مهندس حسام
عضو جدید
ديابت شير ين چيست؟
يك گروه از بيماريهاي متابوليك است كه مشخصه ي آنها افزايش مزمن قند خون و اختلال در متابوليسم كربوهيدرات .چربي و پروتئين است كه در نتيجه .يا وجود نقص در ترشح انسولين يا اختلال عمل انسولين و يا هر دو اختلال ايجاد ميشوند .
افزايش مزمن قند خون چه در حالت ناشتا چه بعد از خوردن غذا .مسئول عمده عارض حاد .كوتاه اثر و حتي طويل الاثر اين بيماري ميباشد كه تمام سيستم ها و ارگان هاب بدن را تحت تاثير قرار ميدهد .
انواع مختلف ديابت شيرين را نام ببريد ؟
ديابت I ، ديابت II ،ديابت بارداري ، ديابت جوانان شروع شده در بزرگسالي ، ديابت ناشي از دارو مواد شيميائي .
اما دو نوع شايع تر ديابت شيرين همان تيپ هاي I ، II هستند كه در جنبه هاي متعددي با هم تفاوت دارند .
شيوع مربوط به اين بيماري چيست ؟
آمار ايالات متحده امريكا در سال 2000 ،شيوع ديابت در بالغين 20 سال به بالا را در دو جنس مشابه برآورده كرده است طبق اين آمار ، ديابت ششمين عامل مرگ در اثر بيماري هاست و در افراد بالاي 25 سال ، 18 % تمام مرگها را شامل ميگردد .
از طرفي شايع ترين علت بيماري كليوي به مرحله زماني . موارد جديدنا بينائي و قطع اندام تحتاني(به غير از عمل ضربه)را به خود اختصاص ميدهد . علت عمده فوت در ديابت ، بيماري قلبي و عروقي است كه در افراد ديابتي ، 2 تا 5 برابر نسبت به افراد عادي شايع تر است .
براي تشخيص ديابت
از هر يك از سه روش اندازه گيري قند سرم ( ناشتا ، دو ساعت بعد از خوردن گلوكز ، و اتفاقي ) ، ميتوان استفاده كرد كه اين تشخيص بايد در روز بعد با روش ديگر تاييد گردد .
مقايسه كلي بين دو نوع شايع تر ديابت شيرين
با توجه به جدول فوق ، متوجه شديم كه هر تيپ ديابت در سن خاص بروز مي كند به عوامل خاص در بروزش نقش دارد مثلاً : ديابت تيپ II ، در سنين بالاتر و افراد چاق ( خصوصاً چاقي شكمي و يا بدن ) و بدون فعاليت و حركت و ورزش مناسب بروز مي كند يا از علل اصلي بروز اين بيماري زمينه ي ژنتيكي مي باشد كه اختلال مقاومت محيطي به انسولين مي شود در حاليكه در تيپ I كه بيشتر در سنين كم است معمولاً عامل بيروني مانند بيماري هاي عفوني و شيميائي و ...... باعث بارز شدن بيماري در مردي مي شود كه زمينه ي ژنتيكي را داشته و عملاً توليد انسولين را در بدن به حداقل پائين يا صفر مي رساند 0
از اينجا معلوم مي شود كه خصوصاً در ديابت II با آموزش ، تغذيه سالم ، كنترل وزن ، افزايش فعاليت بدني و تحرك و ورزش و اندازه گيري مناسب قند خون توسط خود بيماران مي تواند از بروز ديابت تيپ II جديد و يا ايجاد عوارض در بيماري ديابتي تيپ II به مقدار زيادي جلوگيري كرد. اما در ديابت تيپ I ، براي ادامه حيات حتماً نياز به انسولين دارند و يا اينكه بتوان در آينده با تغيير در سيستم ايمني در افرادي كه احتمال ابتلاع در آنها زياد است و يا بيماراني كه جديداً تشخيص داده شده اند تا حدي از بروز موارد جديد ديابتهاي تيپ I جلوگيري كرد . پس يدم كه حتي نحوه ي درمان و پيشگيري در دو نوع تيپ I و II ديابت هم ، با همديگر تفاوت دارند .
بطور كلي اهداف درمان را به چند مرحله مي توان تقسيم كرد ؟
1- اهداف كوتاه مدت براي درمان سريع علائم مثل درمان عفونت يا پرنوشي يا پر ادراري .
2- اهداف ميان مدت براي برگرداندن بيمار به حالت طبيعي و زندگي اجتماعي تا حتي المقدور.
