در دهه هاي اخير به ويژه در ده سال گذشته - نيمه دوم آخرين دهه قرن بيستم و نيمه اول نخستين دهه قرن بيست ويکم - "جامعه اطلاعاتي " به صورت يکي از مفاهيم اساسي و شايد به نوعي جنجالي به علوم اجتماعي راه يافته است .اين مقوله در حال حاضر به صورت يکي از مهمترين موضوعهاي مورد توجه متفکران و متخصصان اجتماعي، اقتصادي و سياسي درآمده و در عرصه روابط بينالمللي ، مناسبات منطقهاي و صحنه زندگي ملي کشورها نيز جايگاه برجستهاي پيدا کرده است .در تعريف جامعه اطلاعاتي بايد گفت که جامعه اي است همراه با خدمات اطلاعاتي رسانه هاي همگاني که با آهنگي سريع تر از ديگر جوامع و تفوق بر اندوخته هاي تجربي و دانش محض به پيش مي رود.جامعه اطلاعاتي جامعه اي است که ارتباطات، عامل انتقال دهنده واقعي براي ايجاد تغيير و تحول در هر فرد به منظور دستيابي عملي به اطلاعات بي حدومرز است و در آن، ارتباطات شبکه اطلاعاتي جهاني، جايگزين سرويس ارتباطات تلفني جهاني شده و توليد ارزش هاي اطلاعاتي عامل تعيين کننده اي در توسعه جامعه است.دکتر حميد غيدي عضو هيات علمي و عضو هيات مديره انجمن ايراني مطالعات فرهنگي و ارتباطات دانشگاه تهران از مفهوم جامعه اطلاعاتي تعريف ساده تري ارايه مي کند .وي به ايرنا گفت : جامعه اطلاعاتي به صورت ساده جامعه اي است که در آن اطلاعات اهميت وافري دارد ولي اين مفهوم در ميان فلاسفه ، جامعه شناسان ، سياستمداران و ارتباط گران داراي برد معنايي متمايزي است .غيدي توضيح داد: مفهوم اطلاعات در معناي وسيع اشاره به موج سوم دارد و برعکس موج دوم که توليد انبوه و مصرف انبوه را هدف گيري مي کرد ؛ انبوه زدايي را نشانه گيري کرده که نتيجه طبيعي آن ، غليان خروجي هاي خدمات و کالاهاست و به ويژه آن که انبوهي رو به گسترش اطلاعات و تبادل آن ، دگرگوني هاي فزاينده اي را در تمامي ابعاد علمي ، اقتصادي اجتماعي ، سياسي و فرهنگي جوامع پديد آورده و محل اين فناوري هاي نوين ارتباطي در اينترنت است .اين استاد دانشگاه ادامه داد : امروزه اينترنت دسترسي متنوع و لايتناهي را براي همگان پديد آورده و در عرصه اطلاعاتي،گوهر ،قيمتي و کيمياب محسوب مي شود و دانايي محوريت قرار مي گيرد .از اين رو، در دنياي امروز توليد اطلاعات و دانش فني و کاربرد آن فرايندي است که با دسترسي به اطلاعات طبقه بندي شده و بکارگيري آن در توسعه اقتصادي و اجتماعي نوعي مزيت و برتري شمرده مي شود.در واقع دانش آموختگان اطلاعات، کساني هستند که فراگيري صحيح را آموخته اند؛ آنها که ميدانند چگونه بايد آموخت، زيرا آگاه هستند که اطلاعات چگونه بايد طبقه بندي، بازيابي و به کار گرفته شود، به گونه اي که ديگران نيز قادر به آموختن از آنان باشند.
اين افراد کساني هستند که توانايي فراگيري مستمر دانش را دارند، زيرا همواره قادرند، اطلاعات مورد نياز خود را در هر تصميم گيري به موقع به دست آورند. تحصيل دانش فني مهارتي است در جهت بقاي فرد در عصر اطلاعات و مي تواند فرد را از نابودي حتمي در جريان تند و سيل آساي اطلاعاتي عصر حاضر، چه در زندگي شغلي و چه در زندگي شخصي محفوظ دارد.آنچه مسلم است در جامعه اطلاعاتي الگوهاي سطح زندگي شغلي، اوقات فراغت، نظام آموزشي و عرصه دادوستد مشخصاً از پيشرفت اطلاعات و دانش فني متاثر است. اين پديده نشات گرفته از رشد فزاينده توليد انبوه اطلاعات در طيف گسترده رسانه هاي جمعي است که اکثر آنها نيز به صورت الکترونيکي ظهور مي يابد.در واقع در جامعه اطلاعاتي ، نظام اطلاع رساني هر کشوري بايد به نيازهاي اطلاعاتي و حرفه اي پژوهشگران، برنامه ريزان، مديران اجرايي، مشاوران و گروه هاي آموزشي آن کشور پاسخ دهد و آنها را تامين کند.از دهه 70 ميلادي به بعد در غرب و به ويژه در برخي از کشورهاي پيشرفته ، تحولات عظيمي در زمينه اطلاعات و اطلاع رساني صورت گرفت.در دهه 80 ميلادي ، رايانه (کامپيوتر) وارد خانهها و ادارات شد، تشکيلات اقتصادي داراي بخش اطلاعرساني شدند و داد و ستدهاي جهاني و بين المللي در طول شبانه روز از طريق شبکه هاي ارتباطي با سرعت بيشتري صورت گرفت و تا امروز اين وسيله ارتباطي عامل تعيين کنندهاي در زندگي مردم به شمار ميرود .از دهه 90 ميلادي مردم با ساعات کار کمتر، بازده کاري بيشتري را ارايه مي دهند و کارهاي اداري، بدون تبادل کاغذ صورت مي پذيرد، درست مانند کلبه الکترونيکي که در يک دهه پيشتر از 90 ، بيش از يک افسانه نبود.در واقع مي توان گفت که کارکردهاي جامعه اطلاعاتي امروزه به قدري است که برخي از انديشمندان حوزه علوم اجتماعي ، مردم را به دو دسته فقير از نظر اطلاعات و غني از نظر اطلاعات تقسيم مي کنند .به طور مسلم در دنياي امروز اطلاعات همچون سلاحي مشروع است که در دست هر کسي باسد ، او پيروز ميدان رقابت در هر عرصه اي است.غيدي براين باور است که مفهوم اطلاعات امروز ظرف زمان و مکان را حذف کرده و سرعت وشتاب از مولفه هاي قدرتمند آن محسوب مي شود و از اين رو اطلاعات و دانايي ارزشي گران سنگ، هم برابر سيستم هاي سياسي و هم برابر سيستم هاي اقتصادي دارد .
