رسانه ها در دنياي امروز با اتصال هر نقطه از جهان به نقطه اي ديگر در كوتاه ترين زمان، عامل عمده شكل دهي تجربه در مقياس جهاني گرديده اند. تجربه اي كه در زمينه هاي گوناگون زندگي وارد شده، بر افكار و اعمال انسان ها تاثيرگذارده و به تبع آن واجد پيامدهاي مختلفي بوده است. با گسترش اصول فكري و نوآوري هاي علمي و فنآورانه دنياي مدرن، جهان امروز ، عرصه ي حضور قدرتمند رسانه ها گرديده است. زندگي اجتماعي انسان معاصر، در چنان جريان پيچيده اي از ارتباطات جهاني قرار گرفته كه ديگر نمي توان آن را به صورت خطي و يك سويه بررسي كرد . فرهنگ ها و تمدن ها در جريان اين ارتباطات پيچيده، دگرگوني هاي زيادي را متحمل شده و بعدي جهاني يافته اند. به اين ترتيب جهاني شدن را مي توان گستره اي دانست كه با شيوههاي نوين ارتباط و حضور رسانه ها در حكم واسطه هاي ارتباطي، مفاهيم زمان و مكان را به گونه اي تغيير داده كه دسترسي به اطلاعات از هر نقطه از جهان در كوتاه ترين زمان، امكانپذير گرديده است.
به اين ترتيب براي انسان ها اين امكان فراهم شده كه از عملكردها و رخدادهاي گوناگون در ساير نقاط جهان آگاه شوند . اين امر در صورتي مثبت و سازنده است كه افراد اين اطلاعات را به درستي دريافت كرده، در وجود خود دروني ساخته و بتوانند در چرخه ي ارتباطي نقش فرستنده را نيز براي ديگران داشته باشند. در غير اين صورت تاثيرپذيري انفعالي و تقليدي از ديگر فرهنگها و تمدن ها صورت خواهد گرفت.
يكي از مسايلي كه جامعه امروز ايران با آن درگير است دوربودن از رويدادها و وقايع بين المللي در زمينه هنر، ادبيات، علم، فلسفه و حتي سياست است . به عبارت ديگر ايران در تمامي اين حوزه ها در مرتبه مصرف كننده و نه توليد كننده جهاني قرار گرفته است. اكثر جوانان ايراني اطلاعات امروز جهان را از طريق اينترنت يا ماهواره و يا سي دي و دي وي دي مي گيرند ولي شركت مستقيمي درروند شكل گيري دانش جهان ندارند، يعني شهروند جهاني دست دوم هستند. جذابیت، سرعت و سهولت استفاده از رسانه هاي جهاني و عمدتاً اينترنت به همراه عدم نياز به دانش تخصصي سبب فراگير شدن استفاده از آن در سراسر دنيا گشته است . اما به دليل عدم دانستن زبان گفتاري و شنيداري آن توسط تعداد زيادي از استفاده كنندگان، معاني و مفاهيم در غوغاي تصاويري كه خبر از هرچه بيشتر مدرن شدن جهان دارند، مدفون مي گردند و اين موجب برداشت هاي سطحي وصوري ميگردد.
واقعه پيچيده ديگري كه در معماري معاصر موثر واقع مي گردد، اوج گيري دخالت رايانه در روند طراحي معماري است . گرافيك رايانه اي، معماري فرا فضا، معماري متا ، معماري فراكتالي ، معماري مجازي و معماري ديجيتال و اصطلاحات ديگري از اين قبيل همگي از جمله دستاوردهاي استفاده از رايانه در رشته معماري است كه هر روز بر دامنه كاربرد آنها افزوده مي شود. نرم افزارهاي معماري علاوه بر نقشه كشي، مدل سازي اطلاعات، سه بعدي سازي وخلق ساختمان هاي مجازي در مراحل كيفي تر نيز نظير زيبايي فرم، روابط عملكردي و ارتباطات اجزاء نقش چشمگيري در روند خلق اثر ايفا ميكنند.
به طوركلي مي توان كاربردهاي رايانه را در معماري به دو دسته تقسيم كرد.