3- اهداف طولاني مدت به منظور پيشگيري ، از ايجاد عوارض ديابت يا تأخير در پيشرفت عوارض .
همانطور كه گفتيم ، آموزش هم مثل تغذيه و كنترل وزن و فعاليت از نقاط شاخص در مجموعه ي درمان اين بيماران مي باشد .
هدف از آموزش بيماران آگاه كردن آنها از مسائل ضروري و مرتبط با ديابت و ايجاد مهارت جهت كنترل ديابت و عوارض آن توسط خود بيمار است . يعني بتواند متناسب نياز روزانه ، تصميمات آگاهانه درباره ي سلامتي خود بگيرند بعنوان مثال اگر قرار است به مهماني برود ، يا مثلاً به يك ساعت ورزش بپردازد ، چگونه مقدار دارو ، پوشش ، مقدار مصرف غذا و مايعات مورد نياز بدنش را تأمين كند. مبتلايان به اين بيماري مزمن علاوه بر عوارض مختلف قلبي عروقي ، كليوي ، بينائي ، درگيري سيستم عصبي و يا نوروپاتي ، تأخير در بهبود عفونت ها و زخم هاي ديابتي ، بيماريهاي عروقي مغز و ... و انواع مختلفي از حالات رواني را نيز تجربه مي كند مانند : ( انكار كردن بيماري خود ) عصبانيت ، احساس تقصير ، افسردگي ، لذا اغلب بيماران به انواعي از حمايت رواني هم نياز دارند. در هر صورت لازم است درمان هر فرد بر اساس نكات خاص طبي ، رواني ، اجتماعي و شيوه ي زندگي وي مشخص شود .
پيشگيري و درمان در ديابت تيپ IIبه چه صورت است ؟
پيشگيري از طريق تغيير نوع زندگي انجام مي شود ( رژيم غذائي سالم ، كاهش وزن ، و ورزش منظم ) اينكار در مورد افراديكه خطر ابتلاع در آنها بالاست شيوع را تا 58% كاهش مي دهد در حاليكه استفاده از داروئي بنام متعوزمين و فقط به ميزان 31% شيوع بيماري را كم مي كند.
هدف از درمان برگرداندن مقاومت به انسولين ، كنترل جذب روداي كلوكوز بهبود عمل سلولهاي بتاجزاير لانگرهانس لوزالمعده در حس كردن كلوكوز و ترشح انسولين و سرانجام پيشگيري از وقوع عوارض طويل المدت ديابت است. درمان دارو فوريت ندارد و اين قدم نسبت بايد براي تمام بيماران حداقل يك ماه رژيم غذائي ؛ ورزش و كنترل وزن را تجربه كنند اگر با اين روش قند خون به اندازه ي كافي كنترل شد ، پزشك بايد داروهاي خوراكي ضد قند و يا انسولين تزريقي را تجويز نمايد .
در حال حاضر ، چند دسته داروهاي ضد ديابت در دسترس مي باشد ؟
انواع اين داروها هر يك به فرايند يا توژيكي مختلفي اثر دارد از آنجا كه ديابت تيپ II يك بيماري پيش رونده است روش تك درماني خوراكي معمولاً موفق خواهد بود البته در مان تركيبي با انسولين هم گاهاً بكار مي رود. اگر چه پزشكان هنوز از روش درمان گام به گام استفاده مي كنند بسياري از درمانهاي امروزي با استفاده از چندين داروست و در صورتيكه كنترل مناسب قند بدست نيايد ، تنها يك دارو از هر دسته در يك زمان بايد استفاده شود مثلاً تركيب دو دارو هر كدام از يك دسته نه اينكه از يك دسته دو داروي همزمان استفاده كنيم پنج دسته داروي خوراكي موجود عبارتند از : دسته ي يك سلفونيل اورها ( داروهاي مثل كلورپروپاميد و گيبورايد ) از اين دسته اند بي گرايندها متفور مين از اين دسته است مهار كننده هاي الفا كليد و داروي مختلف هم زمان استفاده كنيم. پنج دسته داروي خوراكي موجود عبارتند از : دسته يك سلفونيل اورها ( داروهاي مثل كلور پرو پاميد ، گليميراميدو گيبورايد ) از اين دسته اند بي گراينده ها متفور مين از اين دسته است. مهار كننده هاي الفا گليكوزيداز مثل اكروبوز0تياز ويلدين ويون ها و مگليتينيدها كه البته همه ي نمونه هاي داروهاي فوق ، در ايران موجود نيست و هر دسته دارو در بيمار با مشخصات خاص ارجع مي باشد و اثرات درماني و شكل اثر هر كدام از اين دسته دارو با ديگري متفاوت استو عمده ترين دارواي كه قديمي ترين آنها مي باشند در ايران بيشتر استفاده مي شودهمان سلفونيل اورهاست كه كارشان تحريك ترشح انسولين از سلولهاي بقاي لوزه المعده است. همچنين حساسيت سلولهاي بقا را به كلوكوز افزايش مي دهند و در كاهش مقاومت و انسولين نيز اثراتي دارد . مناسبترين بيمار براي اين دسته داروي مشخص است كه بيش از 30 سال داشته باشد و كمتر از 5 سال باشد كه بيماري بارز شده باشد نسبتاً چاق نباشد و عملكرد سلول بقا باقي مانده باشد و قند خون ناشتا كمتر از 300 ميلي گرم در دسي ليتر باشد . بحث در مورد ساير دستهاي داروئي مصرفي ، در ديابت ، از حد بحث ما خارج است و بايد به عهده ي پزشكان گذاشته شود بايد توجه داشت علاوه بر هدف درماني دوم كه مصرف دارو يا انسولين است ، هدف سوم يا پيشگيري و يا كنترل عوارض ديابت مثل بيماريهاي قلبي عروقي ، چشمي ، كليوي ، مغزي ، عصبي ، رواني و . . . ارتباط مكرر و مستقيماً بيمار با درملنگر خود وابسته است.
@ نويسندگان :
<< دکتر فرمان آراء >>
<< مهندس حسام >>
<< ارسال : نازی افشار >>
دکتر فرمان آراء ، از اعضای گروهِ آزاديخواهان منطق گرا می باشد .
يك گروه از بيماريهاي متابوليك است كه مشخصه ي آنها افزايش مزمن قند خون و اختلال در متابوليسم كربوهيدرات .چربي و پروتئين است كه در نتيجه .يا وجود نقص در ترشح انسولين يا اختلال عمل انسولين و يا هر دو اختلال ايجاد ميشوند .
افزايش مزمن قند خون چه در حالت ناشتا چه بعد از خوردن غذا .مسئول عمده عارض حاد .كوتاه اثر و حتي طويل الاثر اين بيماري ميباشد كه تمام سيستم ها و ارگان هاب بدن را تحت تاثير قرار ميدهد .
انواع مختلف ديابت شيرين را نام ببريد ؟
ديابت I ، ديابت II ،ديابت بارداري ، ديابت جوانان شروع شده در بزرگسالي ، ديابت ناشي از دارو مواد شيميائي .
اما دو نوع شايع تر ديابت شيرين همان تيپ هاي I ، II هستند كه در جنبه هاي متعددي با هم تفاوت دارند .
شيوع مربوط به اين بيماري چيست ؟
آمار ايالات متحده امريكا در سال 2000 ،شيوع ديابت در بالغين 20 سال به بالا را در دو جنس مشابه برآورده كرده است طبق اين آمار ، ديابت ششمين عامل مرگ در اثر بيماري هاست و در افراد بالاي 25 سال ، 18 % تمام مرگها را شامل ميگردد .
از طرفي شايع ترين علت بيماري كليوي به مرحله زماني . موارد جديدنا بينائي و قطع اندام تحتاني(به غير از عمل ضربه)را به خود اختصاص ميدهد . علت عمده فوت در ديابت ، بيماري قلبي و عروقي است كه در افراد ديابتي ، 2 تا 5 برابر نسبت به افراد عادي شايع تر است .
براي تشخيص ديابت
از هر يك از سه روش اندازه گيري قند سرم ( ناشتا ، دو ساعت بعد از خوردن گلوكز ، و اتفاقي ) ، ميتوان استفاده كرد كه اين تشخيص بايد در روز بعد با روش ديگر تاييد گردد .
