عناوين
•مروري بر عناوين بخش هاي قبلي
•مدل مختلف تجارت الكترونيك
•انواع سايتهاي تجاري و خدمات الكترونيكي
•روشهاي انتقال و پرداخت پول در تجارت الكترونيك
•معرفي انواع كارتهاي خريد و اعتباري
1. خلاصه مروري بر بخش هاي قبلي
تعريف تجارت الكترونيك از جنبهها و ديدگاههاي مختلف
قسمتهاي اصلي تجارت الكترونيك
تاريخچه
تجارت الكترونيك و فن آوري اطلاعات
سطوح تجارت الكترونيك
تأثير گذاري تجارت الكترونيك بر سطوح مختلف تجارت
تجارت الكترونيك در برابر تجارت سنتي
جايگاه تجارت الكترونيك در ايران و جهان
دلايل عقب ماندگي تجارت الكترونيك در ايران
مدلهاي مختلف تجارت الكترونيك
انواع سايتهاي تجاري و خدمات الكترونيكي
روشهاي انتقال پول در تجارت الكترونيكي
معرفي انواع كارتهاي خريد و اعتباري
2. راهكارهاي تجارت الكترونيك (E-Commerce Solutions)
In-House Solution ( ميزباني سايت تجاري توسط خود شركت )
در اين روش تمام تجهيزات سخت افزاري ، نرم افزار ، شبكهاي و زير ساختهاي لازم براي ايجاد شاخه تجاري تحت وب توسط خود شركت تجاري تهيه و راهاندازي ميشود. مثل سايت ebay.com يا سايتهاي تمام شركتهاي تجاري بزرگ دنيا
فوايد :
•كنترل كامل بر روي زير ساختهاي سخت افزاري و نرم افزاري مورد استفاده
•انطباق پذيري سريع و بالا با سيستمها و تكنولوژي روز
معايب :
• نياز به بودجه و دانش فني بالا براي حفظ و نگهداري و ارتقاء سيستم
Instant Storefront ( ميزباني سايت تجاري توسط خدمات اينترنتي )
ميزباني سايت . كنترل نرم افزارهاي مورد نياز براي راهاندازي يك سرويس تجاري Online توسط سرويس دهنده ديگري انجام ميشود و ما از طريق روشهايي ميتوانستيم سايت خود را تا حدودي كنترل كنيم . كلاً اين روش نسبت به روش قبلي ارزانتر بوده و نياز به دانش فني كمتري دارد ولي در عين حال كنترل كمتري بر روي سايت خود از نظر تجهيزات سخت افزاري و نرم افزاري داريم . اين روش خود به دو صورت انجام ميپذيرد :
1.روي خط (Online) : كل سيستم بسته نرم افزاري مديريت سايت بروي سيستم ميزبان سايت و به صورت هميشه Online قرار دارد . مثل Yahoo! Store
2.خروج خط (Offline ) : ميتوان از طريق نرم افزارهايي كه معمولاً از طريق سايت ميزبان قابل Download است مديريت و تنظيمات خود را بر روي سايت انجام داده و در نهايت با وصل شدن به اينترنت ، اين تغييرات را برروي سايت خود منتقل كنيم .
3. اينترنت و قوانين (Law and the Internet)
نشر الكترونيكي و حقوق مالكيت معنوي :
امروزه با توجه به گسترش صنعت نشر الكترونيكي (Electronic Publishing (EP) )و در كنار تمام خدمات آن در زمينه گسترش صنعت IT ، بحثهاي جديدي در زمينه حفظ و تعيين حد و حدود مالكيت سرمايههاي معنوي بوجود آمده است . منظور از سرمايههاي معنوي (Intellectual Property) مواردي همچون علامت تجاري ، آرم ، نام شركت، محصولات، حق ثبت و تمام موارد ديگري است كه مشمول قانون Copyright ميشوند . براي حل اين مسأله قوانين اينترنتي خاصي در همين رابطه وضع شده و انجمن و تشكلات خاصي نيز در رابطه با همين قوانين فعاليت دارند .
