خصوصیات اشکال هندسی

[سعید معمار]

خصوصیات مثلث
​

معنا و مفهوم مثلث و آشنایی با خصوصیات آن

در علم طراحی و گرافیک قرار گرفتن هر شکل و فرم ،معنای ویژه ای را القا می کند.
آشنا بودن به خواص شکل ها، باعث خواهد شد معنا و مفهومی که طراح از طریق زبان تصویر و هنرهای تجسمی قصد بیان آن را داشته، را بهتر درک نماییم.

مفهوم شکل هندسی مثلث در هنر های تجسمی​

اگر مثلث بر قاعده اش قرار گیرد نمادی است از ایستایی و توازن، پایدارترین شکل هندسی است و مثل یک کوه استوار به نظر می رسد به واسطه زوایای تیزی که دارد سطحی مهاجم و شکلی ستیزنده به خود می گیرد به دلیل وجود نقطه رأس که انرژی و نیروی شکل را به بیرون منتقل می کند، خطر و دلهره را سبب می شود.

مثلث شخصیتی تهاجمی، برنده و صریح دارد. مثلث در عین حال نمادی از تفكر و روشنایی است و به سرعت دگروگون می شود. مثلث متساوی الاضلاع بیانگر الوهیت و هماهنگی و تناسب می باشد.

این نماد به عدد 3 اشاره دارد و بدون ارتباط با سایر شکل های هندسی به طور کامل قابل فهم نیست. در واقع تمام اشکال را می توان از طریق ترسیم خطوطی از مرکز به زوایای آنها به مثلثاتی تقسیم کرد. مثلث تشکیل دهنده قاعده هرم است.
اگر مثلث روی یکی از راس های خود بایستد نشانگر تزلزل و ناپایداری است. همچنانکه هر زایشی با تقسیم صورت می گیرد، بشر نیز قابل مقایسه با مثلث متساوی الاضلاعی است که به دو مثلث قائم الزاویه تقسیم شده است که افلاطون در کتاب « تیمایوس » آن را نشانی از زمین می داند. تغییر مثلث متساوی الاضلاع به مثلث قائم الزاویه به طور ضمنی بیان کننده خسرانی است که حاصلش از دست رفتن تعادل می باشد.

هر مثلث به عنصری خاص مربوط می شود:
1) مثلث متساوی الاضلاع با زمین
2) مثلث قائم الزاویه با آب
3) مثلث مختلف الاضلاع با هوا
4) مثلث متساوی الساقین با آتش

مثلث متساوی الساقینی که زاویه راس آن 180 درجه باشد حاوی ارقام با معنایی است و هماهنگی خاصی در خود دارد.
مثلثی که راس آن به سوی بالا باشد نمادی از آتش و نیز جنس مذکر است و همین مثلث با راسی رو به پایین نمادی از آب و جنس مونث می باشد.

«مهر سلیمان» از دو مثلث معکوس تشکیل می شود که نمادی است از عقل بشر.
مثلث متساوی الاضلاع در سنن یهودیان نمادی از خداست که نباید نامش بر زبان رانده شود.
مثلث که با خورشید و گندم در رابطه است نمادی از باروری می باشد. مثلث با همین معنا اغلب توسط هندیان، یونانیان و رومیان در قرنیزهای تزیینی ساختمان ها بکار رفته است.
مثلث سنتی و کلاسیک مثلثی است که زاویه راس آن 36 و هر یکی از زوایای قاعده اش 72 درجه باشد.
عدد 36 نماینده یکپارچگی کیهان، تلاقی عناصر اربعه و تحولات چرخشی دوران هاست. مشتقات این عدد بیان کننده رابطه سه جانبه میان آسمان و زمین و بشر هستند. 36 همچنین برابر است با اندازه مربعی که هر ضلع آن 9 باشد و به طور تقریبی برابر با دایره ای است که قطر آن 12 باشد. هم دایره و هم سال شمسی هر دو به 360 قسمت می شوند. اغلب دوره های کیهانی مضرب هایی از رقم 360 هستند.

در ردیف شکل های هندسی بعد از مثلث متساوی الاضلاع، مربع و آن گاه کثیر الاضلاع پنچ پر بر می آیند. از طریق تریم مثلثی در هریک از اضلاع پنچ بر، شکل پنج خانه ای ایجاد می شود که به معنای هماهنگی جهانی است. این شکل اغلب به عنوان طلسمی برای محافظت در برابر چشم زخم و بلاای بد بکار می رود. مثلث همچنین کلید هندسه و مبنای تقسیم طلای (زرین) است که به همین خاطر بدان تناسب الهی نام داده اند.

