بارون
کاربر فعال
چگونگی شکل گیری صاعقه ها
آذرخش و صاعقه ها جزء مناظر طبیعی زیبا هستند که هنوز جزئیات کامل چگونگی و مراحل وقوع آنها برای ما مشخص نیست. چیزی که ما می دانیم اینست که صاعقه تخلیه جریان الکتریکی استاتیک است که در شرایط آب و هوایی خاصی درون ابرها تشکیل می گردد.
صاعقه دربعدازظهرهای گرم تابستان که زمین گرم و هوا مرطوب است نیز رخ می دهد. هنگامی که رطوبت و ذرات بخار موجود در هوا از سطح زمین فاصله گرفته و بالا روند و به هوای سردلایه های بالایی برخورد کنند، ذرات بخار از ترکیب هوا خارج شده ، ابرها تشکیل میگردند.
قطرات آب متراکم شده شروع به پایین آمدن و برخورد با هوای گرمی که درحال بالا رفتن است ، می کنند. در حین این برخوردها ذرات آب یونیزه (باردار) میشوند. در مدتی که قطرات با بار منفی به سطوح پایین ابر می روند ، قطرات با بار مثبت به سوی سطوح بالایی ابر حرکت می کنند. این جدایی بارهای مثبت و منفی از یکدیگر وتجمع جداگانه آنها بر روی 2 سطح بالا و پایین ابر باعث به وجود آمدن یک میدان الکتریکی می گردد که با القای بار مثبت به فضای زیر ابر ، قوی تر می شود.
هوا یک رسانای الکتریکی خوب است ولی هنگامیکه میدان الکتریکی به اندازه کافی قوی شود ، میتواند هوا را یونیزه کرده ، آ نرا به مجموعه ای از بارهای مثبت و منفی تبدیل کند وبه این ترتیب موجب تشکیل یک مسیر رسانا بین ابرها و زمین می گردد. البته عمل یونیزاسیون هوا به صورت یکنواخت صورت نمی گیرد.
جریان بارهای مثبتی که ازسمت زمین به بالا حرکت می کنند، در ناحیه ای که هوا به خوبی یونیزه شده و یک مسیرمناسب را شکل داده است ، باعث به وجود آمدن رعد و برق می شوند.
با انرژی تخلیه شده ای در حدود 5 میلیارد ژول ، هوای احاطه کننده صاعقه به دمایی بیش از دمای سطح خورشید می رسد که ما این اتفاق را به صورت یک نور سفید می بینیم و صدای آن رابه صورت رعد که حاصل از انبساط ناگهانی هوا است ، می شنویم. همانطور که گفتیم بخش اعظم این انرژی عظیم صاعقه صرف گرم کردن هوای اطرافش می شود به همین علت حتی اگرقادر باشیم بر موانع موجود برای مهار کردن این انرژی غلبه کنیم ، تنها بخش کوچکی ازآن را بدست خواهیم آورد. صاعقه يک نوع پلاسماي طبيعي است، به اين معنا که مجموعه از گاز يونيزه شدست. هرگازيوقتی به دماي بالا مي رسد از خودش نور تابش مي کنه که بسته به نوع گاز، رنگ متفاوتي دارد( همين لامپ مهتابي هم که همه ما به کرات ديديم، نمونه اي از پلاسماست.)
پس از برخورد صاعقه چه اتفاقی می افتد؟
صاعقه دربعدازظهرهای گرم تابستان که زمین گرم و هوا مرطوب است نیز رخ می دهد. هنگامی که رطوبت و ذرات بخار موجود در هوا از سطح زمین فاصله گرفته و بالا روند و به هوای سردلایه های بالایی برخورد کنند، ذرات بخار از ترکیب هوا خارج شده ، ابرها تشکیل میگردند.
قطرات آب متراکم شده شروع به پایین آمدن و برخورد با هوای گرمی که درحال بالا رفتن است ، می کنند. در حین این برخوردها ذرات آب یونیزه (باردار) میشوند. در مدتی که قطرات با بار منفی به سطوح پایین ابر می روند ، قطرات با بار مثبت به سوی سطوح بالایی ابر حرکت می کنند. این جدایی بارهای مثبت و منفی از یکدیگر وتجمع جداگانه آنها بر روی 2 سطح بالا و پایین ابر باعث به وجود آمدن یک میدان الکتریکی می گردد که با القای بار مثبت به فضای زیر ابر ، قوی تر می شود.