قانون كپي رايت (Copyright) :
قانون كپي رايت در سال 1976 در سنا آمريكا تصويب شد و طبق آن بوجود آورنده اثر ، داراي “حقوق انحصاري خاصي“ در زمينه با اثر خود بطول مدت زمان محدودي ميشد . برطبق اين قانون ، افراد غير از صاحب اثر ، حق هيچ گونه كپي برداري ، انتشار ، نمايش و يا اقتباس گيري را از اثر كپي رايت را ندارند مگر آنكه صاحب اثر اين حق را با نظر خود شرايط خاصي به ديگران منتقل كنند . در اين قانون به اثري ، اصلي (Original) گفته ميشود كه بطور مستقل از ساير ديگر آثار تهيه شود لذا لزوماً نبايد حتماً كاري نو و جديد باشد .
حال با وضع قانون كپي رايت و اجراي آن در بسياري از كشورها (اخير در كشورما نيز) اين قانون در مواردي در كشورهاي مختلف با هم تفاوت دارد :
1.مدت زمان اعتبار حق كپي رايت براي يك اثر
2.آيا اعمال كپي رايت براي يك فرم (قالب) از اثر قالبهاي ديگر آن را هم پوشش ميدهد مثلاً در مورد يك اثر ادبي ، مواردي همچون تهيه فيلم يا موسيقي را كه از روي آن اثر تهيه شده در بر ميگيرد.
3.نوع و سطح اجازه استفاده يا انتشار مجدد بخشي از چگونه تعريف ميشود .
Information Infrastructure Task Force (IITF) :اين تشكل در سال 1993 در جهت ارزيابي آثار در زمينه حقوق مالكيت معنوي ايجاد شد و در سال 1994 گزارشي از حقوق مالكيت معنوي منشر كرد .
Trademark : هر نوع كلمه و يا سمبل خاصي كه از روي آن محصولات يا خدمات يك توليد كننده يا خدمات دهنده خاص را بتوان تشخيص داد . در واقع علامتي است كه هر توليد كننده براي مشخص كردن محصولات توليدي خود از آن استفاده ميكند .
The Patent and Trademark Office (PTO) مؤسسهاي است كه در زمينه ثبت اختراعات و نامهاي تجاري فعاليت ميكند .
Patents : حقوقي ويژهاي است كه قانون هر كشور براي اختراع كننده يك كشف قائل ميشود .
كسب اجازه از صاحب اثر (Licensing) :
حق استفادهاي است كه ديگران در مورد استفاده شخصي يا انجام فعاليت تجاري درباره يك اثر طبق يك قرارداد از صاحب امتياز اثر كسب ميكنند .
End-User License Agreement(EULA) : تعهدي است كه استفاده كننده يك برنامه كامپيوتري در مورد نحوه استفاده از نرم افزار مربوطه در قبال تهيه كننده آن متعهد ميشود .
با اين حال هنوز اتحاديه بين المللي در زمينه نظارت بر اجراي قانون كپي رايت در تمام كشورها وجود ندارد .
حريم شخصي و محرمانگي اطلاعات كاربران (Privacy and confidentiality):
در اينترنت اطلاعات شخصي افراد مثل آدرس پست الكترونيكي ، آدرس ، شماره تلفن ، شماره حساب اعتباري و ... ممكن است به سادگي توسط سايت يا فروشنده به ديگر سايتها منتقل شود .
در همين زمينه سايتها بايد در قسمتي كه معمولاً تحت عنوان Privacy Policy بيان ميشود تضمين ميدهند تا اطلاعاتي را كه كاربران در سايت آنها وارد ميكنند بطور محرومانه نزد خود نگه دارند و از آن استفاده تجاري نكنند .
