گیاه شناسی

سلام
میخوام توی این تاپیک مطالب گیاه شناسی قرار بدم اگه بخواید شما هم می تونید مطالبتون رو توی ای تاپیک بذارید .
البته اگه بیشتر روی تصاویر گونه های گیاهی زوم بشه به نظرم بهتر

متشکرم

رزاسه

رزاسه

ساقه
تعریف:
اندامی است که در هوا، روی خاک، زیر خاک و یا آب قرار گرفته و حامل برگها و
اندامهای زایشی می باشد.
نقش ریشه در گیاهان:

- نگهداری و استقرار برگ و گل
- انتقال و ذخیره مواد غذائی

گره Node : محل اتصال برگ به ساقه

میان گره Internode : فاصله بین دو گره

لایه های تشکیل دهنده ساقه
1) اپیدرم:

اولین لایه ساقه های اولیه

در برخی از گیاهان بر روی اپیدرم لایه کوتیکول قرار دارد.

برخی از سلولهای اپیدرم طویل شده و تبدیل به کرک یا مو می شوند.

در ساقه های اولیه ممکن است روزنه وجود داشته باشد.

2) کورتکس (Cortex) :

لایه زیر اپیدرم
دارای میزان زیادی کلروپلاست
سلولها فاقد نظم خاصی

به این لایه اصطلاحا پوست نیز گفته می شود.

3) اندودرم:

داخلی ترین لایه پوست
در ساقه لایه اندودرم مشخصی وجود ندارد.
مرز پوست و استوانه مرکزی بزحمت قابل تشخیص می باشد.
نوار کاسپاری (Casparian strip) بطور واضح مشخص نیست.
اجزاء تشکیل دهنده استوانه مرکزی (Stele)
1) دایره محیطیه (Pericycle) :
در ساقه دایره محیطیه بطور کاملا مجزا و مشخص وجود ندارد و قابل تشخیص
نمی باشد.

از چند لایه سلول تشکیل شده است.

دیواره سلولها بعضا سلولزی ولی اغلب چوبی و سخت شده است.
2) دستجات آوندهای چوب-آبکش (Vascular bandle) :

دستجات آوند چوب در ساقه مثلثی شکل

راس مثلث بطرف مغز و قاعده مثلث بسمت خارج

بلوغ و تکامل آوندهای چوبی ساقه بصورت گریز از مرکز Centrifugal

تمایز و تولید آوندهای چوبی بسمت مرکز Endarch
3) مغز (Pith) :

سلولهای تشکیل دهنده این لایه بیشتر سلولزی می باشند.

4) اشعه مغزی:

حد فاصل دستجات آوندی می باشد.

در ساقه های توخالی مغز هضم و جذب شده و فقط در سطح گره ها باقی می ماند.
اجزاء تشکیل دهنده ساقه و مقایسه ساختمان داخلی ساقه در گیاهان تک لپه و دولپه

ادامه ساقه
ساختمان ساقه توپر در گیاهان تک لپه ای :

سلولهای با دیواره اسکلریدی یا چوبی و دارای روزنه
سلولهای تریکوبلاست منشاء مو یا کرک اپیدرمی
بافت پارانشیم ساده
دستجات آوند چوب-آبکش

غلاف آوندی Vascular sheet یا غلاف اسکلرانشیمی Sclerenchyma sheet :

غلافی اسکلریدی که دستجات آوندی را احاطه می کند.

دستجات آوند چوبی بصورت V قرار دارند.
در دهانه V آوندهای آبکش قرار دارند.
ترتیب قرار گرفتن دستجات چوب-آبکش بر روی دوائر متحد المرکز می باشد.
ساختمان ساقه توخالی در گیاهان تک لپه ای :

سلولهای با دیواره اسکلریدی یا چوبی و دارای روزنه
سلولهای تریکوبلاست منشاء مو یا کرک اپیدرمی
بافت پارانشیم ساده
دستجات آوند چوب-آبکش

تفاوت ساقه های توخالی و توپر :

در ساقه های توخالی مغز وجود ندارد.