هوا یک رسانای الکتریکی خوب است ولی هنگامیکه میدان الکتریکی به اندازه کافی قوی شود ، میتواند هوا را یونیزه کرده ، آ نرا به مجموعه ای از بارهای مثبت و منفی تبدیل کند وبه این ترتیب موجب تشکیل یک مسیر رسانا بین ابرها و زمین می گردد. البته عمل یونیزاسیون هوا به صورت یکنواخت صورت نمی گیرد.
جریان بارهای مثبتی که ازسمت زمین به بالا حرکت می کنند، در ناحیه ای که هوا به خوبی یونیزه شده و یک مسیرمناسب را شکل داده است ، باعث به وجود آمدن رعد و برق می شوند.
با انرژی تخلیه شده ای در حدود 5 میلیارد ژول ، هوای احاطه کننده صاعقه به دمایی بیش از دمای سطح خورشید می رسد که ما این اتفاق را به صورت یک نور سفید می بینیم و صدای آن رابه صورت رعد که حاصل از انبساط ناگهانی هوا است ، می شنویم. همانطور که گفتیم بخش اعظم این انرژی عظیم صاعقه صرف گرم کردن هوای اطرافش می شود به همین علت حتی اگرقادر باشیم بر موانع موجود برای مهار کردن این انرژی غلبه کنیم ، تنها بخش کوچکی ازآن را بدست خواهیم آورد. صاعقه يک نوع پلاسماي طبيعي است، به اين معنا که مجموعه از گاز يونيزه شدست. هرگازيوقتی به دماي بالا مي رسد از خودش نور تابش مي کنه که بسته به نوع گاز، رنگ متفاوتي دارد( همين لامپ مهتابي هم که همه ما به کرات ديديم، نمونه اي از پلاسماست.)
پس از برخورد صاعقه چه اتفاقی می افتد؟
شما باید انسان کاملاً بدشانسی باشید تا به وسیله صاعقه کشته شوید، زیرا فقط چیزی حدود 10% مردم سالانه به خاطر این پدیده جان خود را از دست میدهند ولی مورد اصابت صاعقه قرار گرفتن به هر حال تجربه ناخوشایندی است که رویسالیوانمی تواند این موضوع را تصدیق نماید. وی جنگل بانی است که بین سالهای 1942 تا 1977 ، 7 بار مورد اصابت صاعقه قرار گرفته است که باعث آسیبهای جدی به اوشده است.
صاعقه می تواند لباس و کفشهایتان را ازبین ببرد و رطوبت روی پوستتان رابه سرعت تبخیر کند و موجب از دست دادن شنوایی ، حمله قلبی ، سردرد و نابینایی شود .
صاعقه می تواند لباس و کفشهایتان را ازبین ببرد و رطوبت روی پوستتان رابه سرعت تبخیر کند و موجب از دست دادن شنوایی ، حمله قلبی ، سردرد و نابینایی شود .
حال باید بدانیم در صورتیکه در هنگام وقوعصاعقه در محیطی بودیم که خطر اصابت در آن وجود داشت چه کاری باید انجامدهیم؟
بهترین کار اینست که به درون یک ماشین پناه ببرید. شاید اینمسئله از نظر شما عجیب باشد زیرا ماشینها از فلز که رسانای خوبی است ساخته شده استولی ماشینها یک قفس فارادی خوب به حساب می آیند !
هواپیماها نیز از این قاعده مستثنی نیستند. به این ترتیب صاعقه تنهابر روی بدنه هواپیما اثر می گذارد و به افراد درون آن هیچگونه آسیبی وارد نخواهدشد.
هواپیماها نیز از این قاعده مستثنی نیستند. به این ترتیب صاعقه تنهابر روی بدنه هواپیما اثر می گذارد و به افراد درون آن هیچگونه آسیبی وارد نخواهدشد.
صاعقه تنها یک نیروی مخرب نیست. اصابت صاعقه به ساحلهای شنی می تواندباعث گداختگی دانه های شن و چسبیدن آنها به هم شود و سنگهای آذرخشی را به وجودآورد. این سنگها بسیار کمیاب هستند و بسته به نوع شنهای به وجود آورنده آن ، دارای رنگهای متفاوتی هستند.
آخرین ویرایش:
