دستورالعمل عمليات مناسب كشاورزي G.A.P در محصول زعفران 1

[*محیا*]

مقدمه
امروزه علاوه بر بخش صنعت استانداردهاي متعددي نيز در بخش كشاورزي براي محصولات زراعي و باغي معرفي شده است. از جمله اين استانداردها مي توان به استاندارد EurepGap اشاره كرد كه در بيش از 70 كشور جهان مورد استفاده قرار گرفته است. از آنجاييكه تقاضاي محصولات سالم و بهداشتي كشاورزي در دنيا توسط مصرف كنندگان و خريداران صورت مي گيرد لذا اعمال مقررات دقيق و جدي بهداشتي و الزامات ملي و بين المللي نيز در جهت تأمين نظر مصرف كنندگان اين نوع محصولات در حال پيشروي است. با عنايت به اينكه كشور ايران در بخش كشاورزي و بويژه زير بخش باغباني داراي مزيت نسبي در توليد است و اين ويژگي در محصولي مانند زعفران بدليل آنكه ايران بعنوان اولين كشور توليد كننده و صادر كننده اين محصول به حساب مي آيد لازم است تا كليه عمليات كاشت، داشت و برداشت و خشك كردن و بسته بندي اين محصول با توجه به معيارهاي صحيح بهداشتي صورت پذيرد تا محصولي عاري از آلودگي و با كيفيت عالي توليد و صادر شود.
تعريف G.A.P در زعفران
به كليه عمليات و فعاليتهاي مرتبط با مديريت توليد محصول زعفران در مراحل كاشت، داشت، برداشت و خشك كردن و بسته بندي و نگهداري و حمل و نقل گفته مي شود كه با در نظر گرفتن همه جوانب اقتصادي، اجتماعي و زيست محيطي و به منظور كاهش آلاينده هاي فيزيكي، شيميايي و ميكروبيولوژيكي در توليد محصول اعمال مي گردد.
اهداف G.A.P در زعفران
1- به حداقل رسانيدن آلودگي هاي فيزيكي، شيميايي و ميكروبيولوژيكي محصول زعفران
2- ارتقاء كيفيت و بويژه كيفيت بهداشتي محصول زعفران
3- بهبود و راندمان مصرف و كاربرد عوامل و منابع توليد
4- كاهش مصرف تركيبات شيميايي از قبيل كودهاي شيميايي و سموم و علف كش ها
5- نيل به سلامت جامعه
6- توليد محصول با توجه به استانداردهاي جهاني و توسعه صادرات اصولي
حال به برخي از موارد مهم بهداشتي لازم الاجرا درمراحل مختلف كاشت، داشت، برداشت، بسته بندي و .. اشاره مي نماييم.

 

[*محیا*]