قانون تجارت الكترونيك شامل 134 ماده است كه مواد مهم و اساسي آن ميتوان اعتبار قراردادهاي خصوصي – ماده 5، امضاء اصل – ماده 6 الي 11 ، امضاء الكترونيكي مطمئن – ماده 12 ثبت يا سوابق الكترونيكي مطمئن – ماده 13 ، آثار ثبت و سوابق و امضاي الكترونيكي مطمئن مواد 14 الي 16 ، عقد وارده طرفين مواد 23 و 24 ، تصديق دريافت – مواد 30 الي 35 ، زمان و مكان ارسال و دريافت داده – مواد 36 الي 40 حمايت از حريم خصوصي مواد 105 الي 107 كلاهبرداري كامپيوتري – ماده 112 ، جعل كامپيوتر – ماده 113 ، وظايف امضائ كننده – ماده 66 ، نقض حقوق مصرف كننده و تبليغات مواد 114 و 115 ، نقض حق مؤلف – ماده 116 ، نقض از حريم خصوصي مواد 117 الي 121 نقض اسرار تجاري و علامت تجاري مواد 122 و 123 جبران خسارت – ماده 124 را نام ببريد .
4.بازاريابي الكترونيكي (e-marketing)
تكنيكهاي بازاريابي الكترونيكي :
•استفاده از قابليت اينترنت در خلق شيوههاي نوين و جديد براي بازبابي
•تكنيك نمايش ( Personalization) CRM- Person to person
• تكنيكهاي خاص بازاريابي الكترونيكي مثل Cross-Sell و Up-Sell
•تكنيك Marketing E-Mai
•تكنيك تبليغاتي اينترنتي مثل Banner ads
•استفاده از امكانات مالتي مديا (قابليتهاي چند رسانهاي)(Meta-Rich Advertising)
•بازاريابي B2B
•استفاده از موتور جستجو World Intellectual Property Organization (WIPO) : براي بين الملي كردن حق مالكيت معنوي (Copyright) اين ارگان بوجود آمد و در حال حاضر داراي بيش از 120 عضو ميباشد كه قرارداد كپي رايت را در كشور خود پذيرفتهاند. (www.wipo.com)
•مروري بر عناوين بخش هاي قبلي
•مدل مختلف تجارت الكترونيك
•انواع سايتهاي تجاري و خدمات الكترونيكي
•روشهاي انتقال و پرداخت پول در تجارت الكترونيك
•معرفي انواع كارتهاي خريد و اعتباري
1. خلاصه مروري بر بخش هاي قبلي
تعريف تجارت الكترونيك از جنبهها و ديدگاههاي مختلف
قسمتهاي اصلي تجارت الكترونيك
تاريخچه
تجارت الكترونيك و فن آوري اطلاعات
سطوح تجارت الكترونيك
تأثير گذاري تجارت الكترونيك بر سطوح مختلف تجارت
تجارت الكترونيك در برابر تجارت سنتي
جايگاه تجارت الكترونيك در ايران و جهان
دلايل عقب ماندگي تجارت الكترونيك در ايران
مدلهاي مختلف تجارت الكترونيك
انواع سايتهاي تجاري و خدمات الكترونيكي
روشهاي انتقال پول در تجارت الكترونيكي
معرفي انواع كارتهاي خريد و اعتباري
2. راهكارهاي تجارت الكترونيك (E-Commerce Solutions)
In-House Solution ( ميزباني سايت تجاري توسط خود شركت )
در اين روش تمام تجهيزات سخت افزاري ، نرم افزار ، شبكهاي و زير ساختهاي لازم براي ايجاد شاخه تجاري تحت وب توسط خود شركت تجاري تهيه و راهاندازي ميشود. مثل سايت ebay.com يا سايتهاي تمام شركتهاي تجاري بزرگ دنيا
فوايد :
•كنترل كامل بر روي زير ساختهاي سخت افزاري و نرم افزاري مورد استفاده
•انطباق پذيري سريع و بالا با سيستمها و تكنولوژي روز
معايب :
• نياز به بودجه و دانش فني بالا براي حفظ و نگهداري و ارتقاء سيستم
Instant Storefront ( ميزباني سايت تجاري توسط خدمات اينترنتي )
ميزباني سايت . كنترل نرم افزارهاي مورد نياز براي راهاندازي يك سرويس تجاري Online توسط سرويس دهنده ديگري انجام ميشود و ما از طريق روشهايي ميتوانستيم سايت خود را تا حدودي كنترل كنيم . كلاً اين روش نسبت به روش قبلي ارزانتر بوده و نياز به دانش فني كمتري دارد ولي در عين حال كنترل كمتري بر روي سايت خود از نظر تجهيزات سخت افزاري و نرم افزاري داريم . اين روش خود به دو صورت انجام ميپذيرد :
1.روي خط (Online) : كل سيستم بسته نرم افزاري مديريت سايت بروي سيستم ميزبان سايت و به صورت هميشه Online قرار دارد . مثل Yahoo! Store
2.خروج خط (Offline ) : ميتوان از طريق نرم افزارهايي كه معمولاً از طريق سايت ميزبان قابل Download است مديريت و تنظيمات خود را بر روي سايت انجام داده و در نهايت با وصل شدن به اينترنت ، اين تغييرات را برروي سايت خود منتقل كنيم .
