خونگیری شریانی چگونه انجام می شود

[Foster.nicely]

[h=1][/h]

[SUP]


کنترل گازهای خون شریانی (ABG) از تستهایی است که پرستاران مرتب مجبورند انجام دهند . گرفتن خون شریانی ، به علت اینکه شریانها عمق زیادی دارند و بواسطه بافت های دور و بر مراقبت می شوند ،سخت تر است . بمحض وارد شدن سوزن ، وجود یک لایه عضله صاف به پیرامون دیواره شریان ،[/SUP]
​

[SUP] سبب بروز تغییرات فیزیولوژیک به صورت اسپاسم سریع شریانی می شود . شریان های کوچکتر نظیر رادیال و اولنار سریعتر منقبض می شوند . چون شریان به راحتی قابل مشاهده نیستند ، پرستار باید آنها را توسط لمس نبض شناسایی نمایید . شریان رادیال ، شریان انتخابی جهت کنترل گاز های خون شریانی است . سایر نواحی شامل شریان های براکیال ، اولنار ، فمورال ، دورسال پدیس و تیبیا است . در نوزادان می توان از شریان نافی نیز استفاد ه کرد .[/SUP]​

نمونه خون جهت آزمایش ABG با استفاده از یک سوزن استریل شماره ۲۵ یا ۲۶ ( متصل به سرنگ هپارینه ) و ورود آن به داخل یک شریان سطحی بدست می آید . برای این منظور غالبا از شریان رادیال استفاده می شود . این شریان به راحتی قابل دستیابی بوده ، نبض آن به خوبی حس شده و با عارضه کمتری همراه است . عوارض کمتر بعلت دسترسی راحت این شریان و وجود جریان جانبی از طریق شریان اولنار می باشد . نمونه گرفته شده در سرنگ باید روی یخ گذاشته شود و به سرعت به ازمایشگاه فرستاده شود .
​

• در موارد دشوار ، جهت آشکار تر شدن رگ ، یک استوانه ی پارچه ای را زیر مچ دست بیمار قرار دهید و دست را به حالت هیپراکستانسیون در آورید .
• توسط لمس ، نبض رادیال را پیدا کنید .
• پوست را با یک محلول ضد عفونی بشویید و با الکل پاک کنید .
• نبض را بین دو انگشت نشانه و میانی خون بگیرید .
• آنگاه سوزن را با زاویه ۴۵ یا ۹۰ درجه ( هر طور که مسلط باشید ) وارد شریان نمایید .
• معمولا ۰٫۵ تا ۱ میلی لیتر خون کافی است .
• پس از خارج کردن سوزن ، یک پنبه یا گاز استریل را به مدت ۵ دقیقه یا بیشتر روی ناحیه فشار دهید تا مانع از بروز هماتوم شود .
• هوای سرنگ را خالی نمایید و آن را سریعا در یک ظرف محتوی پودر یخ قرار داده فورا به ازمایشگاه بفرستید ، تاخیر در این کار و نیز نداشتن ظرف یخ ، منجر به نتایج غلط در جواب آزمایش می شود .

​

 

[Foster.nicely]

کنترا اندیکاسیون های انجام ABG
​

• عدم وجود کولترال کافی در محل خونگیری
• عدم انجام این تکنیک در یک ضایعه یا از طریق شانت جراحی
• شواهدی از بیماری عروقی محیطی در ناحیه دوردست نسبت به محل خونگیری
• وجود کوآگولوپاتی یا درمان ضد انعقاد با دوز متوسط تا زیاد

نمونه خون وریدی یا شریانی ؟
​

خون تیره و بدون نبض که نیاز به ساکشن دستی با آسپیراسیون سرنگ دارد ، نمونه خون وریدی است (مگر موارد شوک شدید یا ایست قلبی) . نشانه دیگر از وریدی بودن خون بدست آمده ، این است که SaO2 در آنالیز ABG به طور قابل ملاحظه از SaO2 پالس اکسیمتری پایین تر است .

مراقبتهای قبل از نمونه گیری :​

• 
  [*=right]باید به بیمار در مورد روند نمونه گیری و نیازی که به انجام آزمایش وجود دارد ، آموزش داده شود .
  [*=right]به بیمار توضیح داده شود که ورود سوزن موجب درد کوتاه مدت خواهد شد و لازمست ضمن این روند عضو ثابت نگه داشته شود تا از صدمات بافتی و آسیب به اعصاب و تاندونها اجتناب گردد .
  [*=right]همچنین بعد از گرفتن نمونه به بیمار آموزش داده شود که نیاز به فشار روی محل نمونه گیری برای ۱۰ – ۵ دقیقه ضروری است .
  [*=right]این کار ممکن است برای بیمار ناخوشایند باشد .
  [*=right]قبل از نمونه گیری از شریان رادیال باید آزمایش آلن ( Allen Test ) انجام شود .
  [*=right]نمونه خون باید توسط سرنگ هپارینه بصورت پر و خالی کردن سرنگ و آغشته شدن دیواره آن با هپارین تهیه گردد و روی یخ گذاشته شود تا تبادلات گازها و خروج آن از نمونه به حداقل برسد .
• 

قبل از نمونه گیری ، محل آن باید با محلول پاویدون آیودین به شعاع ۵ سانتی متر شستشو داده شده و اجازه داده شود که ناحیه خشک شود . در بیمارانی که از انجام آزمایش اضطراب داشته باشند یا مشکلات دیگری داشته باشند که موجب هیپرونتیلاسیون شود نتایج آزمایش ممکن است تغییر کند .​

روند بعد از آزمایش :​

 

[Foster.nicely]

روند بعد از آزمایش :​

• 
  [*=right]بعد از نمونه گیری باید فشار ممتد بر روی محل نمونه گیری ( به مدت ۵ دقیقه برای شریان رادیال و ۱۰ دقیقه برای شریان فمورال ) اعمال گردد .
  [*=right]بر روی برگه درخواست ، میزان درجه حرارت ، Hb و شرایط ضمن نمونه گیری نظیر میزان و نوع وسیله تجویز اکسیژن ، شرایط تنظیم دستگاه ونتیلاتور ( مد تنفسی و تنظیمات دستگاه ، میزان FiO2 و … ) ذکر شود تا تفسیر نتایج حاصل از آزمایش بر اساس شرایط نمونه گیری صورت پذیرد .
  [*=right]بانداژ فشاری در بیماران با اختلالات انعقادی یا دریافت کننده دارو های ضد انعقاد ممکن است ضرورت یابد .
  [*=right]عوارض نمونه گیری شریانی ممکن است خونریزی یا تشکیل هماتوم در محل نمونه گیری و صدمه به شریان و ساختمان های اطراف باشد .
• 

[SUP]منبع :http://nurse-station.ir[/SUP]

• اصول مراقبتهای ویژه در CCU ، ICU ، دیالیز ( حسین شیری – ملاحت نیک روان مفرد )
• کتاب جامع فوریت های پرستاری ( تالیف ملاحت نیک روان مفرد )
• تفسیر ABG ( نوشته دکتر حجت اله اکبرزاده پاشا )