ادامه ساقه

ادامه ساقه

ساختمان دوم (ثانویه) ساقه
دو نوع مریستم مسئول ساختمانهای پسین ساقه می باشند
1) مریستم مولد آوندهای چوب-آبکش Cambium یا Vascular meristem

تمایز سلولهای بین یک دسته آوند چوب آبکش (Fascicular meristem)

تمایز سلولهای بین دو دسته آوند چوب آبکش (Interfascicular meristem)

ارتباط این دو نوع مریستم نوار مریستمی Vascular cambium یا مریستم چوب-آبکش را می سازد.

تشکیل این مریستم در خارج آوند آبکش ثانویه و در داخل چوب ثانویه را بوجود می آورد.

2) مریستم مولد چوب پنبه Phellogen یا Cork meristem

تمایز برخی از سلولهای کورتکس به مریستم ثانویه

تشکیل این مریستم در خارج چوب پنبه و در داخل کورتکس ثانویه را بوجود می آورد.
تفاوت ساختمان ثانویه ریشه و ساقه
1) ضخامت پوست ساقه بسیار کمتر از ریشه

2) راس مثلث چوب اولیه در ریشه بطرف خارج و قاعده بطرف داخل ولی در ساقه برعکس

3) کامبیوم ساقه بصورت دایره منظم مابین دستجات چوب و آبکش و کامبیوم ریشه بصورت سینوسی

مابین دستجات متناوب چوب و آبکش

4) پریسیکل در ریشه یک لایه ای و در ساقه چند لایه و گاهی چوبی و سخت

5) اندودرم در ریشه منظم و شعاعی و در ساقه نامنظم و نشاسته دار

میوه

میوه



میوه

تخمدان رسیده به همراه محتویات آن و سایر اجزای گل می باشد.
در شناسائی تیره ها و جنسها

فرابر Pericarp
دیواره تغییر شکل یافته تخمدان
لایه های تشکیل دهنده فرابر Pericarp
1) برون بر(Epicarp) Exocarp : پوست میوه
2) میان بر Mesocarp : گوشتی، بخش عمده میوه
3) درون بر Endocarp : قسمت داخلی میوه

میان بر نرم، گوشتی و آبدار
انواع میوه بر اساس میانبر
میان بر نرم، گوشتی و آبدار : میوه های آبدار (Fresh (Sarcocarp
میان بر کاملا خشک: میوه های خشک (Dry (Sclerocarp
انواع میوه بر اساس تعداد گلهای تشکیل دهنده آن

متشکل از یک گل: ساده

متشکل از چند گل:مرکب

میوه های خشک (Dry (Sclerocarp
انواع میوه های ساده
میوه های آبدار (Fresh (Sarcocarp
1) ناشکوفا
2) شکوفا
میوه های آبدار (Fresh (Sarcocarp
1) شفت Drup
2) سته Berry

میوه های خشک
میوه های خشک ناشکوفا
در زمان بلوغ فاقد شکاف
اغلب تکدانه ای

انواع میوه های خشک ناشکوفا
1) فندقه واقعی Achen
تک دانه ای
دانه تقریبا تمام حفره میوه را پر می نماید
پوست دانه به پریکارپ چسبیده نیست
مانند تخمه گل آفتابگردان

انواع میوه های خشک ناشکوفا
2) گندمه Caryops
تک دانه ای
دانه تقریبا تمام حفره میوه را پر می نماید
پوست دانه به پریکارپ کاملا چسبیده است
مانند گندم، برنج، ذرت



انواع میوه های خشک ناشکوفا
3) فندق Nucul
نوعی فندقه
تک دانه ای
دیواره میوه کاملا استخوانی
دانه بصورت آزاد در داخل این پوسته
مانند فندق، بلوط، گردو



4) فندقه بالدار Samar
نوعی فندقه
بال ادامه رشد دیواره تخمدان در یک طرف
مانند
فندقه بالدار نارون و زبان گنجشک
دوفندقه بالدار افرا








5) شیزوکارپ Schizocarpous
نوعی فندقه
برچه های تخمدانها به هم پیوسته
هر خانه به یک فندقه
مانند
چهار فندقه ای در گاوزبان و پنیرک
دو فندقه ای در روناس








در میوه هایی که برچه ها از هم جدا می باشند:
هر برچه به یک فندقه
تبدیل می شود
میوه چند فندقه ای
مانند توت فرنگی
نهنج گوشتی و مخروطی
دارای فندقه های کوچک



در میوه های فندقه که از تخمدانهای چند برچه ای بوجود می آیند :
فقط یک برچه بالغ می شود
مخصوص گل آذین دم گربه ای
مانند صنوبر، توس، شاه بلوط





انواع میوه های خشک شکوفا
در زمان بلوغ میوه شکاف بر می دارد.