3. اينترنت و قوانين (Law and the Internet)
نشر الكترونيكي و حقوق مالكيت معنوي :
امروزه با توجه به گسترش صنعت نشر الكترونيكي (Electronic Publishing (EP) )و در كنار تمام خدمات آن در زمينه گسترش صنعت IT ، بحثهاي جديدي در زمينه حفظ و تعيين حد و حدود مالكيت سرمايههاي معنوي بوجود آمده است . منظور از سرمايههاي معنوي (Intellectual Property) مواردي همچون علامت تجاري ، آرم ، نام شركت، محصولات، حق ثبت و تمام موارد ديگري است كه مشمول قانون Copyright ميشوند . براي حل اين مسأله قوانين اينترنتي خاصي در همين رابطه وضع شده و انجمن و تشكلات خاصي نيز در رابطه با همين قوانين فعاليت دارند .
قانون كپي رايت (Copyright) :
قانون كپي رايت در سال 1976 در سنا آمريكا تصويب شد و طبق آن بوجود آورنده اثر ، داراي “حقوق انحصاري خاصي“ در زمينه با اثر خود بطول مدت زمان محدودي ميشد . برطبق اين قانون ، افراد غير از صاحب اثر ، حق هيچ گونه كپي برداري ، انتشار ، نمايش و يا اقتباس گيري را از اثر كپي رايت را ندارند مگر آنكه صاحب اثر اين حق را با نظر خود شرايط خاصي به ديگران منتقل كنند . در اين قانون به اثري ، اصلي (Original) گفته ميشود كه بطور مستقل از ساير ديگر آثار تهيه شود لذا لزوماً نبايد حتماً كاري نو و جديد باشد .
حال با وضع قانون كپي رايت و اجراي آن در بسياري از كشورها (اخير در كشورما نيز) اين قانون در مواردي در كشورهاي مختلف با هم تفاوت دارد :
1.مدت زمان اعتبار حق كپي رايت براي يك اثر
2.آيا اعمال كپي رايت براي يك فرم (قالب) از اثر قالبهاي ديگر آن را هم پوشش ميدهد مثلاً در مورد يك اثر ادبي ، مواردي همچون تهيه فيلم يا موسيقي را كه از روي آن اثر تهيه شده در بر ميگيرد.
3.نوع و سطح اجازه استفاده يا انتشار مجدد بخشي از چگونه تعريف ميشود .
Information Infrastructure Task Force (IITF) :اين تشكل در سال 1993 در جهت ارزيابي آثار در زمينه حقوق مالكيت معنوي ايجاد شد و در سال 1994 گزارشي از حقوق مالكيت معنوي منشر كرد .
Trademark : هر نوع كلمه و يا سمبل خاصي كه از روي آن محصولات يا خدمات يك توليد كننده يا خدمات دهنده خاص را بتوان تشخيص داد . در واقع علامتي است كه هر توليد كننده براي مشخص كردن محصولات توليدي خود از آن استفاده ميكند .
The Patent and Trademark Office (PTO) مؤسسهاي است كه در زمينه ثبت اختراعات و نامهاي تجاري فعاليت ميكند .
Patents : حقوقي ويژهاي است كه قانون هر كشور براي اختراع كننده يك كشف قائل ميشود .
كسب اجازه از صاحب اثر (Licensing) :
حق استفادهاي است كه ديگران در مورد استفاده شخصي يا انجام فعاليت تجاري درباره يك اثر طبق يك قرارداد از صاحب امتياز اثر كسب ميكنند .
End-User License Agreement(EULA) : تعهدي است كه استفاده كننده يك برنامه كامپيوتري در مورد نحوه استفاده از نرم افزار مربوطه در قبال تهيه كننده آن متعهد ميشود .
با اين حال هنوز اتحاديه بين المللي در زمينه نظارت بر اجراي قانون كپي رايت در تمام كشورها وجود ندارد .
حريم شخصي و محرمانگي اطلاعات كاربران (Privacy and confidentiality):
در اينترنت اطلاعات شخصي افراد مثل آدرس پست الكترونيكي ، آدرس ، شماره تلفن ، شماره حساب اعتباري و ... ممكن است به سادگي توسط سايت يا فروشنده به ديگر سايتها منتقل شود .
در همين زمينه سايتها بايد در قسمتي كه معمولاً تحت عنوان Privacy Policy بيان ميشود تضمين ميدهند تا اطلاعاتي را كه كاربران در سايت آنها وارد ميكنند بطور محرومانه نزد خود نگه دارند و از آن استفاده تجاري نكنند .
قانون تجارت الكترونيك شامل 134 ماده است كه مواد مهم و اساسي آن ميتوان اعتبار قراردادهاي خصوصي – ماده 5، امضاء اصل – ماده 6 الي 11 ، امضاء الكترونيكي مطمئن – ماده 12 ثبت يا سوابق الكترونيكي مطمئن – ماده 13 ، آثار ثبت و سوابق و امضاي الكترونيكي مطمئن مواد 14 الي 16 ، عقد وارده طرفين مواد 23 و 24 ، تصديق دريافت – مواد 30 الي 35 ، زمان و مكان ارسال و دريافت داده – مواد 36 الي 40 حمايت از حريم خصوصي مواد 105 الي 107 كلاهبرداري كامپيوتري – ماده 112 ، جعل كامپيوتر – ماده 113 ، وظايف امضائ كننده – ماده 66 ، نقض حقوق مصرف كننده و تبليغات مواد 114 و 115 ، نقض حق مؤلف – ماده 116 ، نقض از حريم خصوصي مواد 117 الي 121 نقض اسرار تجاري و علامت تجاري مواد 122 و 123 جبران خسارت – ماده 124 را نام ببريد .
4.بازاريابي الكترونيكي (e-marketing)
تكنيكهاي بازاريابي الكترونيكي :
•استفاده از قابليت اينترنت در خلق شيوههاي نوين و جديد براي بازبابي
•تكنيك نمايش ( Personalization) CRM- Person to person
• تكنيكهاي خاص بازاريابي الكترونيكي مثل Cross-Sell و Up-Sell
•تكنيك Marketing E-Mai
•تكنيك تبليغاتي اينترنتي مثل Banner ads
•استفاده از امكانات مالتي مديا (قابليتهاي چند رسانهاي)(Meta-Rich Advertising)
•بازاريابي B2B
•استفاده از موتور جستجو World Intellectual Property Organization (WIPO) : براي بين الملي كردن حق مالكيت معنوي (Copyright) اين ارگان بوجود آمد و در حال حاضر داراي بيش از 120 عضو ميباشد كه قرارداد كپي رايت را در كشور خود پذيرفتهاند. (www.wipo.com)
