگونی٬ریزش٬جریان٬خزش وگستردگی جانبی می شود. این حرکات گاهی چنان سریع هستند که امکان هر گونه واکنش را از انسان سلب می کند و گاهی هم٬چنان آهسته هستند که جز با گذشت زمان و از روی شواهد موجود نمی توان به وجود حرکت پی برد. اگر چه که زمین لغزشها عموما درمناطق کوهستانی واراضی شیب دار رخ می دهد اما رخ داد آنها در مناطق با شیب کم نیز محتمل می باشد.درمناطق باشیب کم لغزش ممکن است به صورت شکست خاکریزه راه ها وراه آهن٬ محل گودبرداری ساختمان و یا نشست دیواره رودخانه٬دریاچه سدها ویا معادن رخ می دهد.
تعریف زمین لغزش
لغزش عبارت است از پایین افتادن و با حرکت یکپارچه و اغلب سریع حجمی از مواد رسوبی در امتداد دامنه ها.این پدیده بیشتر در سنگ های منفصل دانه دانه عمل می کند و حضور آب در پیدایش آن الزامی است چنانچه سنگ ها از طبقات سخت وسست تشکیل شده باشند٬ نفوذ آب در لایه ی سست حجم عظیمی از سنگ های سخت ویکپارچه فوقانی آنها را جابجا میکند
درطبیعت نمونه های فراوانی از لغزش وجود دارد ودر ابعاد بسیار متفاوت کوچک یا بزرگ عمل می کنند.همانند تمام حرکات یکپارچه٬ جا به جایی مواد و در امتداد سطح لغزش٬ به علت وجود آب دخالت نیروی جاذبه را آسان می سازد.گاهی در رسوب های منفصل دانه ریز این پدیده آنچنان آرام و غیر قابل پیش بینی عمل می کنند که عوارض انسانی داخل محدوده آن بدون آسیب چندانی پا برجای می ماند .نمونه مشخص آن در غرب ایران در جنوب غربی کامیاران است.در سری سنگ های رسوبی گاهی سطح لغزش منطبق برسطح چینه بندی موازی با شیب دامنه می باشد.چنین پدیده ای را لغزش صفحه ای می نامند. دراین صورت آشفتگی چندانی در توده ی لغزشی مشاهده نمی شود. توده لغزشی اغلب خشک است٬اما سطح لغزش همیشه مرطوب وحالت گلی دارد.بنابراین متناسب با لایه های تشکیل دهنده سنگ ها٬آبهای نفوذی می توانند یکی از عوامل مهم در پیدایش آن باشند در این حالت غالبآ سطح لغزش نیم رخ کاو و خمیده دارد این خمیدگی اغلب حرکتی چرخشی به توده لغزنده تحمیل می کند.
در سال1978 انجمن بین المللی زمین شناسی مهندسی وابسته به سازمان یونسکو پیرو طرح تهیه بانک اطلاعات زمین لغزش های جهان اقدام به ارائه تعاریف واحد برای زمین لغزش ٬اجزا وانواع آن نمود طبق تعریف این سازمان اصطلاح زمین لغزش به حرکت تودهای از مواد خاک و سنگ یا ترکیبی از آنها به سمت پایین شیب اطلاق می شود.نیروی وزن مواد ناپایدار دامنه شیب به دو مولفه تجزیه شده که یکی عامل حرکت توده بر روی شیب بوده ودیگری عامل باز دارنده می باشد.
توده خاک وسنگ ناپایدار در دامنه شیب جهت رسیدن به حالت پایدار به سمت پایین شیب حرکت کرده وباتوجه به هندسه٬جنس مواد انواع حرکت دامنه ای را ایجاد می کنند.عوامل مذکور سبب حرکت مواد به صورت لغزش٬واژگونی٬ریزش٬جریان٬خزش وگستردگی جانبی می شود. این حرکات گاهی چنان سریع هستند که امکان هر گونه واکنش را از انسان سلب می کند و گاهی هم٬چنان آهسته هستند که جز با گذشت زمان و از روی شواهد موجود نمی توان به وجود حرکت پی برد. اگر چه که زمین لغزشها عموما درمناطق کوهستانی واراضی شیب دار رخ می دهد اما رخ داد آنها در مناطق با شیب کم نیز محتمل می باشد.درمناطق باشیب کم لغزش ممکن است به صورت شکست خاکریزه راه ها وراه آهن٬ محل گودبرداری ساختمان و یا نشست دیواره رودخانه٬دریاچه سدها ویا معادن رخ می دهد.