مادگی یک برچه ای

1) نیام یا غلاف Legume
با دو شکاف باز می شود.
مانند نخود.
2) برگه یا فولیکول Folicule
با یک شکاف باز می شود.
مانند انگور فرنگی، خرزهره.






انواع میوه های خشک شکوفا
مادگی دو یا چند برچه ای
1) خورجین Silique و خورجینک Siliqule :
برچه ها معمولا به هم متصل
دو خانه ای و دو برچه ای
با 4 شکاف طولی باز می شوند
مانند تیره شب بو Brassicaceae و تیره خاجیان Cruciferaceae .



2) کپسول Capsule :
برچه ها از هم جدا
تبدیل هر برچه به یک خانه
در هر خانه یک یا چند دانه



انواع کپسول بر اساس نحوه باز شدن :
الف) کپسول توسط یک درپوش باز شود
کپسول یک دانه ای
Valvate capsule
سلمه، تیره میخک

کپسول چند دانه ای
Pyxis یا Pyxidium
خرفه Purtulaca
بارهنگ Plantago

ب) کپسول توسط سوراخی در نزدیکی راس باز شود
کپسول منفذی Porocidal
خشخاش، گل میمون

ج) کپسول توسط یک شیار طولی در امتداد برچه ها باز شود
کپسول قارچی Septicidal
گل حسرت، یوکا

د) کپسول توسط چند شیار در بین برچه ها باز می شود
کپسول Lucucidale
لاله، سوسن

میوه های آبدار
تمام یا بخشی از دیواره میوه آبدار
معمولا ناشکوفا
میوه های فرعی
حاصل رشد دیواره تخمدان زیرین و سایر قسمتهای گل

میوه های سیبی Pome
میوه فرعی
از رشد گل بنه Hypanthium
از رشد تخمدان بوجود نیامده
مانند سیب، به، گلابی





میوه های آبدار واقعی
1) میوه های شفت Drup
درون بر استخوانی (هسته Pyrne )
میان بر گوشتی و آبدار
برون بر همان پوست میوه
حاصل رشد تخمدان فوقانی
مانند هلو، گیلاس، آلبالو، ازگیل
Sarcocarp : بخش گوشتی یک میوه شفت






نارگیل
نوعی میوه شفت
پوست ترکیبی از برون بر
و میان بر
بخش خوراکی درون بر






تمشک
نوعی میوه شفت
متشکل از شفتهای کوچکتری
به نام شفتک



2) میوه های سته Berry
پریکارپ گوشتی
فاقد لایه استخوانی
حاصل رشد تخمدان فوقانی
مانند گوجه فرنگی، انگور، موز






فرمهای تغییر شکل یافته سته
لایه بیرونی چرمی
تخمدان چند خانه ای
در هر خانه چند تخمک
در برش عرضی دارای دیواره
مانند میوه مرکبات
سته Hesperidium




فرمهای تغییر شکل یافته سته
لایه بیرونی از چرمی تا سخت
تخمدان چند خانه ای
در هر خانه چند تخمک
در برش عرضی فاقد دیواره
مانند کدوئیان
سته Peponid



میوه های مجتمع
از یک گل با چند مادگی تشکیل می شوند
مانند تمشک، توت جنگلی، توت فرنگی

میوه های مرکب
گل آذینها کاملا فشرده
از هر گل یک میوه
محور گل یا نهنج مشترک
مانند آناناس، انجیر



پارتنوکارپی Parthenocarpy
تولید میوه بدون لقاح
فاقد دانه
مانند موز، آناناس