علاوه بر اهمیتی که فیثاغورسیان برای مثلث قائل اند، این شکل در علم کیمیا به معنای آتش و قلب می باشد. در این رابطه در نظر داشتن رابطه میان مثلث ایستاده (راس بالا) و مثلث واژگون (راس پایین) قابل اهمیت است; زیرا دومی انعکاس است از اولی و در معنایی وسیعتر نمادی است از طبیعت الهی و بشری مسیح و به عبارت دیگر نمادی است از کوه و غار.
ترکیب متعادل دو مثلث و تشکیل 6 گوسه (ستاره داوود) نشانی از گسترش و تجلی است. جریان فراماسونری اهمیت زیادی به نماد مثلث می داد و آن را دلتای درخشان می نامید که منظور از آن نه دلتای رودخانه بلکه حرف بزرگ یونانی دلتا () بود. در مثلث فراماسونری، قاعده به مغنای دوام و امتداد و اضلاع که در هم می پیوستند نشانه هایی از روشنایی و تاریکی بودند که همراه با قاعده ساختمان سه گانه کیهان را باز می نمودند. دلتای درخشان اصلی مثلث متساوی الساقینی بود که قاعده اش همچون سنگ سه پر معابد، بزرگتر از ساق هایش بود و زاویه راس آن 108 درجه و هریک از زوایای قاعده آن 36 درجه بود. این مثلث با عدد زرین (رقمس است مربوط به تقویمی خاص در روز ایستر _ عید قیام مسیح را از روی آن تعیین می کنند) در ارتباط است. ستاره مشتعل و پنچ بر به طور کامل در این مثلث می تواند ترسیم شود.

مثلث همچون چند وجهی هایی که خود از مثلث های متساوی الاضلاع تشکیل شده اند، الهام بخش ترکیبات سه گانه بی شماری در تاریخ مذهب بوده اند :

شعار های سه گانه اخلاقی نظیر :
1) پندار نیک _ گفتار نیک _ کردار نیک
2) عقل _ قدرت _ زیبایی

دوره های سه گانه اخلاق شامل :
تولد _ رشد _ مرگ

و ابزارهای سه گانه علم کیمیا :
شامل نمک _ جیوه_ گوگرد

این شکل خصوصیات روانشناسی رنگ زرد را داراست.
منبع:www.persianGFX.com

 

[سعید معمار]

خصوصیات مربع

خصوصیات مربع

خصوصیات مربع

معنا و مفهوم مربع و آشنایی با خصوصیات آن

در علم طراحی وگرافیک قرار گرفتن هر شکل و فرم ،معنای ویژه ای را القا می کند.
آشنا بودن به خواص شکل ها، باعث خواهد شد معنا و مفهومی که طراح از طریق زبان تصویر و هنرهای تجسمی قصد بیان انرا داشته، را بهتر درک نماییم.
مفهوم شکل هندسی مربع در هنر های تجسمیبر طبق یک ضرب المثل چینی، بی نهایت عبارت است از مربعی بدون گوشه.
​

مربع یکی از اشکال هندسی است که بیش از هر شکل دیگر و به عنوان جهانی ترین صورت در زبان نماد ها بکار گرفته شده است.
بر طبق نظر فیثاغورث مربع نماینده وحدت گونه ها و نشان دهنده برابری یک چیز با خودش به نحوی نامتناهی است و نتیجتا می تواند نمادی از عدالت قانون تلقی شود که همه را به یک چشم می نگرد. از نظر قانون افلاطون مربع نماینده هماهنگی است که عالی ترین فضیلت به شمار می آید; شناختی کامل که شخص می تواند از طریق آن به حقیقت مطلق دست یابد.

مربع شکلی نیست که صرفا در میان نمادها رواج داشته باشد. این شکل پر راز و رمز و ثبات گرا همراه با مستطیل که خود زاییده آن است، معماران و هنرمندان زیادی از سراسر جهان را در طول تاریخ الهام بخشیده و آنان را به ابداع سطوح و ساخت های سه بعدی واداشته است. مربع، همراه با دایره، مثلث متساوی الاضلاع و صلیب (نشآت گرفته از خود مربع) یکی از بنیادی ترین شکل های نمادین به شمار می رود.

مربع نمادی است از زمین در برابر آسمان (دایره) و در سطحی دیگر نمادی است از جهان مخلوق (زمین و آسمان) در برابر خلق ناشده و خالق; به عبارت دیگر آنتی تزی است از عالم متعالی.
مربع شکلی است ایستا و ثبات گرا که اضلاع و زوایای برابرش احساسی از سکون، استحکام، حصار، منزل، کمال و استقرار می باشد. با این همه هنگامی که یکی از اضلاع یا زوایای این شکل خمیدگی پیدا کند به نحوی شگفت انگیز شکلی دیگر حاصل خواهد شد.

مکعب بیش از مربع نمایانگر استحکام، سکون و ثبات حرکت دورانی است، این شکل در واقع فضا را در سه بعد می نایاند. حتی افلاطون، مربع را زیبا به معنای مطلق آن به شمار می آورد.
«همانگونه که ابو یعقوب می گوید چهار یک از کاملترین ارقام است، چهار رقم هوش و تعداد حروف الله است.»
چهار به معنایی رقم کمال الهی و در معنایی وسیعتر رقمی است از تکمیل تجلی (اشاره ای است به دیدار سه تن از شاهان مجوس شرق از حضرت عیسی به هنگام طفولیت Epiphany) و نمادی است از دنیای مستقر و سازمان یافته.
این حرکت از نقطه ای ساکن آغاز می گردد و با رفتن به چهار سوی اصلی، صلیب را می سازد. وجود صلیب در مربع نمایانگر پویایی رقم چهار است.

صلیب رابطه ای میان دایره، مرکز و مربع برقرار کرد. صلیب از نقطه خط هایش که بر مرکز دایره منطبق شده است به سوی دایره می رود، آن را قطع و به چهار بخش تقسیم می کند.
با متصل ساختن انتهای خطوط صلیب، مربع و مثلث حاصل می شود. صلیب نبز همچون مربع نمایانگر زمین است، اما جنبه هایی را بیان می دارد که حالتی میانی، پویا و ظریف دارند.
نماد شناسی مربع به مبزان زیادی با صلیب رابطه دارد. بخصوص که صلیب رابطه ای ظریف میان عدد چهار با مربع برقرار می کند. صلیب بیش از هر نمادی بیشترین تعداد از اشکال هندسی یعنی نماد ها را در هم ادغام می کند. بال های دو گانه صلیب با تشکیل چهار نقطه در انتهای خود مبنای تمای نماد های «جهت یاب» را تشکیل می دهند که در تمام سطوح زندگی بشر کاربرد دارند و دارای نقشی ترکیب کننده و سنجشی هستند.

منبع:www.persianGFX.com

 

[سعید معمار]

خصوصیات مربع

خصوصیات مربع

صلیب را در طبیعت نیز می توان یافت. انسان با بازوان گشاده اش می تواند این شکل را بسازد و لئونادرو داوینچی و دیگر هنرمندان از این نماد به منظور ارائه تناسبی سود جسته اند. پرندگان در حال پرواز، کشتی های دیرک بر کشیده و مترسک های کشتزاران نمایی از این شکل اند.

تمثال نگاری دنیای مسیحیت از این نماد در بازنمایی قربانی شدن عیسی پسر خدا استفاده می کنند. بر طبق سنت مسیحی مربع به خاطر چهار ضلع مساویش همچون چهار حواری، نمادی است از کل گیتی و چهار زاویه آن بیانگر عناصر اربعه اند.

در دوران اخیر ظهور مجدد صلیب شکسته که قبلا توسط یونانیان کهن به کار میرفت به عنوان نمادی از نیرو و قدرت، میلیون ها انسان را از میان برده است

(منظور قدرت گرفتن و روی کار آمدن هیتلر و اشاره به سوزاندن یهودیان توسط اوست). مربع شکل عمده مربوط به مکان است، همانگونه که دایره و بخصوص مارپیچ، شکل اصلی مربوط به زمان می باشد. واقیت تنها به کمک مربع قابل بیان است. درتمدن های ثابت و غیر صحرا گرد، مردمان، خانه ها و پرچین های خود را به صورت مربع یا مثلث می ساختند در حالیکه مزارع و چادرهای قبایل چادر نشین و صحرا گرد دایره ای شکل ساخته می شدند. (اشاره ای است به ثبوت مکان و در حرکت بودن زمان که نماد های آن ها به ترتیب مربع و دایره هستند)
پیوستگی میان دایره و مربع بیانگر آسمان و زمین و پیوستگی آن دو است.
مربع که خود نمادی از ایستایی است چنانچه اشکال یا حروف به نحوی خاص در آن جای گیرند حالتی حرکتی به خود می گیرد. مربع جادو در ساده ترین شکل خود به 9 خانه مربعی تقسیم می شوند که ارقام 1 تا 9 در آن نوشته شده است به طوری که مجموع ارقام هر ستون برابر با پانزده می شود.

در مربع جادوی دیگری نیز وجود دارد که از پنج حرف تشکیل می شود این حروف طوری تنظیم می شوند که می توانند از چپ به راست و از راست به چپ و بالا به پایین و پایین به بالا خوانده شود بدون اینکه ترتیب، طبیعت و معنای واژه ها تغییر یابند.
چهار ضلع مساوی مربع می تواند نماد چهار عنصر باد، آب، خاک و آتش یا چهار جهت اصلی شمال، جنوب، شرق و غرب یا چهار فصل یا چهار مرحله زندگی از کودکی تا جوانی و میانسالی و پیری و یا چهار طبع سردی، گرمی، خشکی و رطوبت باشد.
مربع را به رنگ قرمز نسبت می دهند.
منبع:www.persianGFX.com