الف: فن آوري اطلاعات: در زمينه هاي مختلف دخيل در طراحي، مورد استفاده قرار مي گيرد . نظير : مصالح ، جامعه شناسي،مردم شناسي ، اقليم، فرهنگ. فنآوري اطلاعات توانسته است چندين جنبه جديد را به معماري ببخشد و با برهم كنشي متقابل،بينش وابزاري نو بيافريند . معماري روز به روز براي توليد فراورده اش با دامنه وسيعتري از داده ها سر وكار دارد . اين افزايش روزافزون داده ها، توانايي پايش وكنترل وي را لحظه به لحظه مي كاهد . پيدايش نرم افزارها و سيستم هاي بياني داده ها و اطلاعات و ساماندهي و پايش آن ها در زمينه هاي معماري متكي برشالوده و توانايي هاي سيستم هاي پيشين، ولي منطبق برسيستمهاي ديجيتال، نوعي صرفه جويي زماني و مكاني و سهولت را در ابزار پيشين در برابر معمار نهاده است . اين نرم افزارها تقريبا توانسته اند جايگزين حجم وسيعي از سيستم هاي پيشين شوند و بار منطقي فضاي معماري را به دوش بكشند.
ب: مدلسازي رايانه اي: شناخت و تركيب رنگ ها، تركيب احجام ، دانش رياضي، معماري داخلي، ايده هاي طراحي، عناصر و جزئيات ساختماني ، تنظيم شرايط محيطي(آكوستيك، اقليم)، برآورد و كارگروهي از جمله عواملي مي باشند كه به وسيله مدلسازي رايانه اي پيشرفت چشم گيري داشته اند. به اين ترتيب ابزارهاي الكترونيكي با قدرت خود در افزايش سرعت روند طراحي و امكان آفرينش فرم هاي سه بعدي مجازي، از طرف خيل عظيمي از معماران مورد توجه و استقبال قرار گرفته و باعث گرديدند تمركز معماران از ترسيمات و تهيه نقشه ها متوجه ابداع و خلق آن دسته از فرم ها و فضاهايي شود كه با طراحي دوبعدي بر كاغذ، امكان پرداختن به آن محدود و در مواقعي ناممكن بود . ايجاد اين فضاها در رايانه در حكم راهي است كه به جهاني شدن منجر شده، چرا كه از ميان ساختار انتزاعي آن دنياي جديدي در حال شكل گيري است. مساله مهم در اينجا اين است كه با وجود اين ادراك و دريافت جديد در معماري، بسيار ي از معماران پشت فن آوري رايانه مخفي مي شوند و با خوشحالي لباسي از تصوير مجازي در لعاب ديجيتالي بر ساختمان هايشان مي كشند تا با اين كار كارفرمايان را اغوا كنند . چنين كساني رايانه را همانند يك اير براش عظيم و باشكوه مي بينند و افرادي با آگاهي كمتر كه قادر به تشخيص مسائل نمي باشند را نيز دچاراشتباه مي سازند. به عبارتي امروزه كلمه فضاي سايبر و مجازي مسئله اي معمول و متعارف گشته و همين امر باعث گرديده كه در مواردي به طور نادرست مورد استفاده قرار گيرد.
طراحان با استفاده از امكانات و فنآوري پيچيده گرافيكي رايانه به معماري و خلق فضا بدون استفاده از ((مدل های کالبدی)) یا ((ماکت های رایج))دست مي يابند و از آن طريق مي توانند براي محيطهاي پيچيده ماهيت بصري ايجاد كنند و امكان تخيل و تصور فضا را بالا ببرند . علاوه بر آن اصطلاحات يا مباحثي از قبيل فولدینگ ،فضای گرافیک و معماری پس از هندسه و مکتب ماهی كه در اين دهه به معماري معرفي شده اند، همگي دنباله هاي مبحث ديكانستراكشن در معماري است كه در مباني بصري و بنيادهاي هندسي معماري به نقد، جستجو و ابداع مي پردازند. اين گرايشها شايد بيش از هر چيز تحت تاثير امكانات توسعه يافته فن آوري سخت افزاري و نرم افزاري رايانه قرار دارند . اين خود در واقع، توسعه ديگري از معماري بر اساس فن آوري است .
رايانه در پيشرفت بعضي از سبك هاي معماري نقش غير قابل انكاري به عهده دارد. به عنوان نمونه در معماري فولدينگ،رايانه قادر است بين دو شكل، شكل هاي مياني را براي انتقال نرم يكي به ديگري انجام دهد . اين انتقال و تغييرشكل فقط با استفاده از رايانه قابل اجرا است.
