شاید برایتان جالب باشد بدانید که عامل خستگی ورزشکاران در هنگام فعالیتهای ورزشی ، یک ماده شیمیایی است : اسید لاکتیک !
اسید لاکتیک (lactic acid) اسید آلی است که یکی از فراورده‌های گلیکولیز (اکسایش گلوکز) در سلولهای بدن می‌باشد . فرمول شیمیایی این ماده C[SUB]3[/SUB]H[SUB]6[/SUB]O[SUB]3[/SUB] بوده و در بدن انسان ، اسید لاکتیک به شکل یونی‌اش یعنی لاکتات (-C[SUB]3[/SUB]H[SUB]5[/SUB]O[SUB]3[/SUB]) وجود دارد.
اسید لاکتیک معمولاً در طول تمرینات سخت و نفس گیر تشکیل می گردد و مقدار زیاد آن در عضلات می تواند منجر به گرفتگی و درد عضلانی شود . اسید لاکتیک یک محصول ثانوی می باشد که توسط بافت های بدن و علی الخصوص توسط عضلات جهت دستیابی به انرژی به وسیله متابولیزه کردن گلوکز در غیاب اکسیژن تولید می گردد . عضلات ما گلوکز (قند) را از خون می‌گیرند تا برای تولید انرژی از آن استفاده کنند. سلولهای عضلانی پس از انجام ورزش و فعالیتهای شدید، به علت نداشتن فرصت کافی برای استفاده از اکسیژن ، در نتیجه سوخت و ساز گلوکز ، اسید لاکتیک تولید می کنند.
اما این گرفتگی عضلانی چگونه برطرف میشود ؟
تجمع اسید لاکتیک در عضلات، باعث ایجاد درد می شود، که ممکن است تا 48 ساعت ادامه یابد ؛ اما به تدریج با جذب آن ، درد عضلات نیز کاهش یابد . اسید لاکتیک خیلی سریع‌تر با اجرای فعالیت سبک پس از قطع ورزش سنگین دفع می شود تا اینکه ورزشکار بدون حرکت باشد و استراحت کند . طی فعالیت سبک ، اسید لاکتیک توسط خون از عضله‌ی گرفته شده (منقبض) به کبد فرستاده میشود . در آنجا اکسیژن کافی باعث اکسایش اسید لاکتیک میشود و آن را به اسید پیروویک (Pyruvic acid) تبدیل می‌کند . این اسید ، برای استفاده مجدد جهت تولید انرژی در بدن ذخیره می‌گردد . اسید پیروویک نیز بر اثر اکسایش ، کربن دی‌اکسید ، آب و آدنوزین تری فسفات (ATP) تولید می‌کند .
از آنجایی که اسید لاکتیک ، یک ماده اسیدی است ،استفاده از مواد غذایی که در بدن باعث بروز پاسخ قلیایی گردد و اسید را خنثی کند نیز می تواند از خستگی بکاهد ؛ مانند سیب ، پرتقال، توت فرنگی، لیمو، گلابی ، اسفناج، خیار، ترب ، تربچه و سایر میوه ها و سبزیجات .گرفتن دوش گرم بعد از تمرین اگر چه بطور مستقیم در کاهش اسید لاکتیک اثری ندارد اما موجب رفع خستگی و احساس شادابی شده و جریان خون پوستی را بالا می برد .
اسید لاکتیک (lactic acid) اسید آلی است که یکی از فراورده‌های گلیکولیز (اکسایش گلوکز) در سلولهای بدن می‌باشد . فرمول شیمیایی این ماده C[SUB]3[/SUB]H[SUB]6[/SUB]O[SUB]3[/SUB] بوده و در بدن انسان ، اسید لاکتیک به شکل یونی‌اش یعنی لاکتات (-C[SUB]3[/SUB]H[SUB]5[/SUB]O[SUB]3[/SUB]) وجود دارد.
اما این گرفتگی عضلانی چگونه برطرف میشود ؟
تجمع اسید لاکتیک در عضلات، باعث ایجاد درد می شود، که ممکن است تا 48 ساعت ادامه یابد ؛ اما به تدریج با جذب آن ، درد عضلات نیز کاهش یابد . اسید لاکتیک خیلی سریع‌تر با اجرای فعالیت سبک پس از قطع ورزش سنگین دفع می شود تا اینکه ورزشکار بدون حرکت باشد و استراحت کند . طی فعالیت سبک ، اسید لاکتیک توسط خون از عضله‌ی گرفته شده (منقبض) به کبد فرستاده میشود . در آنجا اکسیژن کافی باعث اکسایش اسید لاکتیک میشود و آن را به اسید پیروویک (Pyruvic acid) تبدیل می‌کند . این اسید ، برای استفاده مجدد جهت تولید انرژی در بدن ذخیره می‌گردد . اسید پیروویک نیز بر اثر اکسایش ، کربن دی‌اکسید ، آب و آدنوزین تری فسفات (ATP) تولید می‌کند .