دستورالعمل عمليات مناسب كشاورزي G.A.P در محصول زعفران 2

دستورالعمل عمليات مناسب كشاورزي G.A.P در محصول زعفران 2

كاشت
در اين مرحله رعايت نكات ذيل الزامي است.
1- زعفران در مناطقي كه داراي زمستانهاي ملايم و تابستانهاي گرم و خشك باشند كشت شود.
2- اراضي آفتابگير كه در معرض وزش بادهاي سرد نباشد مناسب كشت زعفران است.
3- كشت در زمين هاي حاصلخيز و زهكشي شده و با PH بين 7 تا 8 انجام شود.
4- عمليات شخم و تهيه بستر در زمان مناسب انجام گيرد.
5- از كودهاي دامي پوسيده به اندازه كافي استفاده گردد.
6- از پيازهاي سالم و درشت جهت كشت استفاده شود.
7- بايد قبل از كاشت پيازها را با قارچكش هاي مجاز ضد عفوني نمود.
8- عمق و فاصله كاشت را با توجه به منطقه مورد كشت رعايت كرد.
داشت
1- آبياري با دقت در زمان مناسب انجام پذيرد.
2- دفع علفهاي هرز تا حد امكان فيزيكي باشد و كمتر از علف كش ها استفاده شود.
3- سله شكني پس از آبياري و گاوروشدن مزرعه صورت پذيرد.
4- تا حد امكان از كودهاي آلي و نيز از كودهاي شيميايي تأييد شده استفاده شود
5- كودهاي آلي 1 تا 2 ماه قبل از برداشت گل مصرف شود.
برداشت
1- گلها را در اوايل صبح برداشت نمود تا برداشت آسانتر باشد و هم آسيب كمتري به كلاله ها برسد و نيز از تابش نور خورشيد به كلاله ها جلوگيري شود و كيفيت زعفران حفظ گردد.
2- برداشت گل زعفران احتياج به حوصله و وقت فراواني دارد.
3- گلها را در سبد يا ظرف تميز جمع آوري كرده و در اولين فرصت به محل جداسازي منتقل نماييم.
4- به هر اندازه كه توان جداسازي گل را داريم در همان روز برداشت كنيم.
5- محل نگهداري گلها بايد خنك، مسقف و دور از گرد و غبار و تابش نور خورشيد بوده و كاملاً بهداشتي باشد.
6- مدت نگهداري گل ها نبايد از 10 ساعت تجاوز كند.
7- قبل از شروع بكار جدا سازي كارگران ناخن هاي خود را كوتاه نمايند و دستها را با آب و صابون شستشو نمايند.
8- افرادي كه حساس به گرده گل مي باشند حتماً جلوي دهان و بيني خود را با دستمال تميز يا ماسك هاي مخصوص بپوشانند.
9- از دستكش هاي يكبار مصرف استفاده شود.
خشك كردن
1- پس از اينكه حدود 200 گرم كلاله زعفران در ظرف مخصوص جدا شده و جمع آوري گرديد بلافاصله به خشك كردن آن بايد اقدام نمود. خشك كردن معمولاً به 3 روش انجام مي گيرد.
الف) روش سنتي كه از قديم رواج داشته و در سايه به تدريج خشك مي كنند كه داراي معايبي از جمله غير بهداشتي بودن، كاهش كيفيت، كاهش قدرت رنگدهي و آلودگي به مواد خارجي، گرد و غبار و ... مي باشد.
ب) روش الك و هيتر (تستينگ) در اين روش مقداري كلاله زعفران را درون ظرفهايي به شكل الك كه كف آن از پارچه ابريشمي توري تشكيل شده مي ريزند و در فاصله حدود 50 سانتيمتر از منابع حرارتي كه ممكن است برقي يا گازي باشد كه فاقد بو و دود باشد قرار مي دهند و پس از خشك كردن آن را درون ظروف سر بسته قرار مي دهند. در اين روش هر بار حدود 200 گرم كلاله زعفران را در الك درون خشك كن برقي زعفران ريخته و دما را به 75 درجه سانتي گراد مي رسانند و حدود 15 دقيقه حرارت مي دهند سپس توري ديگري روي توري محتوي زعفران قرار داده و هر دو توري با هم برداشته و توري مي چرخانيم كه زعفران بطور كامل در توري دوم قرار گيرد مجدداً توري را روي دستگاه قرار داده و پس از 15 دقيقه همين عمل را تكرار مي كنيم. حدود 3 الي 4 بار اين عمل تكرار مي شود كه حدوداً يك ساعت طول مي كشد در اين مدت از 200 گرم كلاله تر حدود 40 گرم زعفران خشك بدست مي آيد. سپس آنها را در روي پارچه كاملاً تميز ريخته تا خنك شود. پس از خنك شدن زعفرانها را در ظروف تميز و محكم ريخته و تا زمان بسته بندي و ارائه به بازار در جاي خشك و خنك نگهداري مي كنيم. از نگهداري زعفران در ظروف پلاستيكي بويژه نايلون هاي مصرف شده خوداري نماييم.

ج) خشك كردن زعفران توسط دستگاههاي مدرن با كنترل رطوبت
زعفران خشك شده با اين نوع دستگاهها تحت شرايط خاصي بهترين كيفيت را از لحاظ قدرت رنگدهي و طعم دارد.

بسته بندي و نگهداري زعفران
1- بسته بندي و نگهداري زعفران با اصول و بطور صحيح اتنجام شود تا عطر و رنگ و طعم آن كاملاً حفظ شود.
2- از قراردادن زعفران ها در معرض نور و رطوبت خودداري شود.
3- از قراردادن زعفرانها در محيط گرم خودداري شود.
4- زعفران را بايد در داخل شيشه هاي درب دار و جعبه هاي چوبي درب دار و دور از حرارت و نور و رطوبت نگهداري نمود.
5- از باز گذاشتن درب ظروف نگهداري زعفران خودداري شود تا مانع زايل شدن عطر زعفران گردد.

عوامل و آلودگي هاي موجود در نمونه هاي نامرغوب
1- خارو خاشاك
2- تارمو
3- شن و سنگريزه
4- خرد ناخن
5- نخ
6- حشرات مرده
7- بقاياي كودهاي شيميايي
8- بقاياي سموم و علف كش ها
9- آلودگيهاي ميكروبي
10- آلودگيهاي شيميايي
11- آلودگيهاي ناشي از تقلب كه شامل مواد افزودني مثل گلرنگ، كاكل ذرت و ....

سازمان جهادكشاورزي استان اصفهان: مديريت باغباني

 

[VAHID.MAKU]

ايا ميشه توي گلخونه هم زعفران كشت كرد؟

 

[Phyto]

ايا ميشه توي گلخونه هم زعفران كشت كرد؟

همین الان تو خیلی از مناطق کشور زعفران گلخانه ای داریم!

اینجارو ببین: http://www.irna.ir/fa/News/80794335/اقتصادی/کشت_زعفران_باید_بصورت_گلخانه_ای_و_متراکم_توسعه_یابد

و این:
http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=78685&consultationid=652171

اینم که دیگه آخرشه:
http://gonabadnews.com/1392/09/03/7587.html