در ايران، با شكل گيري پارادايم عصر اطلاعات مبني بر طرح محاسباتي كردن عملكردهاي ذهني انسان و همچنين توليد و انتشار انبوه اطلاعات، رايانه به اسطوره اين دوره تبديل شده است . يكي از تبعات چشمگير اين وضعيت، روي آوردن به كاربرد رايانه در عرصه طراحي معماري است . دفاتر معماري ايران در طي دهه 70 شمسي به سرعت از نرم افزارهاي ترسيمي وگرافيكي براي ارائه نقشه هاي معماري بهره گرفتند و با مسابقه آشكاري اين امر به تغيير چهره دفاتر از آتليه هايي با ميزهاي متعدد نقشه كشي به دفاتري با تجهيزات رايانه اي منجر شد . به طوري كه ديگر اثري از ابزارهاي سنتي نقشه كشي معماري در دفاتر طراحان ديده نمي شود. ارائه طرح معماري بصورت سنتي، فرايندي بود كه نقش مهمي در خلق و ارائه طرح معماري داشت، بدين ترتيب كه نسبت طرح با شخص طراح، با تناوبي از شكل گرفتن ترسيمات ساختار نيافته (اسكيس ها)و ساختار يافته (پلان، نما، برش) و يا ساختن مدل ها (ماكتها)برقرار مي گرديد. طراح با بهره گيري از اين فرايند قادر به فرافكني تفكرات خلاقه،ارزيابي و مطالعه آنها مي شد و نهايتاً به آن تخيلات سامان مي داد تا به طرح نهايي راهبر شود . در اين مسير، اسكيس و ترسيمات دستي اهميتي فوق العاده داشت كه بخش مهمي از سنت آموزش معماري معطوف به يادگيري آن مي شد و مدرسين معماري براي آن جايگاه و اهميتي خاص قائل بودند . گسست از اين روش كه به تدريج در فضاي حرفه اي وارد شد، ابتدا با مقاومت دانشكده ها ،بسياري از طراحان و دانشجويان روبرو گرديد اما به تدريج دردانشكده ها و نيز در ارائه آثار دانشجويان پديدارشد.
بسیاری از طراحان و دانشجویان به وسيله امكاناتي كه استفاده از رايانه برايشان به ارمغان آورد، نظير ارائه پوستر مانند وگرافيكي طرح هايشان ، ایجاد تاثیر های جذاب در طرح و ارائه از اين امكان، به عنوان ابزاري براي قانع كردن استادان و يا كارفرمايان استفاده كرده، سعي در مخفي كردن ايرادها وكاستيهاي طرح خود در زير پوششي از ارائه فن آورانه دارند.
منبع:http://www.civilboard.ir
به اين ترتيب براي انسان ها اين امكان فراهم شده كه از عملكردها و رخدادهاي گوناگون در ساير نقاط جهان آگاه شوند . اين امر در صورتي مثبت و سازنده است كه افراد اين اطلاعات را به درستي دريافت كرده، در وجود خود دروني ساخته و بتوانند در چرخه ي ارتباطي نقش فرستنده را نيز براي ديگران داشته باشند. در غير اين صورت تاثيرپذيري انفعالي و تقليدي از ديگر فرهنگها و تمدن ها صورت خواهد گرفت.
يكي از مسايلي كه جامعه امروز ايران با آن درگير است دوربودن از رويدادها و وقايع بين المللي در زمينه هنر، ادبيات، علم، فلسفه و حتي سياست است . به عبارت ديگر ايران در تمامي اين حوزه ها در مرتبه مصرف كننده و نه توليد كننده جهاني قرار گرفته است. اكثر جوانان ايراني اطلاعات امروز جهان را از طريق اينترنت يا ماهواره و يا سي دي و دي وي دي مي گيرند ولي شركت مستقيمي درروند شكل گيري دانش جهان ندارند، يعني شهروند جهاني دست دوم هستند. جذابیت، سرعت و سهولت استفاده از رسانه هاي جهاني و عمدتاً اينترنت به همراه عدم نياز به دانش تخصصي سبب فراگير شدن استفاده از آن در سراسر دنيا گشته است . اما به دليل عدم دانستن زبان گفتاري و شنيداري آن توسط تعداد زيادي از استفاده كنندگان، معاني و مفاهيم در غوغاي تصاويري كه خبر از هرچه بيشتر مدرن شدن جهان دارند، مدفون مي گردند و اين موجب برداشت هاي سطحي وصوري ميگردد.
