بیش از صد نوع سوزن دوزی ستنی در جای جای ایران وجود دارد.کار سوزن دوزی اصولا برای تزیین لباس به کار برده می‌شود اما گاهی در در لوازم منزل هم استفاده می‌شود.
بیشتر روی حاشیه لباس‌ها کار می‌کنند و در مناطق مختلف انواع دوخت‌ها اسامی مختلفی دارد. مثلا ترک زبان‌ها برای دوخت‌ها اسامی ترکی محلی دارند با این حال همه دوخت‌ها خیلی به هم شبیه اند و پایه مشترکی دارند.سوزن دوزی‌ها در ایام قدیم کاربردهای متنوع تری داشت و برای تزیین لوازم منزل مثل پرده، رومیزی، متکا و... استفاده میشد.
کاری اصیل که تاریخچه هنر را درخود حفظ کرده باشد ابزار اصیل خودش را نیاز دارد. ابزاری که در جاهای خاص فروخته می‌شود و به دلیل کمیاب بودن قیمت بالایی هم دارد، ضمن این‌که ساخت این ابزار هم مشکل است، مثلاً "ممقان‌دوزی" تبریز، نخ‌های مخصوص خودش را نیاز دارد که پیدا کردن آن سخت است یا مثلا "پته‌دوزی" کرمان پارچه مخصوص خودش را نیاز دارد که نوعی پارچه پشمی است.
سوزن دوزی هنر گرانقیمتی است.اگر کسی همت کند و بتواند از این هنر درتولید پوشاک کاربردی مثل مانتو استفاده کند در آمد خوبی خواهد داشت. کسی که در این رشته شناخته شود، حتی می‌تواند برای صادرات از آن استفاده کند اما این اتفاق یک شبه نمی‌افتد و باید سعی و تلاش مضاعفی داشته باشد و مسلما زمان بر است.
سوزن دوزی که این روز‌ها در ژورنال‌های خارجی دیده می‌شود در واقع برگرفته از سوزن دوزی‌های ایرانی است مثل از "چشمه دوزی" و "سکمه دوزی" که به نوعی دیگر در این ژورنال‌ها دیده می‌شود. با این که سوزن دوزی در کشورهای اورپایی کاربردهای متفاوت تری دارد و بیشتر برای مبلمان و گاهی لباس استفاده می‌شود اما آنها پیگیرترند و هنوز کار روی این هنر می‌کنند.
با وجود درآمد بالا، سوزن دوزی کار پرزحمتی است و نسبت به طرح زمان متفاوتی را نیاز دارد. اگر طرح بزرگ باشد ممکن است کار یک ماه هم طول بکشد و این زمان در صورتی است که کار یک دست بوده و فرد مجبور به شکافتن نشود!
در ایران سوزن دوزی زمانی جدی گرفته می‌شود که مد است و زمانی که مد نیست به دست فراموشی سپرده می‌شود. دوخت‌های سنتی تنها در کتابی به نام "مروری بر دوخت‌های سنتی ایران" آموزش داده شده که متاسفانه همین کتاب هم مدتی است چاپ نمی‌شود و به ناچار باید به منابع قدیمی رجوع کنیم.
هنوز خیلی‌ها سوزن دوزی را دوست دارند و اگر کار خوب و با کیفیت باشد خریدار هم دارد. مهم کیفیت کار است و این که هر کسی باید استعداد خودش را بشناسد و در مسیر آن حرکت کند، هیچ وقت از روی هوا و هوس این هنر را انتخاب نکنید!
منبع: bornanews.ir