وي افزود: امروزه جامعه اطلاعاتي با ابزارهاي قدرتمند ارتباطي همچون وسايل ارتباط جمعي ، اينترنت و موارد ديگر، ارتقاي آگاهي ها ، مشارکت افکارعمومي در حکومت ها ، تحول اقتصادي و نيز شکل گيري يک نوع خاص از فرهنگ جهاني براساس وحدت ارزشهاي جهاني را موجب شده است
اين افراد کساني هستند که توانايي فراگيري مستمر دانش را دارند، زيرا همواره قادرند، اطلاعات مورد نياز خود را در هر تصميم گيري به موقع به دست آورند. تحصيل دانش فني مهارتي است در جهت بقاي فرد در عصر اطلاعات و مي تواند فرد را از نابودي حتمي در جريان تند و سيل آساي اطلاعاتي عصر حاضر، چه در زندگي شغلي و چه در زندگي شخصي محفوظ دارد.آنچه مسلم است در جامعه اطلاعاتي الگوهاي سطح زندگي شغلي، اوقات فراغت، نظام آموزشي و عرصه دادوستد مشخصاً از پيشرفت اطلاعات و دانش فني متاثر است. اين پديده نشات گرفته از رشد فزاينده توليد انبوه اطلاعات در طيف گسترده رسانه هاي جمعي است که اکثر آنها نيز به صورت الکترونيکي ظهور مي يابد.در واقع در جامعه اطلاعاتي ، نظام اطلاع رساني هر کشوري بايد به نيازهاي اطلاعاتي و حرفه اي پژوهشگران، برنامه ريزان، مديران اجرايي، مشاوران و گروه هاي آموزشي آن کشور پاسخ دهد و آنها را تامين کند.از دهه 70 ميلادي به بعد در غرب و به ويژه در برخي از کشورهاي پيشرفته ، تحولات عظيمي در زمينه اطلاعات و اطلاع رساني صورت گرفت.در دهه 80 ميلادي ، رايانه (کامپيوتر) وارد خانهها و ادارات شد، تشکيلات اقتصادي داراي بخش اطلاعرساني شدند و داد و ستدهاي جهاني و بين المللي در طول شبانه روز از طريق شبکه هاي ارتباطي با سرعت بيشتري صورت گرفت و تا امروز اين وسيله ارتباطي عامل تعيين کنندهاي در زندگي مردم به شمار ميرود .از دهه 90 ميلادي مردم با ساعات کار کمتر، بازده کاري بيشتري را ارايه مي دهند و کارهاي اداري، بدون تبادل کاغذ صورت مي پذيرد، درست مانند کلبه الکترونيکي که در يک دهه پيشتر از 90 ، بيش از يک افسانه نبود.در واقع مي توان گفت که کارکردهاي جامعه اطلاعاتي امروزه به قدري است که برخي از انديشمندان حوزه علوم اجتماعي ، مردم را به دو دسته فقير از نظر اطلاعات و غني از نظر اطلاعات تقسيم مي کنند .به طور مسلم در دنياي امروز اطلاعات همچون سلاحي مشروع است که در دست هر کسي باسد ، او پيروز ميدان رقابت در هر عرصه اي است.غيدي براين باور است که مفهوم اطلاعات امروز ظرف زمان و مکان را حذف کرده و سرعت وشتاب از مولفه هاي قدرتمند آن محسوب مي شود و از اين رو اطلاعات و دانايي ارزشي گران سنگ، هم برابر سيستم هاي سياسي و هم برابر سيستم هاي اقتصادي دارد .
وي افزود: امروزه جامعه اطلاعاتي با ابزارهاي قدرتمند ارتباطي همچون وسايل ارتباط جمعي ، اينترنت و موارد ديگر، ارتقاي آگاهي ها ، مشارکت افکارعمومي در حکومت ها ، تحول اقتصادي و نيز شکل گيري يک نوع خاص از فرهنگ جهاني براساس وحدت ارزشهاي جهاني را موجب شده است