واقعه پيچيده ديگري كه در معماري معاصر موثر واقع مي گردد، اوج گيري دخالت رايانه در روند طراحي معماري است . گرافيك رايانه اي، معماري فرا فضا، معماري متا ، معماري فراكتالي ، معماري مجازي و معماري ديجيتال و اصطلاحات ديگري از اين قبيل همگي از جمله دستاوردهاي استفاده از رايانه در رشته معماري است كه هر روز بر دامنه كاربرد آنها افزوده مي شود. نرم افزارهاي معماري علاوه بر نقشه كشي، مدل سازي اطلاعات، سه بعدي سازي وخلق ساختمان هاي مجازي در مراحل كيفي تر نيز نظير زيبايي فرم، روابط عملكردي و ارتباطات اجزاء نقش چشمگيري در روند خلق اثر ايفا ميكنند.
به طوركلي مي توان كاربردهاي رايانه را در معماري به دو دسته تقسيم كرد.
الف: فن آوري اطلاعات: در زمينه هاي مختلف دخيل در طراحي، مورد استفاده قرار مي گيرد . نظير : مصالح ، جامعه شناسي،مردم شناسي ، اقليم، فرهنگ. فنآوري اطلاعات توانسته است چندين جنبه جديد را به معماري ببخشد و با برهم كنشي متقابل،بينش وابزاري نو بيافريند . معماري روز به روز براي توليد فراورده اش با دامنه وسيعتري از داده ها سر وكار دارد . اين افزايش روزافزون داده ها، توانايي پايش وكنترل وي را لحظه به لحظه مي كاهد . پيدايش نرم افزارها و سيستم هاي بياني داده ها و اطلاعات و ساماندهي و پايش آن ها در زمينه هاي معماري متكي برشالوده و توانايي هاي سيستم هاي پيشين، ولي منطبق برسيستمهاي ديجيتال، نوعي صرفه جويي زماني و مكاني و سهولت را در ابزار پيشين در برابر معمار نهاده است . اين نرم افزارها تقريبا توانسته اند جايگزين حجم وسيعي از سيستم هاي پيشين شوند و بار منطقي فضاي معماري را به دوش بكشند.
ب: مدلسازي رايانه اي: شناخت و تركيب رنگ ها، تركيب احجام ، دانش رياضي، معماري داخلي، ايده هاي طراحي، عناصر و جزئيات ساختماني ، تنظيم شرايط محيطي(آكوستيك، اقليم)، برآورد و كارگروهي از جمله عواملي مي باشند كه به وسيله مدلسازي رايانه اي پيشرفت چشم گيري داشته اند. به اين ترتيب ابزارهاي الكترونيكي با قدرت خود در افزايش سرعت روند طراحي و امكان آفرينش فرم هاي سه بعدي مجازي، از طرف خيل عظيمي از معماران مورد توجه و استقبال قرار گرفته و باعث گرديدند تمركز معماران از ترسيمات و تهيه نقشه ها متوجه ابداع و خلق آن دسته از فرم ها و فضاهايي شود كه با طراحي دوبعدي بر كاغذ، امكان پرداختن به آن محدود و در مواقعي ناممكن بود . ايجاد اين فضاها در رايانه در حكم راهي است كه به جهاني شدن منجر شده، چرا كه از ميان ساختار انتزاعي آن دنياي جديدي در حال شكل گيري است. مساله مهم در اينجا اين است كه با وجود اين ادراك و دريافت جديد در معماري، بسيار ي از معماران پشت فن آوري رايانه مخفي مي شوند و با خوشحالي لباسي از تصوير مجازي در لعاب ديجيتالي بر ساختمان هايشان مي كشند تا با اين كار كارفرمايان را اغوا كنند . چنين كساني رايانه را همانند يك اير براش عظيم و باشكوه مي بينند و افرادي با آگاهي كمتر كه قادر به تشخيص مسائل نمي باشند را نيز دچاراشتباه مي سازند. به عبارتي امروزه كلمه فضاي سايبر و مجازي مسئله اي معمول و متعارف گشته و همين امر باعث گرديده كه در مواردي به طور نادرست مورد استفاده قرار گيرد.