مقايسه كلي بين دو نوع شايع تر ديابت شيرين
تيپ1
تيپ 2
اصطلاح قديم
ديابت جوانان - ديابت وابسته به انسولين
ديابت بالغين_ديابت غير وابسته به انسولين
سن شروع
كمتر از 30 ، خصوصا كودكي و نوجواني
معمولاً بيش از 40 سالگي
نقش زمينه ژنتيكي و ارثي
متوسط ، نياز به عوامل محيطي
دارد تا بروز كند
قوي؛درچندين زن مطرح شده
فاكتور هاي خطر وزمينه ساز
عمدتاًناشناخته،ميكروبي،شيميائي غذائي
سن،چاقي،زندگي بدون حركت،ديابت حاملگي قبلي
سطح انسلين درون بدن
پائين يا صفر
معمولاًوجودداردنقص نسبي
علائم كلاسيك
هرنوش پر ادراري – كاهش وزن
با توجه به جدول فوق ، متوجه شديم كه هر تيپ ديابت در سن خاص بروز مي كند به عوامل خاص در بروزش نقش دارد مثلاً : ديابت تيپ II ، در سنين بالاتر و افراد چاق ( خصوصاً چاقي شكمي و يا بدن ) و بدون فعاليت و حركت و ورزش مناسب بروز مي كند يا از علل اصلي بروز اين بيماري زمينه ي ژنتيكي مي باشد كه اختلال مقاومت محيطي به انسولين مي شود در حاليكه در تيپ I كه بيشتر در سنين كم است معمولاً عامل بيروني مانند بيماري هاي عفوني و شيميائي و ...... باعث بارز شدن بيماري در مردي مي شود كه زمينه ي ژنتيكي را داشته و عملاً توليد انسولين را در بدن به حداقل پائين يا صفر مي رساند 0
از اينجا معلوم مي شود كه خصوصاً در ديابت II با آموزش ، تغذيه سالم ، كنترل وزن ، افزايش فعاليت بدني و تحرك و ورزش و اندازه گيري مناسب قند خون توسط خود بيماران مي تواند از بروز ديابت تيپ II جديد و يا ايجاد عوارض در بيماري ديابتي تيپ II به مقدار زيادي جلوگيري كرد. اما در ديابت تيپ I ، براي ادامه حيات حتماً نياز به انسولين دارند و يا اينكه بتوان در آينده با تغيير در سيستم ايمني در افرادي كه احتمال ابتلاع در آنها زياد است و يا بيماراني كه جديداً تشخيص داده شده اند تا حدي از بروز موارد جديد ديابتهاي تيپ I جلوگيري كرد . پس يدم كه حتي نحوه ي درمان و پيشگيري در دو نوع تيپ I و II ديابت هم ، با همديگر تفاوت دارند .
بطور كلي اهداف درمان را به چند مرحله مي توان تقسيم كرد ؟
1- اهداف كوتاه مدت براي درمان سريع علائم مثل درمان عفونت يا پرنوشي يا پر ادراري .
2- اهداف ميان مدت براي برگرداندن بيمار به حالت طبيعي و زندگي اجتماعي تا حتي المقدور.
3- اهداف طولاني مدت به منظور پيشگيري ، از ايجاد عوارض ديابت يا تأخير در پيشرفت عوارض .
همانطور كه گفتيم ، آموزش هم مثل تغذيه و كنترل وزن و فعاليت از نقاط شاخص در مجموعه ي درمان اين بيماران مي باشد .
هدف از آموزش بيماران آگاه كردن آنها از مسائل ضروري و مرتبط با ديابت و ايجاد مهارت جهت كنترل ديابت و عوارض آن توسط خود بيمار است . يعني بتواند متناسب نياز روزانه ، تصميمات آگاهانه درباره ي سلامتي خود بگيرند بعنوان مثال اگر قرار است به مهماني برود ، يا مثلاً به يك ساعت ورزش بپردازد ، چگونه مقدار دارو ، پوشش ، مقدار مصرف غذا و مايعات مورد نياز بدنش را تأمين كند. مبتلايان به اين بيماري مزمن علاوه بر عوارض مختلف قلبي عروقي ، كليوي ، بينائي ، درگيري سيستم عصبي و يا نوروپاتي ، تأخير در بهبود عفونت ها و زخم هاي ديابتي ، بيماريهاي عروقي مغز و ... و انواع مختلفي از حالات رواني را نيز تجربه مي كند مانند : ( انكار كردن بيماري خود ) عصبانيت ، احساس تقصير ، افسردگي ، لذا اغلب بيماران به انواعي از حمايت رواني هم نياز دارند. در هر صورت لازم است درمان هر فرد بر اساس نكات خاص طبي ، رواني ، اجتماعي و شيوه ي زندگي وي مشخص شود .
پيشگيري و درمان در ديابت تيپ IIبه چه صورت است ؟
پيشگيري از طريق تغيير نوع زندگي انجام مي شود ( رژيم غذائي سالم ، كاهش وزن ، و ورزش منظم ) اينكار در مورد افراديكه خطر ابتلاع در آنها بالاست شيوع را تا 58% كاهش مي دهد در حاليكه استفاده از داروئي بنام متعوزمين و فقط به ميزان 31% شيوع بيماري را كم مي كند.
هدف از درمان برگرداندن مقاومت به انسولين ، كنترل جذب روداي كلوكوز بهبود عمل سلولهاي بتاجزاير لانگرهانس لوزالمعده در حس كردن كلوكوز و ترشح انسولين و سرانجام پيشگيري از وقوع عوارض طويل المدت ديابت است. درمان دارو فوريت ندارد و اين قدم نسبت بايد براي تمام بيماران حداقل يك ماه رژيم غذائي ؛ ورزش و كنترل وزن را تجربه كنند اگر با اين روش قند خون به اندازه ي كافي كنترل شد ، پزشك بايد داروهاي خوراكي ضد قند و يا انسولين تزريقي را تجويز نمايد .
در حال حاضر ، چند دسته داروهاي ضد ديابت در دسترس مي باشد ؟
انواع اين داروها هر يك به فرايند يا توژيكي مختلفي اثر دارد از آنجا كه ديابت تيپ II يك بيماري پيش رونده است روش تك درماني خوراكي معمولاً موفق خواهد بود البته در مان تركيبي با انسولين هم گاهاً بكار مي رود. اگر چه پزشكان هنوز از روش درمان گام به گام استفاده مي كنند بسياري از درمانهاي امروزي با استفاده از چندين داروست و در صورتيكه كنترل مناسب قند بدست نيايد ، تنها يك دارو از هر دسته در يك زمان بايد استفاده شود مثلاً تركيب دو دارو هر كدام از يك دسته نه اينكه از يك دسته دو داروي همزمان استفاده كنيم پنج دسته داروي خوراكي موجود عبارتند از : دسته ي يك سلفونيل اورها ( داروهاي مثل كلورپروپاميد و گيبورايد ) از اين دسته اند بي گرايندها متفور مين از اين دسته است مهار كننده هاي الفا كليد و داروي مختلف هم زمان استفاده كنيم. پنج دسته داروي خوراكي موجود عبارتند از : دسته يك سلفونيل اورها ( داروهاي مثل كلور پرو پاميد ، گليميراميدو گيبورايد ) از اين دسته اند بي گراينده ها متفور مين از اين دسته است. مهار كننده هاي الفا گليكوزيداز مثل اكروبوز0تياز ويلدين ويون ها و مگليتينيدها كه البته همه ي نمونه هاي داروهاي فوق ، در ايران موجود نيست و هر دسته دارو در بيمار با مشخصات خاص ارجع مي باشد و اثرات درماني و شكل اثر هر كدام از اين دسته دارو با ديگري متفاوت استو عمده ترين دارواي كه قديمي ترين آنها مي باشند در ايران بيشتر استفاده مي شودهمان سلفونيل اورهاست كه كارشان تحريك ترشح انسولين از سلولهاي بقاي لوزه المعده است. همچنين حساسيت سلولهاي بقا را به كلوكوز افزايش مي دهند و در كاهش مقاومت و انسولين نيز اثراتي دارد . مناسبترين بيمار براي اين دسته داروي مشخص است كه بيش از 30 سال داشته باشد و كمتر از 5 سال باشد كه بيماري بارز شده باشد نسبتاً چاق نباشد و عملكرد سلول بقا باقي مانده باشد و قند خون ناشتا كمتر از 300 ميلي گرم در دسي ليتر باشد . بحث در مورد ساير دستهاي داروئي مصرفي ، در ديابت ، از حد بحث ما خارج است و بايد به عهده ي پزشكان گذاشته شود بايد توجه داشت علاوه بر هدف درماني دوم كه مصرف دارو يا انسولين است ، هدف سوم يا پيشگيري و يا كنترل عوارض ديابت مثل بيماريهاي قلبي عروقي ، چشمي ، كليوي ، مغزي ، عصبي ، رواني و . . . ارتباط مكرر و مستقيماً بيمار با درملنگر خود وابسته است.
@ نويسندگان :
<< دکتر فرمان آراء >>
<< مهندس حسام >>
<< ارسال : نازی افشار >>
دکتر فرمان آراء ، از اعضای گروهِ آزاديخواهان منطق گرا می باشد .