طراحان با استفاده از امكانات و فنآوري پيچيده گرافيكي رايانه به معماري و خلق فضا بدون استفاده از ((مدل های کالبدی)) یا ((ماکت های رایج))دست مي يابند و از آن طريق مي توانند براي محيطهاي پيچيده ماهيت بصري ايجاد كنند و امكان تخيل و تصور فضا را بالا ببرند . علاوه بر آن اصطلاحات يا مباحثي از قبيل فولدینگ ،فضای گرافیک و معماری پس از هندسه و مکتب ماهی كه در اين دهه به معماري معرفي شده اند، همگي دنباله هاي مبحث ديكانستراكشن در معماري است كه در مباني بصري و بنيادهاي هندسي معماري به نقد، جستجو و ابداع مي پردازند. اين گرايشها شايد بيش از هر چيز تحت تاثير امكانات توسعه يافته فن آوري سخت افزاري و نرم افزاري رايانه قرار دارند . اين خود در واقع، توسعه ديگري از معماري بر اساس فن آوري است .
رايانه در پيشرفت بعضي از سبك هاي معماري نقش غير قابل انكاري به عهده دارد. به عنوان نمونه در معماري فولدينگ،رايانه قادر است بين دو شكل، شكل هاي مياني را براي انتقال نرم يكي به ديگري انجام دهد . اين انتقال و تغييرشكل فقط با استفاده از رايانه قابل اجرا است.
در ايران، با شكل گيري پارادايم عصر اطلاعات مبني بر طرح محاسباتي كردن عملكردهاي ذهني انسان و همچنين توليد و انتشار انبوه اطلاعات، رايانه به اسطوره اين دوره تبديل شده است . يكي از تبعات چشمگير اين وضعيت، روي آوردن به كاربرد رايانه در عرصه طراحي معماري است . دفاتر معماري ايران در طي دهه 70 شمسي به سرعت از نرم افزارهاي ترسيمي وگرافيكي براي ارائه نقشه هاي معماري بهره گرفتند و با مسابقه آشكاري اين امر به تغيير چهره دفاتر از آتليه هايي با ميزهاي متعدد نقشه كشي به دفاتري با تجهيزات رايانه اي منجر شد . به طوري كه ديگر اثري از ابزارهاي سنتي نقشه كشي معماري در دفاتر طراحان ديده نمي شود. ارائه طرح معماري بصورت سنتي، فرايندي بود كه نقش مهمي در خلق و ارائه طرح معماري داشت، بدين ترتيب كه نسبت طرح با شخص طراح، با تناوبي از شكل گرفتن ترسيمات ساختار نيافته (اسكيس ها)و ساختار يافته (پلان، نما، برش) و يا ساختن مدل ها (ماكتها)برقرار مي گرديد. طراح با بهره گيري از اين فرايند قادر به فرافكني تفكرات خلاقه،ارزيابي و مطالعه آنها مي شد و نهايتاً به آن تخيلات سامان مي داد تا به طرح نهايي راهبر شود . در اين مسير، اسكيس و ترسيمات دستي اهميتي فوق العاده داشت كه بخش مهمي از سنت آموزش معماري معطوف به يادگيري آن مي شد و مدرسين معماري براي آن جايگاه و اهميتي خاص قائل بودند . گسست از اين روش كه به تدريج در فضاي حرفه اي وارد شد، ابتدا با مقاومت دانشكده ها ،بسياري از طراحان و دانشجويان روبرو گرديد اما به تدريج دردانشكده ها و نيز در ارائه آثار دانشجويان پديدارشد.
بسیاری از طراحان و دانشجویان به وسيله امكاناتي كه استفاده از رايانه برايشان به ارمغان آورد، نظير ارائه پوستر مانند وگرافيكي طرح هايشان ، ایجاد تاثیر های جذاب در طرح و ارائه از اين امكان، به عنوان ابزاري براي قانع كردن استادان و يا كارفرمايان استفاده كرده، سعي در مخفي كردن ايرادها وكاستيهاي طرح خود در زير پوششي از ارائه فن آورانه دارند.
منبع:http://www.civilboard.ir
آخرین ویرایش توسط مدیر:
